قزوین معرفی استان قزوین و مناطق دیدنی آن

[ATENA_A]

مقبره رئیس المجاهدین در 25 کیلومتری جاده قزوین- تهران در شهرستان آبیک واقع شده است. نام اصلی ایشان میرزا حسن شیخ‌الاسلام است و فرزند میرزا مسعود شیخ‌الاسلام قزوینی می‌باشد. میرزا حسن رهبر نهضت آزادی‌خواهان مشروطه در قزوین بود و به دلیل مجاهدات و جانفشانی‌های فراوانی که در براندازی نظام استبدادی از خود نشان داد، به «رئیس‌المجاهدین» ملقب شد. میرزا حسن مردی ظلم‌ستیز و مردم‌دوست بود و به ساختن تأسیسات عام‌المنفعه همت می‌گماشت. وی در سال 1336 هجری قمری از دنیا رفت و در آرامگاهی که برای خود ساخته بود، مدفون شد. ایشان همچنین در این محل یک آب انبار و چند اتاق بنا نمود و موقوفاتی از جمله یک کاروانسرا و مقداری زمین برای آن تعیین نمود تا از محل عایدات آن‌ها وسایل پذیرایی رایگان از رهگذران و مسافران فراهم آید ولی یکی از دامادهای وی کاروانسرا را تخریب و مصالح آن را به یغما برد و اراضی موقوفه نیز به تصرف دیگران درآمد.

بنای مقبره آجری و به ابعاد 12/60×15 متر در دو طبقه ساخته شده که سرداب در طبقه زیرین قرار گرفته و یک طبقه نیز روی آن قرار دارد. اتاق مقبره به صورت چهارگوش در مرکز بنا واقع شده است. طاق‌نماهای شمالی و جنوبی به ایوان‌های شمالی و جنوبی راه می‌یابد. سقف اتاق‌ها با قوس گهواره‌ای شکل پوشش یافته است. روی اتاق مقبره گنبدی آجری برپا گردیده که با کاشی‌های رنگی و طرح‌های هندسی تزئین نموده‌اند. در این مقبره همسر ایشان نیز مدفون می‌باشد.

 

[ATENA_A]

کاروانسرای محمدآباد در مسیر جاده قزوین- بوئین زهرا و در 27 کیلومتری قزوین قرار دارد. این بنا از جمله کاروانسراهای دوره صفویه است که به صورت چهار ایوانی بنا شده است. این کاروانسرا دارای دو برج مدور و درِ ورودی بزرگ و یک هشتی وسیع است که سقف آن با گنبدی مدور پوشیده شده است. راه پله پشت بام نیز در این هشتی قرار دارد. حیاط این کاروانسرا 50/5 متر طول و 42/20 متر عرض دارد و چهار طرف قرینه‌سازی شده و در پشت آن‌ها غرفه‌ها، سکوها و دالان بنا گردیده است.

 

[ATENA_A]

کاروانسرای هُجَیب در 48 کیلومتری جاده بوئین زهرا به ساوه در شمال غرب روستای هجیب قرار دارد. طرح کلی کاروانسرا مربع شکل است و در تقاطع چهار ضلع خارجی آن برج‌های مدور به صورت نیم ستون از سنگ و آجر دیده می‌شود که ارتفاع آن‌ها نیم متر از سطح بام بالاتر است. راه ورود به کاروانسرا در ضلع جنوبی آن قرار دارد. داخل طاق نماهای ورودی با قوس جناغی پوشش شده و رسمی‌بندی با آجرکاری به رنگ اُخرایی دارد. هشتی ورودی دارای فضایی وسیع است و در دو سوی آن اتاق‌هایی برای نگهبانان درنظر گرفته‌اند که با راه پله‌ای به پشت بام راه دارد.

در مرکز حیاط بنایی آجری به شکل هشت ضلعی ساخته شده که از دو چهارطاقی متصل به هم با قوس جناغی باز تشکیل شده و گنبدی با آجرکاری زیبا دارد. این بنا علاوه بر این که نقش سرداب داشته، به عنوان رختشویخانه نیز مورد استفاده بوده است.

کاروانسرای هجیب با مساحتی حدود 5850 مترمربع و 36 حجره یکی از زیباترین کاروانسراهای ایران به شمار می‌آید که در زمان صفویه توسط زینب بیگم؛ مادر شاه عباس اول با هزینه‌ای معادل 4 هزار تومان ساخته شده است. این کاروانسرا به همراه بناهای الحاقی آن از جمله دو باغ، دو آب‌انبار، یک گرمابه و یک جویبار، یکی از کامل‌ترین و بهترین کاروانسراهای کشور بوده است.

 

[ATENA_A]

امامزاده علی آرامگاه علی بن عون می‌باشد که در روستای شکرناب از توابع شهرستان آبیک قرار دارد. بنای بقعه هشت ضلعی و طول تقریبی هر ضلع 7/80 متر است. جرزها و طاق‌نماهای خارجی با قوس‌های تیزه‌دار قاب‌سازی شده‌اند. داخل حرم نیز به شکل هشت ضلعی است و روی هر ضلع آن طاق‌نمایی دیده می‌شود. گنبد رگ ترک‌دار آجری بر روی مرقد امامزاده قرار گرفته است. ورودی حرم در شمال بقعه قرار دارد و در کتیبه بالای در ورودی، سال ساخت بنای اصلی حرم (884 هجری قمری) و نام سازنده آن (درویش نورالدین) به چشم می‌خورد.

 

[ATENA_A]

میل پاراچین مربوط به سدهٔ ۴ و ۵ ه. ق. است و در شهرستان قزوین، روستای اقبال واقع شده و این اثر در تاریخ ۲ اسفند ۱۳۷۶ با شمارهٔ ثبت ۱۹۶۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بر روی کوه میلدار، میل راهنمایی به نام برج پاراچین قرار دارد که در قدیم راهنمای مسافرانی بوده که از شمال به سمت شهر قزوین می‌آمدند. در دوره قاجاریه به دلایل نامعلومی بخشی از بدنه برج کاشی گردیده‌است که عمده کاشیهای آن نیز ریخته‌است. کوه میلدار تا سال‌های گذشته مکانی برای مردم قزوین بود که می‌خواستند در روز تعطیل هفته کوه‌پیمایی نمایند. ولی هم اکنون این کوه در داخل یک پادگان نظامی قرار گرفته‌است. این برج در فاصلهٔ ۱۲ کيلومترى از شمال قزوين، محل خوش منظره و خوش‌ آب و هوايى قرار دارد که به علت ارتفاع زياد، هواى آن از هواى قزوين خنک‌تر است. در اين محل، بر روى ارتفاعات جانب چپ، رودخانهٔ عريضى به نام ارنزک جريان دارد. برج بلندى نيز از دور بر فراز اين بلندى خودنمايى مى‌کند؛ چنان‌که از مسافتى بسيار دور از ميان دشت‌ها و صحراهاى اطراف قزوين مى‌توان آن را ديد. بلندى مزبور بر تمام محيط اطراف مسلط است و از فراز آن مى‌توان شهر قزوين را به خوبى مشاهده کرد.

برج باراجين بر روى سکويى هشت‌ضلعى که حدود يک متر از کف زمين ارتفاع دارد، بنا شده است. رج اول سنگ‌چينِ سکوى مزبور با سنگ‌هاى صاف و تراش‌دار چهارگوش بنا شده است و اين تنها قسمت از بناى برج است که از سنگ‌هاى تراش‌دار در بناى آن استفاده شده است. طول هر يک از ضلع‌هاى هشت ضلعى، ۳/۷۰ متر است. در روى اين سکوى هشت‌ضلعى، نقشهٔ‌ اصلى برج اجرا شده است. نقشهٔ برج عبارت است از : هشت نيم‌ستون مدور که بر گِرداگرد بدنهٔ مدورِ اصلى برج، با فاصله‌هاى منظم کار گذاشته شده‌اند. فاصلهٔ ميان اين نيم‌ستون‌ها ۷۰ سانتى‌متر، محيط نيم‌ستون‌هاى مدور ۱/۸۵ متر و برجستگى‌هاى ميان آن‌ها تا بدنهٔ برج، ۶۰ سانتى‌متر است.

فاصلهٔ ميان بدنهٔ‌ اصلى برج تا لبهٔ سکوى هشت‌ضلعى ۲/۲۰ متر و فاصلهٔ بيش‌ترين برجستگى نيم‌ستون‌ها تا لبهٔ‌ سکو، ۱/۶۰ متر و محيط پايين برج ۱۷ متر است. بلندى نيم‌ستون‌ها به اندازهٔ نيمى از ارتفاع اصلى برج است و نيم‌ستون‌ها در آنجا قطع شده‌اند. با توجه به مصالح خشتى که در ساختن بنا به کار بـرده شده‌اند، انتخاب چنين نگهدارنده‌هايى حاکى از ذوق سليم و مبتکرانهٔ معمار بوده است. ارتفاع نيم‌ستون‌هاى مذکور نزديک به ۶ متر است. از محلى که ستون‌ها پايان يافته‌اند، بدنهٔ اصلى برج به ارتفاعى برابر با ارتفاع قسمت اول بالا مى‌رود. حدود يک متر به نوک برج مانده، يک دوره سنگ خاراى تراش‌دار که با دقت خاصى تراش داده شده، دورتادور برج قرار گرفته است؛ به نحوى که حدود ۱۰ سانتى‌متر از لبهٔ آن از بدنهٔ برج بيرون زده است. بر روى اين لبهٔ سنگى، ‌شش رج آجر قرمزرنگ با آجرهايى به ابعاد ۵×۲۶×۲۶ سانتى‌‌متر چيده شده است. سپس روى رج آخر با سنگ‌قلوه و سنگ لاشه با ابعاد کوچک‌ترى از بدنهٔ برج، ديوار برج حدود ۳۰ سانتى‌متر بالا بـرده شده است. بار ديگر، بر روى اين قسمت، دو رج آجر چيده‌اند و سپس آخرين قسمت بالاى برج با استفاده از سنگ‌هاى لاشه و ملاط به ارتفاع نيم متر بنا شده است. مصالح عمده‌اى که در ساختن اين برج به کار بـرده شده‌اند، چيزى جز سنگ قلوه و سنگ لاشه و ملاط سخت و محکم گچ نيست.

در سمت چپ درِ ورودى برج – حدفاصل ميان نيم‌ستون‌ها – آجرهاى قرمزرنگ را روى بدنهٔ برج قرار داده‌اند و سپس روى آن را لايهٔ ضخيمى از گچ کشيده‌اند. بر روى اين لايه، به کمک آجرهاى لعاب‌دار رنگى که قسمت نرهٔ آن‌ها لعاب داده شده است، طرح‌هاى تزئينى هندسى اجرا شده است. در مجموع، بناى برج بارجين از نظر تناسب، اثرى جالب‌توجه است و چنان مى‌نمايد که از پايين به بالا، رفته‌رفته از قطر بنا کاسته مى‌شود. اين برج را مى‌توان از آثار قرن ۴ يا ۵ هجرى قمرى به شمار آورد.

 

[ATENA_A]

دسترسی: شهر قزوین خیابان طالقانی، کوچه دارایی، بن بست ثبت احوال بین مدرسه و حیاط اداره ثبت احوال
کلیسای کانتور که به نام ” برج ناقوس ” نیز معروف است در زمان جنگ جهانی دوم توسط روسها ساخته شده است. از نظر ابعاد کلیسای کوچکی است که دارای یک پلان چهار ضلعی بوده و دارای دو گنبد یکی بزرگ در مرکز نمازخانه و دیگری کوچکتر در بالای محراب میباشد. مصالح بکار رفته آجر و ملاط میباشد که آجرها با هنرمندی بسیار چیده شده و در نتیجه بنایی بسیار زیبا بدست آمده است. کلیسای کانتور دارای یک در ورودی است که بر روی دیوارهای دو سمت آن صلیبهای روسی نقش بسته است .
در بالای ورودی ناقوسخانه ای سه طبقه قرار داده شده است که به یک گنبد کوجک منتهی میگردد. جهت حفاظت از درب چوبی ورودی و نقوش دیوارهای مجاور آن اقدام به ساخت یک سقف شیروانی با حایل ستونهای چوبی در جلوی ورودی کلیسا شده است . در چهار گوشه دیوارهای خارجی بنا ستون نماهای بزرگی قرار داده شده است که به زیبایی آن افزوده است. دوگوشه طبقه اول برج ناقوس همچون نمازخانه دارای ستون نماهای بزرگی است ولی در طبقه دوم برچ چهار ستون در چهار گوشه آن با فاصله ای از دیوارها قرار داده شده است. به غیر از تورگیرهای نمازخانه برج ناقوس نیز دارای نورگیرهایی میباشد. حیاط کلیسا دارای آجرفرش است که در محوطه آن سنگ قبرهایی به چشم میخورد که یکی آز آنها متعلق به یک خلبان روسی است.

این کلیسا معروف به «برج ناقوس» در جنگ جهانی دوم در زمان اشغال ایران به دست روس‌ها در شهرستان قزوین ساخته شد.این کلیسای کوچک مانند سایر کلیساها دارای طرحی چلیپایی است و محراب آن رو به خاور است. ورودی کلیسا درضلع باختری آن قرار دارد و شامل فضای ورودی با سقف شیب‌دار و درب ورودی است. پس از ورودی، پیش فضای هال قرار دارد که بالای آن برج ناقوس کلیسا با ارتفاع حدود یازده متر به چشم می‌خورد. هال شامل نمازخانه و محراب است و در دو طرف آن، دو فضای مستطیل شکل قرار دارد. فضای محراب به شکل نیم دایره است و بر فراز آن گنبدی قرار گرفته است. فضای نمازخانه دارای گنبد و فضاهای جانبی آن دارای پوشش تخت است. در نمای خارجی این کلیسا، ستون‌های تزیینی دیده می‌شود.

 

[ATENA_A]

عمارت سردار مفخم قزوین که در گذشته به عنوان مدرسه امیرکبیر و امروزه به عنوان خانه فرهنگ امیر کبیر استفاده می‌شود توسط شاهزاده اکبر میرزا ملقب به سردار مفخم یا بشارت السلطنه بنا شده است. او وکیل (نماینده) قزوین در دوره‌های چهارم و پنجم مجلس مشروطه بود.

عمارت سردار مفخم تحت تاثیر معماری پایتخت ساخته شده و به نوعی متعلق به زمان انتقال معماری قاجاریه به پهلوی در قزوین است. نکته قابل توجه بنا پلکان مجلل آن است که در مرکز آن ساخته شده است. این پلکان درست در مقابل سرسرای ورودی قرار داشته و پس از رسیدن به پاگردی وسیع، دو شاخه شده و راه به طبقه فوقانی می برد.

 

[ATENA_A]

دسترسی: قزوین، محله پنبه ريسه، گذر بلاغي

مسجد حیدریه قزوین (جامع صغیر) بنایی کهن در شهر قزوین است.

اين بنا درگذر بلاغي در محله پنبه ريسه واقع گرديده و از جمله نمونه هاي مساجد دوره سلجوقي به شمار مي رود که امروزه به صورت ويرانه اي درآمده است . در خصوص تاريخ ساخت و باني آن، اطلاع دقيقي در دست نيست؛ اما به نظر مي رسد که همان مسجدي باشد که صاحب تدوين و حمدالله مستوفي، آن را جامع اصحاب ابوحنيفه ذکر کرده و امام رافعي متذکر شده است که منبر بزرگ آن در سال 440 هجري از ري حمل شد و بنا در نتيجه زمين لرزه سال 513 هجری قمری خراب شد و گنبد آن شکاف برداشت و به خواهش اصحاب ابوحنيفه، امير زاهد خمارتاش بن عبدالله عمادي به تجديد عمارت آن پرداخت . ظاهر امر نيز اين موضوع را تأييد مي کند؛ زيرا گچبري هاي نفيس اين مسجد، شباهتي به گچبري هاي مسجد جامع کبير دارد و دور نيست که کار استاد واحدي باشد . اين مسجد تا دوره صفويه داير بوده است و به نظر مي رسد که به جهت تعصبات مذهبي، از نظر افتاده و متروک و خراب گرديده باشد؛ تا اينکه در دوره قاجار با افزودن ايواني در مقابل شبستان و حجره هايي در اطراف مسجد، تا اندازه اي رونق گرفت و مورد استفاده واقع شد . ساختمان اين مسجد به صورت چهار طاقي به ابعاد 30/10 متر ساخته شده که به نظر مي رسد با پرکردن طاق هاي شمال غربي و شرقي و اضافه کردن محراب در سمت جنوب، به شکل کنوني درآمده است . نقشه مربع در بالا با هشت طاقنما به چندضلعي تبديل گشته و گنبد رفيعي بر آن زده بوده اند که در گذشته تماما فرو ريخته و امروزه براي حفاظت، پوششي شيرواني بر آن زده اند . اين مسجد تماما با آجر ساخته شده و درز آجرها به شکل زيبايي با گچ بندکشي و ديوارهاي داخلي آن با طاقنماهاي مقرنس دار و کتيبه هاي بسيار زيبايي تزيين شده است . گچبری محراب و تزیینات مسجد از نظر طرح جزء بهترین و نفیس ترین نمونه های هنر گچبری ایران به شمار میرود.

کتيبه هاي شش طاقنماي کوچک، از آيات سوره حشر است که به خط بسيار زيباي نسخ به طور برجسته گچبري شده است . يک کتيبه سراسري به خط کوفي، تمام ديوارهاي ايوان را مي گردد و نظير کتيبه مقصوره مسجد جامع کبير قزوين است. در ديوار جنوبي مسجد، محرابي واقع است که از نظر طرح و نوع کار، بهترين نمونه هنري و يکي از باشکوه ترين محراب هاي کريم با گچ در زمينه آبي نوشته شده است . در اطراف محراب و در داخل باندها، شش کتيبه به خط نسخ و کوفي وجود دارد . کتيبه هاي کوفي گلدار، کوفي گل و برگ دار و کوفي پيچيده اين قسمت ها، از نظر فرم و حالت، جلوه گر يک دنيا زيبايي است . جبهه محراب نسبتا سالم است؛ ولي از نيم آن تا سطح زمين به واسطه رطوبت ريخته است . طاقنماهاي زير گنبد نيز با کتيبه زيبايي به خط ثلث برجسته تزيين شده است . در اين کتيبه، پس از نيايش پروردگار و ستايش پيامبر اکرم (ص) و ذکر اسامي خلفاي راشدين، احتمالا نام پادشاه وقت و باني و تاريخ ساخت مذکور بوده که متأسفانه تمام اين قسمت ها ريخته و از اين رو نمي توان اطلاع دقيقي از سازندگان اين بنا به دست آورد . اين بنا به شماره 200 به ثبت تاريخي رسيده است.

با وجود بازسازی بدستور امیر خمـار تاش (وزیر سلطان ملکشاه سلجوقی) پس از زمین لرزه سال ۴۹۸ هجری شمسی، اساس و بنیان این بنا به دوران قبل از اسلام باز می‌گردد، زمانی که این مکان یک آتشکده زردتشتی بود.

امروزه این بنا در داخل و قسمتی از یک مدرسه پسرانه ابتدایی و سالن امتحان و کتابخانه آن است.

 

[ATENA_A]

دسترسی: قزوین،‌ محله راه ری
مسجد سنجیده یکی از قدیمی‌ترین مساجد کهن شهر قزوین است که دارای پیشینه‌ای غنی بوده و به لحاظ فرهنگی و مردم شناسی مورد احترام مردم شهر قزوین است.
اين مسجد کوچک در محلهٔ راهِ رى قزوين قرار دارد. تاق اين مسجد مخروطى شکل و بسيار بلند است. بناى مسجد بسيار قديمى و بانى آن نامعلوم است؛ اما سبک ساختمان آن نشان مى‌دهد که بناى اوليهٔ آن آتشکده‌اى بوده که بعدها به مسجد تبديل شده است. در داخل مسجد، کتيبه‌‌اى از کاشى مشتمل بر مناجات حضرت على (ع) وجود دارد که بيش‌تر آن فروريخته و از تمام کتيبه تنها سه قطعه باقى مانده است. در گذشته، در جانب شمال اين مسجد، مدرسه‌اى بود که امروزه سراسر ويران شده است و غير از چند طاق‌نما اثر ديگرى از آن باقى نمانده است. در وسط حياط اين مسجد، يک حوض آب لوزى‌شکل قرار دارد. در اين مسجد مزارى هست که روى سنگ آن نام حسن نوشته شده و گروهى مى‌گويند گور حسن صباح، رئيس فرقهٔ اسماعيليه است؛ ولى اين نظر در تحقيقات تاريخى تأييد نگرديده است.

 

[ATENA_A]

دسترسی: قزوین، روستای الولک [در 150 کیلومتری شمال قزوین]، کوه اله تره

بقعه سلطان ویس مربوط به دوره سلجوقیان است و در قزوین، الولک پایین کوه سلطان ویس واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۸۹۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مقبره‌ای سنگی بر فراز كوه اله تره واقع در پشت روستای الولك در 150 كیلومتری شمال قزوین واقع شده است. سلطان ویس، سلطان اویس و سلطان قیس نيز خوانده می‌شود. بعضی از مورخین اهل سنت معتقدند كه اویس قرنی در نبرد با دیلمان مستقر در كوه‌های شمال قزوین به شهادت رسیده است. حمدالله مستوفی نيز در تاریخ گزیده، حضور وی را در قزوین به گاه جنگ با دیلم تایید كرده و در نزهه القلوب آورده است.
در آنجا مسجدی است كه قدوم اولیا بدانجا فراوان رسیده و دعا را آنجا اجابت بوده است. اين مسجد داراي دو محراب است و در عجایب المخلوقات نيز آمده و عوام نیز گویند كه مزار اویس قرنی رضی ا.. عنه در آنجاست؛ بر قله كوه بر آن روی كه بر رودبار است و پیوسته برف باشد. این مقبره از بیرون، معرف یك برج هشت ضلعی به ارتفاع 6متر است كه طول هر ضلع در داخل 2 و در خارج 3 متر می‌باشد. ورودی اصلی كه دارای 6 قوسی در قسمت بالا و پنجره‌ای نورگیر در بالاتر است از جانب شرق باز می‌شود و محرابی در دیوار جنوبی مقبره جاسازی شده كه جز طرحی به صورت مقرنس در بالای فرورفتگی آن تزیین دیگری ندارد. دو تالار كه هريک به عرض 3متر و طول 8/60 متر، در جهت شمالی جنوبی به موازات یكدیگر در قسمت جنوب مقبره ساخته شده و به هم راه دارند، به وسیله دالان سرپوشیده باریكی به بنای مقبره ملحق گشته‌اند. محراب دیگر بنا در جنوب تالار شرقی قرار دارد و هر تالار دارای تعدادی تاقچه و درگاهی با قوس نيزه‌دار یا نعل اسبی است.
مصالح به كار رفته برای برپا ساختن این بنا و گنبد خوش تناسب آن، تنها سنگ‌های لاشه كوه است كه به هیچ وجه تراش داده نشده‌اند. علاوه بر هنر معماری، آنچه که بر اهمیت بنا افزوده دشواري انتقال آب مورد نیاز بنایی از دره‌های عمیق پایین كوه به بالای آن است كه از عشق و ایمانی راستین حكایت دارد.

دانلود رمان های عاشقانه