[`•ارتباط سینما و معماری و تحلیل طراحی صحنه فیلم‌های سینما•`]

[*بانو بهار*]

سینما و معماری ارتباط تنگاتنگی در زمینه خلق یک اثر به صورت بصری و مجازی دارند. معماری به عنوان یکی از اولین هنرهای زمین و سینما به عنوان آخرین و هفتمین قطره هنر گروه زیبا و خلاقانه ای را ارائه می دهند. این بخش به معرفی نقش سینما در معماری، ارائه مقالات سینما و معماری و معرفی ده ها اثر سینمایی و تلویزیونی پرداخته که هر دو رشته در آن فعالیت داشته اند. سینمای ایران و جهان از طراحان، معماران، طراحان صنعتی و طراح دکوراسیون داخلی مشهوری بهره می برند که شیوه های طراحی صحنه و دکوراسیون در سینما را ارتقا داده اند. شما می توانید با مشاهده طراحی صحنه فیلم یا مجموعه های مهمی اعم از: یک جبه قند، دکتر استرنج، سرآغاز، بلید رانر، خانه پوشالی، بازی تاج و تخت و ... از روند طراحی و تکنیک طراحان خارجی و ایرانی در حیطه سینما و تلویزیون آشنا شوید

با ما همراه باشید

 

[*بانو بهار*]

مفهوم اتمسفر فضا در معماری و سینما به روح مشترکی اشاره دارد که از آغاز تاریخ سینما بین فیلم ها و هنر کهن معماری وجود داشته و در گذر سال ها به تکاملی خیره کننده رسیده است. امروز معماری سینمایی به چنان نفوذ و تاثیری دست پیدا کرده است که حتی خود معماری حقیقی را وادار به تجدید نظر در اصول زیبایی شناسی و نحوه ارتباط با مخاطبانش کرده است. تردیدی وجود ندارد که معماران زیادی از تاثیر سینما بی خبراند و یا به گفته ی خود فرصتی برای دنبال کردن آن ندارند (این موضوع بسیار سوال بر انگیز است، چگونه کسی می تواند با یکی از مهم ترین پدیده هایی که دهه هاست معماری را تحت تاثیر قرار داده بیگانه باشد). در سوی دیگر سینما گران زیادی وجود دارند که تصور می کنند معماران همان «خانه سازها» هستند و از درک این نکته که هر دو قطعاتی از جهان را جدا کرده و در نمایش فضایی مستقل به عنوان «اثر» به مخاطبشان می دهند، غافلند.

اما این دو هنر به مثابه صنعتی برای بیان ایدئولوژی ها و نگرش های مدرنیسم این پیوستگی را به وجود آورده اند که دیگر نمی توان مرزهای آن ها برای درک بهتر دیگری از هم جدا کرد. امروزه معماری برای نشان دادن دوباره خود به فرا از رمزهای بودن و زیستن نیاز به سینمای با مفهوم و نگرش معمارانه دارد و هم سوی با آن سینما برای فهم بهتر از نوشته ها نیاز دارد تا با در هم آمیختن دیالوگ ها و حس فضاهای معماری شده آنچه در تجسم و انتزاع قرار دارد بر پرده نقره ای بیندازد. هردوی آن ها به ایجاد فضا و روح زندگی می پردازند و در فرایند ادراک فضا هر دو هنر به اصول مشترکی پایبند هستند.

جهان معماری و دنیای سینما از عناصر مشترکی همچون صحنه نور حرکت و دید برخوردارند و می توان گفت هنر معماری در سینما به عنوان اصل ایجاد تعادل و هماهنگی در شکل تصاویر و ترکیب صحنه مطرح می شود. خاصیت مکانی یا زمانی فضا، رنگ، نور، سایه روشن تأثیر متفاوتی بر بیننده می گذارد و می توانند معانی موردنظر کارگردان را تقویت کند فیلم سازان را وادار کند با بهره گیری از معماری از طریق معنا و فضاسازی بصری به شخصیت پردازی، ایجاد هویت و خلق مکان بپردازند.
ارتباط های انتزاعی

یکی از مباحث موردبررسی در روابط بین این دو هنر از تأثیر یکی از این دو هنر در ارتقا و پیشرفت حوزه دیگر است. اولین وظیفه معماری مشخص کردن مکان بشر در جهان است. کمتر فیلمی را می توان دیده کـه تصاویری از معماری را شامل نشود. این جمله صرف نظر از اینکه آیا ساختمان ها واقعاً در فیلم نشان داده می شوند یا نه صحیح است، زیرا قاب بندی یک تصویر دلالت بر وجود و برپایی یک مکان مشخص می کند. از طـرف دیگر، برپایی و تشکیل یک مکان وظیفه بنیادی معماری است این امر را می توان به نقل از مارتین هایدگر ذکر کرد که ما به دورن دنیا پرتاب شده ایم. از طریق مـعماری تـجربیات خارجی و غریبمان را به احساس مثبت منزل و مسکن تبدیل می کنیم. درواقع ساختمان ها را معماران می سازند و به تبع آن فضاها در بستر هنر و انتزاع شکل می گیرد و این امر را می توان امری ناخودآگاه دانست که در آن ساخت مکان، فضا، موقعیت، مقیاس (قاب بندی زندگی بشر) که از مشخصه های معماری هستند، به صورت غیرقابل اجتنابی به تمامی بـیان های سـینمایی نفوذ می کند.

معماری همان گونه که فضا را متحد و یکی می کند، زمان را نیز اداره می کند «معماری تنها رام کردن فضا نیست، بلکه دفاع محکمی در مقابل از بین رفتن زمان است» بـازسازی و یـکی کردن زمان (دوباره مرتب کردن، زیاد کردن سرعت، کم کردن سرعت، متوقف کردن و بازگرداندن) به همان اندازه در بیان سینمایی نیز مهم است. فضای زندگی فضای یکنواخت و بی ارزش نیست. یـک حـادثه مـعنای خاصی را از طریق زمان روز، نور، آب وهوا و صـدا مـی گیرد. به علاوه، هر مکانی تاریخ و معنای نمادین خود را دارد که با واقعه ادغام می شود.

بنابراین اجرای یک واقعه سینمایی کلاً از معماری فـضا، مـکان و زمـان جدانشدنی نیست و کارگردان موظف به خلق معماری اسـت، البـته اغلب به صورت ناخودآگاه. همین معصومیت و استقلال از انضباط معماری حرفه ای است که معماری سینما را لطیف و نافذ می کند و جلوه گاه معماری در عرصه ی سکانس ها و فیلم را می توان همچون یک پس زمینه یا عملکردی همچون یک عکس دانست اکثریت جامعه به مثابه بیننده حقیقی درکی درست از بازتاب معماری در کارهای سینما گران مدرنیسم دارند معماران ساختمان ها را طراحی می کنند و سینماگران به آن حس طراحانِ ارجاع داده می شوند؛ و این مفهوم اتمسفر فضاهای طراحی شده است که به آن ها این توانایی را می دهد که دوباره باز زنده سازی کنند آنچه در انتزاع دارند.

دانش و آگاهی در زمینه ی معماری می تواند سینماگر را در ساخت اثری بهتر یاری رساند ازاین رو می توان گفت سینما و معماری نه تنها از نظر ماهیت حرکت بلکه از منظر خیال، زمان، فضا، ریتم، رنگ و نور، بافت و تداوم به یکدیگر نزدیک اند. به بیان واضح تر تمامی هنرمندان (نویسندگان، نقاش ها، عکاسان، رقصنده ها) ناخودآگاه به قـلمرو مـعماری وارد مـی شوند، هنگامی که زمینه آنچه را که نمایش می دهند خلق و محیط و ظاهر آن را تعریف می کنند. صحنه های شـهری، سـاختمان ها و اتاق هایی که توسط هنرمندان نمایش داده می شوند حقیقی هستند. هر نویسنده خواننده خـود را بـه مـعماری تبدیل می کند، که همچنان که داستان پیش می رود اتاق ها، ساختمان ها و کل شهر را در ذهنش بنا مـی کند. «جـنایت و مـکافات» داستایوفسکی خواننده را وادار می کند که اتاق غم زده ی را سکلنیکوف و وسعت بی انتهای سنت پترزبورگ را بـسازد. خـواننده فضاها و ساختمان های شاهکار ادبی داستایوفسکی را در حفره های ذهن خود می سازد. وظیفه معماری به عنوان تقویت کننده تـأثیر ذهـنی، به روشنی در معماری سینمایی دو کارگردان با خواستگاه احساسی متضاد منعکس شده است. همان طور که معماری آلفرد هیچکاک مکان های ترس را خلق می کند، اتاق های آندره تارکوفسکی احساس حسرت را القا می کند. ایـن دو کـارگردان به ترتیب متافیزیک معمار گونه ترس و غم را بررسی می کنند. موقعیت گرایی معنای معماری مخصوصاً در هنر هیچکاک روشن است. به عنوان مثال در فیلم های «شمال از شمال غـربی»، «پنـجره پشتی»، «سرگیجه»، «روانی» و «پرندگان»، سـاختمان ها نـقش اساسی دارند.

حقیقتاً هیچکاک از تأثیر ذهنی و معنایی معماری بسیار آگاهی دارد. محیط و معماری همیشه نقش مشابهی در فیلم های هیچکاک دارند؛ آن ها به عنوان تقویت کننده روانـی داستان عمل می کنند فیلم های او مشخصاً در یک جو آرام و روستایی شروع می شوند. صحنه ها و ساختمان ها نشان دهنده تعادل سرگرم کننده و بی تکلف زندگی بورژوازی است؛ اگرچه هنگامی که داستان آغاز می شود، حس شـومی بـه مـحتوای ساختمان ها منتقل می شود. معماری بسیار یکنواخت تدریجی تبدیل به مواد و محتوای ترس می شود، و آنچه در انتها به نـظر مـی رسد این است که ترس خود فضا را مسموم کرده است. این کاربرد فضا را در سینمای داخلی همچون کارهای اصغر فرهادی می توان مشاهده کرد که با استفاده از بازشوها و کاربرد بستری ابژه ی اتمسفری فضا به خلق صفحه ها می پردازد رو روایت گر داستان می شود. بابیان این کنش های فضاسازی شده هدف و مقصودش را از خلق فضا به وجود می آورد.

مـعماری بـه سینما، حال و هوا و معنای حوادثی را که در معماری اتفاق می افتند می دهد. روایت سینمایی مرزهای حقیقت زندگی شده را معنا می کند و اینکه فضا و ساختار معمارانِ و شهرسازانه است که به سینماگران جرئت می دهد که بگویند، ساختار اجتماعی، اقتصادی، سیـاس*ـی یک جامعه و حتی سرنوشت انسان ها به چه شکل و نحوی رقم خواهد خورد. و این امر قابل انکار نیست که بزرگان سینمای جهان بدون آنکه درکی درستی از بستر فضاهای معمارانِ داشته باشند نمی توانند مخاطب را با سناریوی و فیلم نامه خود درگیر کنند. این باز خود در ساخت فضاهای معماری شده این انعطاف پذیری دوجانبه دار را به وضوح قابل رؤیت می کند. که معماران همانند کارگترهای سینمایی در زمان خلق فضا باید در ذهن خود به ماورای انتزاع در آثارشان قدم بردارند تا فضایی با بستر مناسب خلق کنند.

 

[*بانو بهار*]

تاریخ : شنبه , ۱۳۹۷/۰۶/۱۷ ۱۷:۱۱
نهایت لـ*ـذت را ازاین داستان می برید. درست است که سناریو داستان دارای اشکالات فاحشی است، اما ایده هایی که در ساخت این آسمانخراش به کار رفته غیر قابل اجرا و دور از ذهن نیست.

خلاصه داستان
"آسمان خراش " درباره ماموری به نام ویل ( دواین جانسون ) است که سالها پیش به دلیل یک حادثه یک پای خود را از دست داده و هم اکنون از پایی مصنوعی استفاده می کند. ویل حالا مشاور امنیتی است و در جدیدترین ماموریت خود باید سیستم امنیتی " برج مروارید " که بلندترین برج جهان نیز می باشد را بررسی کند اما در همین حال یک سری نامرد روزگار از راه می رسند و تمام سیستم ها را مختل کرده و برج را به آتش می کشند. این در حالی است که زن و بچه ویل در داخل برج هستند و... .
محور اصلی سناریو بر روی برج 1100 متری 225 طبقه قرار گرفته، و اکثر دقایق فیلم به این برج و کانسپت های معماری پایدار آن تمرکز کرده است. آسمانخراشی که می تواند تمام انرژی مصرفی خود را به صورت طبیعی ذخیره کند.

سخن نویسنده
آسمانخراش یک فیلم اکشن با تمرکز بر روی سکانس های حادثه ای است، و بیشتر مناسب علاقمندان به فیلم های دواین جانسون می باشد. اما نمی توان منکر آن شد که عنوان فیلم و طرح چنین برج بلندی منحصربه فرد نیست. کانسپت برج مروارید پاسخی به تمام نیازهای معماری در شهرهای توسعه یافته و بلند مرتبه سازی است. پروژه های که شاید چند گروه معماری در دنیا توان اجرای آن را دارند و فقط چند کشور می توانند از پس هزینه ساخت چنین پروژه های بر بیایند. باید هوشمندی نویسنده را در مورد موقعیت اصلی داستان (هنگ کنگ، منطقه خودمختار جنوب چین) ستود. با توجه به پیشرفت های اقتصادی و زیرساخت های عمرانی اخیر کشور چین و شهر هنگ کنگ، اجرای چنین پروژه ای دور از انتظار نخواهد بود.

 

[*بانو بهار*]

سالن‌های سینمایی خیره‌کننده که فقط در جنوب هند می‌بینیم
سینما یکی از عناصر مهم فرهنگ و هنر کشور هند در دوران مدرن محسوب می شود که نقش ویژه ای بر روی تمام جنبه های این کشور گذاشته است. با وجود گستره هنر هفتم در هند و سرمایه گذاری های عظیم در این صنعت، یک بخش ویژه از دوران قدیمی سینمای این کشور هنوز هم به شکل عجیبی خودنمایی می کند: سالن های سینما. استفانی زوچه مجموعه ای از تصاویر پر جنب و جوش از سینماهای مدرنیست کشور هند را به تصویر کشیده که دارای معماری و ترکیب جالبی از ساختارهای معماری می باشند که دیگر در هیچ نقطه دنیا مشاهده نمی کنیم.
برخی از سالن های سینمای زیر در مناطق روستایی و شهرهای کوچک جنوب هند واقع شده اند که به دهه های 50، 60 و 70 به ثبت رسیدند که همگی ترکیب عجیب و غریبی ساختمان های غربی و تاثیرات بومی-محلی را به ارث بره اند. طراحی نماهای رنگارنگ به تئاترهایی اشاره می کند که سناریو از زمان ورود به سالن انتظار و فضای هال آغاز شده تا تجربه ا بی نظیر از فیزیک مجموعه را به تماشاگران منتقل کند.
طراحی سالن سینمای مدرن در جنوب هند شامل شکل های عجیب و غریب، و تزئینات بصری تجسم گرا از ذهنیت فرهنگی و بومی منطقه بود که با پلان های عملگردگرای غربی در هم آمیخته تا بیننده را برای دنیای سینمایی مناسب آماده کند. در ادامه برخی از سالن های مدرنیزاسیون ترکیبی هندوستان را منتشر کردیم تا لـ*ـذت یکی از سینما دوست ترین کشورهای دنیا را به نمایش بگذاریم. آثاری که به نظر ماهیت سورئال همکاری بین لویی بونوئل و سالوادور دالی را در غالبی شاد و شوخ طبعانه به نمایش می گذارند. فقط با این تفاوت که به جای وهم گرایی آثار دالی، شادابی و کمدی را در معماری ادغام کرده ایم.

 

[*بانو بهار*]

رستوران کوهستانی که برای اولین بار در فیلم جیمز باند شناخته شد

در ارتفاع 3 هزار متری، بالاترین نقطه سولدن (Sölden) یکی از معروف ترین رستوران های کوهستانی به نام ICE-Q وجود دارد که تا قبل از فیلم جیمز باند: شبح (Spectre) افراد زیادی از این مکان مطلع نبودند. رستورانی که دارای یک طراحی پانورامیک می باشد و در جالب ترین مکان های موجود قرار گرفته است. بر خلاف بسیاری از رستوران های دیگر که نام پروژه خود را از پروسه رندر گرفتن تا اجرا در تمام سایت های معماری و دکوراسیون جا می اندازند، این فضای منحصربه فرد به طور اتفاقی در یک فیلم سینمایی مشهور مشاهده شد.

بر خلاف فیلم که شاهد یک سکانس کوتاه از این مکان بودیم، شما می توانید از منظره، طراحی و امکانات رستوران به صورت طولانی مدت بهره ببرید. منظره کوه های برفی آلپ در این مکان از ویژگی های مثبت این رستوران به لحاظ سایت پروژه محسوب می شود. شیشه های دور تا دور دودی رنگ می باشد، چون در روزهای آفتابی نمی توان از این مکان استفاده کرد. همچنین پرده های هوشمندی برای بستن نمای رستوران در روزهایی که نور آفتاب شدیدتر می باشد تعبیه شده است.

ارتفاع زیاد محل پروژه این مکان را با محدودیت هایی همراه کرده است. اما نمی توان از جسارت طراح برای ساخت یک رستوران که تنها دسترسی آن یک تلکابین و مسیری پیاده به بالای قله بوده گذشت. اگر می خواهید پیش از رفتن به رستوران، آنرا یک نظر ببینید، کافی است فیلم جیمزباند: Spectreرا مشاهده نمایید.

 

[*بانو بهار*]

']پنج شنبه های سینما: معماران فیلم های مارول را از چه زاویه ای می بینند


یکی از جالب توجه ترین ویژگی های فیلم های سینمایی ساختمان ها، شهرها و ویژگی های معماری است که نقش سازنده ای در عناصر شکل دهنده سناریو و لوکیشن ا ایفا می کند. هر کمپانی برنامه ای مجزا و ویژه ای نسبت به محل فیلم برداری برای خود در نظر می گیرد. یکی از کمپانی هایی که این روزها بیشتر بر سر زبان هاست، استودیو فیلم سازی ماورل می باشد. شهرها یا ساختارای معماری نقش به سزایی در ویژگی های بصری فیلم های استودیویی مارول بازی می کنند. به همین دلیل یک ویدئوی کوتاه از چند مورد از پروژه های معماری و نقش آنها در فیلم های کمپانی مارول جمع آوری شده است. در این ویدئوی کوتاه میبینیم که یکی از جدیدترین ساختمان های بیارکه انگلس تریلر فیلم دکتر استرنج حضور دارد. اما با مشاهده فیلم این ساختمان را در هیچ بخش از فیلم نمی بینیم. حتی دلایل استفاده از شهر نیویورک به عنوان لوکیشن بیشترین فیلم های هالیوودی، بخصوص انتقام جویان و دکتر استرنج مشخص می شود.
ساختمان Via 57 west از گروه معماری Big

 

[*بانو بهار*]

پنج‌شنبه‌های سینما: دکتر استرنج

دکتر استرنج (Doctor Strange) فیلمی است که فقط به دلیل طراحی سحنه هائز اهیمت نیست، بلکه ترکیب جلوه های بصری و تصاویر گرافیکی یکی از بهترین نمونه های تلفیق طراحی و ساخت به شمار می رود. امسال فیلم سینمایی دکتر استرنج سهم مثبت زیادی را از جشنواره ها و منتقدها کسب کرد. به نوعی که آنرا بهترین نمونه از تلفیق فضای معمارانه در سینما عنوان کرده اند. البته از نامزدی اسکار این فیلم در بخش جلوه های ویژه هم نمی توان گذشت. طراحان با خلاقیت هر چه تمام تر فضاهای معماری در این فیلم را در هم تنیده و آنرا در مکانی خیالی دوباره سازی، تکرار و یا تلفیق کرده اند. نزدیک ترین نمونه نسبت به این پروژه فیلم سرآغاز کریستوفر نولان است که حتی در اکثر مواقع از فیلم دکتر استرنج هم بهتر عمل کرده است. البته تماشای دکتر استرنج به خاطر فضاسازی نابش ارزمند است.
خلاصه فیلم

دکتر استرنج ( بندیکت کامبربچ ) پزشک جراح متخصص اما به شدت مغرور است که اهمیت چندانی به وجدان خود نمی دهد. او که از دانش و وضعیت با ثبات خود مطمئن است، بر اثر تصادف به شدت مجروح شده شده و عصب حرکتی دستانش را از دست می دهد تا بزرگترین بحران زندگی اش به سراغ او بیاید. استرنج حالا دیگر قادر به حراجی نیست و از طرف دیگر نمی تواند این وضعیت را تحمل نماید. از این رو تمام توانایی هایش را بکار می گیرد تا بتواند به دانشی دست پیدا کند که عصب دستانش را بازگرداند و در این راه متوجه می شود که در منظقه ای دوردست فردی وجود دارد که می تواند او را نه با چاقوی پزشکی بلکه آزادی روح و سپس جسم، درمان نماید. او بدین منظور نزد وی می رود اما...

طراحی صحنه

مهم ترین نکته طراحی سکانس های فیلم و جلوه های بصری مربوط به ایجاد تعادل، نامتعادل بودن و حس تعلیق بیش از اندازه بود. چارلز وود کار بسیار سختی در این پروژه را به مرحله اجرا رسانده است. ترکیب بندی مکان ها، ساختمان، محله، آپارتمان و ... از شاهکار های دنیای سینما مدرن به شمار می رود. سکانس لندن در ابتدای فیلم گویای نبوغ بصری و جسارت تیم طراحی را به ما نشان می دهد. در سکانس اکشن لندن دیوارها و پنجره‌ها و ستون‌ها مثل اوریگامی شروع به چرخیدن به دور خودشان و ایجاد شکل‌های هندسی عجیب و غریب که بی‌وقفه در حال تغییرند می‌کنند. اکثر فیلم های مارول که به صورت مجموعه ای دنباله دار در حال ساخت هستند تا کنون از چنین حس تعیلق و ترکیب بندی برخوردار نبودند. البته تمام آن پروژه ها ارزشمند بوده و ارزش تماشا را دارند، ولی مانند دکتر استرنج فضاهای معماری را این گونه به چالش نکشیده اند. ساخت این فیلم از روی کمیک مصور مارول که تقریباً دو ساعت به طول انجامیده از برنامه ریزی این کمپانی و سازندگان فیلم حکایت می کند.

عنوان فیلم: دکتر استرنج
کارگردان: اسکات دریکسون
ساخته شده بر اساس قصه های مصور مارول
ستارگان: بندکت کمبربچ، ریچل مک آدامز، چیوتل اجیوفور، مدس میکلسون و تیلدا سوئینتون
سال اکران:2016

 

[*بانو بهار*]

']پنج شنبه های سینما: لوگان و طراحی ساختارشکنش

گاهی برای طراحی صحنه و خلق دکور مناسب نمی بایست از المان های مصنوعی شلوغ و ساخته شده استفاده کرد. فیلم لوگان محصول جدید کمپانی مارول و فاکس دقیقاً ازچنین رویکردی استفاده کرده و به غیر از فیلمی زیبا و ساختار شکن، امتیاز کاملی از طراحی خود کسب می کند. فرانسوا اودی (François Audouy) طراح و دکوراتو فرانسوی چالش بسیار سختی با ویژگی های کارگردانی جیمز منگولد داشته است. اکثر سکانس ها در محیط های طبیعی رخ داده و فرانسوا اودی می بایست کار خود را در لوکیشن ها باز ارائه دهد و فضا را در سال 2029 به شیوه ای ساختارشکن بهه نمایش بگذارد. در ادامه خلاصه ای از ویژگی های طراحی صحنه فیلم لوگان را مشاهده می نمایید.
خلاصه داستان

در دنیایی که تعداد جهش ‌یافته‌ها روز به روز در حال کاهش است، لوگان (هیو جکمن) از پروفسور صد ساله‌ی زمین‌گیری به نام "چارلز اگزویر" (پاتریک استوارت) به همراه "کالیبان" (استفن مرچنت) جهش‌یافته پرستاری می‌کند که پای دختر کوچکی به نام "لورا" (دافنه کین) نیز که دارای قدرت‌های شگفت‌انگیزی ‌ست، به ماجرا باز می‌شود. گروهی به نام "ریورز (Reavers) به سرکردگی دونالد پیرس (بوید هالبروک) در جستجوی لورا هستند و ...
طراحی صحنه

اکثر سکانس های فیلم در شهر نیومکزیکو و مسیرهای بین شهری نیواورلئان فیلم برداری شده است. فرانسوا با نگرش به یک جهان پوچ و خالی از شادی های دنیای مدرن مکان های خود را خلق کرده است. این ویژگی فقط به داستان و سناریو بسنده نکرده و به نوعی با روحیات شخصیت های داستان نیز همذات پنداری می کند. هیو جکمن ستاره فیلم یکی از بهترین بازی های خود را در این فیلم انجام داده و ویژگی بازی او به زیبایی با محیط عجین شده است. این تعریف در مورد پاتریک استیوارت هم صدق می کند.

چالش سخت طراحی فرانسوا ساخت یک مخزن آب وارونه در کویر نیومکزیکو بود. او می بایست انزاوا و تنهایی سه کاراکتر ابتدای داستان را در تمام بخش های طراحی خود بگنجاند و سپس با اضافه شدن کاراکتر لورا (Lora) این از هم گسیختگی و مجهولیت شخصیت ها را در ماشین ها، هتل، خانه و مسیر به نمایش بگذارد. شاید در نگاه اول فکر کنیم که فیلم فقط در مکان های طبیعی فیلم برداری شده و طراحی بخصوصی ندارد. اما با درک شخصیت اصلی داستان و حضور او در شهر ها و صحراهای خشک سوزان به همراه اِلمان های ساده تعبیه شده، بسیار حرفه ای با هم جفت و جور شده اند. حتی انتخاب لوکیشن های این فیلم هم به صورت تخصصی توسط فرانسوا اودی انتخاب شده اند.
فیلمی که بارها ارزش تماشا را دارد.

 

[*بانو بهار*]

پنج شنبه‌های سینما و معماری: یک حبه قند

فیلم سینمایی "یک حبه قند" یکی از باشکوه ترین اثرهای سینمایی ایران به شمار می رود که از طراحی صحنه و دکوراسیون منحصربه فردی برخوردار می باشد. رضا میرکریمی در این ساخته خود از تیم ناظر و مشاور خوبی برخوردار بوده که باعث شد نتیجه نهایی یک فیلم با تمام ویژگی ها و رنگ و بوی ایرانی باشد. در فیلم یک حبه قند محمد رضا منصوری به عنوان مجری طرح و باران کوثری در سمت مجری صحنه به فعالیت پرداخته اند. این پروژه به لحاظ طراحی صحنه و دکور مورد استقبال بسیاری منتقدین جشنواره فیلم فجر و عموم درآمد.

به گفته محسن شاه ابراهیمی مدیر طراحی فیلم،کل دکور در یکی از باغ‌های شهران ساخته شده‌ و بعد از پایان فیلمبرداری به طور کامل تخریب شده است. از این نظر می‌توان گفت طراحی صحنه و دکور این فیلم در میان بسیاری از فیلم‌های ساخته شده از آغاز تاریخ سینمای ایران بسیار ویژه بوده، چرا که ساخت کل دکور یک اثر بیشتر در سریال‌های تاریخی و یا برخی آثار سینمایی بلند که جنبه‌ای تاریخی داشته‌اند، اتفاق افتاده است.

در واقع ساخت این عمارت کار بسیار خاصی به شمار می رفت. به این دلیل که اصولا دکور در رابـ ـطه با فیلم‌های روز به صورت قطعه ‌سازی و تکه ‌سازی به کار می‌رود. اما در این فیلم 85 درصد دکور در صحنه ساخته شده‌ بود. از ویژگی‌های دیگر طراحی صحنه و دکوراسیون پیش‌بینی منابع نوری در معماری است که سهولت نورپردازی را بوجود آورده است. ساخت کل دکور فیلم یک حبه قند به این علت بوده‌ که موقعیت بومی و محلی سناریو اصلی ایجاب می کرده که در فضایی شبیه به اطراف شهر یزد فیلمبرداری صورت گیرد که با این فضا داستان مطابقت داشته باشد. اما از آنجا که فیلمبرداری در تابستان انجام شده و دمای هوا در آنجا خیلی بالا بوده، و به دلیل سختی زیاد انتقال و جابجایی عوامل تولید به این محل، تصمیم گرفته شد در فضایی مشابه نزدیک به تهران فیلمبرداری را انجام شود. به همین دلیل در اطراف شهران، دکوری مطابق با فضای قصه ساخته شد.

شاه ابراهیمی که در فیلم "به همین سادگی" ساخته قبلی میرکریمی نیز به عنوان طراح معماری فیلم حضور داشت درباره "یه حبه قند" می‌گوید: بحث ساخت و ساز فضای سینمایی همواره دغدغه سینماگران بوده و هست. متاسفانه مکان مناسبی وجود ندارد که بتوان به دور از شلوغی فضای روزمره در آن دست به ساخت یک فیلم زد. یکی از مزایای ساخت دکور این است که بر حسب فضایی که در فیلمنامه نگاشته شده‌، به تشخیص کارگردان و فیلمبردار می‌توانید برخی سازه ‌ها را تغییر دهید. چون معمولا این موضوع در لوکیشن‌هایی که به لحاظ تاریخی قدمت دارند و یا مکان هایی که نمی‌توان به معماری آن‌ها دست برد اتفاق نمی‌افتد. محسن شاه ابراهیمی یه همراه میرکریمی از مکان های زیادی برای تعیین لوکیشن ها بازدید کردند. به گفته خودش طبق داستان قرار بود 85 درصد فیلم در یک خانه اتفاق بیفتد و یک فضای ایرانی را تجسم بخشد. بازدید از مناطق مختلف جغرافیایی از جمله استان های یزد و مرکزی آغاز شد و در نهایت به طالقان و اطراف تهران ختم شد. خانه مورد نظر را با اندکی اختلاف در میبد پیدا کردند.اما با استدلال‌های مطرح شده یعنی دوری و مسافت به این نتیجه رسیدند که محلی را در تهران پیدا و فضای مورد نظرشان را بازسازی کنند.

وی همچنین عنوان داشت که بر اساس نیازهای فیلمنامه باید عمارت قدیمی ساخته می شد. خوشبختانه موقعیت جغرافیایی باغ (از نظر موقعیت شمال و جنوب) مناسب بود. با توجه به اتفاقات فیلمنامه و تعداد افراد، طراحی عمومی عرصه ها بر اساس فضای مورد نیاز صورت گرفت. پس از رسیدن به کلیات طرح، ما آن ها را به صورت پلان ترسیم کردیم و طی چندین جلسه با آقای میرکریمی آخرین تغییرات را بر اساس نیازهای فیلمنامه انجام دادیم. مواردی چون تعداد اتاق ها، موقعیت و ارتباطشان با یکدیگر، سیرکولاسیون، حیاط و موقعیت آن با حوض، باغچه و درختان انتهای باغ از جمله نکات مهم طراحی بودند که پس از اسکچ های اولیه با یکی از همکاران به صورت سه بعدی ساخته شد.

 

[*بانو بهار*]

سینما و معماری: دیو و دلبر

به طور قطع فیلم سینمایی دیو و دلبر پادشاه فانتزی و طراحی در دنیای هنر هفتم می باشد. سارا گرینوود در این پروژه بهترین کار خود را در طول 15 سال فعالیت حرفه ای خود را ارائه داده است. طراحی صحنه بی نظیر فیلم دیو و دلبر به همراه جلوه های ویژه فوق العاده حرفه ای و تیمی 1000 نفره که چند سال بر روی این پروژه وقت گذاشتند و نتیجه تلاش این چند سال کار قرار گرفتن پروژه در بین 10 فیلم پر فروش تاریخ سینما بود. طراحی صحنه فیلم دو بخش عظیم را شامل شده که لوکیشن قلعه دارای جزئیات بی نظیر و منحصر به فردی است. در ادامه خلاصه ای از شیوه طراحی صحنه یک فیلم فانتری را مشاهده می نمایید.

سارا گرینوود که چندین جایزه طراحی اعم از جایزه اسکار را در کارنامه خود دارد، در استودیویی شپرتون مدل کامل و رویایی از دهکده خیلنو ساخته بود. وی با الهام از دهکده های جنوب فرانسه و ویژگی مربع شکل این نمونه ها طرح خود را کامل کرد. نتیجه کار یک محدوده 8000 هزار متری بود که تمام امکانات یک دهکده را در خود جای داده بود. اما برخی فضاها به دلیل تمرکز فیلم برداری و شیوه روایت داستان دارای جزئیات بیشتری بود. به عنوان مثال کارگاه پدر بِل، تمام خصوصیت های یک مکان با تمام امکانات ساخت اشیاء صنعتی را در خود جای داده بود. طرح این مکان از کارگاه یک ساعت ساز آلمانی در قرن 18 به نام زرگر یوهان ملچیر الهام گرفته بود.

فاز دوم طراحی شامل قلعه بود که انواع سبک های معماری عجیب و غریب فرانسوی در آن نقش داشته اند. گرینوود با الهام گرفتن از چند دوره طراحی قلعه و قصرهای بزرگ طرحی منحصربه فرد و عجیبی را به نمایش گذاشت. سه بخش در طراحی قلعه نقش داشته اند. در فاز اول یک مکان یخ زده و سردی را مشاهده می کنیم که از مجسمه ها و رنگ های خشنی برخوردار می باشد. این کانسپت در اتاق خصوصی دیو هم قابل مشاهده است. اما کتابخانه و سالن رقـ*ـص دارای انعطاف به مراتب بیشتری می باشند که از یکی از مکان های قدیمی در شرق فرانسه تأثیر پذیرفته بود. در انتها تغییر قصر در فصل نهایی داستان که بر اساس کانسپت های درون سناریو اصلی به مکانی روشن و زیبا تبدیل می شود. جالب است بدانید شخصیت هایی که به ساعت، قوری یا شمعدان تبدیل شده اند دارای یک ماکت در اندازه حقیقی می باشند که پیش از فیلم برداری ساخته شده اند.