تهران معرفی استان تهران و مناطق دیدنی آن

[مهربانوی ایرانی]

خیابان ها٬ میدان ها و محلات قدیمی: تهران قدیم از چهار محله تشکیل شده بود به نام ‌های سنگلج، اودلاجان (عودلاجان)، بازار و چاله‌ میدان. در زمان ناصرالدین ‌شاه قاجار چندین محله تازه در تهران ساخته شد به نام‌ های ارگ، چاله حصار، خانی ‌آباد، قنات‌آباد، پاچنار، پامنار، گار ماشین، گود زنبورک ‌خانه، صابون ‌پزخانه، گود عرب ‌ها و دروازه قزوین. خیابان ولیعصر طویل ترین خیابان ایران و و خاور میانه است.

جاذبه های گردشگری: در تهران و حومه، اماکن تاریخی مذهبی نظیر مساجد، کلیساها، کنیسه‌ها، و آتشکده‌ های زرتشتیان قرار گرفته‌است. از جمله کاخ‌ های معروف تهران می‌ توان کاخ نیاوران، کوشک احمد شاهی، کاخ صاحبقرانیه، عمارت عثمانی و پل رومی، عمارت دارالفنون، حوض خانه باغ قدیم نگارستان، کاخ گلستان، کاخ مرمر و شمس‌العماره را نام برد. بیش از ۳۰ موزه در سطح شهر تهران به فعالیت مشغولند. موزه مردم‌شناسی تهران، موزه ملی یا ایران باستان، موزه فرش، موزه هنرهای معاصر، موزه آبگینه و سفال، موزه جواهرات ملی، موزه رضا عباسی از آن جمله هستند. دربند تهران نیز از مناطق محبوب تهران است.​

 

[مهربانوی ایرانی]

آداب و رسوم: نوروز، حاجی فیروز، پنجک یا پنجه، آجیل مشکل گشا، مولودی خوانی، بازی بارون می آد جرجر، بازی جم جمک برگ خزون

رویدادهای مهم: انقلاب مشروطه، کنفرانس تهران، ملی شدن صنعت نفت، کودتای ۲۸ مرداد، انقلاب ۱۳۵۷ ایران،

افراد سرشناس: پرفسور مجید سمیعی، دکتر محمد مصدق ,...

محصولات: محصولات عمده این ناحیه را گندم، جو، یونجه، ذرت، گوجه‌ فرنگی، خیار، سبزیجات، سیب‌ زمینی،‌ گیاهان علوفه‌ای،‌ انگور، چغندر قند و پنبه تشکیل می ‌دهد.

سوغاتی: انگور و کشمش شهریار، سبزی کوهی، دوغ دماوند و سوهان شهر ری،...

غذای محلی: محبوب ‌ترین غذا در تهران چلوکباب است، غذاهای فوری غربی نیز طرفداران زیادی مخصوصاً در میان جوانان و کودکان دارند. هر قوم نیز غذاهای محلی خود را در این شهر دارد. غذاهای سنّتی ایرانی نظیر کشک بادمجان، آب گوشت، چلوکباب، میرزا قاسمی و غیره نیز از غذاهای رایج در تهران بشمار میرود. دمپختک و حلیم نیز طرفداران خاص خود را دارد.

صنایع دستی: دیوارنگاری در تهران نیز رایج است. بزرگترین تابلوی آبستره جهان نخستین اثر مدرن شهری بود که در روز بیست ودو بهمن یکهزار و سیصد و نود ویک در میدان انقلاب تهران رونمایی شد.

بهترین زمان بازدید: بهار و پاییز

مدت زمان لازم برای بازدید از این شهر: پنج روز​

 

[مهربانوی ایرانی]

استان تهران

کشور
ایران
جمعیت
15270000
موقعیت زمانی
IRDT
استان تهران

استان تهران از شمال به کوه‌های البرز می‌رسد و از جنوب به دشت و فلات ایران. پایتخت کشور و شهری پرجمعیت که اقوام گوناگونی در آن زندگی می‌کنند.​

تاریخچه

تاریخ تهران با ری در هم آمیخته است. تهران روستایی کوچک در شمال ری بوده است؛ ری نیز قرن‌ها پیش شهری بزرگ و مرکز سیـاس*ـی، مذهبی و بازرگانی بوده است.
از سال‌ها قبل تهران یک شهر مهاجرپذیر بوده است. فارس‌زبان‌ها، آذری‌ها، مازنی‌ها، کردها، گیلک‌ها و قومیت‌های دیگری از سراسر کشور ساکنان تهران را تشکیل می‌دهند.
در گذشته مردم تهران گویش مخصوص به خودشان را داشتند که به لهجه‌ی تهرانی معروف است و در گذر زمان استفاده از این لهجه کم‌رنگ شده است. لهجه‌ی تهرانی یکی از لهجه‌های زبان فارسی است که واژه‌ی متفاوتی ندارد و تفاوت آن در دستور زبان است.​

جغرافیا

تهران استانی است که پایتخت و پرجمعیت‌ترین شهر ایران در آن واقع شده است. این استان از شمال با مازندران، از جنوب با قم، از شرق با سمنان و از غرب با البرز همجوار است.​

آب و هوا

وجود رشته‌کوه البرز، بیابان‌های قم، دشت قزوین و کویرهای سمنان، هرکدام تاثیر متفاوتی بر آب‌وهوای این استان داشته‌اند‌ و سبب شده‌اند اقلیم‌های گوناگونی در آن شکل بگیرد؛ ارتفاعات زیاد استان زمستان‌های طولانی را تجربه می‌کنند، کوه‌پایه‌ها آب‌وهوای مرطوب و سرد دارند و دامنه‌ها زمستان‌های کوتاه و تابستان‌هایی بلند و گرم به خود می‌بینند.
در تعطیلات بهار که تهرانی‌ها برای سفر به شهرهای دیگر می‌روند، مسافران از شهرهای دیگر برای دیدن تهران خلوت می‌آیند و به دیدن کاخ‌ها، موزه‌ها و تفرجگاه‌های اطراف شهر می‌روند.​

شهرهای استان تهران

استان تهران دارای 16 شهرستان است که عبارتند از: تهران، شهریار، اسلام‍شهر، بهارستان، ملارد، پاکدشت، ری، قدس، رباط‌کریم، ورامین، قرچک، پردیس، دماوند، پیشوا، شمیرانات و فیروزکوه.​

تهران

یکی از باورها درباره‌ی اسم تهران این است که دشت وسیعی که امروز به نام تهران خوانده می‌شود، در میان کوه‌هایی که آن را احاطه کرده بود گود به نظر می‌رسیده، پس به آن ته‌ران -به معنای زیرزمین- می‌گفتند.
تهران در دوران قاجار به پایتختی برگزیده شد و زمان کوتاهی پایتخت سلسله‌ی زندیه هم بوده است.
عمارت مسعودیه که از بناهای به جا مانده از دوران قاجار است که در میدان بهارستان قرار دارد و در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. در عمارت مسعودیه هنرهایی چون گچ‌بری، خطاطی، کاشی‌کاری و نقاشی دیواری دیده می‌شود.
یکی از بناهای زیبای متعلق به دوره‌ی قاجار، موزه‌ی آبگینه است که در خیابان سی تیر واقع شده است. این موزه هم در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و در طراحی فضای داخل و ویترین‌های آن از ستون‌های تخت‌جمشید، کاخ تَچَر داریوش و کعبه زرتشت در نقش رستم الهام گرفته شده است.
عمارت باغ فردوس هم بنای تاریخی دیگریست که به دستور محمدشاه قاجار در حوالی تجریش ساخته شد. باغ فردوس اکنون به موزه سینمای ایران تبدیل شده است.
قبرستان ظهیرالدوله در شمال تهران و در میان تجریش و امام‌زاده قاسم قرار گرفته است و بسیاری از چهره‌های سرشناس و تاثیرگذار بر فرهنگ و هنر کشور در آن به خاک سپرده شده‌اند که از آن جمله می‌توان به رهی معیری، ابوالحسن صبا، ملک‌الشعرای بهار و قمرالملوک وزیری اشاره کرد.
حرم امام‌‌زاده صالح که از فرزندان امام موسی کاظم است، نیز در تجریش قرار دارد و همه روزه پذیرای زائران بسیاریست.
تهران همچنین کاخ‌های زیادی را در خود دارد که برخی از آنها عبارتند از کاخ گلستان که توسط شاه عباس صفوی ساخته شده است. شمس‌العماره، دارالعماره، خلوت کریم‌خانی و عمارت بادگیر از بخش‌های زیبای کاخ گلستان هستند. شمس‌العماره در زمان ساخت، بلندترین بنای تهران بوده است.
کاخ سعدآباد کاخ دیگریست که به منظور اسکان تابستانی پادشاهان قاجار ساخته شده و در شمال تهران قرار گرفته است.
کاخ نیاوران یک کاخ دیگر قجریست که به دستور فتحعلی‌شاه بنا شده است. کاخ صاحبقرانیه و کوشک احمدشاهی از بخش‌های این مجموعه هستند.
برخی خیابان‌ها، محله‌ها و مکان‌های قدیمی تهران​

خیابان سی‌تیر

خیابان سی تیر از خیابان‌های قدیمی تهران است؛ این خیابان امروز از نو زنده شده و به یکی از خیابان‌های پرتردد شهر تبدیل شده است. سنگ‌فرش‌های جدید، چراغ‌های رنگارنگ و غرفه‌هایی که در سرتاسر خیابان انواع غذاها را به عابران عرضه می‌کنند، خیابان سی تیر را به پاتوق شبانه‌ی مردم تهران تبدیل کرده است.​

کوچه بِرلَن

کوچه بِرلَن در مرکز تهران و در جنوب میدان جمهوری واقع شده است. در این کوچه و کوچه‌‌ی رفاهی که در نزدیکی آن قرار دارد، می‌توان لباس عروس، تجهیزات عروسی و همچنین لباس‌ خانگی پیدا کرد. کوچه برلن همیشه پر از عابرانی است که به دنبال لباس‌های دلخواه خود با قیمت مناسب می‌گردند.​

پارکینگ پروانه

جمعه بازار تهران که در آن می‌توان اشیای تزئینی، مصنوعات چوبی، چرمی، لباس و... را تهیه کرد، در پارکینگی طبقاتی –در خیابان جمهوری، بعد از چهارراه استانبول- واقع شده که به آن پارکینگ پروانه می‌گویند.​

بازار بزرگ تهران

خیابان 15 خرداد یادآور بازار بزرگ تهران است. ایستگاه مترو 15 خرداد همیشه مملو از مسافرانی است که از تهران یا شهرهای نزدیک خود را برای خرید به این بازار می‌رسانند.
این بازار از یادگارهای دوران قاجار است؛ کوچه‌های پیچ‌درپیچ که در هم تاب می‌خورند و از سرایی به سرای دیگر می‌رسند. لباس، لوازم تحریر، حبوبات، طلا و فرش و بسیاری چیزهای دیگر را می‌توان از این بازار تهیه کرد.​

شمیرانات

شمیرانات یا شِمرون، در گذشته در همسایگی تهران بوده اما امروزه با گسترش تهران، شمیرانات به بخش شمال و شمال‌شرقی تهران تقسیم شده است. این منطقه از جمله مناطق ییلاقی و خوش آب‌وهوای مجاور تهران و محل اقامت و تفرج پادشاهان قاجار و پهلوی بوده است. کاخ‌های سعدآباد و نیاوران در این منطقه قرار دارند که در حال حاضر تبدیل به موزه شده‌اند.​

کوچه مَروی

کوچه مَروی از خیابان‌های قدیمی تهران است که در مجاورت ناصرخسرو و پامنار قرار دارد. اگر به دنبال خرید چای و قهوه خوب باشید، حتما گذرتان به کوچه مروی می‌افتد. کوچه‌ای که عطر قهوه جزء جدانشدنی آن است. اگر از علاقه‌مندان به فلافل هستید، کوچه مروی به یکی از علایق شما تبدیل خواهد شد.
اسباب‌بازی، انواع لوازم آرایش و خوراکی‌های خارجی را می‌توان در آن یافت.​

فرحزاد

از محله‌های قدیمی شمیران است که در گذشته روستایی کوچک و سردسیر در مسیر رسیدن به امام‌زاده داوود بوده و با گسترش تهران به بخشی از آن تبدیل شده است. فرحزاد به دلیل آب‌وهوای خنک و رستوران‌های متنوعش در روزهای تعطیل و آخر هفته و به خصوص در فصل تابستان محل تفرج مردم است.​

بازار تجریش

بازار تجریش یکی از بازارهای قدیمی و زیبای تهران است. این بازار همچون بازار بزرگ تهران سرپوشیده است و بازار میوه و تره‎بار و عطاری‌های آن از بخش‌های زیبایش است. این بازار از یک طرف به میدان تجریش و از طرف دیگر به امام‌زاده صالح(ع) می‌رسد.​

ری

ری یا راگا از قدیمی‌ترین شهرهای جهان است. براساس متون اوستا ری سیزدهمین شهری‌ است که در جهان ساخته شده است. حتی بنا به روایاتی ری محل زاده شدن زرتشت است. کلمه‌ی ری به معنای شهر سلطنتی است و در بخش‌هایی از دوره‌ی زیاریان و سلجوقیان پایتخت ایران بوده است.
در دوران ساسانیان این منطقه از بزرگ‌ترین مراکز دینی زرتشتیان بود و آتشکده‌ی آن بسیار معروف بوده است.
آثار تاریخی و فرهنگی ری بسیار زیادند که مهم‌ترین آنها عبارتند از: بقعه این بابویه، بازار تاریخی ری، کاروانسرای شاه عباسی، برج طغرل، آتشکده‌ی ری، آستان مقدس حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)، کاروان‌سرای کنار گرد، قلعه گبری و مقبره بی بی شهربانو.​

آستان حضرت عبدالعظیم حسنی

حضرت عبدالعظیم حسنی یا شاهزاده عبدالعظیم از نوادگان امام حسن(ع) است. بنای حرم حضرت عبدالعظیم حسنی مربوط به دوران‌های ایلخانی، صفوی و قاجار است. این حرم نقش پررنگی در تاریخ معاصر داشته است؛ تحصن بازرگانان و روحانیان در زمان انقلاب مشروطه در این حرم اتفاق افتاده است.​

بازار ری

بازار ری از بازارهای دوران صفویه است. این بازار در شمال آرامگاه شاه عبدالعظیم قرار دارد و از دیرباز محل فروش ادویه، داروهای گیاهی و کالاهای تجاری بوده است.
شهرری کباب‌فروشی‎های معروفی دارد و از سال‌ها قبل مردم برای زیارت، سیاحت و خوردن کباب به ری می‌رفته‌اند.​

فیروزکوه

فیروزکوه در جاده‌ی تهران- قائم شهر قرار دارد و مردم آن گویش مازنی دارند. چون فیروزکوه دارای زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدلی است، مردم در ماه‌های گرم سال برای تفرج به فیروزکوه می‌روند. تنگه‌ی واشی که دارای نقش‌ برجسته‌هایی از دوران قاجار است از دیدنی‌های فیروزکوه است.​

اقامت‌گاه‌ها

تهران هتل‌ها و مسافرخانه‌های بسیاری داردکه مسافران می‌توانند با توجه به بودجه‌ی خود در آن ساکن شوند.
اقامت‌گاه بوم‌گردی ارگ سنگی حوالی امام‌زاده داوود، هتل اسپیناس، هتل لاله، هتل اوین، هتل استقلال، هتل انقلاب، هتل بزرگ تهران، هتل کوثر و... برخی از این اقامت‌گاه‌ها هستند.​

رستوران‌ها

در تهران به دلیل وسعت شهر و سبک زندگی که تحت‌تاثیر این وسعت و سرعت است، رستوران‌ها و غذاهایی که بیرون از خانه پخته می‌شود نقش پررنگی در زندگی روزمره دارد.
برخی از رستوران‌های معروف در تهران عبارتند از رستوران مسلم در بازار تهران که کباب و ته‌چین‌های معروفی دارد، دیزی ایرانشهر در خیابانی به همین نام، قهوه‌خانه سنتی آذری که در ابتدای میدان راه‌آهن است و دیزی‌های خوشمزه‌ای دارد، رستوران شرف‌الاسلامی در بازار که به دلیل ته‌چین و زرشک‌پلوهایش معروف است، رستوران نایب و... بسیاری رستوران‌های دیگر.
جگرکی‌های میدان بهمن هم به دلیل تازگی‌ مواد اولیه شهرت زیادی دارند و تا پاسی از شب باز هستند.
آش مهدی نرسیده به تجریش، آش نیکوصفت در نزدیکی میدان انقلاب و پیتزاداوود نیز از مغازه‌های قدیمی و پرطرفدار شهرند.​

غذاهای محلی

والَک‌پلو از غذاهای محلی تهران است. این غذا با گیاهی به اسم والَک درست می‌شود که در فصل بهار در کوهپایه‌های البرز می‌روید.
ته‌چین فیروزکوه، اشکنه اسفناج، دمپختک، دمی بلغور جو و سرگنجشکی از دیگر غذاهای محلی تهران هستند.​

سوغات

سیب دماوند یکی از مرغوب‌ترین سیب‌های ایران و از سوغات تهران است.
کشمش شهریار، دوغ آبعلی و گلاج فیروزکوه که از نان‌های محلی است که توسط عشایر فیروزکوه پخته می‌شود، برخی دیگر از انواع سوغات تهران را تشکیل می‌دهند.​

صنایع دستی

از صنایع‌دستی تهران می‌شود به ورنی‌بافی اشاره کرد. ورنی‌بافی هنری است که تلفیقی از فرش و گلیم‌بافی است و به عنوان روانداز از آن استفاده می‌شود.
رودوزی هنری است که در آن با استفاده از سوزن‌های منجوق‌دوزی بر روی پارچه دوخت‌های دستی انجام می‌دهند که البته امروزه بسیار کم دیده می‍شود.
جاجیم‌بافی از هنرهایی هست که عشایر در فیروزکوه به آن مبادرت داشتند و از پشم‌های گوسفندان جاجیم‌های باکیفتی می‌بافتند.
به هنر چاپ بر روی پارچه چاپ باتیک می‌گویند که با استفاده از قالب‌ها و رنگ‌های طبیعی مثل زردچوبه، روناک و انار بر روی پارچه نقش می‌زدند که زمانی در تهران رواج داشته است.​

آداب و رسوم

نقالی در میراث هنرهای ناملموس یونسکو ثبت شده است. نقالی از هنرهایی‌ست که در بخش‌های مختلف کشور در گذشته انجام می‌شده است و در تهران قدیم باب بوده است. در نقالی که در قهوه‌‌خانه‌ها اجرا می‌شد فردی با صدای دلنشین و با استفاده از پرده‌هایی که روی آنها نقاشی‌هایی رسم شده بود، به نقل داستان‌هایی از شاهنامه می‌پرداخت.
سیاه‌بازی یا روحوضی نوعی نمایش کمدی بود که در آن با بیان طنز و به همراه موسیقی به بیان موضوعات سیـاس*ـی، اجتماعی و فرهنگی می‌پرداختند. روحوضی از هنرهاییست که رو به فراموشی‌ می‌رود.

منبع:ویزیت ایران​

 

[مهربانوی ایرانی]

تهران

کشور
ایران
جمعیت
8,293,140
منطقه
1301
موقعیت زمانی
IRDT

ارتقاع
1,500

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

منبع:ویزیت ایران​

 

[مهربانوی ایرانی]

تهران

29​

کمی ابری​

27°c

22%

05:09

18:09

شهر تهران پایتخت ایران است و در دامنه های جنوبی رشته کوه های البرز و در ارتفاع ۹۰۰ تا ۱۸۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد. تهران از شمال به نواحی کوهستانی و از جنوب به نواحی کویری منتهی شده و به دلیل وسعت و گستردگی آب وهوای آن در جنوب و شمال متفاوت است. نواحی شمالی دارای آب وهوای سرد و خشک و نواحی جنوبی دارای آب وهوای گرم و خشک هستند.
شهرستان تهران دارای سه بخش «کن»، «مرکزی» و «آفتاب»، سه شهر«تهران»، «بومهن» و «پردیس» و چهار دهستان است.​

 

[مهربانوی ایرانی]

میدان آزادی از گذشته تا کنون در کنار برج میلاد جلوه ای از معماری قدیم و مدرن را در این شهر تداعی میکنند. شهر تهران پرجمعیت ترین شهر ایران است و یکی از مراکز اصلی شهرنشینی در ایران و جهان محسوب می شود. این شهر بزرگ ترین و مهم ترین شهر ایران است و به لحاظ مساحت یکی از کلان شهرهای جهان به شمار می آید.
تهران مرکز همه امور در ایران است: مرکز حکومت، سیاست، اقتصاد، فرهنگ،کار، تجارت، تاریخ، علم، صنعت، تولید و غیره است و این موضوع دلیل مهاجرپذیری و افزایش جمعیت این کلان شهر است. به دلیل جایگاه آن به عنوان پایتخت نمودهای مدرنیته زودتر از شهرهای دیگر در آن جلوه گر شده است.
با توجه به ساختار شهر و قرارگیری در دامنه کوه البرز و قله دماوند، بلندترین قله آتشفشانی ایران، این شهر از جاذبه های منحصربه فرد و منظره های بدیع طبیعی برخوردار است و هم چنین به سبب پیشینه تاریخی یکی از مهم ترین مقاصد گردشگری ایران محسوب می شود. مردم تهران با زبان فارسی و لهجه تهرانی سخن می گویند. در این شهر افرادی از فرق و مذاهب گوناگون در کنار هم زندگی می کنند.​

 

[مهربانوی ایرانی]

استان تهران با وسعتی حدود ۱۸ هزار و ۹۰۹ کیلومتر مربع در شمال ایران و جنوب دامنه رشته کوه البرز - از آذربایجان تا خراسان با جهت غربی – شرقی - قرار دارد. این استان از شمال به استان مازندران، از جنوب به استان قم، از جنوب غربی به استان مرکزی، از غرب به استان البرز و از شرق به استان سمنان محدود می شود. مرکز استان تهران، شهر تهران است و از شهرهای مهم آن می توان دماوند ، ورامین و ری را نام برد.

موقعیت جغرافیایی

استان تهران از شمال به وسیله «رشته کوه های البرز» محصور شده است، این رشته كوه در استان به سه دیواره؛ «شمالی»، «میانی» و «جنوبی» تقسیم می‌شود. «ارتفاعات دیواره شمالی» در استان تهران محدود و بیشتر آن در استان مازندران قرار دارد، ولی «دیواره میانی»؛ حد شمالی استان است که بلندترین قسمت «رشته كوه البرز» یعنی «كوه دماوند» نیز با ارتفاع ۵,۶۷۱ متر در این بخش قرار گرفته است، همچنین کوه های «سوادکوه » و «فیروزکوه» در شمال شرق این منطقه واقع شده که از شرق به «ارتفاعات شهمیرزاد» متصل می شود، در «شمال غربی» استان، این دیواره بزرگ كوهستانی،‌ به صورت كوه های «كندوان» و «طالقان» تا محل به هم پیوستن رود «الموت» به « طالقان رود» ادامه می یابد و اما سومین دیواره یعنی «دیواره جنوبی» به وسیله رودخانه های «جاجرود و كرج» بریده شده و به سه قسمت كوه های «لواسانات»، «شمیرانات» و «كهار» تقسیم گردیده است و جزو ارتفاعات مرکزی محسوب می شود.
از نظر شرایط اقلیمی استان تهران در مناطق کوهستانی دارای آب و هوای معتدل و در دشت، نیمه بیابانی است. وجود دشتهای کویری و مناطق خشک، مانند: دشت قزوین، کویر قم و مناطق خشک همجوار استان سمنان با استان تهران، موجب گرما و خشکی هوا، همراه با گرد و غبار می شود. هرچند وجود رشته کوه‌های البرز و وزش بادهای مرطوب و باران زای غربی باعث تعدیل آب و هوا و گرمای سوزان بخش كویری می شود ، ولی تاثیر آن را خنثی نمی كند.

منبع:ایران نما​

 

[مهربانوی ایرانی]

پیشینه تاریخی

قبل از کشف «تمدن قیطریه» و آثار بدست آمده از «تپه‌های عباس‌آباد»، تصور بر این بود که پیشینه تاریخی منطقه تهران، محدود به آثار یافت شده در حوالی شهر ری است، ولی اکتشافات و حفاری های باستان‌شناسی در تپه‌های عباس‌آباد، بوستان پنجم خیابان پاسداران، دروس

و تمام آبادی‌های ناحیه تاریخی قصران، گواه بر این است که در این ناحیه، در هزاره دوم پیش از میلاد، مردمی متمدن زندگی می کردند. در عهد ساسانیان «دین زرتشت» در ری رواج یافت و چندین آتشگاه بزرگ در شمال و جنوب تهران ایجاد شد که از آن می توان به «آتشگاه نخستین قصران»، رو به روی یکی از ارتفاعات کوه توچال اشاره کرد. تهران در قدیم جزو روستاهای ری بوده و در آن زمان به دلیل واقع شدن ری در تقاطع محورهای قم، خراسان، مازندران، قزوین، گیلان و ساوه به عنوان مرکز مهم سیـاس*ـی، بازرگانی، اداری و مذهبی مورد توجه بود.
نام «تهران» نخستین بار در ذکر زندگینامه ابوعبدالله حافظ تهرانی متولد ۱۸۴ خورشیدی آمده‌است یاقوت حموی نیز در كتاب خود به نام «المعجم البلدان»‌ به سال ۶۲۰ ه . ق، تهران را از روستاهای ری می داند و می نویسد: «اكثر خانه های آنان زیر زمین ساخته شده و شامل دوازده محله است و اطراف آن باغهای زیادی است كه به هم راه دارند.»
ذكریای قزوینی در كتاب «آثارالبلاد» در سال ۶۷۴ ه . ق، یعنی که حدود ۷۰ سال بعد از یاقوت حموی نوشته شده؛ درباره تهران چنین می نویسد: «تهران شهری است زیرزمینی مانند لانه مورچه كه اهالی آن به محض حمله دشمن در زیرزمین ها مخفی می شدند.»
در کتاب «عجایب البلدان» نیز آمده است: «تهران قریه ای است معظم و ولایت ری دارای باغات زیاد به اشجار و ثمرات خوب و فراوان و سکنه در خانه های سرداب مانند به سر می برند که هر قدر محصور بودنشان امتداد یابد به سبب کثرت آذوقه که از فرط احتیاط ذخیره کرده اند آسوده اند... و دائماً به سلطان عصر یاغی و با عساکر او در کارزار و زد و خوردند، مالیات خود را به مسکوک نمی پردازند، بلکه در عوض نقود رایج خروس و مرغ می پردازند. تا حمله مغول، هنوز هم تهران به صورت قریهای نه چندان معتبر باقی مانده بود و مانند دیگر قراء ری، زیر نظر خوارزمشاهیان اداره می شد.»
با مهاجرت مردم ری به تهران، پس از زلزله های پی در پی و حمله مغول ها، به تدریج تهران از شکل روستا درآمده و به شهرکی تبدیل شد که دارای چهار امام زاده و چند بقعه متبرکه بود. در این دوره کشاورزی و باغداری توسعه پیدا کرد و این امر نظر مهاجمان و ساکنان روستاهای اطراف تهران را به خود جلب کرد. این وضع تا پایان دوره های ترکمانان و اوایل صفویه دوام یافت. نخستین بار در دوره حكومت صفویان، شاه طهماسب اول صفوی در سال ۹۱۶ شمسی، هنگام عبور از تهران، با دیدن باغ و بوستان فراوان این شهر دستور داد تا به دور آن دیوار کشیده شود ، این دیوار دارای ۱۱۴ برج به عدد سوره‌های قرآن و چهار دروازه رو به چهار سوی دنیای پیرامون داشت که از شمال به میدان توپ‌خانه و خیابان سپه، از جنوب به خیابان مولوی، از شرق به خیابان ری و از غرب به خیابان وحدت اسلامی یا شاپور محدود می‌شد، مساحت تهران در این دوران به ۴۴۰ هکتار رسید.
در دوره قاجار، زمانی که آقا محمد خان قاجار در اول فروردین سال ۱۲۰۰ ﻫ - ق بر تخت سلطنت نشت، تهران را به‌عنوان پایتخت برگزید و آن را «دارالخلافه» نامید. انتخاب تهران به عنوان پایتخت از سوی آقا محمد خان قاجار چند علت داشت که مهم‌ترین آنها نزدیکی به اراضی حاصلخیز ورامین و مجاورت آن با محل استقرار ایلات ساوجبلاغ بود. ایلات غرب ساکن در ورامین، یعنی هواخواهان وی در حوالی تهران اقامت داشتند و علاوه بر این موارد ، تهران با استرآباد و مازندران که در حقیقت ستاد اصلی نیروهایش بود فاصله چندانی نداشت.
در دوره حكومت ر‍‍ژیم پهلوی، تهران نیاز به تغییر و گسترش داشت. رضا شاه پهلوی كه معتقد بود ساختمان های کهن و قدیمی همچون بخش های بزرگی از کاخ گلستان، تکیه دولت، میدان توپخانه، استحکامات نظامی و قلعه های قدیمی، نباید بخشی از یک شهر مدرن باشند. دستور تخریب، این بناهای قدیمی با یک اسلوب معین را داد و ساختمان های مدرن با سبک های ایرانی پیش از اسلام، از جمله بانک ملی، ساختمان امنیه، ساختمان تلگراف و تلفن و دانشکده نظامی در جاهای مشخص به خودشان ساخته شدند. بازار تهران نیز در راستای این خط مشی به دو نیم تقسیم شد و بسیاری از ساختمان های تاریخی به منظور ایجاد راه های درون شهری در پایتخت تخریب شد. نمونه های بسیاری از باغ های ایرانی نیز با توجه به مدرن سازی و ایجاد شبکه جاده ای در شهر مشمول این طرح شدند.
در خلال جنگ جهانی دوم، نیروهای نظامی انگلیس و شوروی وارد شهر تهران شدند. در سال ۱۹۴۳ م، تهران محل برگزاری کنفرانس تهران بود. در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ م . یعنی در دوره حکومت محمدرضا شاه مخلوع، تهران به سرعت توسعه پیدا کرد و طرح های زیادی ریخته شد. ساختمان های جدید، کم کم بیشتر و بیشتر شدند و خیابان ها گسترش پیدا کردند. در سال ۱۳۵۷ ه . ش، در محدوده شهرستان تهران و کرج و ورامین، استان تهران ایجاد شد و شهر تهران به عنوان مركز استان انتخاب گردید. در طول جنگ ایران و عراق، تهران بارها مورد حملات موشکی و هوایی قرار گرفت و بسیاری از مردم تهران در نتیجه این حملات کشته و مجروح شدند. پس از هر حمله هوایی، مواضع تخریب شده بازسازی می شدند. پس از جنگ ایران و عراق، رشد عمرانی تهران از سرگرفته شد.​

 

[مهربانوی ایرانی]

اقوام و زبان

در کتاب های تاریخی، چون کتاب «تاریخ مردوخ» آمده است که حدود ۳ هزار سال پیش از میلاد، قبایلی از ماد که از هفت قبیله «آریایی» تشکیل می شد ، از سیبری به ایران آمدند و پس از گذشتن از مرو و شاهرود در ری و ورامین ساکن شدند که آنها را «پارتاسنی» می نامیدند. بنابراین؛ ساکنین اولیه این منطقه را « آریایی ها» تشکیل می دادند. اما از آنجا كه امروزه استان تهران، بزرگترین استان مهاجرپذیر كشور محسوب می شود؛ اقوام مختلفی از سراسر سرزمین ایران در آن ساکن شده اند و با این كه زبان اصلی مردم استان، فارسی است ولی زبان و گویش‌های دیگری مانند ترکی آذری، کردی، گیلکی، لری، مازندرانی و غیره به دلیل مهاجرت ها رایج است.

موقعیت اجتماعی و اقتصادی

استان تهران یكی از قطب‌های اصلی اقتصاد كشور است. تجمع كانون‌های عمده‌ اقتصادی در این استان و موقعیت سیـاس*ـی- اداری و از همه مهم تر پایتخت بودن آن باعث شده است بخش عمده امكانات صنعتی و خدماتی در محدوده آن متمركز شود.
كمی بارش باران و برف، نزدیكی به كویرها و بیابان‌ها، كمبود آب مورد نیاز كشاورزی و تبدیل زمین‌های كشاورزی به مناطق مسكونی و تولیدی - صنعتی از مهم‌‌ترین دلایل رکود کشاورزی در استان است. از نظر موقعیت طبیعی و كشاورزی منطقه تهران را می توان به دو ناحیه کوهستانی معتدل و ناحیه دشت ها و کوهپایه های جنوب البرز تقسیم كرد. مردم نواحی كوهستانی معتدل كه در بخش شمالی استان ساکن هستند؛ مانند بخش‌های فیروزكوه، دماوند، لواسانات، رودبار قصران، طالقان و بخش‌هایی از شمال ساوجبلاغ ، به علت ناهمواری‌های شدید سطح زمین، وضعیت نامساعد جوی و اقلیم سرد بیش‌تر به فعالیت‌های باغ‌داری و دام‌داری می‌پردازند و باغ‌های سیب، گوجه‌سبز، گیلاس، زردآلو و هلو از مهم‌ترین فرآورده‌های این ناحیه به شمار می‌رود. ساکنین ناحیه دشت‌ها و كوه‌پایه‌های جنوبی البرز كه مشتمل بر ورامین، ری، شهریار، رباط كریم، اشتهارد و بخش‌های مركزی و جنوبی ساوجبلاغ به دلیل شرایط مساعد طبیعی بیشتر در بخش كشاورزی فعالیت دارند. محصولات عمده این ناحیه را گندم، جو، یونجه، ذرت، گوجه‌فرنگی، خیار، سبزی‌ها، سیب‌زمینی،‌ گیاهان علوفه‌ای،‌ انگور، چغندرقند و پنبه تشكیل می‌دهد.
از دیگر اركان اصلی اقتصاد استان تهران «صنایع ماشینی وابسته» است كه بیشتر آن‌ها به مونتاژ و تولید كالاهای مصرفی اشتغال دارند. توسعه این صنایع بیشتر در امتداد راه‌های ورودی به تهران به ویژه در مسیر تهران - كرج، تهران – دماوند، تهران - ساوه و تهران - قم متمرکز شده اند.​

 

[مهربانوی ایرانی]

غذاهای محلی
آش شله قلمکار، آش رشته، دیزی، اشکنه، چلوکباب.

سوغات
بخش شیرینی : سوهان شهر ری

بخش کشاورزی : سبزی های کوهی و دوغ دماوند، انگور و کشمش شهریار

بخش صنایع دستی : قلم زنی روی مس و برنج، خراطی و سبد بافی، خاتم کاری ، شیشه گری، تراش و نقاشی روی شیشه، زیلوبافی، نقاشی روی چرم، قالی بافی و چاپ باتیک، سفال گری، حصیر بافی، ورنی بافی و دست بافی، جاجیم و گلیم، چنته، روبه پشتی، جوال، خورجین.



جاذبه های طبیعی

تهران : پارک ملی کویر، پارک ملی خجیر، پارک سرخه حصار، پارک جنگلی چیتگر، پارک جنگلی لوایزان، پیست اسکی دیزین، پیست اسکی شمشک، پیست اسکی توچال، پیست اسکی آبعلی، حاشیه رودخانه جاجرود، منطقه حفاظت شده لار، منطقه حفاظت شده ورجین

ری : چشمه علی، کوه بی بی شهربانو







رباط كریم : رود شور، رود فصلی شاه چایی، رودخانه فصلی سیاب

دماوند : پیست اسکی آبعلی، چشمه اعلا آبعلی، حاشیه دریاچه تار، غار رود افشان، غار بورنیک در جاده دماوند، طبیعت دشت مشا

فیروزکوه : تنگه واشی یا تنگه ساواشی، غار زرافشان،‌ چشمه آب معدنی خمده









شمیرانات : آبشار دوقلوی، آبشار اسون، آبشار پسنگ، آبشار سوتک، آبشار منظریه، آبشار ناران و کفترلو، برج کلکچال، پیست دربندسر، پارک جمشیدیه، پارک دارآباد، پارک نیاوران، پیست اسکی دیزین و شمشک، پیست توچال، سد لتیان،‌حاشیه رودخانه جاجرود،‌طبیعت شمیرانات، طبیعت رودبار قصران و لواسانات.

شهریار : دشت شقایق شهریار

ورامین : دشت کویر​