آذربایجان شرقی معرفی استان آذربایجان شرقی و مناطق دیدنی آن

[مهربانوی ایرانی]

موسیقی آذربایجان
موسیقی آذربایجان با قدمتی دیرینه از اصیل ترین هنرهای جهان محسوب می شود. هنرمندان این خطه تاریخی با خلاقیت خود، موسیقی منحصربه‌ فردی را در طول تاریخ آفریده اند. کسانی که این نوع موسیقی را به‌ همراه سروده‌ های خود به‌زبان ترکی آذربایجانی می ‌خوانند، آشیق خوانده می ‌شوند. آشیق ‌ها در وصف آذربایجان و دلاوری‌ های بزرگان آن، در مراسم جشن و عزاداری، سروده ‌های زیبایی را به ‌همراه موسیقی آذربایجانی می ‌خوانند و همواره مورد توجه مردم قرار گرفته اند. آشیق ‌ها از دوران قبل از اسلام در بین مردمان این دیار همواره در عرصه موسیقی آذربایجانی فعال بوده اند.
اگرچه موسیقی موغام آذربایجان به دستگاههای موسیقی ایرانی نزدیک است و در بعضی مواقع حتی یکی هستند، ولی طرز اجرای این دو موسیقی ملی در انسان احساس بسیار متفاوتی ایجاد می ‌کند. موسیقی آذربایجانی مملو از حس قهرمانی و جسارت است. در این موسیقی حرکت و دینامیسم وجود دارد و امید و تحرک در آن حس می ‌شود.​

 

[مهربانوی ایرانی]

جغرافیای طبیعی
استان آذربایجان شرقی از هفت واحد کوهستانی تشکیل یافته‌است. رشته‌کوه قره داغ (ارسباران) شمالی‌ترین این واحدها بوده که از دیوان‌داغ آغاز شده و به درهٔ رود دره‌رود منتهی می‌گردد. رشته‌کوه قوشا داغ که از جنوب قره‌داغ شروع شده و به سبلان ختم می‌شود. تودهٔ آتش‌فشانی سبلان که ۴۸۱۱ متر ارتفاع داشته و مرز مشترک میان استان‌های آذربایجان شرقی و اردبیل محسوب می‌شود. رشته‌کوه‌های میشو و مورو که از غرب استان (مرند) آغاز شده و به ارتفاعات عون بن علی و شبلی منتهی می‌شوند که مرتفع‌ترین قله آن قله علی علمدار با ارتفاع حدود ۳۲۰۰ متر در مرند می‌باشد. رشته‌کوه بزقوش که با ۳۳۰۳ متر ارتفاع، مرز بین شهرستان‌های میانه و سراب به شمار می‌رود. تودهٔ آتش‌فشانی سهند در جنوب تبریز که ۳۷۰۷ متر ارتفاع دارد. رشته‌کوه اربط (تخت سلیمان) که از دامنه‌های جنوبی سهند شروع شده و به سمت جنوب امتداد می‌یابد.

​

 

[مهربانوی ایرانی]

شهرستانهای استان آذربایجان شرقی:
استان آذربایجان شرقی دارای ۱۲ شهرستان، ۳۱ شهر و ۳۰ بخش، ۱۳۳ دهستان و ۳۱۴۹ آبادی است
آذرشهر، اهر، اسکو، بستان آباد، بناب، تبریز، جلفا، چاراویماق، خداآفرین، سراب، شبستر، عجب شیر، کلیبر، مراغه، مرند، ملکان، میانه، ورزقان، هریس، هشترود، هوراند.

آب و هوا
استان آذربایجان شرقی به دلیل وسعت زیاد دارای آب و هوای متنوع می‌باشد به طوری که بیشترین دمای ثبت شده در شهرهای میانه و جلفا می‌باشد که مردم این شهرها دمای ۴۵ + درجه بالای صفر را تجربه کرده‌اند و همچنین کمترین دمای ثبت شده در استان و در کلیه شهرهای ایران مربوط به بستان آباد با دمای ۴۶ - درجه زیر صفر می‌باشد. میانگین بارندگی سالیانه ۲۵۰ الی ۳۰۰ میلی‌ متر می‌باشد.

​

 

[مهربانوی ایرانی]

جمعیت
بر پایهٔ سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ خورشیدی، جمعیت استان آذربایجان شرقی در این سال بالغ بر ۳٬۷۲۴٬۶۲۰ نفر بوده که نزدیک ۵ درصد از جمعیت کل ایران را به خود اختصاص داده‌است. برهمین اساس، ۱٬۸۸۲٬۰۳۱ نفر مرد و ۱٬۸۴۲٬۵۸۹ نفر زن در قالب ۱٬۰۸۶٬۰۸۳ خانوار ساکن این استان بوده‌اند. جمعیت استان در مقایسه با سال ۱۳۸۵ نزدیک به ۵/۵ درصد افزایش یافته‌است.
در سرشماری سال ۱۳۹۰ خورشیدی، تبریز با جمعیتی بالغ بر ۱٬۶۹۵٬۰۹۴ نفر، پرجمعیت‌ ترین و چاراویماق با جمعیتی بالغ بر ۳۲٬۷۴۵ نفر، کم‌جمعیت‌ترین شهر استان آذربایجان شرقی بوده‌است. از جمله شهرهای پرجمعیت استان علاوه بر مرکز استان می‌توان به شهرهای مرند، مراغه، میانه اشاره کرد. تعداد آبادی‌های استان در سال ۹۰ دو هزار و ۷۳۱ آبادی و ۲۰ آبادی استان خالی از سکنه هستند.​

 

[مهربانوی ایرانی]

مناطق گردشگری استان آذربایجانشرقی:

​

قلعه بابک، مقبرة الشعرا، مسجد کبود، مناطق گردشگری ارسباران، قلعه جوشن، روستای اشتبین، روستای کرینگان،آبشار آسیاب خرابه ، کلیسای سنت استپانوس، بازار تبریزو....
مناطق نمونه گردشگري استان:
مناطق نمونه گردشگري شورسو يا ايل ميداني گوگان، دره گنبد چاي اسکو، فندقلوي اهر، دامنه هاي سهند بستان آباد، منطقه گلوجه و گمانج تبريز، آسياب خرابه جلفا و آغميون سهزاب سراب از جمله مناطق نمونه گردشگري استان هستند.
همچنين بندر قبادلو عجبشير، حاشيه سد خداآفرين، مسير دره صوفي مراغه، منطقه آرپا درسي ملکان، هفت چشمه ورزقان و مسير دره قزل اوزن هشترود ساير مناطق نمونه گردشگري استان را تشکيل مي دهند که هريک داراي ويژگي هاي منحصر به فردی هستند.
از روستاهاي هدف گردشگري استان نیز میتوان روستاي باداميار آذرشهر، روستاي گنبرف اسکو، روستاي صور بناب، روستاي دوزال جلفا، روستاي قلعه جوق سراب، روستاهاي ديزج خليل يا قلعه حسن آباد، دريان و شيخ ولي شبستر و روستاي بوکت عجب شير را نام برد که در کنار سایر روستاهای معروف این استان قابل توجه هستند.

​

روستاهاي آوارسين، ابريق جديد و قره قيه کليبر، روستاهاي آشان و صومعه مراغه، عيش آباد مرند، آق منار ملکان، حمام لو و گل آخور ورزقان و روستاي آغبلاغ يا غار هشترود نيز در ليست روستاهاي هدف گردشگري می باشند.
مناطق هدف گردشگری علاوه بر اهمیت تاريخي و طبيعي، امکانات رفاهی نیز براي گردشگران دارند یا در حال احداث هستند.

​

 

[مهربانوی ایرانی]

صنایع دستی و سوغات استان:
قرابیه تبریز، نوقا، اریس، سوهان کنجدی، شکلات تسبیحی، مربای گل (گل محمدی) تبریز، آجیل مخصوص تبریز که از دیرباز مرغوبیت جهانی داشته و از بهترین محصولات ایران تولید می شود. انواع خشکبار از قبیل برگه هلو، زردآلو، آلو خشک که در شهرستان های جنوبی بخصوص در مراغه تولید می شود طرفداران بیشماری دارد.
سوجوق مراغه، باسلیق مراغه میان پر گلابی عجب شیر- مراغه، میان پر زردآلو مراغه - عجب شیر، میان پر انجیر کردشت و روستاهای حاشیه رودخانه ارس، حلوا گردویی اسکو، دوشاب (شیره انگور) اسکو، گل سرخ تبریز و روستاهای دامنه سهند، ذغال اخته شهرستان کلیبر، برگه زردآلو و آلبالو شهرستان مرند،
لبنیات آذربایجان بویژه لبنیات دره لیقوان، سیب زنوز (در فصل تابستان) عسل طبیعی کوهستان سهند

​

فرش هریس- تبریز، قالی هریس با دوامی که مشهور است از نظر رنگ و طرح در نوع خود بی نظیر است. سوزن دوزی ممقان، ورنی بافی عشایر ارسباران- کلیبر که بوسیله هنرمندان عشایر استان در نقاط روستایی و شهری اهر و کلیبر توسط زنان بافته می شودو به کشورهای حاشیه خلیج فارس و اروپا صادر میشود. قالیچه های خوش نقش تبریزی ، ظروف سفالي، صابون مراغه، محصولات چرمی: چرم تبریز و کفشهای دست دوز آن از دیرباز به واسطه خوش دوختی و ظرافت از شهرت و اعتبار فراوانی برخوردار است. روسری ابریشمی اسکو: که از نوعی پارچه ابریشمی در شهرستان اسکو بافته می شود به به کلاقه ای اسکو معروف است، دارای رنگها و طرحهای زیبا و متنوع می باشد و در مصارف روسری و شال مورد استفاده قرار می گیرد. سبدبافی کشکسرای مرند و...​

 

[مهربانوی ایرانی]

غذاهای استان آذربایجان شرقی
در این منطقه بعلت کوهستانی بودن دامداری رواج دارد و غذای اصلی مردم از فرآورده های دامی تشکیل میشود. آبگوشت، کباب در انواع مختلف، شیشلیک، چلو مرغ غذای اصلی این منطقه است. در کنار آن کوفته، انواع آش بویژه آش های کشک، ماست، آش گوجه فرنگی، آش زغال اخته که با زردآلو یا قیسی همراه است و بویژه در منطقه ارسباران رایج است. انواع دلمه و کوکو و ... غذای مردم را تشکیل میدهد. خورشهای قیمه، بادمجان، خورش کرفس، قورمه سبزی و... نیز مانند سایر نقاط ایران در آذربایجان نیز تهیه میشود.​

 

[مهربانوی ایرانی]

استان آذربایجان شرقی

کشور
ایران
جمعیت
3909652
موقعیت زمانی
IRDT
استان آذربایجان شرقی

آذربایجان شرقی اقلیمی سردسیر در شمال‌غرب ایران است. سرزمینی که به پایمردی‌های مبارزانی چون ستارخان و باقرخان، به تدبیر زنان هنرمند، به طبیعت استوار و باصلابت و به خوردنی‌های خوش‌مزه و رنگارنگ شناخته شده است.
ریشه‌ی نام این استان را در واژه‌ی آذر یا همان آتش دانسته‌اند که تحمل زمستان‌های طاقت‌فرسای منطقه بی‌حضورش ناممکن است.​

تاریخچه

پیشینه‌ی آذربایجان شرقی به حکومت مادها بازمی‌گردد. این سرزمین به شکلی که امروز می‌شناسیم حاصل بارها و بارها تغییر و دیگرگونی است. در تقسیمات کشوری ایران، در سال ۱۳۱۶ بخش‌های بزرگی از آذربایجان شرقی امروز به همراه آستارا و اردبیل به عنوان استان سوم ایران با نام آذربایجان خاوری نام‌گذاری شد. بعدها شهر آستارا و توابع آن از این استان جدا شد و شهر مراغه از توابع آذربایجان باختری به آن پیوست. در سال ۱۳۷۲ با جدایی اردبیل و تشکیل یک استان جدید، استان آذربایجان شرقی با مرزهای کنونی مشخص شد.​

جغرافیا

آذربایجان شرقی از شمال با کشورهای آذربایجان و ارمنستان، از غرب و جنوب غرب با استان آذربایجان غربی، از شرق با استان اردبیل و از جنوب با زنجان، هم‌جوار است. رود مرزی و خروشان اَرَس و ارتفاعات سَهَند از مشهورترین مظاهر طبیعی این استان هستند. باغ‌های گردو، بادام، انجیر، انگور، زردآلو و درختان خودروی سنجد در نقاط مختلف استان دیده می‌شود.​

آب و هوا

آذربایجان از استان‌های سردسیر و برف‌گیر کشور است، اما به دلیل پهناور بودن در فصول مختلف سال آب‌وهوای متفاوتی را تجربه می‌کند. با آن‌که فصل گرما در این استان بسیار کوتاه است، مردم شهرهای جلفا و میانه در تابستان دمای بالای ۴۰ درجه را هم تجربه می‌کنند.
فصل سرد سال در این منطقه تقریبا از مهرماه شروع می‌شود و تا اواسط فروردین ادامه می‌یابد.
​

شهرهای استان آذربایجان شرقی

مردم شهرهای آذربایجان شرقی به سخت‌کوشی، نظم و مهمان‌نوازی شهرت دارند. این استان از ۲۱ شهرستان تشکیل شده است که بسیاری از آن‌ها در فصل‌های مختلف سال میزبان مهمانان بسیاری از سراسر کشور هستند. این استان مقصد بی‌نظیری برای علاقه‌مندان به مناطق سردسیر، نقاط برف‌گیر و ورزش‌های زمستانی است.
میانه، سراب، مرند، چاراویماق، اهر، بستان‌آباد، شبستر،‌ ورزقان، هریس، مراغه، تبریز، کلیبر، هشترود، اسکو، جلفا، خداآفرین، ملکان، آذرشهر، بناب، عجب‌شیر و هوراند شهرهای این استان هستند.​

تبریز

تبریز بزرگ‌ترین شهر ناحیه غرب و شمال غرب ایران و مهم‌ترین مرکز صنعتی بخش آذربایجان است. این شهر در دوره‌های طولانی از تاریخ ایران، پایتخت کشور و همواره از شهرهای مهم و استراتژیک ایران بوده است. تبریز مقصد اصلی گردشگران به استان آذربایجان شرقی است و بسیاری از گردشگران، علاوه بر جاذبه‌های تاریخی و طبیعی، آن را به دلیل غذاها و خوردنی‌های بی‌نظیرش انتخاب می‌کنند. تبریز شهری بادگیر با زمستان‌های سرد و پربرف است.
بازار بزرگ تبریز که بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده‌ی جهان و ثبت یونسکو است، مسجد کبود، مقبره‌الشعرا، روستای تاریخی کندوان با خانه‌هایی در دل کوه، موزه شهرداری و موزه‌ی قاجار، تفرجگاه و تله‌کابین عینالی، بوستان ایل‌گلی و خانه‌های تاریخی همچون خانه مشروطه، ثقه‌الاسلام، خَتایی، حریری، نیکدل، شربت‌اوغلی و خانه استاد شهریار از مهم‌ترین جاذبه‌های این شهر است.​

جلفا

جلفا از دیگر شهرهای دیدنی استان است که هر سال از مهمانان بسیاری از سراسر کشور پذیرایی می‌کند. این شهر در مرز ایران با نخجوان و ارمنستان قرار گرفته است و بخش مرکزی منطقه آزاد تجاری ارس به شمار می‌رود.
جلفا دیدنی‌ها بسیاری دارد که از آن جمله می‌توان به جاده مرزی ارس ـ جلفا، رود مرزی و پر آب ارس و سد آن، آبشار دیدنی آسیاب خرابه، کلیسای سنت‌استپانوس و کلیسای چوپان، حمام کُردَشت، کاروانسرای خواجه‌نظر، روستای پلکانی اشتببین، پل ضیاءالملک و بازارچه مرزی جلفا اشاره کرد.​

اهر، هریس و ورزقان

شهرهای اهر ورزقان و هریس در شمال و شرق تبریز قرار گرفته‌اند و بخشی از مهم‌ترین مناطق دیدنی استان را در خود جای داده‌اند. قلعه بابک که توسط بابک خرم‌دین در قرن سوم هجری بنا شده، جنگل‌ ارسباران، مسجد جامع اهر و بازار اهر از مکان‌های دیدنی این منطقه هستند.​

مرند

مرند از قدیمی‌ترین شهرهای استان است. برخی مورخان معتقدند که پیشینه‌‌ی این شهر به هزار‌ه‌ی سوم پیش از میلاد بازمی‌گردد. کاروانسرای شاه عباسی پیام مرند، مسجد پیربالا (مزار همسر نوح پیامبر)، آبشار پیربالا، غار دوگیجان و روستای دوگیجان از مکان‌هایی هستند که توجه مسافران این منطقه را به خود جلب می‌کنند.​

عجب‌شیر، بناب و مراغه

این بخش از استان روی جلگه‌ی حاصل‌خیز و در کنار چند رودخانه پرآب واقع شده است. مراغه دومین شهر بزرگ استان است.
رصدخانه‌ی مراغه، آرامگاه اوحدی مراغه‌ای، گنبد غفاریه در کنار رودخانه‌ي صوفی‌چای برخی از مهم‌ترین دیدنی‌هایی است که نباید دیدن آن‌ها را در سفر به این بخش از استان از دست داد.​

اقامت‌گاه‌ها

تعداد هتل‌ها و اقامت‌گاه‌ها در استان آذربایجان شرقی مطلوب است و مسافران به راحتی می‌توانند هتل موردپسند خود را انتخاب کنند. هتل‌های ائل‌گلی، لاله‌پارک، گسترش، مروارید، شهریار و هتل بین‌المللی در تبریز، هتل بزرگ در مراغه، هتل پارادایس در کلیبر، هتل‌های جهانگردی مرند، سراب و جلفا، هتل کوهستانی ارس در جلفا و هتل بزرگ پردیس در عجب‌شیر تنها بخشی از هتل‌های این استان‌ است که در تمام فصل‌های سال پذیرای گردشگران استان آذربایجان شرقی هستند.
اقامت‌گاه بوم‌گردی گلوسنگ در کلیبر، اقامت‌گاه بوم‌گردی هما در کندوان و اقامت‌گاه بوم‌گردی سبک عشایری اوبا هم مناسب کسانی است که می‌خواهند در فضاهای بومی استان اقامت کنند.​

غذاهای محلی

گردشگران در سفر به آذربایجان شرقی از طعم‌های دلپذیر غذاهای محلی خاطره‌ای خوشایند به همراه خواهند برد. به جز کوفته و دیزی آذری که معروف‌ترین غذاهای این استان هستند و تمام مسافران بی‌تردید آن‌ها را امتحان می‌کنند، انواع غذاهای محلی مثل کباب بُناب، دلمه‌ی برگ مو، دلمه‌ی کلم، خیتاب، دویماج، بیناب خوروشی، آیران آشی، سوغان آشی و انواع نان‌ها و شیرینی‌ها مثل نان اسکو، نان اهری، نان روغنی، قرابیه، سوجوق و باسلوق، خوردنی‌هایی هستند که چشیدن آن‌ها سفر را برای گردشگران رنگین‌تر و خاطره‌انگیزتر می‌کند.
آذری‌ها در کنار وعده‌های ناهار و شام هم از انواع مرباها به عنوان دسر استفاده می‌کنند که مربای پوست پرتقال، زردآلو، انجیر و بالنگ از اصلی‌ترین آن‌هاست.
چشیدن طعم به یادماندنی سیب‌زمینی همراه با تخم‌مرغ آب‌پز و داغ دست‌فروش‌های بازار تبریز را در برنامه خود قرار دهید.​

رستوران‌ها

رستوران شاه‌گلی، رستوران رهبری، بناب کباب نصیری، رستوران حاج عیسی، رستوران حاج‌علی، باغچه‌رستوران‌های ایمانی، جلالی و چهارباغ در سردرود، رستوران سنتی شازده، رستوران مظفریه و ده‌ها رستوران دیگر در تبریز و شهرهای آذربایجان شرقی، مکان‌هایی هستند که می‌توان در آن‌ها طعم انواع غذاهای محلی و کباب‌های سنتی آذربایجان را امتحان کرد.​

صنایع دستی

فرش و قالی، گلیم، چاپ‌های سنتی، رودوزی‌ها و بافتنی‌ها، نگارگری، پارچه‌بافی، نقره‌سازی و مَمَقان‌دوزی از مهم‌ترین صنایع دستی استان آذربایجان شرقی به شمار می‌آیند.
سفال‌گری، سوزن‌دوزی و سبدبافی، ساخت سازهای محلی، تراش سنگ و زیورآلات سنتی هم در بیشتر نقاط استان انجام می‌شود.​

سوغات

بیشتر سوغاتی‌های این استان را انواع شیرینی‌های محلی تشکیل می‌دهد؛ نوقا، ریس، قرابیه، حلوای هویج، حلوای گردوی اسکو، باقلوا، سوجوق و باسلوق شیرینی‌هایی هستند که می‌توان به عنوان سوغات سفر به آذربایجان تهیه کرد. در کنار آن آجیل تبریز، صنایع دستی و زیورآلات دست‌ساز این استان هم می‌تواند ره‌آورد خوبی برای کسانی باشد که در خانه منتظر بازگشت گردشگران هستند.​

آداب و رسوم

شب چله (چیله گجه‌سی)، چهارشنبه‌سوری و نوروز از آیین‌های ملی هستند که آذری‌ها بسیار به برگزاری آن‌ها پای‌بند هستند.
مراسم خواستگاری، نامزدی و عروسی هم در این استان با آداب و رسوم فراوان که آذری‌ها هنوز هم به شدت به آن‌ پای‌بندند، برگزار می‌شود.
در شب‌های چله و چهارشنبه‌سوری برای تازه عروس و تازه‌ دامادی که هنوز جشن عروسی خود را برگزار نکرده باشند، ضیافت‌های محفلی به همراه طبق‌کشی و پایکوبی برگزار می‌شود.
عاشیق‌ها در شهرهای مختلف استان آذربایجان و در مناسبت‌های گوناگون محفل‌گردانی و شعرخوانی می‌کنند و با نواختن موسیقی و خواندن شعرهای محلی که اغلب سرایندگان آن‌ها نامشخص‌ هستند، حاضران را با سنت‌های دیرین دم‌ساز می‌کنند.

منبع:ویزیت ایران​

 

[مهربانوی ایرانی]

استان آذربایجان شرقی، در شمال غرب کشور، بامساحتی برابر ۴۵ هزار و ۶۵۰ کیلومتر مربع، به طور تقریبی ۲/۸۱ درصد از وسعت کل کشور را به خود اختصاص داده که ازاین لحاظ، در بین استان های کشور در رتبه دهم قرار گرفته است. این استان از شمال به جمهوری‌آذربایجان و کشور ارمنستان، از غرب و جنوب غرب به استان آذربایجان غربی، از شرق به استان اردبیل و از جنوب به استان زنجان محدود می شود. مرکز استان آذربایجان شرقی، شهر تبریز است و از شهرهای مهم آن می توان به اهر، میانه، مرند و مراغه اشاره کرد.

موقعیت جغرافیایی
استان آذربایجان شرقی به دلیل واقع شدن در محل اتصال دو رشته کوه مهم و اصلی ایران، یعنی البرز و زاگرس در ردیف مناطق کوهستانی به شمار می آید که دارای هفت واحد کوهستانی به شرح ذیل است:
۱- رشته‌کوه قره‌داغ ارسباران: شمالی‌ترین واحد کوهستانی استان بوده و از دیوان‌ داغ آغاز و به دره‌رود منتهی می‌گردد.
۲- رشته‌کوه قوشه‌داغ: از جنوب قره‌داغ شروع شده و به سبلان ختم می‌شود.
۳- توده آتشفشانی سبلان : با ارتفاع ۴,۸۱۱ متر مرز مشترک میان استان های آذربایجان شرقی و اردبیل است.
۴- رشته‌کوه‌های میشو و مورو : از غرب و مرکز استان شروع شده و تا ارتفاعات عون بن علی و شبلی ادامه می یابد.
۵- رشته‌کوه بزقوش : با ارتفاع ۳,۳۰۳ متر، مرز بین شهرستان‌های میانه و سراب به شمار می آید.
۶- توده آتشفشانی سهند : با ارتفاع ۳,۷۰۷ متردر جنوب تبریز بلندترین قله استان آذربایجان شرقی است.
۷- در آخر، هفتمین رشته‌کوه این استان اربط یا تخت سلیمان می باشد که از دامنه‌های جنوبی سهند شروع شده و به سمت جنوب امتداد می‌یابد.
این استان به دلیل قرار گرفتن در منطقه کوهستانی دارای آب و هوای سرد و خشک کوهستانی بوده و از حیث تقسیم بندی اقلیمی جزو مناطق نیمه خشک کشور به حساب می آید. با این وجود تنوع موقعیت جغرافیای در منطقه باعث به وجود آمدن اقلیم های متفاوتی شده است که همواره تحت تاثیر بادهای سرد شمالی سیبری، بادهای مرطوب دریای سیاه، دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس قرار دارد. از دیگر مشخصات آب و هوایی این استان می توان به وزش بادهای محلی اشاره کردکه علت آن قرارگرفتن کوهستان های بلند و دریاچه های ارومیه و خزر است که دشت ها و جلگه ها این منطقه را تحت تأثیر قرار می دهد.

منبع:ایران نما

​

 

[مهربانوی ایرانی]

پیشینه تاریخی

باستان شناسان معتقدند آذربایجان و سرزمین های هموار آن در اوایل هزاره نخست پیش از میلاد محل سکونت سه گروه نژادی بوده که این سه گروه عبارتند از: گروهی از طوایف و اقوام بومی محلی که در اصطلاح به آنان «آسیانی» گفته می شد. گروه دوم، مردم سامی نژادی بودند که دست کم از هزاره دوم پیش از میلاد، توسط آشوریان به صورت بـرده و اسیر از سرزمین های سوریه، فلسطین و بابل به این منطقه آورده شده اند و عده ی دیگر نیز برای تجارت و زندگی به این سرزمین آمدند. و اما گروه سوم، اقوام آریایی و به ویژه مادها بودند که در نیمه نخست هزاره پیش از میلاد در آذربایجان مستقر شدند و این منطقه را «ماد کوچک» نامیدند.
نام آذربایجان به عقیده برخی از باستان شناسان برگرفته از کلمه «آتورپاتکان» از «آتورپاتن یا آذرپات»، به معنی «آذر پاسدار» یا «نگهبان آتش» است. همچنین آنان معتقدند آذربایجان به دلیل وجود مقدس ترین آتش ایزد افروخته به نام «آذرگشسب» در « باکو» و نیز «شیز مراغه» یا «تخت سلیمان» امروزی، دارای جایگاهی ویژه در آن زمان بود و به همین دلیل آن را «سرزمین آتش» می نامیدند. در مقابل، عده ای نیز وجه تسمیه آذربایجان را مربوط به وجود سرداری به نام «آتروپات» می‌دانند این گروه بر این باورند، بعد از غلبه اسکندر مقدونیبه ایران در سال ۳۳۱ پیش از میلاد، سرداری به نام «آتورپات» یا «آتروپاتن» در آذربایجان قیام کرد و از اشغال سرزمین، توسط یونانیان ممانعت به عمل آورد که بعدها در پی مرگ اسکندر و علیرغم درگیری و نزاع بین جانشینان وی، آتروپات حاکم منطقه «ماد کوچک» شدو نام این منطقه را به جهت تقدیر از زحمات وی در مقابل بیگانگان به «آتروپاتگان» نامگذاری نمودند نام آتروپاتگان در فارسی میانه آتورپاتکان، در آثار کهن فارسی «آذربادگان» یا «آذربایگان» و در فارسی کنونی آذربایجان نامیده می شود.​