قم معرفی استان قم و مناطق دیدنی آن

[مهربانوی ایرانی]

ارتفاعات مهم استان: قله برف انبار، بلند ترین کوه در استان قم با ارتفاع بیش از 3100 متر میباشد. کوه خضر نبی و دو برادران نیز از ارتفاعات معروف این استان هستند.

دریاچه ها و رودهای مهم: دریاچهٔ نمک در شرق استان محل سرریز رودهای سرچشمه گرفته از کوه‌ های البرز مانند جاجرود است. به دلیل ویژگی‌ های طبیعی، این استان با کمبود منابع آب سطحی و زیرزمینی مواجه است. رودخانه ‌های قمرود و قره‌ چای جریان ‌های دائمی و سطحی را تشکیل می ‌‌دهند. رودخانه‌ های سلمان، زواریان، قره‌ سو، طغرود و فردو دیگر رودخانه‌ های مهم استان هستند.

ارتفاع از سطح دریا: استان قم به طور متوسط ۹۳۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد که در پست ‌ترین نقطهٔ حاشیهٔ کویر ۸۰۰ متر و در بلندترین نقطهٔ کوهستانی به ۳۳۳۰ متر (کوه ولیجا) می ‌‌رسد.

گیاهان و جانوران بومی و مهاجر: گونه‌ های گیاهی با توچه به اقلیم منطقه شامل انواع گیاهان شورپسند، گز، تاغ، درمنه‌ ها و سایر گونه ‌های خشک پسند هستند.​

 

[مهربانوی ایرانی]

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

اقتصاد استان: مهمترین عامل مؤثر بر وضع اقتصادی استان، صنعت گردشگری و بویژه توریسم مذهبی است و دلیل آن وجود حرم فاطمه معصومه و مسجد جمکران و تعداد زیادی از مزارهای امام زاده‌ ها و علویان در استان است. استان قم تنوع معدنی زیادی دارد و در حال حاضر ۱۴ نوع مواد معدنی در استان قابل استخراج هستند. از مجموع ۱۰۳ معدن کشف ‌شده در استان قم، تعداد ۷۲ معدن در حال فعالیت هستند. مرکز بهره‌ برداری ذخایر گازی سراجه قم بخش مهمی از گاز مصرفی شهر قم را تأمین می کند. مایعات گازی تولید شده در این واحد بهره ‌برداری، به پالایشگاه تهران منتقل می‌ شود. مرکز بهره‌ برداری سراجه قم در حال توسعه جهت ذخیره ‌سازی و تولید گاز به میزان ۵٬۴ میلیون متر مکعب در روز است. قدمت صنعت در استان قم به سال ۱۶۰ هـ.ق. بازمی ‌گردد. از سال ۱۳۲۸ خورشیدی به بعد صنایع دستی و سنتی در استان رواج بیشتری گرفت و کارگاه‌ های مختلف در این استان فعالیت دارند. همچنین استان قم دارای زمینهای کشاورزی و فعالیت دامپروری میباشد.

محصولات کشاورزی: عمدهٔ تولیدات کشاورزی استان شامل غلات ۶۳ درصد، محصولات صنعتی ۱۵ درصد، نباتات علوفه ۱۳ درصد، و محصولات جالیزی ۶ درصد است. محصول عمدهٔ کشاورزی استان هم گندم و جو می ‌باشد.​

 

[مهربانوی ایرانی]

همچنین قم یکی از مناطق مهم کشت پنبه در ایران به شمار میرود و زمین ‌های قدیمی اطراف شهر قم از دیرباز به کشت پنبه اختصاص داشته‌است. عمدهٔ محصولات تولیدی باغات استان میوه ‌هایی چون زردآلو، فندق، گلابی و گیلاس هستند. همین ‌طور میوه‌ های انار و پسته نیز در باغهای مناطق مرکزی استان پرورش می‌ یابند. پردرآمدترین محصول کشاورزی قم پسته است.

فرهنگ و آداب و رسوم: مردمی که در قم ساکن هستند از نظر تعداد به ترتیب فارس، ترک، گیلک، مازندرانی، عرب، کرد، لر و تات زبان هستند. آداب و رسوم این استان بیشتر جنبه مذهبی دارد. همه ساله، مردم قم در روز ۲۳ ربیع‌الاول (سالروز ورود فاطمه معصومه به قم )در حرکتی نمادین این روز را گرامی میدارند. مراسم لاله‌گردانی یا شمعدان گردانی حرم فاطمه معصومه نیز از جمله مراسمی است که توسط خادمان حرم انجام می ‌شود. مراسم سردرختی نیز در اوایل بهار در روستاهای جنوب استان برای در امان ماندن باغ‌ها از گزند سرما اجرا می ‌شود. به این منظور با هزینهٔ اهالی گاوی خریداری می ‌شود. در مرحلهٔ بعد گاو را در امام‌ زاده یا یک مکان مقدس قربانی می ‌کنند و از گوشت آن حلیم پخته و در بین اهالی تقسیم می ‌کنند.

صنایع دستی: گیوه چینی، آینه سازی، نمدمالی، تولید کفش، مبل‌سازی، تولید بخاری، آهنگری، حلوایی، صابون سازی، فرش دستباف (ابریشم)، متقال‌بافی و سوهان‌ پزی​

 

[مهربانوی ایرانی]

جاذبه های مهم گردشگری: حرم حضرت معصومه (ع)، مسجد جمکران، کوه خضر نبی، بازار سنتی قم و تیمچه های آن، پارک ملی کویر، دریاچه نمک، دریاچه حوض سلطان، منطقه ییلاقی کهک، منطقه ییلاقی خلجستان، قاهان، جمیزقان، غارهای کهک و وشنوه، سد تاریخی کبار قم، آتشکده نویس از نمونه‌های اولیه چهار طاقی‌های عصر ساسانی، دیر گچین مادر کاروانسراهای ایران از یادگارهای دورۀ ساسانیان و...

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

جمعیت: جمعیت استان قم در سال ۱۳۹۰ برابر با ۱٫۱۵۱٫۶۷۲ نفر بوده‌است.

زبان: زبان مردم قم از دیرباز فارسی با لهجهٔ قمی بوده است که امروزه به لهجهٔ فارسی تهران نزدیک شده است. همچنین بسیاری از مردم با زبان ترکی آذربایجانی با انواع لهجه‌ های آن سخن می ‌گویند. همچنین عربی در بخش‌ هایی از شهر قم با لهجهٔ عراقی نیز گویش می ‌شود. زبان ترکی خلجی در بخش خلجستان، لری بختیاری و کردی نیز در استان قم رواج دارد. روستای آمره که از نظر فرهنگی و تاریخی در این استان اهمیت دارد، بيشتر بخاطر گویش خاص خود ذهن پژوهشگران دهه های اخير را به خود جلب کرده است که در ادامه به اختصار معرفی می شود. گويش آمره بازمانده يکی از شاخه های پهلوی اشکانی است که هم از نظر واژگان و هم از نظر قواعد صرفی و نحوی بسياری از عناصر زبان های باستان ايران را در خود حفظ نموده است. اين گويش با گويش های نايه (يکی ديگر از روستاهای خلجستان )، گويش قديم آشتيان ( که هم اکنون از بين رفته است )، گويش کهک (يکی از روستاهای تفرش )،گويش وفی (در فراهان ) و گويش دليجان و بسياری ديگر از گويش های پراکنده مرکزی ايران که در ناحيه ای مابين قم، اراک، کاشان و اصفهان رايج است؛ ​

 

[مهربانوی ایرانی]

هم خانواده بوده و يک نسل عقب تر با گويش های شمال غربی از جمله گيلکی، مازندرانی، کردی، سمنانی، لاشلردی، سرخه ای، شهميرزادی و... پيوند دارد. زيرا جملگی گويش ها وزبان های مذکور متعلق به زبان های پهلوی ميانه می باشند.

غذاهای محلی: آبگوشت قنبید یا کلم قمری، آبگوشت هویج برگه، آش قونبیه (آش قنبید یا کلم ‌سر)، آش پتله (آش جو)، ماش ماشک، ماشاب، دمپختک قمی، مغزابه، پتله پلو، اشکنه سیب زمینی، قاقاناخ (قیقاناخ: نوعی خاگینه)، آبگوشت یخنی بادمجان، کوفته قمی از غذاهای معروف این استان هستند. همچنین شربت زعفران نیز از نوشیددنیهای گوارای رایج در استان قم میباشد.

سوغات: از مهمترین خوراکی هایی که با اسم قم پیوند خورده سوهان قم می ‌باشد که مبداء پیدایش اولیهٔ آن در هندوستان بوده و سپس در زمان ناصرالدین شاه وارد قم شده است. انواع سوهان (عسلی، بادامی، کنجدی)، انواع حلوا (شادونه، ارده، ارده شیره، محلی)، انواع نان (کسمه، تافتون، نان شیرینی محلی) از سوغات معروف استان قم میباشند.

بهترین زمان بازدید: بهار​

 

[مهربانوی ایرانی]

معرفی شهر قم
شهرستان قم تنها شهرستان استان قم در مرکز ایران است؛ بنابراین، موقعیت، مساحت و جمعیت آن با استان قم برابر است. مرکز این شهرستان شهر قم بوده و در ۱۲۵ کیلومتری جنوب تهران پایتخت ایران واقع شده ‌است.این شهر در شاهراه مواصلاتی و حمل و نقل ایران واقع شده و از یک سو رابط بین استان ‌های صنعتی ایران با تهران و از سویی دیگر رابط استان‌ ها و شهرهای جنوبی ایران با استان‌ ها و شهرهای شمالی است. این شهر مدفن فاطمه معصومه دختر موسی بن جعفر، پیشوای هفتم شیعه و به طور سنتی محل اقامت بسیاری از روحانیون بلندپایهٔ شیعه بوده و همچنین بزرگ‌ ترین حوزه علمیه‌ ایران و مرکز مدیریت حوزه‌ های علمیه ایران در این شهر مستقر شده است. اهمیت زیارتی این شهر در درجهٔ نخست مربوط به مرقد فاطمه معصومه بوده و سپس به دلیل وجود مزارهای متعدد علویان و نوادگان امامان و همین‌ طور مسجد جمکران است. این شهر پس از مشهد دومین شهر زیارتی ایران است. قم تنها کلان‌شهر ایران است که با مشکل آلودگی هوا روبرو نیست. شهر قم، با پنج شهر جهان پیمان خواهرخواندگی دارد.

​

​

نام: شهرستان قم

نام قدیمی: کمیدان

استان: قم

تاریخچه: طبق عقیده باستان‌ شناسانی مانند رومن گیرشمن قم، از نخستین مکان‌ های روی زمین است که برای نخستین بار میزبان تجمعاتی از انسان‌ های نخستین بوده است.

منبع:تریپ یار​

 

[مهربانوی ایرانی]

در این صورت قدمت شهر قم و حومهٔ آن به زمان پیدایش تمدن در حدود ۱۰هزار سال قبل می ‌رسد. در سال ‌های بعد از انقلاب ۱۹۷۹ ایران انجام کاوش‌ های باستان‌ شناسی در منطقه قمرود قم نیز درستی این گفته را تأیید کرده است. آثار این کاوش ‌ها هم اکنون در موزه ملی ایران قابل رویت است. در زمان خسرو پرویز نیز قم شهری آباد بوده و زعفران قمی شهرت داشته است. پس از وفات فاطمه معصومه خواهر علی بن موسی و دفن او در قم، نقش مذهبی شهر به تدریج گسترش یافت. عربهایی که پس از ورود به ایران به قم مهاجرت کردند نام «کم» را بر آن نهادند. پیش از آن این منطقه کمیدان نامیده می ‌شد. همچنانکه امروزه شهرستان قم از نظر موقعیت جغرافیایی در کشور اهمیت منحصر بفردی دارد، در گذشته نیز قم به دلیل قرار گرفتن در مسیر راه ابریشم دارای اهمیت ارتباطی بوده است. پادشاهان قاجاریه توجه بیشتری به قم نشان دادند. در زمان فتحعلی ‌شاه قاجار شهر قم و مرقد فاطمه معصومه بازسازی شدند. در جنگ جهانی اول، دامنهٔ جنگ به حدی گسترش یافت که حتی قم را هم دربرگرفت و نیروهای روسیه و انگلیس به بهانه ‌های مختلف آن را اشغال کرند. در دوران پهلوی، قم مرکز مبارزه علیه حکومت پهلوی بود. اولین جرقه انقلاب ۱۹۷۹ ایران در بهمن سال ۱۳۴۱ خورشیدی در قم زده شد.​

 

[مهربانوی ایرانی]

تقسیمات کشوری: شهرستان قم دارای ۵ بخش و ۱۰ دهستان، شامل ۶ شهر و ۳۶۳ آبادی دارای سکنه‌است. شهرهای آن قم، جعفریه، دستجرد، قنوات و کهک می‌ باشد.

موقعیت جغرافیایی: قم همسایه جنوبی استان تهران است. دریاچه حوض سلطان در استان قم و چهل کیلومتری شهر قم واقع قرار گرفته است. این شهر در کنار رودخانهٔ قمرود و در دشت قم قرار دارد.

آب و هوا: قم آب و هوای گرم و نیمه خشک دارد. تابستان ‌های قم بسیار گرم و زمستان‌ های آن بسیار سرد و خشک است.

مساحت: وسعت این شهرستان برابر با وسعت استان قم بوده و حدود ۱۱۲۴۰ کیلومتر مربع است.

ارتفاع از سطح دریا: قم ۹۳۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.

کوههای مهم: بلندترین ارتفاعات کوهستانی این استان در ۴۵ کیلومتری شهر قم، منطقه فردو، به نام قله برف انبار به ارتفاع ۳۱۵۰ متر می‌ باشد که در فصول سرد سال دارای یخچال بوده و نام این کوه نیز برگرفته از آن است.

دریاچه ها و رودهای مهم: دریاچهٔ نمک در شرق استان محل سرریز رودهای سرچشمه گرفته از کوه‌ های البرز مانند جاجرود است. به دلیل ویژگی‌ های طبیعی، این استان با کمبود منابع آب سطحی و زیرزمینی مواجه است. رودخانه ‌های قمرود و قره‌ چای جریان ‌های دائمی و سطحی را تشکیل می ‌‌دهند. رودخانه‌ های سلمان، زواریان، قره‌ سو، طغرود و فردو دیگر رودخانه‌ های مهم استان هستند.​

 

[مهربانوی ایرانی]

وضعیت اقتصادی: واقع شدن قم بين سه قطب صنعتی کشور (استان های تهران، مرکزی و اصفهان ) موقعيت ويژه ای را برای اين منطقه فراهم آورده است و در حال حاضر اين استان از پتانسيل مناسبی جهت توسعه بخش صنعت برخوردار میباشد. بخش های فعال صنعتی استان قم عبارتند از : صنايع نساجی، شيميايی و پلاستيک، صنايع کانی و غيرفلزی، فلزی و الکترونيک، صنايع سنگين و صنايع دستی.

فرهنگ و هنر: قم یکی از مهمترین مقاصد مهاجرت در ایران است. بیشتر مهاجران را طلبه‌ های حوزه‌ های علمیه و مراکز علمی و دانشگاهی، اتباع کشورهای همسایهٔ ایران مثل عراق، سوریه، لبنان، افغانستان و کارگران شاغل تشکیل می‌ دهند که بسیاری از آنان به همراه خانواده ‌های خود به قم مهاجرت کرده اند. دومين شهر در حوزه نشر و چاپ در کشور شناخته شده که در زمینه مذهب میباشد.

جمعیت: جمعیت شهرستان قم بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰، برابر با ۱٬۱۱۵٬۶۷۲ نفر بوده‌است.

زبان محلی: زبان مردم قم از دیرباز فارسی با لهجهٔ قمی بوده است که امروزه به لهجهٔ فارسی تهران نزدیک شده است. همچنین بسیاری از مردم با زبان ترکی آذربایجانی با انواع لهجه‌ های آن سخن می ‌گویند. همچنین عربی در بخش‌ هایی از شهر قم با لهجهٔ عراقی نیز گویش می ‌شود.​

 

[مهربانوی ایرانی]

معماری: معماری قم، شکل خاصی از معماری مناطق کویری است. معماری محلات و خانه ‌ها در قم بر اساس استقلال، حرمت حریم خانواد ه‌ها و اهمیت خلوت ‌گزینی شکل گرفته است. مرزهای پردوام محلات و خانه ‌ها، کم عرض و بن ‌بست بودن کوچه‌ ها و محلات، بام‌ های گنبدی و تخت، نشانگر نوعی از استقلال در واحدهای مسکونی شهر است.

خیابان ها٬ میدان ها و محلات قدیمی: هسته اولیه قم امروزی، محلهٔ «لب چال» است. محلهٔ آستانه، محلهٔ چهار مردان، محلهٔ سنگ بند، محلهٔ سيدان، محلهٔ عشقعلى، محلهٔ الوندیه، محلهٔ موسيان، محله مسجد جامع

جاذبه های گردشگری: حرم حضرت معصومه، مسجد اعظم، مدرسه غیاثیه، مسجد جامع، مسجد امام حسن عسگری ( قدیمی‌ترین مسجد شهر قم)، جمکران، آرامگاه فتحعلی شاه قاجار، آرامگاه محمد شاه قاجار، آرامگاه شاه عباس صفوی، باغ گنبد سبز، خانه تاریخی یزدان پناه، موزه ها، آسمان نما

آداب و رسوم و رویدادهای مهم: مردم شهر هر سال در ۲۳ ربیع الاول با تجمع در خیابان امامزاده ابراهیم و حرکت به سمت مرقد فاطمه معصومه سالروز ورود فاطمه معصومه به قم را گرامی می ‌دارند. همچنین در مراسم روز عید قربان مردم پشت گوسفندان قربانی را با حنا رنگ کرده، دستمال سرخ به گردن حیوان می ‌بندند و قند و نبات در دهان او گذاشته و سپس او را ذبح می ‌کنند.​