به طور قطع تمام مال جهان در ایجاد خط سهیم نبوده اند و همینطور هم اختراع خط در نقطه ای از روی زمین آن هم با یک گام بوجود نیامده است و نیز برای پیدایش آن نمی توان زمان خاصی تعیین کرد بلکه خط ابتدا از طرف برخی اقوام اختراع گردیده و سپس توسط ملتی دیگر اقتباس و پس از دگرگونی و جرح و تعدیل رو به کمال رفته است. خلاصه آنچه مورخین و خاورشناسان تحقیق کرده اند این است که مخترع خط مانی که کتابهای مانویها بدین خط نوشته می شد. در این خط نقطه به کار می رفته است. تصویر خط فینیقی ها بوده اند و یونانیان و سایر اقوام از آنان اقتباس کرده اند، و ما پس از این به شرح پیدایش خط و مراحل کمال آن خواهیم پرداخت.
صنعت خط
خط دارای وجود کتبی است و آن عبارت از کلمات و الفاظی است که هر ملتی مطابق با الفبای خود بر صفحه های کاغذ رسم می کند و با ترکیب الفبای اصطلاحی خود که واسطه ابلاغ معانی هستند منویات خود را ابراز می دارند و اقسام مراحل تطوّر و تکامل آن را بعضی از مؤلفان این طور ذکر کرده اند.
1. تصویری (Pictoriol)
2. صوتی (pnonic)
3. هجائی (Cilabery)
4. الفبائی (alphabetic)
علامت گذاری
دوره علامت گذاری آن به این قسم بوده که نخستین قوم بشر برای نمایاندن مطالب خود از اشکال و اشیاء به عنوان علامت مخصوصی استفاده می نمودند و منویات خود را اظهار می داشتند. صور و علائمی هنوز در میان برخی از اقوام و ملل وجود دارد که نماینده افکار خاصی هستند و بومیان آمریکائی با زدن گره هائی بیک تکه نخ مقصودی را بیان می دارند و در بین بعضی از مردمان (ماله) رسم است که نمک و فلفل را علامت محبت و یا کینه می دانند به همچنین در بین عده ای از اقوام سرخ پوست پرتاب نیزه به طرف جایگاه قبیله ای به عنوان جنگ و مبارزه اعلان می گردد.
خط تصویری
در قدیم ترین ایام که تاریخ آن هزاران سال به عقب باز می گردد و در آن عهد که هنوز بشر زبان باز نکرده بود و هنوز لغتی نمی شناخت تا حرف بزند و برای نمایش فکر و اندیشه خود نشانه ها و خطوطی بر خاک و یا سنگ و غیره ترسیم می کرد و یا اینکه خطوط کج و معوجی روی زمین نقش می نمود که تصویر اشیاء مورد بحث بوده و به وسیله این لال بازی ها منویات خود را به طرف حالی می کرد.
این نوع خط که یادگار طفولیت تمدن مصر باستانی است خط تصویری نامیده می شود و در تواریخ مسطور است که مصریان برای نوشتن مطالب خود یک نوع خطی اختراع کردند که هیروکلیف (خط مقدس) خوانده می شد و این خط نخست خط تصویری که به اصطلاح علمی پیکتوگرافی بوده pIctography نامیده می شود و بشر در ابتدائی ترین مرحله چیز نویسی مقصود خود را به صورت کشیدن اشیاء و ارتباط دادن آنها به یکدیگر به سایرین می فهمانده، مثلاً برای اینکه کسی، شخصی دیگر را دعوت به شکار کند لازم و کافی بود شکل شکار را در حالی که تیری در پهلوى او فرو رفته ترسيم نماید و برای آن شخص بفرستد در آن صورت او می فهمیده که وی را برای شکار دعوت کرده اند. هم اکنون در بین بومیان آلاسكا اقوامی را می شناسیم که برای رسانیدن مقصود خود چند خط یا چند صورت که بر الواح چوب یا سنگ ترسیم می کنند مقاصد خویش را اظهار می دارند.
فی المثل شکل انسانی را که دستهایش به دو پهلویش آویزان است می کشند و با این وسیله حالت ناتوانیش را نشان می دهند و با مشت های گره کرده وی را برافراشته رسم می کنند تا طرف بفهمد که حریف خیلی قویست و باید دانسته شود که تبادل افکار و تفاهم تصمیمات بدین گونه در بین مردم مصر و آسیای صغیر رایج بود، خط هیروکلیف Hieroglyf که به معنی کنده کاری مقدس می باشد در حدود سه هزار (3000) سال پیش از میلاد در مصر وجود داشته و نوعی از خط تصویری بوده است بدیهی است خط هم مانند سایر آثار مدنیت در آغاز تمدن بشر ضعیف و ناقص بوده و از اینجا دانسته می شود که فرزندان آدم در نگاشتن هم مانند سایر کارها جاده تکامل پیموده تا به شیوه امروز رسیده است.
صنعت خط
خط دارای وجود کتبی است و آن عبارت از کلمات و الفاظی است که هر ملتی مطابق با الفبای خود بر صفحه های کاغذ رسم می کند و با ترکیب الفبای اصطلاحی خود که واسطه ابلاغ معانی هستند منویات خود را ابراز می دارند و اقسام مراحل تطوّر و تکامل آن را بعضی از مؤلفان این طور ذکر کرده اند.
1. تصویری (Pictoriol)
2. صوتی (pnonic)
3. هجائی (Cilabery)
4. الفبائی (alphabetic)
علامت گذاری
دوره علامت گذاری آن به این قسم بوده که نخستین قوم بشر برای نمایاندن مطالب خود از اشکال و اشیاء به عنوان علامت مخصوصی استفاده می نمودند و منویات خود را اظهار می داشتند. صور و علائمی هنوز در میان برخی از اقوام و ملل وجود دارد که نماینده افکار خاصی هستند و بومیان آمریکائی با زدن گره هائی بیک تکه نخ مقصودی را بیان می دارند و در بین بعضی از مردمان (ماله) رسم است که نمک و فلفل را علامت محبت و یا کینه می دانند به همچنین در بین عده ای از اقوام سرخ پوست پرتاب نیزه به طرف جایگاه قبیله ای به عنوان جنگ و مبارزه اعلان می گردد.
خط تصویری
در قدیم ترین ایام که تاریخ آن هزاران سال به عقب باز می گردد و در آن عهد که هنوز بشر زبان باز نکرده بود و هنوز لغتی نمی شناخت تا حرف بزند و برای نمایش فکر و اندیشه خود نشانه ها و خطوطی بر خاک و یا سنگ و غیره ترسیم می کرد و یا اینکه خطوط کج و معوجی روی زمین نقش می نمود که تصویر اشیاء مورد بحث بوده و به وسیله این لال بازی ها منویات خود را به طرف حالی می کرد.
این نوع خط که یادگار طفولیت تمدن مصر باستانی است خط تصویری نامیده می شود و در تواریخ مسطور است که مصریان برای نوشتن مطالب خود یک نوع خطی اختراع کردند که هیروکلیف (خط مقدس) خوانده می شد و این خط نخست خط تصویری که به اصطلاح علمی پیکتوگرافی بوده pIctography نامیده می شود و بشر در ابتدائی ترین مرحله چیز نویسی مقصود خود را به صورت کشیدن اشیاء و ارتباط دادن آنها به یکدیگر به سایرین می فهمانده، مثلاً برای اینکه کسی، شخصی دیگر را دعوت به شکار کند لازم و کافی بود شکل شکار را در حالی که تیری در پهلوى او فرو رفته ترسيم نماید و برای آن شخص بفرستد در آن صورت او می فهمیده که وی را برای شکار دعوت کرده اند. هم اکنون در بین بومیان آلاسكا اقوامی را می شناسیم که برای رسانیدن مقصود خود چند خط یا چند صورت که بر الواح چوب یا سنگ ترسیم می کنند مقاصد خویش را اظهار می دارند.
فی المثل شکل انسانی را که دستهایش به دو پهلویش آویزان است می کشند و با این وسیله حالت ناتوانیش را نشان می دهند و با مشت های گره کرده وی را برافراشته رسم می کنند تا طرف بفهمد که حریف خیلی قویست و باید دانسته شود که تبادل افکار و تفاهم تصمیمات بدین گونه در بین مردم مصر و آسیای صغیر رایج بود، خط هیروکلیف Hieroglyf که به معنی کنده کاری مقدس می باشد در حدود سه هزار (3000) سال پیش از میلاد در مصر وجود داشته و نوعی از خط تصویری بوده است بدیهی است خط هم مانند سایر آثار مدنیت در آغاز تمدن بشر ضعیف و ناقص بوده و از اینجا دانسته می شود که فرزندان آدم در نگاشتن هم مانند سایر کارها جاده تکامل پیموده تا به شیوه امروز رسیده است.