همدان معرفی استان همدان و مناطق دیدنی آن

[ATENA_A]

۲. دهکده تفریحی گردشگری گنج‌نامه

مجموعه‌ی تفریحی، توریستی و ورزشی گنج‌نامه‌ی همدان در میدان گنج‌نامه و در ۵ کیلومتری غرب شهر همدان و کوه‌های الوند قرار دارد. آب و هوای مطبوع کوهستان، دره فرح‌بخش الوند و چشم‌انداز زیبای دشت میشان جذابیتی را پدید آورده که گردشگران داخلی و خارجی را به خود جذب می نماید. این مجموعه شامل چندین جاذبه‌ی گردشگری است که برای بازدید از همه‌ی آن‌ها لازم است یک روز کامل را به آن اختصاص دهید. در این دهکده توریستی می‌توانید از سنگ‌نبشته‌های گنج‌نامه و آبشار گنج‌نامه دیدن کنید. تله‌کابین گنج‌نامه، پیست اسکی تاریک‌دره، تله‌سیژ و تله‌اسکی، ورزش تعادل هوایی در ضلع غربی مجتمع گنج‌نامه، پیاده‌روی بر روی پل معلق ۲۰۰ متری، تیرول یا پرواز فردی بر روی کابلی به طول ۵۲۰ متر و بسیاری تفریحات دیگر را نیز در این مجتمع تفریحی گردشگری تجربه کنید.

۳. دریاچه و سد اکباتان

در ۱۱ کیلومتری شرق همدان می‌توانید از تنها دریاچه‌ی این شهر بازدید کنید. دریاچه‌ای زیبا که با وجود فضای سبز و امکانات تفریحی و گردشگری، مسافران بسیاری را به سوی خود جذب می‌کند. از تفریحات دریاچه اکباتان ورزش‌های آبی مانند قایقرانی و اسکی روی آب است. به منظور راحتی مسافران و گردشگران، امکاناتی چون رستوران و مهمانسرا در این منطقه‌ی تفریحی ساخته شده است.

 

[ATENA_A]

۴. آرامگاه باباطاهر عـریـان

آرامگاه باباطاهر عـریـان، عارف، شاعر ایرانی‌تبار و دوبیتی سرای اواخر سده چهارم و اواسط سده پنجم در همدان قرار گرفته است. این آرامگاه در میدانی به همین نام در شمال همدان قرار دارد. این اثر در سال ۷۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

در سطح محوطه‌ی داخلی آرامگاه، کاشی‌کاری معرق و تزئینات بسیار ظریفی به کار رفته که جلوه‌ی خاصی به قسمت‌های داخلی مزار داده است. اشعار باباطاهر با لهجه ملايری یا با لهجه‌ای از زبان لری سروده شده‌اند. در محوطه داخلی این آرامگاه، ۲۴ دوبیتی روی ۲۴ قطعه سنگ زیبا حک شده و در قسمت پایین اطراف محوطه داخلی مزار نصب شده است. همه روزه از ساعت ۹ صبح تا ۸ شب می‌توانید از این آرامگاه بازدید کنید. در کنار این آرامگاه، موزه‌ی صنایع دستی استان همدان قرار دارد که می‌توانید از آن نیز بازدید کنید.

۵. آرامگاه ابوعلی سینا

آرامگاه طبیب، شاعر و عارف ایرانی، ابوعلی سینا، که شهرت جهانی دارد در میان میدانی به همین نام واقع است. میدانی بیضوی با درختان چنار کهنسال و آب‌نماهایی الهام‌گرفته از باغ‌های ایرانی، تفرجگاه زیبایی را به وجود آورده است. طرح و نقشه‌ی بنا از روی قدیمی‌ترین بنای تاریخ‌دار اسلامی یعنی برج قابوس بن وشمگیر در شهر گنبد کاووس اقتباس شده است. تالار جنوبی آرامگاه به عنوان موزه، محل نگهداری سکه، سفال و اشیای کشف‌شده‌ی مربوط به هزاره‌های قبل از میلاد است. در تالار شمالی، مجموعه‌ای نفیس از کتاب‌های خطی و آثار بوعلی سینا گردآوری شده است.

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[ATENA_A]

۶. تپه هگمتانه

این شهر کهن، نخستین پایتخت ایران بوده و به همراه آتن در یونان و رم در ایتالیا، از معدود شهرهای باستانی جهان است که همچنان زنده و مهم مانده است. هرودوت این شهر را ساخته دیااکو دانسته و گفته است که هفت دیوار داشته که هر کدام به رنگ یکی از سیاره‌ها بوده‌اند. در حفاری‌های باستان‌شناسی سال‌های اخیر در تپه‌ی هگمتانه مشخص شده است که محل کاخ‌های باشکوه این ناحیه‌ی باستانی، در تپه هگمتانه کنونی واقع بوده است. نکته‌ی قابل توجه این شهر باستانی، شبکه‌ی منظم و پیشرفته‌ی آب‌رسانی آن بوده است.

۷. آرامگاه حیقوق نبی

آرامگاه حیقوق نبی همدان یکی از بناهای دیدنی این استان است که در شهرستان تویسرکان قرار گرفته است. این آرامگاه یکی از قدیمی‌‌ترین آثار تاریخی ایران است که در خیابان شهید اشرفی اصفهانی در انتهای خیابان حیقوق نبی قرار دارد. ساختمان آرامگاه حیقوق نبی (ع) مربوط به دوره‌ی سلجوقیان، قرن هفتم هجری قمری، است. این بنا بدنه‌ای هشت‌ضلعی شامل هشت ترکه‌ی آجری به عنوان ستون‌های اصلی بنا و سقفی مخروطی‌شکل دارد. ارتفاع این بنا از سطح زمین، ۱۲ متر است و سقف آن که گنبدی با انحنا و تحدب کم است، از ارتفاع ۷ متری شروع می‌شود و در قسمت انتهای پیشانی بنا، چندین کنگره‌ی آجری برجسته به شکل مثلث دارد. آرامگاه حیقوق نبی (ع) به شماره‌ی ۹۶۹ در تاریخ هشتم اردیبهشت ۱۳۵۳ در فهرست آثار ملی ثبت شد.

۸. دشت میشان

دشت میشان در دامنه‌های کوه الوند قرار گرفته است و یکی از جاذبه‌های طبیعی و مقاصد طبیعت‌گردی همدان به شمار می‌آید. حرکت به سمت دشت میشان، یک کوه‌پیمایی نیمه سنگین است. دشت میشان همه روزه از طبیعت گردان و کوه‌پیمایان پر شماری پذیرایی می‌کند. قبل از رسیدن به مسیر کوهپیمایی از جاده‌ای عبور می‌کنید که در طول دره زیبا و خرم عباس آباد قرار گرفته و پر است از منظره‌ی باغ‌ها و درختان بلند که در پاییز شکوه و جلوه‌ای خاص دارند. در انتهای این جاده و درست قبل از شروع مسیر کوه‌پیمایی، در نزدیکی آبشاری به ارتفاع ۱۲ متر، کتیبه باستانی گنجنامه قرار دارد که متعلق به عصر داریوش و خشایارشا دو پادشاه بزرگ هخامنشی است. مسیری که برای رسیدن به آن طی می‌کنید همان راه کاروان‌رویی است که در زمان هخامنشیان نیز وجود داشته و پادشاهان و همراهان‌شان از آن عبور می‌کرده اند.

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[ATENA_A]

۹. گنبد علویان

این بنا در میان نمونه‌های به‌ جا‌ مانده‌ی معماری دوره اسلامی بی‌نظیر و از نمونه‌های منحصر به‌ فرد معماری ایران‌زمین است. گنبد علویان در چهار باغ علویان در نزدیکی میدان امامزاده عبدالله شهر همدان قرار دارد. این گنبد از سمت شمال در خیابانی که میدان عین‌القضات را به میدان امامزاده عبدالله وصل می‌کند، قرار گرفته و ازسمت جنوب با خیابان باباطاهر و از شرق با خیابان اکباتان محصور شده است. این اثر یکی از شاهکارهای معماری و گچبری بعد از اسلام در همدان است و طی شماره‌ی ۹۴ در تاریخ ۱۵٫۱۰٫۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است

۱۰. سراب گیان

سراب گیان در ۳۰ کیلومتری جنوب شهرستان نهاوند قرار گرفته است؛ بهشتی گمشده با درختان چنار کهنسال که نشان از قدمت طولانی این منطقه دارد. سراب گیان با آب جوشان و فراوان خود این طبیعت زیبا را پدید آورده است. در ۲ کیلومتری سراب گیان، تپه‌ی باستانی گیان قرار دارد که از قدمتی چندهزارساله برخوردار است و آثار بسیاری از میان این تپه کشف شده است.

۱۱. امامزاده حسین

امامزاده حسین یا شاهزاده حسین در همدان در ابتدای خیابان شهدا قرار دارد. این حرم از آثار ممتاز معماری شهر همدان است که گنبد آجری زیبایی بر بالای آن قرار دارد. ساختمان مقبره شمالی است و یک ایوان کوچک، ورودی و دو حرم با پلان‌های صلیبی دارد. نمای ورودی دو طبقه است. در هر طبقه حجره‌هایی قرار دارد. رسمی‌بندی‌هایی در داخل طاق نما وجود دارد و ضریح‌ چوبی نفیس و گنبدی مرتفع در این بنا ساخته شده است.

با توجه به متن شجره‌نامه این محل مدفن امامزاده حسین، از نوادگان امام حسن مجتبی یا پسر امام حسن عسگری است. شواهد نشان می‌دهد که بنای امامزاده جدیدتر از دوره صفویه نیست. در طول زمان دخل و تصرف‌هایی در بنا انجام شده است. این بقعه دارای حیاط دلبازی است که درخت توت کهنسالی در آن وجود دارد.

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[ATENA_A]

۱۲. بازار سنتی همدان

مجموعه تاريخی بازار همدان در محدوده خيابان‌های باباطاهر، اکباتان و شهدا قرار دارد و عمده بناهای آن مربوط به دوره قاجاريه است. مانند بازارهای اغلب شهرهای قدیمی ایران، بازار سنتی همدان نیز مسقف است. بعضی بخش‌های آن پوششی گنبدی شکل دارد. بازار همدان به لحاظ وجود راسته‌های مختص به اصناف مختلف معماری ویژه‌ای دارد. برخی مورخان قدمت این بازار را به دوره سامانیان نسبت می‌دهند، اما اکثر این مجموعه بازمانده از دوره قاجاریه است.

۱۳. برج قربان

برج قربان یکی از آثار تاریخی قرون هفتم یا هشتم هجری است که در شهر همدان بین چهار باغ شهید مدنی و خیابان طالقانی جنب دبیرستان ابن سینا قرار دارد. این بنا مدفن حسن بن عطار حافظ ابو العلا همدانی و امرای سلجوقی است.

درباره دلیل نامگذاری این بنا به برج قربان، گفته می‌شود که در جریان شورش افغان‌ها در دوره صفویه، این محل سنگرگاه فردی به اسم قربان بود. او از اهالی محل دفاع و تلاش می‌کرد شورشیان را دفع کند. به همین دلیل مسجد و بقعه به نام او شهرت یافت.

این برج در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۳۵۴ در فهرست آثار تاریخی و ملی ایران ثبت شده است.

۱۴. حمام تاریخی قلعه

حمام قلعه، همان‌طور که از نامش پیدا است، حمامی سنتی در همدان است. این حمام در یکی از محله‌های قدیمی و اصیل شهر همدان به نام محله قاشق‌تراشان یا محله قلعه قرار، درخیابان شریعتی قرار دارد. حمام قلعه مربوط به دوره‌ی قاجاز است و مساحتی حدود ۱۵۰۰ مترمربع دارد.

حمام قلعه از دو بخش سرد و گرم تشکیل شده است که ورودی هشتی-شکل دارد. بعد از عبور از هشتی، ابتدا حمام سرد و سپس حمام گرم قرار گرفته است. این حمام بخش مردانه و زنانه داشته است.

در سال ۱۳۸۷ خورشیدی، حمام تاریخی قلعه مورد مرمت و نوسازی قرار گرفت. بعد از آن این حمام تغییر کاربری پیدا کرد و اکنون به عنوان موزه مردم شناسی همدان، پذیرای گردشگران و علاقه‌مندان است. داخل حمام نیز سفره‌خانه سنتی راه‌اندازی شده که گروه‌های موسیقی در آن‌جا برنامه‌های مختلفی اجرا می‌کنند.

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[ATENA_A]

مقاله‌های مرتبط:

• بهره برداری از سایت موزه میدان امام همدان تا آغاز رویدادهای گردشگری «همدان ۲۰۱۸»
• آرامگاه ابن سینا، مشهورترین دانشمند ایران زمین
• راهنمای سفر به همدان، پایتخت تاریخ و تمدن ایران

هرکسی در یک سنی متوجه می‌شود که به چه چیزهایی علاقه دارد و از آن روز سعی می‌کند تا اهداف خود را برای تجربه و رسیدن به آن‌ها برنامه‌ریزی کند. من هم چند وقتی می‌شود که در خودم احساس کردم باید سفر کنم! سفر کردن سرآغاز دنیایی از خاطره‌ها و تجربه‌ها است اما تنها سفر کردن شاید کمی متفاوت‌تر باشد.

آرامگاه باباطاهر عـریـان

با گسترش شبکه‌های اجتماعی این امکان برای من فراهم شده بود تا بتوانم افرادی که برایم الهام‌بخش هستند و دنیا را سفر می‌کنند دنبال کنم تا از تجربیات آن‌ها آگاه شوم. از آن زمان با دیدن عکس‌های کوله‌های گردشگران زن تنها با خودم گفتم حتما من هم روزی آن را تجربه خواهم کرد. در زمستان گذشته به پیشنهاد یکی از دوستانم به شهر همدان دعوت شدم اما سرمای شدید همدان را بهانه کردم و از رفتن این سفر تنها امتناع ورزیدم. حقیقتا از تجربه سفری که بدون همراهی خانواده و دوستانم باشد، می‌ترسیدم.


تپه عباس آباد یا بام همدان

این دوست من به بهانه‌ی اینکه همدان پایتخت گردشگری آسیا در سال ۲۰۱۸ انتخاب شده و بسیار زیبا و دیدنی شده است در فروردین ماه من را مجدد به همدان دعوت کرد. اینبار اما ترس خود را کنار گذاشتم و بدون معطلی وسایلی که نیاز داشتم را برای سفر جمع کردم و برای رفت بلیطی نیز تهیه کردم تا هیچ جوره نتوانم بیخیال سفر شوم.

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[ATENA_A]

مقاله‌های مرتبط:

• مجموعه ی تفریحی تاریخی گنجنامه همدان، تلفیقی از تاریخ و طبیعت بکر
• غار علی صدر؛ بزرگترین غار آبی جهان
• بازار همدان ؛ یادگاری از تاریخ پر فراز و نشیب این شهر

الان که فکر میکنم خواندن تجربیات دیگر گردشگران زن شاید به قدر تجربه‌ی واقعی آن برایم موثر نبود، چرا که بعد از سفرم متوجه شدم که چه مقدار وسایل اضافی با خود برداشته بودم که حتی یکبار هم استفاده نکردم و حمل این بارهای اضافی سنگین برایم واقعا دشوار بود. شاید وزن کوله‌ام به چند کیلویی می‌رسید. قطعا در این تجربه‌ی اولین سفر تنهایی‌ام اشتباهات زیادی را تجربه کردم.

برای رفت به همدان تصمیم گرفتم صبح زود حرکت نکنم تا خواب کافی داشته باشم و خستگی برایم نماند اما همین تصمیم باعث شد تا رسیدن به همدان تقریبا یک روز کامل را از دست بدهم و به شدت از این تصمیمم پشیمان شدم. حالا میدانم که بهتر از شب قبل از سفر زود بخوابم و بدون بهانه خواب کافی، صبح اول وقت حرکت کنم.

بازار قدیم همدان

از آنجایی که ترس و استرس فراوانی داشتم در تمام طول مسیر در اتوبوس، گارد خاصی نسبت به اطرافیانم داشتم و اگر سعی می‌کردند که به من نزدیک شوند بدون معطلی با آن‌ها سخت برخورد می‌کردم. در اتوبوس رفت، خانم پیر مهربانی چون دید تنها هستم سعی کرد از خوراکی خود به من تعارف کند و سر صحبت را با من باز کند اما احساس کردم که نیازی به هم‌صحبتی ندارم و همین باعث شد این مسیر طولانی تا همدان برایم سخت و دشوار بگذرد. یکی از اشتباهاتم قطعا همین بود! باید سعی می‌کردم مردم مختلف را بشناسم و گارد خود را پایین بگذارم تا مسیر سفر را برای خودم لـ*ـذت‌بخش‌تر کنم.


غار علی صدر

برای سفرم بودجه معینی تعیین کرده بودم و بسیار حساس بودم تا بیشتر از آنچه باید هزینه نکنم. بیشترین هزینه‌ای که داشتم مربوط به خرید بلیط رفت و برگشتم با اتوبوس بود که بعد از سفرم متوجه شدم در همین امر ساده نیز اشتباهات بسیاری داشتم. از آنجایی که می‌دیدند دختر تنهایی هستم و نسبت به نوع اتوبوس‌ها آشنا نیستم و حتی توجهی ندارم که اتوبوس مستقیم به همدان است یا بین‌ راهی، تقریبا هزینه بسیار زیادی از من می‌گرفتند. حالا میدانم که بهتر است قبل از خرید بلیط سایت‌ها را چک کنم، با نوع اتوبوس‌ها آشنا شوم و به بین راهی بودن اتوبوس نیز توجه کنم تا پول بیشتری پرداخت نکنم.

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[ATENA_A]

هنگامی که اتوبوس بین راهی من را در جاده‌ی همدان پیاده کرد، اولین چیزی که من را به خود جذب کرد المان بزرگ (Hamedan 2018) بود! تقریبا در بسیاری از نقاط این شهر پوسترها و المان‌های بسیاری نصب شده بود که به رویداد گردشگری همدان ۲۰۱۸ اشاره می‌کرد و همدان را به عنوان پایتخت گردشگری آسیا معرفی می‌کرد.

قبل از سفرم فکر میکردم اگر مزاحم دوستم نشوم بهتر باشد اما هرچه که به زمان سفرم نزدیک‌تر می‌شدم مطمئن‌تر می‌شدم که باید در کنار دوستم اقامت کنم و با او شهر را بگردم. برای اقامت در خوابگاه همین دوستم اقدام کردم و از آنجایی که آدم درونگرا و خجالتی هستم شب اول آشنا شدن با سایر هم‌خوابگاهیان او به شدت برایم دشوار بود. اما آنقدر دخترانی مهربان و صمیمی بودند که این چند شب نگذاشتند به قولی آب در دلم تکان بخورد و میزبانی را در حق من تمام کردند. آنجا بود که شنیدن فرهنگ‌های مختلف این دختران و آشنایی با سبک زندگی‌شان برایم به شدت هیجان‌انگیز و جالب آمد و سعی کردم کمی از خجالت خود را کنار بگذارم و دوستان خوبی برای خودم پیدا کنم.

کتیبه‌ داریوش و خشایارشا، گنجنامه

این سفر برای من سراسر اشتباه اما به شدت خاطره‌انگیز بود. یکی از دیگر از اشتباهاتم این بود که بدون هیچ دیدی نسبت به دیدنی‌های همدان به این شهر سفر کرده بودم و هنگامی که دوستم از من می‌پرسید که خب دوست داری کجای همدان را ببینی؟ هیچ جوابی نداشتم و نمی‌دانستم که واقعا کجای همدان را دلم می‌خواهد ببینم. به همین دلیل تعیین دیدنی‌های همدان را به عهده‌ی میزبانم گذاشتم و در این چند روز ما از آرامگاه بوعلی سینا، باباطاهر عـریـان، آبشار و سنگ‌نبشته گنجنامه، تپه عباس آباد یا بام همدان، غار علی صدر و میدان امام و راسته بازار قدیم دیدن کردیم.

مقاله‌های مرتبط:

• آثاری از دوره مادها در همدان کشف شد
• آرامگاه بابا‌طاهر عـریـان، تلفیقی از معماری قدیم و جدید

اولین مکانی که به دیدن آن رفتیم میدان امام بود. همدانی‌ها می‌گفتند هرجایی در این شهر گم شدی بگو میدان و سر از اینجا در خواهی آورد چرا که ۶ خیابان اصلی همدان به این میدان راه دارد. میدان و خیابان‌های منتهی به آن سنگفرش شده بودند و در هر ساعتی از روز شلوغ و پر از تردد بودند. معماری ساختمان‌های قدیمی اطراف میدان یکی از زیباترین قسمت‌های این بخش از شهر بود. چندی پیش نیز در این میدان آثاری از دوره مادها پیدا کرده بودند که هم‌اکنون باستان‌شناسان در حال بررسی آن بودند. زمانی قصد داشتم باستان‌شناس شوم و همین امر کنجکاوی من را به این سایت باستانی تشدید کرده بود و مدام تلاش کردم تا تقریبا هر روز سر از این میدان در بیاوریم تا بتوانم نگاهی به این سایت باستانی داشته باشم. در خیابان‌های منتهی به این میدان نیز مجسمه‌هایی نصب شده بود که مردم بسیاری برای عکس گرفتن با آن‌ها تجمع می‌کردند.

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[ATENA_A]

این دوست من هم اولین تجربه میزبانی‌اش بود و او هم نسبت به زمان باز بودن جاذبه‌های همدان اطلاعی نداشت و به همین دلیل دوباری با درب‌های بسته آرامگاه‌ها روبه رو شدیم. اما برای بازدید از غار علی صدر شانس همراه ما بود چراکه صبح زود به آن مکان رفتیم و تقریبا غار خالی بود و دیدن آن همه صندلی انتظار در غار برای سوار شدن بر قایق‌ها برایم تقریبا بی‌معنا بود چراکه حس میکردم غار همیشه همین‌قدر خلوت است اما هنگامی که بعد از چند ساعت هنگام ظهر از غار خارج شدیم با جمعیت انبوهی رو به رو شدیم و آنجا بود که متوجه شدم چرا این همه صندلی برای بازدیدکنندگان در نظر گرفته‌اند. غار علی صدر واقعا بی‌نظیر بود حتی نمی‌توانم آن را توصیف کنم! برخی از سنگ‌ها به شکل‌های جالبی در این غار فرسایش یافته بودند که باعث شده بود آن‌ها شبیه به شیر سنگی، مجسمه آزادی، کبوتر آزادی و اشکال دیگری شکل بگیرند و با این نام به گردشگران معرفی شوند.

غار علی صدر

در کل ۴ شب و ۳ روز در همدان بودم. این شهر اعجازانگیز آنقدری دلربا و دوست داشتنی بود که نمی‌توانستم لحظه‌ای از گشت و گذار در آن دست بکشم و حتی دلم نمیخواست تا به خانه‌ام بازگردم. در بهار هوای همدان به دشت دلپذیر بود، خنک و بارانی. همین هوا سرسبزی‌های همدان را دوچندان کرده بود و بازدید از جاده گنجنامه و گذراندن وقت در بام همدان در زیر باران و مه واقعا لـ*ـذت‌بخش بود. خریدن سوغاتی نیز دردسرهای فراوانی برایم داشت. آنقدر درگیر زیبایی‌های این شهر بودم که تا شب آخر فراموش کرده بودم باید سوغاتی نیز تهیه کنم و اصلا نمی‌دانستم سوغات همدان چیست!

دل کندن از این شهر دوست داشتنی با این هوای دلپذیرش یکی از سخت‌ترین تصمیماتم بود. این شهر خاطرات بسیار خوبی را برای رقم زد. تجربیات بسیاری بدست آوردم و حالا میدانم که برای سایر سفرهایم چطور باید گام بردارم!

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[ATENA_A]

مقالات مرتبط:

• راهنمای سفر به همدان، پایتخت تاریخ و تمدن ایران
• غذاهای سنتی استان همدان

استان همدان با وسعت ۱۹۴۹۳ کیلومترمربع از شمال به استان زنجان و قزوین، از جنوب به استان لرستان، از مشرق به استان مرکزی و از مغرب به استان‌های کرمانشاه و کردستانمحدود می‌شود و بین مدارهای (۳۳ درجه و ۵۹ دقیقه) تا (۳۵ درجه و ۴۸ دقیقه) عرض شمالی از خط استوا و (۴۷ درجه و ۳۴ دقیقه) تا (۴۹ درجه و ۳۶ دقیقه) طول شرقی از نصف‌النهار گرینویچ قرار گرفته است.

موقعیت همدان روی نقشه

نام همدان برگرفته از هگمتانه پارسی باستان است که در کتیبه بیستون توسط داریوش هخامنشی ضبط‌شده است. این نام در زبان یونانی اکباتان ذکر شده است. ژرک دومرگان محقق فرانسوی می‌نویسد:

تنها شهر مهم این ناحیه بدون شک شهر همدان، اکباتان باستانی و پایتخت مادها، است که هرودت آن را دیده و در کتیبه‌های میخی اکباتانه است.

همدان قدمتی بیش از ۳ هزار سال دارد و هرودت مورخ معروف یونانی مبنای این شهر را به دیااکو، نخستین شهریار ماد، نسبت می‌دهد. در آن زمان همدان را هگمتانه (محل اجتماع) و سپس اکباتان می‌نامیدند. در سال ۵۵۰ ق. م این شهر به دست کوروش، پادشاه هخامنشی به تصرف درآمد و در دوران هخامنشی، اسکندر، اشکانیان و ساسانیان از شهر همدان به عنوان پایتخت تابستانی استفاده می‌کردند. در دهه دوم هجرت و پس از فتح نهاوند، مردم استان به دین مبین اسلام تشرف پیدا کردند.

هگمتانه از دو واژه هنگ و متانا تشکیل شده است و به معنی محل اجتماع است. این در تورات اخمثا مرکب از هاخای زندی ثانای پالی آمده که شعبه‌ای از زبان سانسکریت است و ثانا به معنی استان فارسی یا محل و مکان است و اخمثار را به شهر دوستی ترجمه کرده‌اند. زیرا شاهان ایران در تابستان دوستان خود را به این شهر دعوت می‌کردند. بر روی سکه‌های دوره ساسانی ضرب شده در همدان، نام شهر را به صورت دهم که مخفف اهمتنا است دیده می‌شود و در متون اسلامی نیز نام شهر به صورت همدان دیده می‌شود.

بر اساس آخرین تقسیمات کشوری (سرشماری سال ۱۳۷۵ و اصلاحات بعدی) استان همدان شامل ۸ شهرستان، ۲۱ شهر، ۲۰ بخش، ۷۱ دهستان و ۱۱۲۰ روستا است.

شهرستان‌های این استان: همدان، ملایر، تویسرکان، نهاوند، اسدآباد، کبودرآهنگ، بهار و رزن است.

شهرهای آن عبارت‌اند از: همدان، ملایر، تویسرکان، نهاوند، اسدآباد، کبودرآهنگ، بهار، رزن، لالجین، مریانج، فامنین، صالح آباد، قروه درجزین، سرکان، سامن، فیروزان، ازندریان، دمق، فرسفج، قهاوند و جورقان.

بخش‌های تابعه در همدان: مرکزی، شراء، فامنین، در ملایر: مرکزی، جوکار، سامن، در نهاوند: مرکزی، خزل، در تویسرکان: مرکزی، قلقل رود، در اسدآباد: مرکزی، در کبودرآهنگ: مرکزی، گل تپه و شیرین سو، در رزن: مرکزی، قروه درجزین و سردرود و در بهار: مرکزی، صالح آباد و لالجین.

دانلود رمان و کتاب های جدید