گیلان معرفی استان گیلان و مناطق دیدنی آن

[مهربانوی ایرانی]

جنگلی ها مصمم بودند تا وقتی به هدفشان نرسیده و موفق به اخراج نیروهای بیگانه از خاک ایران نشده اند، به آرایش سر و صورت نپردازند. بنابراین، در طول مبارزات جنگل، با موهای انبوه و ریش بلند، مشغول فعالیت نظامی بودند. البته پس از آنکه کار نهضت بالا گرفت و افسران تعلیم دیده و آشنا به فنون نظامیِ ترک و آلمانی و ایرانی به خدمت جنگلی ها در آمدند، شکل و سیمای برخی از آنان تغییر کرد. گفتنی است در همین دوره نیز گروهی از جنگلی های قدیم و در رأس آنها خود میرزا، همان لباس و هیئت پیشین را حفظ کردند و در عکس هایی که از آن دوره مانده، این وضع به خوبی دیده می شود.
اهداف نهضت جنگل
مهم ترین علت تصمیم میرزا و دیگر یاران وی برای راه اندازی نهضت جنگل، مشاهده بی عدالتی، سلطه بیگانه، و ستم و مکر برخی از حاکمان داخلی و دشمنان خارجی بود. به همین دلیل، افرادی که منافع خود را در خطر می دیدند، با آن به مخالفت برخاستند.
​

 

[مهربانوی ایرانی]

جنگلی ها در شماره سیزده روزنامه جنگل درباره قیام خود و انگیزه آن چنین نوشتند: «قیام جنگلی ها برای تقویت دولت و حفظ مملکت است. جنگلی ها وقتی اسلحه را از خود دور می کنند که مطمئن شوند افراد ایرانی از تطاول متصدیان خارجی و همکاران داخلی به دور مانده است. آمال قلبی جنگلی ها و مرام واقعی آنها، افتتاح مجلس شورای ملی، استحکام مبانی مشروطیت، راحتی ملت و محو ظلم و استبداد، قطع ریشه های خــ ـیانـت و مصونیت وطن از تعـ*رض دشمنان است».
تشکیل کمیته انقلاب سرخ ایران
میرزا کوچک خان با مشورت دیگر اعضای نهضت جنگل، اعلامیه ای رسمی با عنوان «فریاد ملت مظلوم ایران از حلقوم فداییان جنگل گیلان» تهیه و منتشر ساخت. میرزا پس از انتشار این بیانیه در نوزده خرداد 1299، دیدگاه های خود را به این قرار اعلام کرد:
1. جمعیت انقلاب سرخ ایران، اصول سلطنت را ملغی کرده، جمهوری را رسماً اعلام می نماید؛
2. تشکیل حکومت موقتی جمهوری، حفاظت جان و مال عمومی اهالی را بشارت می دهد؛
3. هر نوع قرارداد و معاهده ای را که دولت ایران قدیما و جدیدا با هر دولتی منعقد کرده است، لغو و باطل می داند؛
​

 

[مهربانوی ایرانی]

4. حکومت جمهوری، همه اقوام بشری را بی تفاوت، با این آمال شریک دانسته و درباه آنها تساوی رفتار کرده و حفظ شعایر اسلامی را نیز از فرایض می داند.
میرزا کوچک خان و سردار سپه
ورود جدی رضاخان به صحنه سیاست که از او در آن زمان با عنوان «سردار سپه» یاد می شد، از کودتای 1299 آغاز گردید. سردار سپه منتظر فرصتی بود تا به قیام جنگلی ها خاتمه دهد. او در آبان 1300 اعلامیه ای با عنوان «اعلان و اتمام حجت» منتشر کرد. وی در این اعلامیه اظهار داشت در صورتی که قوای جنگل دست از شورش بردارند، خواهند توانست با آسودگی در کنار خانواده خود به زندگی ادامه دهند. از بین رفتن انسجام قوای جنگل و از هم گسیختگی تشکیلات از یک سو، و خروج برخی نیروهای اثرگذار نهضت جنگل مثل خالو قربان و احسان الله خان از سازمان جنگل، میرزا کوچک را بر آن داشت تا با رضاخان ملاقات کند. البته این ملاقات به جایی نرسید و رضاخان تصمیم گرفت با حمله نهایی، جنگلی ها را از بین ببرد.
کوه های خلخال
نهضت جنگل که توطئه دشمنان و اختلاف میان پاره ای از فرماندهان را به خود دیده بود، در ماه های آخر به ضعف و از هم گسیختگی گرفتار شد. میرزا کوچک خان هم که بیشتر نیروهای خود را از دست داده بود، به اتفاق یکی از افسران وفادارش به نام گائوک آلمانی معروف به هوشنگ، برای ملاقات و یاری طلبی از رشیدالممالک خلخالی به سوی گیلوان حرکت کردند. ​

 

[مهربانوی ایرانی]

آنها در دامنه کوه های گیلوان، دچار برف و بوران شدیدی شدند. در این میان، شخصی که از خلخال راهی گیلان بود، در مسیرش، جنبش هایی را در میان برف ها دید و حس کنجکاوی وادارش کرد از اسب پیاده شود. خود او در این باره می گوید: «نزدیک رفتم. دیدم میرزا کوچک خان است که از شدت سرما میان برف افتاده و به کلی یخ زده است. گفتم می توانی چیزی بخوری؟ با سر اشاره کرد بله. چند دانه سنجد در دهانش گذاشتم، نتوانست بجود. قدری مالشش دادم شاید سر حال بیاید، اما نشد. حرکتش دادم، دو سه قدمی برداشت و افتاد. رو به قبله اش کردم، آمدم به طرف گیلوان و به اهالی خبر دادم».
سر میرزا در رشت و تهران
هنگامی که خبر شهادت میرزا کوچک خان، به محمد خان سالار شعاع، برادر امیر مقتدر، خان تالش رسید، او به اتفاق یکی از منسوبانش به محل شهادت میرزا رفت. سپس به دلیل انتقام جویی از جنگلی ها، دستور داد سر میرزا را از بدن جدا کردند. بنا به گفته کسانی که در آنجا بودند، گویا هنگام بریدن سر، میرزا هنوز زنده بوده است. سالار شجاع سر میرزا را فاتحانه به رشت برد و تسلیم فرماندهان نظامی کرد. سر میرزا کوچک خان مدت ها در معرض دید عموم قرار گرفت. بعدها خالو قربان، یکی از جنگلی ها که به میرزا کوچک خان خــ ـیانـت کرد، برای نشان دادن صمیمیت و وفاداری خود به رضاخان، سر را به رسم ارمغان به تهران برد و به لقب سالار مظفر مفتخر شد!​

 

[مهربانوی ایرانی]

از نظر باستان شناسی نیز در قرن بیستم میلادی در حفاری‌ های تپه مارلیک (که قدمتی ۳۰۰۰ ساله دارد) ظروف سفالین، مجسمه‌ های کوچکی از طلا، نقره و برنز و اسلحه‌ های برنزی و آرامگاه پادشاهی از همان دوران به همراه مجموعهٔ قابل توجهی از جواهرات کشف شد که طرز ساخت این اشیاء و فراوانی طلا و نقره در این آثار باستانی، خبر از خبرگی سازندگان و ثروتمندی مردمان این سرزمین در گذشته می ‌دهد.

موقعیت جغرافیایی استان: این استان، از شمال به دریای خزر و کشور آذربایجان، که از طریق آستارا با آن دارای مرز بین‌المللی است، از غرب به استان اردبیل، از جنوب به استان زنجان و قزوین و از شرق به استان مازندران محدود می گرددد. این استان در ميان رشته كوههاي البرز و تالش در شمال ايران جاي گرفته است.

مساحت استان: ۱۴٬۰۴۴ کیلومتر مربع کیلومترمربع

تقسیمات سیـاس*ـی استان: گیلان بر اساس آخرین تقسیمات كشوری دارای 11 شهرستان ، 34 شهر، 27 بخش و 95 دهستان است.​

 

[مهربانوی ایرانی]

شهرستانهای استان: شهرستان هاي استان عبارتند از: آستارا،‌ آستانه اشرفيه، بندر انزلي، رشت، رودبار، رودسر، شفت،‌ صومعه‌ سرا، طوالش،‌ فومن، لاهيجان و لنگرود.

شرایط اقلیمی: طبیعت گیلان، پوشیده از جنگل و دارای آب و هوای معتدل و مرطوب است. این استان شامل مناطق سرسبز شمال غربی رشته ‌کوه البرز و بخش غربی کرانه‌ های جنوبی دریای کاسپین است. جلگه‌ ها مهمترین ویژگی خاص استان هستند و واژه گیلان هم اغلب به مناطق جلگه‌ای یا خصوصاً به جلگه مرکزی اطلاق می ‌شده‌ است.

ارتفاعات و کوههای مهم استان: رشته کوه های غربی گیلان بلندی های تالش، ماسوله و پشت کوه را در بر می گیرد و از درۀ رود آستارا تا تنگ منجیل گسترده است. این رشته کوه مانند سدی میان آذربایجان و دریای مازندران قرار گرفته است و مانع عبور بخار آب به ناحیۀ آذربایجان می شود.​

 

[مهربانوی ایرانی]

از قله های مهم این ناحیه، قلۀ "بکروداغ" یا "بغروداغ" و "ماسوله داغ" با بیش از 3000 متر ارتفاع است. "بغروداغ" و دریاچۀ نئور از یخچال های معروف این رشته کوه ها هستند. از قله های مهم رشته کوههای شرقی این این استان نیز می توان به "درفک کوه" با ارتفاع 3500 متر و خشتچال با ارتفاع 3600 متر در شهرستان تالش اشاره کرد. از قله های مهم دیگر استان گیلان، یکی قلۀ شاه معلم با ارتفاع 3096 متر در شهرستان فومن، و دیگری سمام کوه با ارتفاع 2250 متر در شهرستان رودسر است.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

رودهای مهم: بیش از ۴۰ رودخانه در گیلان جریان دارند که مهمترین آنها سفیدرود است. دیگر رودهای مهم گیلان آستاراچای، کرگان ‌رود، اسالم، دیناچال، شیوه ‌رود، عمل‌ کنده، وزیرکنده، حسن ‌کیاده، دهکا، رود چمخاله، کیان‌ رود، خشکبیجاری و پیله‌ رود هستند.​

 

[مهربانوی ایرانی]

پوشش گیاهی استان: جنگل‌ های استان گیلان که از آن به نامهای جنگل های مرطوب و یا کاسپینی یاد می ‌شود ارزش ‌های زیست ‌محیطی و اقتصادی زیادی دارند و در زمره میراث طبیعی جهانی محسوب می ‌شوند. این ناحیه بخشی از ناحیه رویشی اکسین - هیرکانی است که این ناحیه خود درون منطقه ارو-سیبری است. بعضی گونه‌ های ناحیه اکسین-هیرکانی چون درخت آزاد بازمانده گونه‌ های گیاهی فلورا ترشری هستند که پس از دوره‌ های سرمای کواترنری جز در این منطقه در دیگر نقاط نابود شدند. این ناحیه ویژگیهای خاصی دارد، مخروطیان تقریباً وجود ندارند، سرخدار تنک و تعداد زیادی از گونه ‌های بومی که بازمانده گونه‌ های گیاهی آرکو-ترشری هستند در منطقه دیده میشوند.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

بر حسب ارتفاع سه سطح جنگل قابل تمایزند: جنگلهای مخلوط هیرکانی، جنگلهای راش کوهی، و جنگلهای بلوط بلند کوهی و جنگل‌های ممرز.​

 

[مهربانوی ایرانی]

جنگل هیرکانی که زمانی جلگه‌ ها را می‌ پوشاندند، اکنون بخش عظیمی از بخش اول کوه ‌ها تا ارتفاع ۱۰۰۰ متری را می ‌پوشانند. این جنگل لایه دار است و لایه‌ای از درختان خیلی بلند مثل بلند مازو، درخت آزاد و انجیلی و انواع رایجتر افرا و نارون؛ لایه‌ای از درختان کوچکتر مثل لیلکی، کلهو، و شبخسب، شمشاد در نقاط سایه دار و همه انواع درختان میوه وحشی؛ و یک زیربوته با بته‌ هایی مثل جل، خاس، خزه، تاک وحشی، پیچک، و دیگر گیاهان خزنده دارد. کوه‌ های با ارتفاع متوسط، حوزهٔ راش شرقی بلند، به همراه بلوط، نمدار، افرا و نارون است. سطح بالای کوه‌ ها بین ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ متر باقی ‌مانده دارای جنگل فقیرتر اوری و ممرز است. مراتع قله‌ ای اغلب جایگزین این جنگلهای بالاتر شده‌ اند، بعضی هایشان در نقاط بلند یا شیبهای سرپوشیده خصوصیات خشکی زی ویژه نشان می ‌دهند. به اصطلاح جزیرهٔ مدیترانه‌ای پیرامون رودبار و منجیل به لحاظ پوشش گیاهی ویژهٔ طبیعی و کشاورزیش یعنی جنگلهای سرو بسیار تنک و درختان زیتونش معروف است. سوسن چلچراغ در عمارلوی رودبار از گونه‌ های منحصر به فرد گیلان است.​

 

[مهربانوی ایرانی]

همچنین تالاب انزلی، به دلیل گیاهان، جانوران و مورفولوژی و شکل بستر، ارتباط با دریا و رژیم رودها دارای محیط زیستی ویژه ‌است. معروف ‌ترین گیاه تالاب انزلی که شهرت جهانی دارد «لاله مردابی» است که تالاب را به این دلیل تالاب لاله مردابی می‌ خوانند.

زندگی جانوری: ۹۴ گونه حمایت شده و در معرض خطر انقراض پرندگان در گیلان وجود دارد.حواصیل‌ ها، اردک سانان، مرغابی سانان، کشیم شانه ‌دار بزرگ، کشیم سیاه گردن، یلوه کوچک، کاکایی از پرندگان تالاب انزلی هستند. پوشش انبوه گیاهی گیلان زیستگاه گونه‌ های وحشی چون پلنگ، آهو و بز کوهی بوده اما امروزه به دلیل گسترش سلاح‌ های غیرمجاز و افزایش شکار این گونه‌ ها تا مرز انقراض پیش رفته ‌اند. گیلان یکی از مهمترین زیستگاه ‌های مرال یا گاو کوهی، یکی از سه گونه گوزن موجود در ایران و بزرگترین گونه آن، است که در جنگل ‌های مناطق کوهستانی زندگی می ‌کند. دیگر گونه منحصر به فرد و کمیاب در گیلان، سمندر باله دار جنوبی است و دارای اهمیت جهانی است.​