...zαнrα...*
کاربر نگاه دانلود
جنگ بزرگ شمال رویدادی بزرگ در تاریخ اروپاست که از ۱۷۰۰ تا ۱۷۲۱ میلادی و همزمان با جنگ های جانشینی اسپانیا درگرفت. پیش از این جنگ ، سوئد بر اروپای شمالی حکومت می کرد. در شرق اروپا ، لهستان و عثمانی هنوز هم کمی از قدرت قرون گذشته را دارا بودند و روسیه همچون سرزمینی گمنام ، روز به روز در حال پیشرفت و تبدیل شدن به قدرتی نوخاسته بود.
رقابت کهن امپراتوری سوئد و لهستان همچنان ادامه داشت. در این زمان می شد اروپای شرقی و منطقه بالتیک را به انبار باروتی تشبیه کرد که هر لحظه احتمال انفجار آن وجود داشت. همچنین ، کشورهای اروپای غربی مانند فرانسه و انگلستان خود به جنگی بزرگ مشغول بودند و موج ستیزه‌جویی ممکن بود منطقه ی بالتیک را هم فرا گیرد.
آغاز جنگ
در ۱۶۹۹ میلادی آگوست دوم ،پادشاه لهستان، و فریدریک چهارم از دانمارک بر ضد شارل دوازدهم، امپراتور سوئد ، متحد شدند. پس از مدتی روسیه هم به رهبری پترکبیر وارد جنگ شد.
آگوست دوم (لهستان)
فردریک چهارم (دانمارک)
پتر کبیر (روسیه)
شارل دوازدهم در این زمان ، امپراتور سوئد بود. وی تنها ۱۷ سال داشت ولی توانست با هوشمندی نیروهای دانمارک را به سرعت شکست داده و تنها با ۹ هزار سرباز، ارتش روسیه را که ۵ برابر این تعداد بود ، در نبرد حماسی ناروا در هم بشکند.
نبرد ناروا
در این نبرد ، روس ها ۱۰ هزار نفر تلفات دادند و مسیر پیروزی برای سوئد مهیا شد. پس از این نبرد، دانمارکی ها از جنگ خارج شدند و روسیه تا مدت ها در پی ترمیم ارتش خود از جنگ کناره گرفت.
شارل دوازدهم (سوئد)
سوئد از فرصت به دست آمده برای نابودی روسیه استفاده نکرد و به جای آن ، به مدت ۶ سال تا ۱۷۰۶ میلادی در لهستان جنگید. شاه سوئد، استانیسلاس لکزینسکی را به جای آگوست دوم بر تخت شاهی لهستان نشاند.
سوئد و روسیه
پترکبیر از فرصت به دست آمده بهره برد و سواحل دریای بالتیک (لیوونی،لاتویا و استونی) را از سوئد گرفت. شارل دوازدهم متوجه روسیه شد و به سوی مسکو حرکت نمود. پتر نیز با شجاعت و زیرکی خویش ، از حقه زمین سوخته استفاده کرد. ( اصول این روش ، سوزاندن زمین های زراعی و گرسنه نگه داشتن دشمن هنگام عبور از جبهه وسیع جنگ است. ) جانشینان پتر بعدها با همین روش ، ناپلئون و هیتلر را شکست دادند.
روز ۸ ژوئیه ۱۷۰۹ ، دو ارتش در محلی به نام پلتاوا در اوکراین به هم رسیدند و نبردی خونین را آغاز کردند. سوئدی ها که مهماتشان تمام شده بود ، شکست خوردند و شارل با وجود شجاعت و دلیری اش ، ناگزیر ، به امپراتوری عثمانی پناهنده شد.
پس از این شکست ، تمامی قلمرو سوئد در سواحل بالتیک از دست رفت. روسیه ،فنلاند را تصرف کرد. پروس سرزمین های آلمانیِ سوئد را گرفت و دانمارک هم در تدارک ناوگانی برای حمله به سوئد برآمد.
شارل دوازدهم مدتی بعد به کشورش بازگشت و حمله ای را به نروژ،که تحت سیطره ی دانمارک بود، آغاز نمود ولی در ۱۷۱۸ در حین محاصره ی یکی از قلعه‌های استراتژیک کشته شد. بعد از او خواهرش ، اولریک ، به حکومت رسید و در ۱۷۲۱ میلادی ، قرارداد صلحِ نیشتاد را با وساطت فرانسه امضاء کرد.
اروپای شرقی در ۱۷۲۱ میلادی
صلح نیشتاد
طبق این قرارداد ، کلیه متصرفات سوئد در سواحل دریای بالتیک از دست رفت و امپراتوری سوئد رسماً از روی نقشه محو شد. نتایج این جنگ خونین ، سقوط امپراتوری سوئد و استیلای روسیه بر اروپای شرقی و آغاز قدرت گیری پروس بود. همچنین این جنگ ، باعث شد لهستان بیشتر به زوال و انحطاط نزدیک شود.
رقابت کهن امپراتوری سوئد و لهستان همچنان ادامه داشت. در این زمان می شد اروپای شرقی و منطقه بالتیک را به انبار باروتی تشبیه کرد که هر لحظه احتمال انفجار آن وجود داشت. همچنین ، کشورهای اروپای غربی مانند فرانسه و انگلستان خود به جنگی بزرگ مشغول بودند و موج ستیزه‌جویی ممکن بود منطقه ی بالتیک را هم فرا گیرد.
آغاز جنگ
در ۱۶۹۹ میلادی آگوست دوم ،پادشاه لهستان، و فریدریک چهارم از دانمارک بر ضد شارل دوازدهم، امپراتور سوئد ، متحد شدند. پس از مدتی روسیه هم به رهبری پترکبیر وارد جنگ شد.
آگوست دوم (لهستان)
فردریک چهارم (دانمارک)
پتر کبیر (روسیه)
شارل دوازدهم در این زمان ، امپراتور سوئد بود. وی تنها ۱۷ سال داشت ولی توانست با هوشمندی نیروهای دانمارک را به سرعت شکست داده و تنها با ۹ هزار سرباز، ارتش روسیه را که ۵ برابر این تعداد بود ، در نبرد حماسی ناروا در هم بشکند.
نبرد ناروا
در این نبرد ، روس ها ۱۰ هزار نفر تلفات دادند و مسیر پیروزی برای سوئد مهیا شد. پس از این نبرد، دانمارکی ها از جنگ خارج شدند و روسیه تا مدت ها در پی ترمیم ارتش خود از جنگ کناره گرفت.
شارل دوازدهم (سوئد)
سوئد از فرصت به دست آمده برای نابودی روسیه استفاده نکرد و به جای آن ، به مدت ۶ سال تا ۱۷۰۶ میلادی در لهستان جنگید. شاه سوئد، استانیسلاس لکزینسکی را به جای آگوست دوم بر تخت شاهی لهستان نشاند.
سوئد و روسیه
پترکبیر از فرصت به دست آمده بهره برد و سواحل دریای بالتیک (لیوونی،لاتویا و استونی) را از سوئد گرفت. شارل دوازدهم متوجه روسیه شد و به سوی مسکو حرکت نمود. پتر نیز با شجاعت و زیرکی خویش ، از حقه زمین سوخته استفاده کرد. ( اصول این روش ، سوزاندن زمین های زراعی و گرسنه نگه داشتن دشمن هنگام عبور از جبهه وسیع جنگ است. ) جانشینان پتر بعدها با همین روش ، ناپلئون و هیتلر را شکست دادند.
روز ۸ ژوئیه ۱۷۰۹ ، دو ارتش در محلی به نام پلتاوا در اوکراین به هم رسیدند و نبردی خونین را آغاز کردند. سوئدی ها که مهماتشان تمام شده بود ، شکست خوردند و شارل با وجود شجاعت و دلیری اش ، ناگزیر ، به امپراتوری عثمانی پناهنده شد.
پس از این شکست ، تمامی قلمرو سوئد در سواحل بالتیک از دست رفت. روسیه ،فنلاند را تصرف کرد. پروس سرزمین های آلمانیِ سوئد را گرفت و دانمارک هم در تدارک ناوگانی برای حمله به سوئد برآمد.
شارل دوازدهم مدتی بعد به کشورش بازگشت و حمله ای را به نروژ،که تحت سیطره ی دانمارک بود، آغاز نمود ولی در ۱۷۱۸ در حین محاصره ی یکی از قلعه‌های استراتژیک کشته شد. بعد از او خواهرش ، اولریک ، به حکومت رسید و در ۱۷۲۱ میلادی ، قرارداد صلحِ نیشتاد را با وساطت فرانسه امضاء کرد.
اروپای شرقی در ۱۷۲۱ میلادی
صلح نیشتاد
طبق این قرارداد ، کلیه متصرفات سوئد در سواحل دریای بالتیک از دست رفت و امپراتوری سوئد رسماً از روی نقشه محو شد. نتایج این جنگ خونین ، سقوط امپراتوری سوئد و استیلای روسیه بر اروپای شرقی و آغاز قدرت گیری پروس بود. همچنین این جنگ ، باعث شد لهستان بیشتر به زوال و انحطاط نزدیک شود.
