نقد و بررسی فیلم ایرانی نقد فیلم اتاق تاریک

[husnavalizadeh]

خلاصه داستان:
فرهاد ( ساعد سهیلی ) و هاله ( ساره بیات ) زوجی هستند که به همراه فرزند فرزندشان امیر، در تهران زندگی می کنند. پس از اینکه فرزند این خانواده مدتی مفقود و سپس یافت می شود، فرهاد متوجه علائمی در کودک می شود که نشان از آزار جنـ*ـسی دارد و...

کارگردان :
روح الله حجازی : متولد سال 1358 در آبادان می باشد و فعالیت سینمایی خود را با ساخت آثار کوتاه آغاز کرد. از ساخته های مطرح این کارگردان می توان به فیلم « زندگی مشترک آقای محمودی و بانو » اشاره کرد.

 

[husnavalizadeh]

زمانی که قصه آغاز می شود ما با کودکی مفقود شده مواجه می شویم که به سرعت نیز یافت شده و سپس علائم هشدار دهنده ای درباره احتمال آزار جنـ*ـسی مطرح می گردد. انتظار می رود که چنین سوژه ای بتواند به خوبی بسط و گسترش یابد و در روایت، ما با شخصیت ها و موقعیت هایی مواجه شویم که بتواند سیطره فکری مخاطب بر سوژه را در اوج نگه دارد و او را مرحله تحلیل فیلم سوق دهد. اما در « اتاق تاریک » به سختی می توان نقشی یافت که به مفهوم " شخصیت " نزدیک شده و از تک بُعدی بودن رهایی یافته باشد.
بطور عجیبی در فیلم جدید روح الله حجازی، ما با شخصیت هایی مواجه هستیم که هرکدام به نوعی دچار مشکلات روحی و روانی و اخلاقی هستند! خرده پیرنگ هایی که در فیلم به چشم می خورند از اختلاف سنی فرهاد و هاله گرفته تا بیماری های روحی انفرادی شان که موجب شده یکی پرخاشگر باشد و دیگری ملایم تر، فیلم را به جولانگاه نکبت مبدل کرده است! در طرف دیگر ما با دختر همسایه مواجه هستیم که فیلمساز قصد دارد او را به مبتذل ترین شکل ممکن فردی بی قید و بند معرفی کند و در کنار دختر، پدر نیز وضعیت بهتری از دختر ندارد و مادر هم بصورت مجزا دچار مشکلاتی است. به عبارت ساده تر، در « اتاق تاریک » فستیوالی از مشکلات اخلاقی و روحی در کنار هم قرار گرفته اند و یافتن انسان طبیعی در فیلم سخت ترین کار ممکن است.

 

[husnavalizadeh]

مضاعف بر مشکلات شخصیت پردازی، فیلمنامه اثر نیز کاملاً تهی و فاقد موقعیت می باشد بطوریکه از ریتم به شدت کُندی رنج می برد که این مسئله به جهت نحیف بودن فیلمنامه و عدم تلاش برای بسط و گسترش داستان می باشد. موقعیت های تکراری و گاهاً بی ربط، چنان در « اتاق تاریک » برجسته هستند که تماشای اثر را به تجربه ای عجیب مبدل می نمایند. موقعیت هایی نظیر کلوزآپ چند باره از سگ و البته حضور پر تعداد دوربین در دستشویی، از جمله موقعیت های فیلم هستند که باعث راندن تماشاگر از خود می شود.
در نهایت نیز فیلم با یک پایان بندی سرهم بندی شده و عجیب و غریب، تمام بحران ها و گره های ایجاد شده در طول داستان را به سرانجام می رساند و تماشاگر را در بُهت فرو می برد. پایان بندی که به شدت شعاری و پرداخت نشده است و در راستای پیامهای اجتماعی گل درشتی نظیر « قضاوت نکردن » مطرح می شود. شعاری که حتی کاربرد کلیشه ای خود را نیز در اینجا از دست داده چراکه پیش از مطرح شدن، شخصیت های داستان شکل نگرفته اند و در حد و اندازه یک تیپ ساده باقی مانده اند. ما هرگز قادر نیستیم به آدمهایی که در طول فیلم مشاهده می کنیم نزدیک شویم چراکه موقعیتی در راستای شخصیت پردازی بیشتر در فیلم مهیا نمی شود و فیلمساز انتظار داشته از چند دیالوگ و چندتایی سکوت، شخصیت پردازی صورت بگیرد که این هرگز محقق نمی شود.

 

[husnavalizadeh]

انتخاب بد بازیگران نیز ضعف های فیلم را دو چندان کرده است. ساره بیات که رفته رفته به یک تیپ ثابت در اکثر آثار سینمایی یا ویدئویی مبدل شده، همان شخصیتی است که در چند اثر اخیرش از او شاهد بوده ایم. شیمی نامناسب او و ساعد سهیلی که دیگر انتخاب بد برای بازی در نقش فرهاد بوده، باعث شده تا « اتاق تاریک » در بخش بازیگری نیز توفیقی کسب نکند. فیلم یک بازی بد دیگر هم دارد که مروارید کاشیان آن را رقم زده و البته بخش بزرگی از آن به جهت شخصیت پردازی ابتدایی پگاه می باشد. شخصیتی که فیلمساز برای بی قید و بند نشان دادن آن ، موهایش را رنگی کرده و سیگاری هم به دست او می دهد و لباس متفاوت از دیگران بر تن او می کند تا به این ترتیب تعریفی واضح از زنان بی قید از سوی فیلمساز صورت بگیرد!
« اتاق تاریک » سوژه جذاب اما پرداخت به شدت بدی دارد. فیلم حتی شایستگی اکران در سینما را ندارد چراکه شاخصه های سینمایی در آن به چشم نمی خورد و قاب تلویزیون برای آن گزینه بهتری محسوب می شود. شاید اگر سوژه همان کودک آسیب دیده باقی می ماند، فیلم می توانست وضعیت بهتری داشته باشد اما زمانی که تصمیم می گیرد فستیوالی از بدبختی ها را یکجا جمع کرده و در یک اثر آن را به مخاطب ارائه نماید، به لکنت می افتد و نمی تواند به هیچکدام از آنها برسد و اثر را هم به دره فراموشی سوق می دهد.