*تقویم تاریخی*

[*فریال*]

[h=1]26 اسفند - 17 مارس؛ در تاریخ چه گذشت؟[/h]

بوي ضديت روم با ايران

ژوستين دوم
​

17 مارس سال 568 ميلادي، امپراتور ژوستين دوم [جانشين ژوستي نيان كه در سال 565 درگذشته بود] برغم مفاد عهدنامه سال 561 دو امپراتوري ايران و روم (شرقي)، با سركرده طوايف شبه زرد آسياي ميانه (شمال سيردريا) معاهده دوستي و كمك متقابل امضاء كرد كه بوي ضديت با ايران از آن به مشام مي رسيد.

عهدنامه سال 561 ، دولت روم شرقي را خراجگزار ايران كرده بود و حق هم پيمان شدن با طرف ثالث بر ضد ايران را از آن دولت سلب كرده بود. ارتش ايران در سال 566 طوايف شبه زرد را از قلمرو ايران در آسياي ميانه بيرون رانده بود و خسروانوشيروان شاه وقت ايران پيشنهاد سركرده اين طوايف براي عقد قرارداد را رد كرده و اعلام داشته بود كه ايران تنها با دولتها معاهده امضاء مي كند نه طوايف. سركرده اين طوايف پس از دريافت اين پاسخ، متوجه ژوستين دوم شده بود. خسروانوشيروان بسال 579 درگذشت.

624 - غزوه بَدر ميان مسلمانان و کُفّار قريش که کنترل مکه را به دست داشتند روي داد که در آن مسلمانان پيروز شدند.

​

636 - فتح بيت ‏المقدّس توسط مسلمانان در زمان خليفه دوم

در جريان گسترش متصرفات اسلامي، اولين نبرد مسلمانان با رومي‏ها در شمال درياي سرخ روي داد. در دوران حكومت خليفه دوم، سپاه مسلمانان، روميان را شكست داد و جنوب فلسطين و بيت‏المقدس در 17 مارس سال 636م به تصرف لشگريان اسلام درآمد. پس از اين شكست، امپراتور روم سپاه عظيمي به سرزمين فلسطين فرستاد اما در نبردي كه در فلسطين به وقوع پيوست، رومي‏ها بار ديگر به سختي از لشكر اسلام شكست خوردند و در پايانِ نبرد، فرمانده سپاه روم كشته شد و دمشق به تصرف مسلمانان درآمد. از آن پس مسلمانان در فلسطين و شام مستقر شدند و در دوران حكومت بني عباس، تابع مركز خلافت در بغداد بودند. اما در دوران خلافت فاطميون در مصر، فلسطين، بخشي از قلمرو فاطمي‏ها شد. از 1097م مسيحيان، جنگ‏هاي صليبي را براي تصرف بيت المقدس آغاز كردند و پس از چندين بار رد و بدل شدن اين شهر بين طرفين، سرانجام در 1250م، بيت‏المقدس توسط صلاح‏الدين ايوبي سردار مسلمان آزاد شد و از آن پس در دست مسلمانان باقي ماند.

1291 - زادروز پلیس تهران

براي پايان يافتن ناامني در تهران كه در سه ماه آخر سال 1291 هجري خورشيدي به چشم مي خورد و از واحد كمكي 380 نفري نیروی ژاندارم هم كاري بر نيامده بود، دولت وقت براي رفع نگراني ساكنان پايتخت و برگزاري آيين هاي نوروزي بدون دلواپسي، 27 اسفند ماه اعلام کرده بود که از 29 اسفند (دو روز بعد) نظميه تهران (پليس تهران) به سبك اروپا با هشت كلانتري (كميسيري) آغاز بكار خواهد كرد و 29 اسفند مقامات دولت در مراسم گشايش كلانتري هاي بهارستان و بازار حضور يافتند. سازمان پليس تهران توسط يك افسر سابق پليس شهر استكهلم سوئد تنظيم و كار پياده كردن اين سازمان هم به او واگذار شده بود. پليس تهران در نخستين روز گشايش داراي 479 پاسبان بود که در آن زمان «آژان» خوانده مي شدند و مقرر شده بود که مواجب ماهانه آنان به صورت پول نقد باشد. در آن زمان رسم بود كه اگر در خزانه دولت براي پرداخت مستمري كارمندان پول كافي موجود نبود معادل آن حواله جنس از جمله آجر داده مي شد. اين اجناس به عنوان ماليات بردرآمد از صاحبانشان وصول مي شد. در آن زمان، ايران درآمد "بادآورده" نفت نداشت.

​

1916 - روس ها اصفهان را اشغال نظامي كردند

نيروهاي روسيه كه به بهانه بيرون راندن آلماني ها و عثماني ها، با نقض بي طرفي ايران در قبال دولتهاي متحارب در جنگ جهاني اول وارد ايران شده بودند 27 اسفند 1294 هجري خورشيدي (18 مارس 1916) شهر مركزي اصفهان را متصرف و آن را به اشغال خود در آوردند. به اين ترتيب اصفهان در منطقه نفوذ روسيه واقع شد.

​

717 - محاصره قسطنطنيه توسط سپاه اسلام

17 مارس سال 717 ميلادي محاصره قسطنطنيه ( استانبول ) توسط يك سپاه اسلامي مركب از هشتاد هزار سرباز آغاز شد ، ولي به علت نداشتن قدرت دريايي موفق به گرفتن شهر نشدند. اين شهر در سال 1453 به دست مسلمانان افتاد كه به اسلامبول تغيير نام داده شد.

1948 - امضاي معاهده بروكسل پس از پايان جنگ جهاني دوم

با پايان جنگ جهاني دوم، دول اروپايى كه سابقه و نتيجه خونين دو جنگ وسيع در قرن بيستم را در نظر گرفته بودند، براي حاكميت صلح و آرامش و درنتيجه، بازسازي اروپاي ويران، تمهيدات متعددي انديشيدند. يكي از اين كارها، انعقاد پيمان بروكسل بود كه در اين شهر به امضاي وزيران خارجه انگلستان، فرانسه، بلژيك، هلند و لوكزامبورگ رسيد. بر اساس مفاد اين معاهده كه در 17 مارس 1948م منعقد گرديد، دولت‏هاي امضا كننده متعهد شدند كه حداقل به مدت پنجاه سال، در امور سياسي، اقتصادي، فرهنگي ونظامي خود متحد باقي بمانند. چندي بعد، در سال 1949م كشورهاي آلمان غربي و ايتاليا نيز به اين پيمان ملحق شدند. اين سازمان پس از عضويت ديگر كشورهاي اروپايي، به عنوان اتحاديه اروپاي غربي به كار خود ادامه داد و با فروپاشي بلوك شرق، اتحاديه اروپا شكل گرفت.

​

1968 - کشتار مای لی در ویتنام توسط ارتش آمریکا

کشتار مای لای واقعهای در روز ۱۶ مارس ۱۹۶۸ میلادی، در جریان جنگ ویتنام بود که طی آن ۳۴۷ تا ۵۰۴ شهروند غیرنظامی جمهوری ویتنام جنوبی توسط سربازان واحد گردان سوم تجسسی ارتش آمریکا به قتل رسیدند. انتشار خبر کشتار مای لای، بیش از یک سال بعد، نقطه عطفی در روند جنگ ویتنام ایجاد کرد و به وجهه ارتش آمریکا ضربهای جبراننشدنی وارد کرد.

اکثر قربانیان غیرنظامیان زن و کودک بودند. قبل از قتل، برخی از قربانیان مورد شکنجه و قطع اندام نیز قرار گرفته بودند. برخی از اجساد نیز در جریان کشتار توسط سربازان قطعهقطعه شده بودند. کشتار در دهکدههای می لای و می خه و سون می در جریان جنگ ویتنام رخ داد.

​

پس از وقوع حادثه، سعی شد که حادثه مخفی گردد، ولی سرانجام شایعات پخش شده باعث گشت که یک سال بعد ماجرا توسط رسانهها نقل گردد. پس از افشای کشتار، دادگاههای نظامی برای محاکمه سربازان مقصر در کشتار برگزار گشت که بیش از ۱۰ ماه طول کشیدند.

مناسبت ها:

چهارشنبه سوری

چهارشنبهسوری یکی از جشنهای ایرانی است که در شب آخرین چهارشنبهٔ سال (سهشنبه شب) برگزار میشود.

در شاهنامهٔ فردوسی اشارههایی درباره بزم چهارشنبهای در نزدیکی نوروز وجود دارد که نشاندهندهٔ کهن بودن این جشن است. مراسم سنّتی مربوط به این جشن ملّی، از دیرباز در فرهنگ سنّتی مردمان ایران زنده نگاه داشته شدهاست.

​

واژهٔ «چهارشنبهسوری» از دو واژهٔ چهارشنبه — نام یکی از روزهای هفته — و سور به معنای خوشـی‌ و عشرت ساخته شده است طبق آیین باستان در این رو آتش بزرگی بر افروخته می شود که تا صبح زود و برآمدن خورشید روشن نگه داشته میشود که این آتش معمولاً در بعد از ظهر زمانی که مردم آتش روشن میکنند و از روی آن میپرند آغاز میشود و در زمان پریدن میخوانند: «زردی من از تو، سرخی تو از من». این جمله نشانگر مراسمی برای تطهیر و پاکسازی مذهبی است که واژه «سوری» به معنی «سرخ» به آن اشاره دارد. به بیان دیگر مردم خواهان آن هستند که آتش تمام رنگ پریدیگی و زردی، بیماری و مشکلاتشان را بگیرد و بجای آن سرخی و گرمی و نیرو به آنها بدهد. چهارشنبهسوری جشنی نیست که وابسته به دین یا قومیّت افراد باشد و در میان بیشتر ایرانیان رواج دارد.

​

زادگان

۱۷۸۷ - ژرژ سیمون اهم فیزیکدان خالق قانون اهم

ژرژ سیمون اهم
​

1830 - زادروز پل لودويگ فن هيس داستان نويس شهير آلمان

مرگها

۱۸۰ - مارکوس اورلیوس، امپراتور روم.
۱۰۴۰ - هارولد یکم، پادشاه انگلستان

مارکوس اورلیوس
​

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون

تالار نقد نگاه دانلود

 

[*SAmirA]

[h=1]27 اسفند - 18 مارس؛ در تاریخ چه گذشت؟[/h]
رویداد ها:

984 - جلوس شاه اسماعيل دوم در قزوين

شاه طهماسب صفوي يازده پسر داشت كه بزرگ‏ترين آن‏ها، موسوم به محمد خدابنده بود. وي در هنگام مرگ پدر 45 سال داشت و هر چند يكسال بعد به تخت سلطنت نشست، اما در هنگام مرگ پدر به جهت ضعفي كه در چشم داشت، از پادشاهي استعفا كرد. اما اسماعيل ميرزا كه مورد خشم پدر بود و در زندان به سر مي‏برد توسط هواخواهانش رهايى يافت و بر تخت قدرت تكيه زد. وي تمام برادران خود را يكي پس از ديگري به قتل رساند و هر كه را گمان مي‏كرد، در فكر پادشاهي باشد، از سرِ راه برداشت. شاه اسماعيل دوم مردي عياش و خونخوار و سفيه بود و چون در جواني در هرات به دست معلّمي سني مذهب تربيت يافته بود، بر آن شد كه چون به شاهي برسد، مذهب شيعه را كه توسط پدرانش ترويج شده بود، براندازد. او همين كار را هم كرد و خطبه و سكّه را به نام خلفاي راشدين جاري ساخت.

شاه اسماعيل دوم
​

​

​

1167 - ميان فرانكها به رياست آمارليك كه تحت پرچم صليبيون وارد خاورميانه شده بودند و نيروهاي مسلمان در «البابين» مصر جنگ در گرفت.

1236 ش - آغاز بهره ‏برداري از تلگراف در ايران

روزنامه وقايع اتفاقيه در شماره 372 خود در اين روز، رويداد سيم كشي تلگراف در مدرسه دارالفنون و موفقيت‏آميز بودن آن را خبر داد. پس از آن قرار شد كه از كاخ سلطنتي تا باغ لاله‏زار، سيم تلگراف متصل شود و پس از آن، نقاط ديگر نيز داراي تلگراف شدند. نكته در خور توجه اين بود كه برقراري تلگراف در ايران، در مرحله اول انگليسي‏ها را بهره‏مند كرد تا ايرانيان را، چرا كه آنان با اتصال خطوط مخابراتي هند و اروپا، نه تنها با مستعمره خود، هندوستان، ارتباط برقرار كردند و آن را سرعت بخشيدند، بلكه با ساختن تلگراف خانه‏هايي در ايران و فرستادن مامور به كشور، نفوذ خود را روز به روز در ايران، توسعه دادند.

​

​

​

1302 - درگيري شهيد سيد حسن مدرس با طرفداران سردار سپه

در روزهايي كه بحث جايگزيني جمهوري به جاي مشروطه سلطنتي، بسيار اوج گرفته بود و روز تصميم‏گيري براي اعلان جمهوري نزديك مي‏شد، عالم مجاهد آيت‏اللَّه سيد حسن مدرس در برابر اين عمل ايستادگي كرد و سعي داشت از تصويب آن جلوگيري نمايد. در اين ميان مشاجره‏اي بين سيد محمد تدين، رييس مجلس شوراي ملّي با سيد حسن مدرس روي داد كه پس از هتاكي تدين، او به همراه طرفدارانش از مجلس خارج شد و مجلس از رسميت افتاد. پس از آن، مدرس از جلسه خارج شد و در سرسرا كه نمايندگان جمع بودند به ايراد سخن پرداخت. در اين هنگام دكتر حسين بهرامي به تحريك تدين به مدرس نزديك شد و سيلي محكمي به صورت مدرس نواخت به طوري كه عمامه او از سرش افتاد. اين حادثه چنان زشت و دور از انتظار بود كه برخي نمايندگان آن را محكوم كرده و از جرگه هواداران جمهوري و سردار سپه خارج شدند. در آن زمان، اين سيلي را، سيلي به جمهوري تعبير كردند كه در نهايت به شكست آن طرح انجاميد.

​

​

​

1510 - آغاز سلطه استعماري اسپانيا بر سرزمين كلمبيا در امريكاي مركزي

سرزمين كلمبيا در امريكاي مركزي در سال 1499م توسط كاشفان اسپانيايى كشف شد و استعمارگران اسپانيايى، ضمن الحاق كلمبيا به كشور خود، از هجدهم مارس 1510م به غارت منابع آن پرداختند. قيام مردم كلمبيا عليه اسپانيا از سال 1781م آغاز شد و پس از آن كه ناپلئون، اسپانيا را تصرف كرد، نفوذ و قدرت دولت مادريد در مستعمراتش كاهش يافت. هم‏زمان با تزلزل در حاكميت اسپانيا، اعلاميه استقلال كلمبيا در سال 1810 تهيه شد. سه سال بعد، وقوع انقلاب مردم كلمبيا همچنان ادامه داشت تا اينكه سرانجام سيمون بوليوار آزادي‏خواه معروف امريكاي جنوبي در سال 1819م به سلطه اسپانيا بر كلمبيا خاتمه داد و با آزادي ونزوئلا، كلمبيا، اكوادور و پاناما، جمهوري كلمبياي بزرگ متشكل از اين كشورها را تأسيس نمود. طي سال‏هاي 1829 تا 1830م اكوادور و ونزوئلا اعلام استقلال كردند. نام كشور كلمبيا به پاس كشف قاره آمريكا توسط كريستف كلمب به اين اسم نام‏گذاري شده است.

​

​

​

1962 - امضاي پيمان اويان و پايان استعمار فرانسه در الجزاير

الجزاير از سال 1830م تحت استعمار فرانسه قرار گرفت و مقاومت‏هاي مردمي مانع اين استعمار نگرديد و حتي در اوايل قرن بيستم تمام خاك الجزاير زير سلطه فرانسه درآمد. در زمان جنگ جهاني دوم، الجزاير كه مستعمره فرانسه بود.، به جرگه متفقين پيوست و در زمان اشغال فرانسه، دولت در تبعيد ژنرال دوگل، مدتي در الجزيره پايتخت الجزاير مستقر گرديد. پس از پايان جنگ دوم جهاني، جنبش استقلال‏طلبي در اين كشور شدت گرفت، به طوري كه تشنجات اين دوره، باعث اعطاي خود مختاري از جانب دوگل شد. ولي مبارزان كه خواستار استقلال بودند، جهاد خود را ادامه دادند تا حدي كه در سال 1962م مارشال دوگل قرارداد اويان را كه متضمن استقلال كامل الجزاير بود، امضا كرد. در انقلاب هشت ساله مردم الجزاير، يك ميليون نفر از آزادي خواهان به دست اشغال‏گران فرانسوي كشته شدند. الجزاير پس از استقلال، داراي حكومت جمهوري دموكراتيك (سوسياليستي) شد، كه اولين رئيس جمهور آن احمدبن بلا بود.

​

​

​

1965 - انجام نخستین راهپیمایی فضایی جهان توسط الکسی لئونوف کیهاننورد روسی.

الکسی لئونوف
​

​

​

1978 - محکوم شدن ذوالفقار علي بوتو به اعدام

​

​

​

ذوالفقارعلي بوتو
​

​

​

18 مارس 1978 ذوالفقارعلي بوتو نخست وزير پيشين و رهبر حزب مردم پاكستان به جرم دست داشتن در قتل پدر يكي از رقباي سياسي اش به اعدام محكوم شد كه بعدا اعدام گرديد. دولت وي قبلا با يك كودتاي نظامي برانداخته شده بود. ذوالفقارعلي بوتو سالها وزير امورخارجه، رئيس كشور و رئيس دولت پاكستان بود و در سال 1971 موفق شد پاكستان را از بحران پس از جدا شدن پاكستان شرقي (بنگلادش امروز) خارج سازد.

سالها بعد PPP (حزب مردم پاكستان) «بي نظير» دختر ذوالفقار علي بوتو را نخست وزير پاكستان كرد كه وي پس از كنار رفتن از اين سمت، بعدا متهم شدن و پس از يك تبعيد طولاني در خارج از پاكستان، اواخر سال 2007 به وطن بازگشت و در دسامبر همين سال در پي شركت در يك اجتماع در راولپندي و ايراد نطق ترور شد و رياست حزب به پسرش «بلاول» رسيد كه چون دانشجو بود و در انگلستان تحصيل مي کرد، پدر او «آصف علي زرداري» نيابت رياست حزب را بر عهده گرفت.

1945 - چهل و دو روز پيش از خودكشي هيتلر و زماني كه ارتش مسکو به دیوار برلين نزدیک شده بود و تصرف شهر قطعي بود، پايتخت آلمان مورد حمله 1250 بمب افكن آمريكايي قرار گرفت و چون وسيله دفاع نداشت آسيب فراوان ديد. مورخان اين بمباران را «غير ضروري» خوانده و نوشته اند که با هدف خاص انجام شده بود.

2003 - «هو جينتائو Hu Jintao» دبيركل حزب حاکم رژيم پکن رئيس جمهور اين کشور هم شد. وي در همين روز «ون جيابائو Wen Jiabao» را به عنوان نخست وزير و «لي جائو شينگ» را به سمت وزير امورخارجه اين رژيم تعيين کرد.

هو جينتائو Hu Jintao
​

​

​

زادروزها

۱۳۰۰ - مهدی آذریزدی، نویسنده کودکان و نوجوانان
۱۳۰۱ - عبدالحسین زرینکوب، نویسنده و برجستهترین مولوی پژوه معاصر

عبدالحسین زرینکوب
​

​

​

۱۳۳۸ - رویا تیموریان، بازیگر ایرانی
۱۸۷۷ - ادگار کیسی پیشگو و شفادهندهٔ آمریکایی

ادگار کیسی
​

​

​

1842 - تولد استفان مالارْمِه اديب معروف فرانسوي
1858 - تولد رُدولف ديزل مبتكر و مخترع موتور ماشين

فوستل دو كولانژ
​

​

​

1830 - فوستل دو كولانژ مورخ و جامعه شناس قرن 19 فرانسه

مرگها

1965 - ملك فاروق پادشاه پيشين مصر

ملك فاروق
​

​

​

۲۰۰۹ - ناتاشا ریچاردسون - بازیگر انگلیسی

ناتاشا ریچاردسون
​

​

​

تالار نقد نگاه دانلود

 

[*SAmirA]

[h=1]28 اسفند - 19 مارس؛ در تاریخ چه گذشت؟[/h]
رویداد ها:


1644 - خودكشي امپراتور چين با 200 تن از درباريان و پايان يك دودمان

قبور پادشاهان دودمان «مينگ» در نزديكي پكن
​

​

​

19 مارس سال 1644 ميلادي «سي سانگ» امپراتور وقت چين از دودمان مينگ پس از اين كه شنيد يك مقام اين كشور از راه خيانت يكي از دروازه هاي پكن را به روي نيروهاي شورشي «لي زي چنگ» كه شهر را محاصره كرده بودند گشوده و شورشيان وارد شهر شده اند خودكشي كرد و متعاقب او دويست تن از اعضاي خاندان و درباريان او دست به خودكشي زدند تا اسير و تحقير نشوند و با خودكشي آنان حكومت سلسله مينگ بر چين كه 276 سال طول كشيده بود پايان يافت و سلسله «كوينگ» كه از منچوها بود و آخرين دودمان سلطنتي چين بشمار مي رود روي كار آمد. دودمان كوينگ در 1911 منقرض شد.

دودمان مينگ در سال 1368 ميلادي با بركنار كردن خاندان چنگيزيان (مغول ها) بر جاي انها نشست و پايتخت چين را در «بي جينگ Beijing به معناي پايتخت شمالي (پكن ــ پايتخت مغول ها) تثبيت كرد. اين دودمان ديوار چين را به منظور جلوگيري از رخنه مغول ها تعمير و تقويت كرد. دست اندازي ژاپني ها به شبه جزيره كره و نيز فساد اداري (فساد دولتي) باعث تضعيف اين دودمان شده بود.

1571 - اسپانيايي ها مانيل امروز را به عنوان پايگاه استعمار خود بر فيليپين انتخاب كردند كه همه اين سرزمين به نام فيليپ پادشاه وقت اسپانيا «فيليپين» نامگذاري شده است.

1915 - ماجراي «وسموس» و بحران دولت

ميرزا حسن مشير الدوله
​

​

​

اسفند 1293 (مارس 1915) و در دومين سال جنگ جهاني اول، ماجراي ناپديد شدن «وسموس» ديپلمات آلماني در فارس، دولت ايران را دچار بحران شديد كرده بود كه بالاخره باعث كناره گيري ميرزاحسن مستوفي از رئيس الوزرايي شد و ميرزاحسن مشير الدوله جاي او را گرفت.

«وسموس» كنسول آلمان در شيراز كه شهرت داشت ايرانيان و سران بعضي قبايل را بر ضد انگلستان تحريك مي كند نيمه اسفند در مسير شيراز به بهبهان توسط نيروهاي انگليسي كه طبق موافقتنامه سن پترزبورگ جنوب و شرق ايران منطقه نفوذ آنها بود دستگير و بازداشت شده بود. دولت آلمان از طريق نماينده سياسي خود در تهران در اين زمينه به مستوفي رئيس الوزراء ايران اعتراض كرده بود. مستوفي در پي اين اعتراض از والي (استاندار) فارس خواست كه وسموس را از انگليسي ها بگيرد كه انگليسي ها خبردادند وسموس از قرارگاه آنها گريخته و احتمالا به برازجان رفته است. والي فارس عازم برازجان شد كه وسموس را تا شيراز بدرقه كند تا نيروهاي انگليسي دوباره او را بين راه دستگير نكنند. مستوفي كه از اين وضعيت و مداخلات انگليسي ها خسته شده بود از كار كنار گيري كرد و مشير الدوله رئيس الوزراء شد. كابينه مشير الدوله تنها 18 روز عمر كرد و بر اثر فشار روسيه و انگلستان كه نگران افزايش محبوبيت آلمان ميان ايرانيان بودند بركنارشد. پس از انحلال كابينه مشيرالدوله، به فاصله 24 ساعت احمدشاه دو رئيس الوزراء تعيين كرد. اولي را به اصرار سفيران انگلستان و روسيه و دومي را تحت فشار سفيران آلمان و عثماني! و بالاخره مجلس به رئيس الوزراء سوم كه عين الدوله بود راي تاييد داد كه او هم سه ماه بعد كناره گيري كرد.

احمدشاه که چنين ديد دست به دامن مستوفي شد كه رئيس الوزراء شود كه نپذيرفت، عين الدوله و مشير الدوله هم زير بار تشكيل كابينه نرفتند كه مجلس دوباره سراغ مستوفي رفت و اورا به رئيس الوزراء شدن راضي كرد.

دليل اين وضعيت بحراني، مداخلات خودسرانه نيروهاي انگلستان و روسيه در ايران بود كه انگليسي ها در بوشهر ژاندارمهاي ايران را خلع سلاح كرده بودند و روسها بيش از ده هزار قزاق در قزوين مستقر ساخته و هردم دولت تهران را كه ديگر كاري از دستش بر نمي آمد تهديد مي كردند و در شهرهاي مركزي و جنوبي از جمله اصفهان، كرمان و فارس مردم به جان نمايندگان انگلستان افتاده بودند و به قتل و جرح آنان مبادرت مي كردند.

1288 - ستارخان سردار ملی و باقرخان سالار ملی تبریز را به قصد تهران ترک گفتند. در مسیر سردار و سالار در تمام شهرها طاق نصرت برپا شد و مردم مقدم آن دو مبارز را گرامی داشتند. قزوین بیش از هر شهری مقدم ستارخان و باقرخان را گرامی داشت و در خیابانهای مسیر مجموعاً 12 طاق نصرت برپا کردند. ستارخان پس از تشکر از مردم مشروطه خواه قزوین در قبرستان شهر حضور و بر مزار مشروطه خواهان فاتحه خواند.

ستارخان و باقر خان
​

​

​

1318 - امضای عهدنامهٔ صلح میان شوروی و فنلاند در جنگ جهانی دوم

1924 - حمايت رضاخان از برقراري نظام جمهوري در ايران

تظاهرات به حمايت از برقراري نظام جمهوري در ايران كه پرچمدار آن ژنرال رضاخان رئيس الوزراء و سردار سپه وقت بود در آخرين روزهاي سال 1302 (مارس 1924) به اوج خود رسيده و همه امور كشور را تحت الشعاع خود قرارداده بود.

تظاهرات كه از تهران و ميدان توپخانه آغاز شده بود به سراسر ايران گسترش يافته بود و سيل تلگرام به پشتيباني از فكر برقراري جمهوريت از شهرستانها به تهران سرازير بود، حتي در آخرين جلسه عمومي مجلس شوراي ملي در سال 1302 كه 28 اسفند برگزار شده بود گروهي از افسران ارتش وارد جلسه شده و خواستار حذف قاجاريه و سلطنت، و برقراري جمهوري شدند و گفتند كه از حكومت «دوله ها» و «سلطنه ها كه ازدستشان كاري جز بي عرضگي ساخته نيست خسته شده اند. به اشاره سردار سپه، در اين روز و روز بعد ادارات دولتي نيز تعطيل كردند و كارمندان به تظاهر كنندگان پيوستند. در برابر، گروهي هم در مسجد شاه (واقع در بازار تهران) اجتماع كرده و با جمهوريت دست به مخالفت زده بودند.

رضا خان
​

​

​

در همين روز رضاخان از محمد حسن ميرزا وليعهد خواست كه كناره گيري كند. احمد شاه در اروپا بود. اين وضعيت سبب شده بود كه مجلس شوراي ملي جلسه خصوصي تشكيل دهد و به موضوع رسيدگي كند كه در اين جلسه چند نماينده به حمايت و مدرّس و چند نماينده ديگر به مخالفت با برقراري نظام جمهوري سخن گفتند و قرار شد كه سي ام اسفند، مجلس يك جلسه فوق العاده تشكيل دهد كه در اين جلسه طرح تبديل نظام مشروطه سلطنتي به جمهوري مطرح شد. چون موضوع مهم بود تعطيلات نوروزي مجلس جز روز نوروز لغو شد. مجلس دوم فروردين ماه به بحث در اين باره ادامه داد.

در اين ميان بيشتر روحانيون و كسبه در تهران و شهرهاي ديگر به ضديت با جمهوري بپاخاستند و تظاهرات آنان در ميدان بهارستان مانع اتخاذ تصميم فوري در مجلس شد.

چند روز بعد ژنرال رضاخان براي مذاكره در اين باره با روحانيون قم به اين شهر رفت و چون مخالفت آنان را با نظام جمهوري مشاهده كرد در بازگشت به تهران ضمن صدور اعلاميه اي انصراف خود را از حمايت از برقراري نظام جمهوري در ايران اعلام داشت.

2010 - سرهنگ رسول قرباني رئيس بخش رسيدگي به جرايم جنايي آگاهي پلیس استان فارس نیمه شب در یک درگيري کشته شد. طبق اظهار یک مقام ارشد پلیس، وی در شیراز با اعضای باندی که کودکی را ربوده بودند درگیر شده بود.

​

​

​

زادروزها

1900 - تولد فردريك ژوليو شيمي دان و فيزيك‏دان معروف فرانسوي

فردريك ژوليو
​

​

​

1503 - زادروز بندتو وارچي Benedetto Varchi مورخ و فيلسوف ايتاليايي
۱۳۴۹ - یحیی گلمحمدی، فوتبالیست ایرانی

یحیی گلمحمدی
​

​

​

مرگها

۱۳۶۵ - لویی ویکتور دوبروی، فیزیکدان فرانسوی و برنده جایزه نوبل فیزیک در سال (۱۹۲۹) برای کشف طبیعت موجی الکترونها.

لویی ویکتور دوبروی
​

​

​

۱۳۹۰ - جلال ذوالفنون، موسیقیدان و نوازندهٔ ایرانی سهتار.
1930 - مرگ آرتور بالفور يكي از بانيان انگليسي تأسيس رژيم غاصب صهيونيستي

جلال ذوالفنون
​

​

​

تالار نقد نگاه دانلود

 

[*SAmirA]

[h=1]29 اسفند - 20 مارسرویداد ها:[/h]
1330 - صنعت نفت ایران ملی شد

29 اسفند 1330 دكتر محمد مصدق نخست وزير وقت و مبارز راه ملي شدن نفت ايران «29 اسفند» هرسال را روز ملي شدن نفت، يك روز ملي و تعطيل عمومي اعلام كرد. 29 اسفند 1329 طرح ملي شدن نفت ايران به صورت قانون در آمده بود كه در اجراي آن پس از پنج دهه، از انگلستان در نفت ايران خلع يد شد و اين دولت را چنان بر آشفت كه تا براندازي حكومت دكتر مصدق در امُرداد 1332 دست از مخالفت، تحريك، تحريم و توطئه نكشيد.

​

​

​

يك روز پيش از اعلام 29 اسفند به عنوان يك روز ملي، دكتر مصدق جزئيات ظلمهاي انگلستان به ملت ايران در طول 150 سال و مداخلات اين دولت از جمله انحصار نفت ايران در دست خود را براي دهها روزنامه نگار آمريكايي كه به تهران آمده بودند تشريح كرده بود و چند روز پيش از آن هم آب پاكي روي دست نمايندگان بانك جهاني كه براي ميانجيگري به تهران آمده بودند ريخته و گفته بود که یک ملت مستقل و حاکم برخود بر سر حق مسلّم و طبیعی اش مصالحه نمی کند و لذا نیاز به میانجیگری نیست. مذاکره با دولتی که طبیعتی سلطه گر دارد، خودرا برتر می شمارد و زورگویی را حق یک دولت برتر می داند به منزله تسلیم در برابر زور و یک خــ ـیانـت ملّی و ضعف اخلاقي است. انگلستان ملت باهوش و با استعداد مارا در عقب ماندگی فرو بُرد تا سر برنیاورد و مدعی اش نشود. از اوایل قرن شانزدهم سیاست کلی دولت های سلطه گر اروپایی بر این مدار بوده است که مانع رشد ملت هایی شوند که روزگاری قدرت بودند. برتری جویان که نان سلطه گری و استثمار می خورند نمی خواهند رقیب داشته باشند ـ چه این رقیب یک فرد منتقد و روشنگر باشد و چه یک ملت بیدار شده از خواب و مصمم و مبارز ـ مبارز کسب حق خود.

​

​

​

پس از پيروزي انقلاب در بهمن ماه 1357 پيشنهاد شده بود که عنوان روز ملي 29 اسفند به روز «ايستادگي در برابر استکبار و سلطه گري» تغيير يابد تا عنواني گسترده تر داشته باشد که موافقت نشد و استدلال شد که رسم نيست يک عنوان تاريخي تغيير يابد.

1735 - نادرشاه در روز «نوروز» وارد دهلي شد

​

​

​

ورود نادرشاه به هند
​

​

​

نادر شاه به «نوروز» و آيينهاي آن علاقه مندي فراوان داشت. وي سكه خود موسوم به سكه نادري را در سال 1735 ميلادي، در مراسم سلام نوروز رايج ساخت و تعدادي از آن را به رسم عيدي به منشيها و افسران خود داد كه در يك طرف سكه نقش شده بود: «الخير في ماوقع» و در طرف ديگر سكه اين عبارت ديده ميشود: «نادر ايران زمين». اين عبارت نشان ميدهد كه نادر يك ناسيوناليست ايراني و خواهان احياي امپراتوري ايران در چارچوب مرزهاي عهد ساسانيان، اشكانيان و هخامنشيان بود. نادرشاه در سال 1739 در جريان لشكركشي به هند، پس از شكستدادن ارتش 360 هزار نفري اين كشور و دريافت تاج پادشاه هند، براي ورود به دهلي منتظر فرارسيدن نوروز شده بود تا در روزي سعد به اين آرزو برسد و روز 20 مارس (در آن سال؛ نوروز) وارد دهلي شد و مراسم عيد را در كاخ «شاهجهان (امپراتور پيشين هند)» برگزار كرد.

1305 - بازگشت وثوق الدوله

وثوق الدوله صدر اعظم دهه 1290 كه در پي امضاي قرارداد 9 اوت 1919 ( مرداد 1298) با دولت انگلستان كه اگر به اجرا در مي آمد ايران تحت الحمايه آن دولت مي شد و مخالفت بعضي رجال و مجلس با آن در تيرماه 1299 كناره گيري كرده و به اروپا رفته بود در اسفند سال 1304 و دو روزمانده به نوروز 1305 پس از انتقال سلطنت به خاندان پهلوي به ايران بازگشت كه بعدا هم مقام فرهنگي به او داده شد!

وثوق الدوله
​

​

​

وثوق الدوله و تني چند از وزيرانش براي امضاي قرار داد تحت سرپرستي انگلستان قرار گرفتن ايران ، از آن دولت رشوه نقدي گرفته بودند و چون مي دانستند كه روزي بايد پاسخ اين عمل خود را بدهند كه در عرف بين المللي خيانت به وطن بشمار مي آيداز دولت انگلستان تضمين گرفته بودند كه در صورت لزوم به آنان در خاك خود پناهندگي بدهد. اين رشوه بعدا از آنان اخذ و به صندوق دولت ريخته شد.

وي كه از طريق دوستان انگليسي خود آگاه شده بود كه روسيه در آستانه تحولات عظيمي است در تابستان 1295 (1916) روسها را قانع كرد كه تا پايان جنگ جهاني اول بمانند انگلستان از به دست گرفتن امور نظارت بر ارتش و ماليه ايران صرفنظر كنند كه پذيرفتند. وثوق الدوله چند ماه بعد در اسفند همين سال سيد ضياء طباطبايي يزدي را در صدر هياتي از جانب خود براي عقد يك رشته قرارداد در زمينه هاي مختلف به روسيه فرستاد و سيد ضياء طبق نوشته خود او تجربه سياسي فراوان از اين سفر به دست آورد.

اگر قرارداد اوت 1919 به تصويب مجلس رسيده بود اين احتمال وجود داشت كه به همان گونه كه انگليسي ها در جزيرة العرب هر رئيس قبيله را امير امارت كردند كه اينك كشور هايي كوچكتر از يك شهر شده اند و در اين دنياي آشفته و بي قانون ناچار به داشتن حامي هستند در ايران هم رئيس هر ايل و عشيره را ايلخان و داراي استقلال داخلي مي كردند و ....

1322 - برگزاري نوروز در سايه ترس از بيماري تيفوس

تهراني ها سال 1322 را در سايه ترس از تيفوس آغاز كردند و نوروز خوبي نداشتند. بيماري مُسري و كشنده تيفوس كه نتيجه فقر ناشي از جنگ و اشغال نظامي ايران بود از اواخر سال 1321 بر بيچارگي مردم افزوده بود و هر روز صدها تن از اين بيماري و بعضا در گوشه كوچه و خيابانهاي پايتخت جان مي سپردند. از ترس اين بيماري كه بعدا به نقاط ديگر كشور سرايت كرد كسي جرات دست زدن به كاسه ديگري و رفتن به مهماني شام و ناهار را نداشت. با وجود اين، مراسم عيد ديدني با احتياط تمام انجام شد. در نيمه اسفند دولت وقت از مجلس اعتبار اضافي براي مبارزه با اين بيماري را تقاضا كرد كه به ميلغ پانصد هزار تومان تصويب شد ولي موثر واقع نگرديد.

​

​

​

تيفوس از جمله بيماري هايي است كه اخيرا از جهان ريشه كن شده است.

1890 - روزي که بيسمارك بركنار شد

بيسمارک
​

​

​

بيسمارك ـ مردي كه به تدبير او آلمان كه به صورت امير نشين هاي متعدد بود يكپارچه و يك قدرت در اروپايي شد 20 مارس 1890 از صدر اعظمي بر كنار و خانه نشين شد. وي با سه جنگ « محدود » دانمارك ، اتريش و فرانسه ــ سه مدعي ايالات آلماني ــ را شكست داده بود و به هدف خود كه ايجاد آلمان واحد بود و كسي قبلا تصورش را نمي كرد جامه عمل پوشانيده بود.

بيسمارك «جنگ محدود» را تعريف كرده ــ تعريفي كه هنوز به قوت خود باقي است. طبق اين تعريف، جنگ محدود ستيز مسلحانه ميان دو طرف است كه پاي ديگران به آن كشانده نشود. وي گفته است كه ورود ساير كشورها به يك جنگ محدود باعث نقض غرض و تغييرات سياسي ــ جغرافيايي وسيع مي شود و اي بسا كه نتيجه كار هم معكوس باشد.

ويلهلم دوم كه هنگام نشستن برجاي پدر به عنوان قيصر آلمان 29 ساله بود بيسمارك را مانع جاه طلبي هاي خود مي ديد ولي به دليل محبوبيت بيسمارك در جامعه المان قادر به تغيير او نيود و مترصد فرصت نشسته بود. دو سال بعد مخالفت پارلمان آلمان با يك برنامه اجتماعي بيسمارك كه پارلمان عقيده داشت مآلا به زيان كارگران تمام خواهد شد اين فرصت را به دست قيصر جوان داد. بيسمارك در صدد انحلال پارلمان و تجديد انتخابات برآمد كه قيصر اورا به مذاكره دعوت كرد، ولي در ساعت مقرر بيسمارك به ديدار او نرفته بود. قيصر به كشف علت پرداخت و معلوم شد كه بيسمارك به خواب افتاده و وقت ملاقات را از دست داده بود. با اين کشف، قيصر با اعلام اين كه بيسمارك پس از اين همه تلاش نياز به استراحت دارد اورا معاف كرد.

1954 - در اين روز در اسفندماه 1332 و هفت ماه پس از براندازي حكومت دكتر مصدق، راجرز استيونس سفير تازه انگلستان در تهران اعلام كرد كه ميان انگلستان و آمريكا در قبال نفت ايران توافق حاصل شده است.

1956 - روز ملي و استقلال كشور افريقايي تونس

تونس، كوچكترين كشور شمال افريقا است كه در ميان كشورهاي ليبي والجزاير قرار گرفته ودرياي مديترانه از شمال و شرق، آن را احاطه كرده است. وسعت اين كشور، 163/610 كيلومتر مربع و جمعيت آن در حدود 10 ميليون نفر است. پيش‏بيني مي‏شود كه جمعيت تونس تا سال 2025م بيش از 12 ميليون نفر گردد. قريب به 99% مردم آن، مسلمان بوده و زبان رسمي كشور، عربي است. پايتخت اين كشور، بندر تونس است كه در ساحل خليج تونس در كنار درياي مديترانه قرار دارد. اين بندر، يكي از زيباترين شهرهاي شمال افريقاست. از شهرهاي مهم آن صفاقس، اريانه و سوسه مي‏باشد. نظام سياسي تونس جمهوري و واحد پول آن دينار است. تونس تاريخ كهني دارد و مركز يكي از قديمي‏ترين تمدن‏هاي جهان به شمار مي‏آيد. تونس از نظر اقتصادي در قياس با ساير كشورهاي افريقايى كشور پيشرفته‏اي محسوب مي‏شود. اين كشور كه از قديم‏الايام جزئي از امپراتوري وسيع اسلامي به شمار مي‏رفت، در قرن شانزدهم تحتِ سيطره عثماني درآمد. اما با اين حال از نوعي خودمختاري داخلي برخوردار بود. دخالت دول اروپايى در اين منطقه از قرن نوزدهم آغاز شد و در اواخر اين قرن، تونس تحت‏الحمايه فرانسه گرديد. بعد از جنگ جهاني اول حركت استقلال‏خواهي تحت رهبري "نهضت دستور" شكل گرفت اما اين حركت سركوب شد. بعد از جنگ جهاني دوم، مبارزات مسلحانه مردمي اوج گرفت در 20 مارس 1956 به استقلال اين كشور با نظام سلطنتي انجاميد. يك سال بعد از آن در ژوئيه، 1957م، حبيب بورقيبه كه نخست‏وزيري تونس را برعهده داشت، با الغاي رژيم سلطنتي و اعلام حكومت جمهوري، مقام رياست جمهوري را در اختيار گرفت و به مدت 3 دهه، در اين سمت باقي ماند.


2003 - حمله نظامي امريكا و انگليس به عراق

بعد از يك سال رَجَز خواني امريكا درباره عراق و تهديد به حمله به اين كشور به بهانه توليد و انباشت سلاح‏هاي كشتار جمعي و علي‏رغم اعتراضات سراسري مردم جهان، شيطان بزرگ امريكا به همراه استعمار پير انگلستان در روز بيست و نهم اسفندماه 1381 ش برابر با بيستم ماه مارس 2003 م به مردم بي‏دفاع عراق حمله كرده و جنگ تمام عياري را آغاز كرد. در پي اين جنگ خونين، بيش از هزار موشك كروز، هزاران بمب و ده‏ها هزار گلوله توپ و بمب‏هاي خوشه‏اي بر روي مردم عراق ريخته شد و هزاران نفر از زنان، مردان و كودكان عراقي به خاك و خون غلطيدند. كشتار دوازده هزار نفر از مردم، هم‏چنين تخريب خانه‏هاي مسكوني بي‏شمار، بيمارستان‏ها، تاسيسات اقتصادي، فرهنگي، مساجد، مجروح و معلول شدن ده‏ها هزار نفر و بر جاي ماندن آثار زيان‏بار و خطرناك استفاده از سلاح‏هاي الكترومغناطيسي، شيميايى و ساير سلاح‏هاي ممنوعه، از ديگر اثرات اين حمله دهشتناك بود. سرانجام پس از سه هفته كشتار و تخريب و آواره كردن تعداد زيادي از ملت عراق توسط ارتش‏هاي متجاوزو انگليس، بر اساس يك توافق ميان امريكايى‏ها و صدام، ارتش عراق در برابر نيروهاي اشغال‏گر تسليم شد و اين كشور در بيستم فروردين 1382 به اشغال كامل نظاميان مهاجم درآمد.

​

​

​

اولين اقدام امريكا پس از تسخير كامل عراق، سرقت نفت اين كشور بود و به فاصله يك هفته پس از فروپاشي رژيم صدام، وزارت جنگ امريكا (پنتاگون) به عنوان قيّم عراق به انعقاد قراردادهاي كلان تحت عنوان بازسازي اين كشور با شركت‏هاي وابسته به دولت‏مردان امريكا اقدام كرده و مزدوران خود را براي رهبري عراق در نظر گرفتند. هم‏چنين پس از سقوط رژيم صدام و ورود مهاجمان به پايتخت، غارت وسيع اموال دولتي و نيز موزه ملي و بزرگ عراق و هزاران قطعه ارزش‏مند آن با هماهنگي نيروهاي اشغال‏گر صورت گرفت و لطمات جبران ناپذيري به فرهنگ و تمدن گذشته اين كشور وارد آمد. در عين حال طي ماه‏هاي بعد، از يك طرف مقاومت‏هاي مردمي در برابر حضور اشغال‏گران، شكل گرفت و از سوي ديگر ملت مسلمان عراق، كه از حكومت ديكتاتوري حزب بعث و صدام، نجات يافته بودند، خواهان برپا شدن حكومت اسلامي شد. از طرف ديگر مخالفت افكار عمومي در سراسر جهان نسبت به ادامه اشغال عراق، و پيدا نشدن سلاح‏هاي كشتار جمعي در اين كشور، باعث شد تا بسياري از مقامات امريكايي و ديگر كشورها نسبت به مسئله توليد و انباشت اين سلاح‏ها در عراق، اظهار ترديد نموده و دولت بريتانيا نيز در اكتبر سال 2004م نسبت به ارائه اطلاعات غلط در آستانه جنگ، به صورت رسمي عذرخواهي نمود.

زادروزها

1885 - يوجن هريگل فيلسوف آلماني
۱۹۸۴ - فرناندو تورس، بازیکن تیم ملی اسپانیا

فرناندو تورس
​

​

​

مرگها

۱۱۰۵ - آیزاک نیوتن، فیزیکدان، ریاضیدان، ستارهشناس و فیلسوف انگلیسی

آیزاک نیوتن
​

​

​

۱۳۷۲ - پولیکارپ کوش, فیزیکدان آمریکایی-آلمانی و برندهٔ مشترک جایزهٔ فیزیک نوبل سال ۱۹۵۵

پولیکارپ کوش
​

​

​

[h=1]؛ در تاریخ چه گذشت[/h]

تالار نقد نگاه دانلود

 

[*فریال*]

امروز 1 فروردین برابر با 21 مارس تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع میپردازیم.

مناسبت ها:

عید نوروز

نوروز و آيين هاي باشكوه آن، مسيري سه هزار ساله را پيموده تا به ما رسيده است. «نوروز» كهنسالترين آيين ملي در جهان است كه جاودانه مانده و يکي از عوامل تداوم فرهنگ ايرانيان و مردمی است که در محدوده امپراتوری پیشین پارسیان زندگی می کنند. چند دهه است که مورخان معاصر، کشورهایی را که نوروز جشن ملی آنان است «منطقه نوروز» نوشته اند از آناتولی تا دره سند، بخشی از هند و کوههای پامیر و از آسیای میانه و قفقاز تا خلیج فارس. اصحاب نظر بعید نمی دانند که با ایجاد اتحاد میان این کشورها یک بلوک سیـاس*ـی تازه بوجود آید و وزنه ای سنگین در سیاست جهان شود. همه تلاش جهان غرب بر این است که چنین اتحادی تحقق نیابد و بویژه ناسیونالیسم ایرانی باردیگر طلوع نکند.

​

كوروش بزرگ نوروز را يك آيين رسمي اعلام كرد
​

آيين هاي برگزاري این آیین های بزرگ در عصر حاضر با سه هزار سال پيش تفاوت چشمگير نكرده و به همين دليل، عامل وحدت فرهنگي ساكنان «منطقه نوروز» به شمار مي رود كه آن را در هرگوشه از جهان كه باشند، يكسان برگزار مي كنند و بزرگ مي دارند. انديشمندان، «نوروز» را مظهر پايدار هويت و ناسيوناليسم ايراني خوانده اند كه مورخان در قوه محركه اين ناسيوناليسم ترديد ندارند؛ زيرا كه در طول تاريخ نيروي عظيم و كارآيي هاي فراوان آن را مشاهده كرده اند.

«نوروز» روز ملي و جشن همه كساني است كه در فلات ايران (ايران زمين) ـ خود و يا نياكانشان به دنيا آمده اند و تاريخ و فرهنگ مشترك دارند، و نیز ساكنان سرزمينهايي كه در طول قرون و اعصار، امپراتوري پارسیان را تشكيل داده بودند.

​

در قرن نوزدهم امپراتوري ايران براثر توطئه هاي استعمارگران اروپايي تجزيه شده، اما فرهنگ مشترك و مدنيّت غني قوم ايراني باقي مانده و نوروز همچنان روز ملي همه آنان است.

از آغاز سده 21 تلاش هاي چشمگير و تازه اي به منظور تحكيم رشته هاي فرهنگي و خويشاوندي (مهر، همدلي، انس و الفت) ساكنان منطقه نوروز و به ويژه ميان كشور ايران و كشورهاي فرارود و آسياي جنوبي صورت مي گيرد كه اصحاب نظر آن را يك پديده تازه جهاني دانسته اند، زيرا كه مناسبات كشورها تاكنون در زمينه هاي اقتصادي، سياسي و نظامي (مادي) بوده است كه باعث برانگيخته شدن رقابت ديگران، يارگيري سياسي ـ نظامي و مسابقه هاي نامطلوب شده است.

در بسياري از آثار گذشته نگاران، از جمله در تاريخ طبري، شاهنامه فردوسي و آثار بيروني؛ نوروز به جمشيد ـ شاه افسانه اي و در تالیفات ديگر به کيومرث نسبت داده شده و آن را به دليل آغاز بهار، برابر شدن روز و شب و از سر گرفته شدن درخشش خورشيد و اعتدال طبيعت، بهترين روز در سال دانسته اند.

به نوشته برخي از مورخين برپايه افسانه ها، سه هزار سال پيش در چنين روزي، جمشيد از كاخ خود درجنوب درياچه اروميه (منطقه باستاني حسنلو) بيرون آمد و عميقاً تحت تأثير آفتاب درخشان، و خرمي و طراوت محيط قرارگرفت و آن روز را «نوروز»، روز صفا، پاك شدن زمين از بديها و روز سپاسگزاري از خداوند بزرگ ناميد و خواست كه از آن پس، بدون وقفه، هر سال دراين روز آيين ويژهاي برگزار شود- آييني كه هنوز ادامه دارد و از گزند زمانه و هرگونه تحول سياسي و اجتماعي مصون مانده است.

لازم است بدانيم كه مهاجرت آرين ها به صورت سه دسته مادها، پارسها، پارتها به سرزمين ايران درقرن هشتم پيش از ميلاد تكميل شد. اين گروه از آرين ها از گروهي كه به اروپا رفتند، جدا شده بودند که مورخان آنان را آرينهاي جنوبي مي خوانند. مادها در منطقه ري (تهران امروز) به سمت شمال غربي و غرب تا مرز ايلام و ازجمله آثرپاتيكان (آذربايجان) و كردستان مستقر شدند و بعدا حكومتي به پايتختي همدان در آن منطقه تأسيس كردند كه به احتمال زياد جمشيد از ميان آنان برخاسته بود. زيرا، پارسها در جنوب و جنوب شرقي «ري» تا سواحل خليج فارس و بيشتر افغانستان و بلوچستان امروز اسكان گرفته بودند و پارتها در شرق درياي مازندران و جنوب سيردريا، از جمله خراسان بزرگ، دامغان، خوارزم و گرگان - تپورستان (مازندران) و نواحي اطراف استقرار يافته بودند.

ترويج آموزش هاي زرتشت ـ تنها پيامبري كه از ميان آرينها برخاسته ـ به نوروز جنبه معنوي بخشيد، زيرا زرتشت بر كردار، گفتار و پندار نيك تأكيد داشت و هرعمل خلاف عدالت را نفي مي كرد و تحولات تاريخ را نتيجه كشمكش بدي و خوبي مي دانست و مي گفت كه سرانجام با شكست قطعي بدي؛ آرامش، صفا، شادي، صميميت و عدالت جهانيان تأمين خواهد شد. نوروز فرصت خوبي براي زدودن افكار بد از روح، پايان دادن به دشمني ها از طريق تجديد ديدارها و نيز شادكردن دوستان و بستگان، مخصوصاً سالخوردگان با دستبوسي آنان و مبادله هديه بوده است.

كوروش بزرگ مؤسس امپراتوري ايران كه از مادر، «ماد» و از پدر، «پارس» بود نخستين حكمران ايراني بود كه نوروز را عيد رسمي اعلام داشت و در سال 534 پيش از ميلاد دستورالعملي براي اجراي مراسم دولتي آن تدوين كرد كه شامل ترفيع نظاميان، ابلاغ انتصابات تازه، سان ديدن از سربازان، عفو مجرمين پشيمان، ايجاد فضاي سبز و پاكسازي محيط زيست ـ از منازل شخصي گرفته تا اماكن عمومي ـ بود. چهارسال پيش از آن، كوروش پس از تصرف بابل، نوروز را در آنجا جشن گرفته بود و به اين سبب برخي از مورخان، زمان اعلام رسمي و عمومي شدن نوروز به عنوان عيد ملّي را سال 538 قبل از ميلاد نوشته اند. بابل در 29 اکتبر سال 539 پيش از ميلاد به تصرف ايران درآمده بود.

در دوران هخامنشيان، يازده روز اول فروردين (فرورتيشن/Farvartishn) ويژه انجام مراسم نوروز بود. شاه در نخستين روز سال نو روحانيون، بزرگان، مقامات دولتي و فرماندهان ارشد نظامي، دانشمندان و نمايندگان سرزمينهاي ديگر را مي پذيرفت و ضمن سپاسگزاري از عنايات خداوند، گزارش كارهاي سال كهنه و برنامه هاي دولت براي سال نو و نظر خويش را بيان مي كرد كه نصب العين قرارگيرد. اين آيين تا همين اواخر با جزيي تفاوت رعايت مي شد كه دوباره دارد بتدريج ازسرگرفته مي شود. شاه سپس پيشكش ها را دريافت مي كرد كه نمونه آن در كنده كاريهاي تخت جمشيد ديده مي شود. آنگاه مراسم سان و رژه برگزار مي شد و افسراني كه قهرمان دفاع از وطن شده بودند، ترفيع و پاداش مي گرفتند و مقامات تازه و قضات نو معرفي مي شدند.

در نوروز، مردم نخست به ديدن سالخوردگان خانواده، بيماران و از كارافتادگان مي رفتند و اداي احترام مي كردند (احترام و رعايت احوال سالخوردگان و نسل بازنشسته، در ميان ايرانيان همواره نهايت اهميت را داشته است). سپس عيد ـ ديدني آغاز مي شد. پيش از ديد و بازديدها، در لحظه تحويل سال، هر فرد از خدا مي خواست كه در سال نو روان او را پاك و آرام نگهدارد. اين مراسم پس از 25 قرن به همين صورت ادامه دارد و باعث اعجاب ملل ديگر شده است.

سران دولت هخامنشي در آداب و رسوم و قوانين سرزمين هاي غيرآريايي نشين كمتر مداخله مي كردند ولي در مصر كه بيش از يك قرن (121 سال و چند ماه) يكي از ايالات ايران به شمار مي رفت، آيين هاي نوروز را رواج داده بودند و با اعزام سفير به حبشه (اتيوپي) از شاه انتخابي اين كشور خواسته بودند كه نوروز را برسميت بشناسد و برگزار كند، آلودن محيطزيست (آب و هوا و زمين) را منع ، و براي دروغ گفتن و سوء نيّت مجازات در نظر بگيرد.

نوروز، هدف از گرامي داشت آن و وقايعي كه در طول قرون و اعصار در اين روز روي داده است در خور توجه فراوان است. اشاره به چند مورد آن در زیر آمده است:

​

پس از ساختنه شدن تخت جمشيد، مراسم رسمي نوروز در اين تالار برگزار مي شد
​

پس از تكميل ساختمان عظيم و زيباي تخت جمشيد در پارس و گشايش آن، آيين هاي رسمي نوروز، باشكوه بيمانندي در آنجا برگزارمي شد. مراسم نخستين نوروز در تخت جمشيد، دو هفته طول كشيد. مردم عادي در تالار صدستون و سران ايالات و مقامات تراز اول در تالارهاي ديگر اين كاخ حضور مي يافتند. كار ساختن تخت جمشيد (يوناني ها پرسپوليس = شهر پارس خوانده اند) 51 سال طول كشيد. داريوش يكم تصميم به ساختن آن، در محلي نه چندان دور از پاسارگاد گرفت، ولي پادشاه سوم بعد از او آن را گشود و به اين ترتيب ايران داراي دو پايتخت شد: شوش: پايتخت اداري و تخت جمشيد: پايتخت سياسي. عنوان «تخت جمشيد» را قرنها بعد، عوام الناس به آن دادند، حال آن كه اين كاخ با جمشيد افسانه اي ارتباطي نداشته است. از اين كاخ كه گوياي تمدن و پيشرفت ايرانيان باستان است بر قلمرويي ميان سند، دانوب، مديترانه و صحراي آفريقا فرمانروايي مي شد. حسادت اسكندر مقدوني نسبت به اين شكوه و عظمت، عامل عمده ويراني اين كاخ به دست او شد. افراد خاندان سلطنت و درباريان در هر کجاي کشور که بودند پيش از فرا رسيدن نوروز خودرا به تخت جمشيد مي رسانيدند و بهار را در آنجا بسر مي بردند.

​

بزرگان ايران و مقامات رسمي ازطريق اين پلكان به تالار پذيرايي تخت جمشيد براي شركت در مراسم رسمي نوروز مي رفتند
​

داريوش دوم به مناسبت نوروز، در سال 416 پيش از ميلاد سكه زرين ويژه اي ضرب كرد كه يك طرف آن شكل سربازي را در حال تيراندازي با كمان نشان مي دهد. ضرب سكه زر و سيم يک قرن پيش از آن توسط داريوش يكم آغاز شده بود. سكه هاي داريوش بزرگ به «داريك» يا «دريك» موسومند. بايد توجه داشت که رسم دادن سکه به عنوان عيدي از زمان هرمز دوم - شاه ساساني در سال 304 ميلادي آغاز شده است.

مِهستان (مه/Meh: بزرگ)، پارلمان ايران در عهد اشكانيان نخستين جلسه خودرا در نوروز سال 173 پيش از ميلاد با حضور مِهرداد يكم ـ شاه وقت ـ برگزار كرد و اولين مصوبه آن انتخابي كردن مقام رياست كشور (شاه) بود. عزل شاه نيز در اختيار همين مجلس قرار گرفت، البته طي شرايطي از جمله خيانت به كشور، ابراز ضعف و نيز جنون، بيماري سخت و از كار افتادگي. ايران در آن زمان داراي دو مجلس بود. مجلس شاهزادگان و مجلس بزرگان كه جلسه مشترك آنها را «مِهستان» مي خواندند.

در سال 52 ميلادي، مِهستان كه از نحوست 13 فروردين مي ترسيد، چند روز ايران را بدون شاه گذارد و روز 15 فروردين «بلاش» را از ميان شاهزادگان اشكاني به شاهي برگزيد كه از همه آنان كوچكتر بود و استدلال كرد كه «مصلحت وطن»، انتخاب بلاش را ايجاب مي كرد. شاه قبلي در ايام نوروز مرده بود. نحوست رقم 13 از يونانيان است که با اسکندر وارد ايران شده است!.

نوروز ايراني بر حسب سال مصادف است با يكي از اين سه روز در تقويم تازه ميلادي (گريگوري): 20، 21 و يا 22 مارس (مارچ). در مارس 44 پيش از ميلاد، ايران خود را براي دفاع در برابر حمله احتمالي «ژوليوس سزار» آماده مي كرد كه خبر رسيد سزار 15 مارس (هفت روز پيش از نوروز) در سناي روم ترور شده است و شاه جريان را به اطلاع رجال كشور رسانيد که ايام عيد را در دلواپسي بسر بـرده بودند. اسپهبد سورنا فرمانده كل ارتش ايران 9 سال پيش از آن (سال 53 پيش از ميلاد) در «حرّان» ارتش روم را درهم شكسته بود. در اين جنگ، كراسوس كنسول روم و فرمانده اين ارتش كشته شده بود و سزار تصميم به انتقامگيري داشت.

اردشير پاپكان - كه در سال 226 ميلادي سلسله ساسانيان را تأسيس كرده بود چهار سال بعد، از دولت روم كه در جنگ از وي شكست خورده بود خواست كه نوروز ايراني را به رسميت بشناسد و سناي روم نيز آن را پذيرفت و از آن پس نوروز ما در قلمرو روم به Lupercal معروف شد. در دوران اشكانيان ايام نوروز به پنج روز كاهش يافته بود اما اردشير به تقاضاي «تنسر/ Tansar» موبدِ موبدان (روحاني ارشد زرتشتيان) روز ششم فروردين ـ زادروز زرتشت ـ را بر آن اضافه كرد و چون ايرانيان روز هفتم فروردين را خوش يمن مي دانستند و بيشتر ازدواجها را به اين روز موكول مي كردند، از آن زمان ايام نوروز كه روزهاي روح ابدي، شاديها و پاكي ها بشمار مي آمدند، به هفت روز افزايش يافت و ايرانيان در اين هفت روز دست از كار مي كشيدند.

در طول حكومت ساسانيان اهميت نوروز افزايش يافت. نه تنها يك عيد ملّي بود بلكه ايام تميز كردن محيط زيست، پوشيدن لباس نو، تميز كردن بدن، استغفار از گناهان، دلجويي از پيران، تجديد دوستيها، استحكام خانواده، و بيرون كردن افكار بد و پليدي ها از روح و روان به شمار مي آمد. در اين عهد، تشريفات نوروزي مفصل شد، از جمله روشن كردن آتش روي بامها در شب نوروز به منظور سوزاندن پليديها كه اينك اين رسم به روشن كردن شمع سر سفره هفت سين تبديل شده است. ساسانيان معتقد بودند كه هدف کوروش بزرگ از اعلام نوروز به عنوان يك روز ملّي؛ برقراري عدالت، نظم، برادري، انساندوستي و پاكدامني بوده و بايد تحقق يابد.

در مارس 326 ميلادي ميان ارتش ايران به فرماندهي شاپور دوم و ارتش روم به فرماندهي كنستانتينوس دوم امپراتور اين كشور جنگي خونين و پرتلفات در گرفته بود. با اينكه پيروزي با ارتش ايران بود، شاپور دوم 20 مارس (شب نوروز) برغم مخالفت افسرانش كه در شرف بُردن جنگ بودند، آتش بسي دو هفته اي اعلام كرد تا سربازان بتوانند آيين هاي نوروزي را برگزار كنند. كنستانتينوس دوم كه نيروهايش تلفات شديد داده بودند، پس از اين آتش بس موقت حاضر به ادامه جنگ نشد و روز دهم آوريل ميان دو امپراتور پيمان صلح به امضاء رسيد.

در مراسم نوروز سال 399 ميلادي، چند مسيحي ايراني كه موفق به ورود به كاخ يزدگرد ـ شاه وقت (ساساني) شده بودند، في البداهه از او تقاضاي آزادي مذهبي براي خود كردند. اين آزادي كه مورد درخواست دولت روم هم بود به همه مسيحيان قلمرو ايران داده شد.

در نوروز سال 501 ميلادي (1349 سال پيش از انتشار مانيفيست كمونيست به قلم كارل ماركس) مزدك بامداد ـ روحاني زرتشتي ـ جنبش سوسياليستي خود را برپايه مالكيّت عمومي دارايي ها، استفاده از توليدات و ثروت بر حسب نياز فرد و برابري اجتماعي ـ اقتصادي همه مردم علني ساخت كه مورد توجه توده ها كه گرفتار جامعه اي طبقاتي و وجود شكاف عظيم ميان فقير و غني بودند، قرار گرفت و حتي شاه وقت ايران ـ قباد ـ متمايل به افكار او شد.

پيمان «صلح پايدار» ايران و روم كه به امضاي خسرو انوشيروان ساساني و «ژوستي ني اَن» امپراتور روم رسيده بود، در سال 532 ميلادي در مراسم نوروزي كه در تالار كاخ تيسفون (ايوان مدائن - طاق كسري، 36 كيلومتري جنوب بغداد) با حضور شاه ايران برپا شده بود، مبادله شد.

در زمان حكومت طولاني خسروانوشروان (انوشيروان ساساني ـ دادگر)، تماس مستقيم مردم با شاه افزايش يافته بود و شاه شخصاً به برخي شكايات رسيدگي مي كرد و در مراسم نوروزي كاخ سلطنتي عده بيشتري از مردم عادي شركت مي شدند و به همين سبب خسروانوشيروان در سال 549 ميلادي، پس از برگزاري مراسم نوروز دستور ساختن تالار بزرگي را به ضميمه کاخ سلطنتي تيسفون که از دجله فاصله زياد نداشت صادر کرد و اين تالار و ساختمان ضميمه آن نهم مارس سال 551 ميلادي آماده بهره برداري شد و آيين هاي نوروزي آن سال در آنجا برگزار شد. اين تالار که با فرش معروف بهارستان مفروش بود پس از حمله اعراب آسيب ديد و بعدا منصور خليفه عباسي دستور داد که با تخريب کاخ سلطنتي و عمارات بزرگ تيسفون، مصالح لازم براي تکميل عمارات شهر نوساز بغداد واقع در همان نزديکي تامين شود و باقيمانده سکنه تيسفون به بغداد منتقل شوند. با وجود اين، بقاياي تالار خسروانوشيروان که به طاق کسرا و ايوان مدائن معروف شده همچنان باقي و پايدار مانده و از آثار تاريخي مهم جهان بشمار مي آيد. دانشگاه گندي شاپور (خوزستان) هم که به دستور خسروانوشيروان براي تدريس و تحقيق طب و فلسفه ساخته شده بود در نوروز (سال 550 ميلادي) گشايش يافت.

​

دهها سال مراسم نوروزي در اين تالار (طاق كسري) در شهر تيسفون برگزار مي شد
​

بعد از اسلام، تا مدتي مراسم نوروز در ايران به صورت خصوص و خانوادگي برگزار مي شد. با وجود اين، نوروز ايراني از طريق مسلمانان تا اندلس (اسپانيا) گسترش يافت. از زمان عباسيان به دليل بسط نفوذ ايرانيان در دستگاه خلفاي اين دودمان، مراسم نوروز به اين دستگاه راه يافت ولي يك عيد رسمي (روز ملي) نبود. در روايت است كه هارون الرشيد، خليفه معروف عباسي، هزاران سكه نقره كه يك طرف آنها را رنگ زده بود (علامتگذاري كرده بود) در مراسم نوروز (سال 211 هجري) در شهر بغداد به بزرگاني كه به ديدن او رفته بودند، هديه داده و به آنان تأكيد كرده بود كه نوروز سال آينده، كسي سكه دريافت خواهد كرد كه سكه هاي امسال را با خود بياورد و به او نشان بدهد. هدف هارون اين بود كه سكه هاي عيدي را که داده بود خرج نكنند.

رجال خراسان در سال 809 ميلادي، روز 24 مارس (سوم فروردين) را براي عيد ـ ديدني ميان خود تعيين كرده بودند. در همين مراسم به آنان اطلاع رسيد كه هارون الرشيد در همان روز در شهرتوس درگذشته است. با اين خبر، مجلس ديد و بازديد نوروزي به يك جلسه محرمانه سياسي مبدّل و در آن تصميم گرفته شد كه به مأمون ـ كه از جانب مادر ايراني بود ـ کمک کنند تا جانشين پدر شود و سه هفته بعد، هنگامي كه شنيدند «امين» برادر او در بغداد خليفه اعلام شده است به گردآوري داوطلب براي جنگيدن دست زدند و در اندك زماني 30 هزار داوطلب آماده شدند. اين سپاه در روستاي تهران (پايتخت امروز ) ارتش 91 هزار نفري مجرب امپراتوري عباسي را درهم شكست و علي بن عيسي بن ماهان فرمانده ارتش خليفه كه بهترين سردار زمان خود بود به همدان گريخت. داوطلبان ايراني در آنجا هم وي را شكست دادند که ضمن اين جنگ كشته شد. نيروي داوطلب با وجود قلّت نفرات، با روحيه اي عالي و عشق کسب استقلال كامل وطن به بغداد رفت، اين شهر را محاصره و تصرف، امين را اعدام کرد و سر او را براي مأمون به خراسان فرستاد و به اين ترتيب از آن پس خلافت عباسيان تحت نفوذ ايرانيان قرار گرفت و در زمان برادران بويه (از مردم ديلمان منطقه كوهستاني گيلان)، خليفه عباسي در حقيقت عروسكي در دست آنان بود. در زمان بوئيان که پيروان مرداويز بودند آيين هاي نوروزي بارديگر رسميت يافتند و چون بغداد در دست آنان بود، در اين شهر هم برگزار مي شدند.

مردآويز زياري (مازندراني) از قهرمانان ملي ايرانيان كه بر قسمت بزرگي از ايرانزمين حكومت مي كرد و اصفهان را پايتخت خود قرار داده بود، كمر به برگزاري آيين هاي ملي ايران از جمله تيرگان، مهرگان، سده، چهارشنبه سوري و مهمتر از همه نوروز بسته بود و تاكيد داشت كه مراسم عينا و مطابق عهد ساسانيان برگزار شود و در اين راه سختگيري زياد و افراط بيش از حد ازخود نشان مي داد، به گونه اي كه در سال 934 ميلادي دست به تنبيه كاركناني زد كه در آذين بندي اصفهان براي نوروز سليقه كافي به كار نبرده بودند و همين امر سبب شد كه خدمه غيرايراني كه مورد انتقاد قرار گرفته بودند، از بيم جان خود، او را در حمام کشتند. مردآويز همان سال جشن سده را در اصفهان برگزار کرده و شخصا در آن شرکت جسته بود. وي بود که پس از راندن دست نشاندگان عربان از مناطق مرکزي ايران دستور اکيد داده بود که ايرانيان جز به فارسي نگويند و ننويسند.

اميراسماعيل ساماني و به نوشته برخي از مورخان از دودمان ژنرال بهرام مهران (بهرام چوبين، متولد ري و نابغه نظامي ايران) كه به تجديد حيات زبان فارسي و فرهنگ ايراني كمك فراوان كرد، در سال 892 ميلادي از رياضيدان هاي خراسان خواست كه تقويم ساساني را دوباره نويسي كنند تا «نوروز»در ساعت درست و هنگام عبور خورشيد از استوا آغاز شود و حلول سال دقيق باشد. اين آرزو سالها بعد توسط «عمرخيام» تحقق يافت و تقويم هجري خورشيدي و لحظه دقيق حلول سال نو تهيه و تنظيم شد. جلال الدين ملکشاه سلجوقي كه عمر خيام نيشابوري در دوران حکومت او تقويم خورشيدي را تنظيم کرده بود از همان زمان دستور رعايت آن را داد که طبق قانون مصوب مجلس، از قرن چهاردهم هجري نوشتن تاريخ مكاتبات در ايران با تقويم خورشيدي رسمي شد.

شاه اسماعيل صفوي روز 11 مارس (در سال 1502 ميلادي) و 9 روز مانده به نوروز را براي تاجگذاري خود تعيين کرده بود تا آيين هاي نوروزي را در کسوت شاه ايران برگزار کند. وي که در تبريز خود را شاه همه ايران اعلام کرده بود درهمين مراسم گفته بود که خود را مکلّف به احياي امپراتوري ايران در داخل مرزهاي ساسانيان مي داند.

در سال 1597 ميلادي، شاه عباس يکم (صفوي) آيين نوروز را در عمارت «نقش جهان» برگزار كرد و در نطق خود به اين مناسبت، اعلام داشت كه اصفهان پايتخت هميشگي ايران خواهد بود و تصميم دارد آن را به صورت زيباترين و امن ترين شهر جهان درآورد و به نمايندگان كشورهاي خارجي كه به شركت در مراسم دعوت شده بودند، اجازه داد كه براي كشور خود در اصفهان سفارتخانه بسازند. شاه عباس روز اول اكتبر سال 1588 ميلادي رييس كشور ايران شده بود. وي در رعايت اعياد ملّي و مذهبي شيعه دقت کامل بعمل مي آورد.

نادرشاه به نوروز و آيين هاي آن علاقه مندي فراوان داشت. وي سكه خود موسوم به سكه نادري را در سال 1735 ميلادي، در مراسم سلام نوروز رايج ساخت و تعدادي از آن را به رسم عيدي به منشي ها و افسران خود داد كه در يك طرف سكه نقش شده بود: «الخير في ماوقع» و در طرف ديگر سكه اين عبارت ديده ميشود: «نادرِ ايران زمين». اين عبارت نشان مي دهد كه نادر يک ناسيوناليست و خواهان احياي امپراتوري ايران در چارچوب مرزهاي عهد ساسانيان، اشكانيان و هخامنشيان بود.

​

نادرشاه
​

نادرشاه در سال 1739 در جريان لشكركشي به هند، پس از شكست دادن ارتش 360 هزار نفري اين كشور و دريافت تاج پادشاهي هند، براي ورود به دهلي منتظر فرارسيدن نوروز شد تا در روزي سعد به اين آرزو برسد و روز 20 مارس ( در آن سال، روز نوروز) وارد دهلي شد و مراسم عيد را در كاخ «شاهجهان (امپراتور پيشين هند)» برگزار كرد.

كريمخان زند (وكيل مردم) پس از اعلام شهر شيراز به پايتختي ايران، از سال 1761 ميلادي به بعد هر ساله سلام نوروزي را در عمارتي كه اينك موزه پارس ناميده مي شود، برگزار مي كرد و سپس به ديدن مردم عادي (كوچه و خيابان) مي رفت. وي در نخستين نوروز در شيراز، از جيب خود چند نوازنده را اجير كرد كه در ميدان هاي شهر بنوازند و مردم را شاد كنند كه بعداً اين رسم شامل روزهاي ديگر هم شد. كريمخان براي شاد كردن مردم و زدودن غمهايشان هر اقدامي را كه مي توانست، مي كرد. وي براي ديدن مردم و آگاه شدن از مشكلاتشان، حتي به قهوه خانه ها مي رفت و در آنجا با آنان آبگوشت (ديزي) مي خورد.

​

کريمخان
​

آغامحمدخان قاجار با داشتن ريشه و تبار مغولي، «نوروز» را براي تاجگذاري اش تعيين كرد. وي در نوروز سال 1174 هجري خورشيدي (مارس 1795 ميلادي) در تهران تاجگذاري كرد و اين شهر را پايتخت قرار داد که هنوز پايتخت است.

ويلهلم اول قيصر آلمان كه علاقه چشمگير به خواندن تاريخ آرين ها داشت از اين كه در 22 مارس 1797 ميلادي (مصادف با نوروز آرين هاي جنوي - ايرانيان) به دنيا آمده بود، بسي مباهات مي كرد. وي در نوروز سال 1871 به شاه وقت ایران (ناصرالدین شاه) نوشت: از اين كه 22 مارس 1797 (و مصادف با نوروز ايرانيان) به دنيا آمده است، بسي مباهات مي کند. در زمان او بود كه آلمان به وحدت رسيد (رايش دوم). ويلهلم اول که بيسمارک صدر اعظمش بود 91 سال عمر كرد. فراموش نکنيم که آلمان تنها قدرت اروپايي است که نظر استعماري و سياست امپرياليستي نسبت به ايران نداشت و همواره (جز در زمان صدارت بانو مِرکل) در کنار ايران بود. ايرانيان نيز نسبت به آلمان و آلمانيان احساسات ويژه داشته اند و به خاطر همين احساس، در دوران دو جنگ جهاني قرن بيستم آسيب فراوان ديدند.

مارس سال 1911 (نوروز سال 1290 خورشيدي) مراسم رسمي (دولتي) نوروز به نشانه اعتراض به حضور خودسرانه نيروهاي انگلستان و روسيه در خاك ايران لغو و به جاي آن عزاي ملي اعلام شد. اين نيروها بر پايه قرارداد آگوست سال 1907 سن پترزبورگ (تقسيم ايران به دو منطقه نفوذ ميان انگلستان و روسيه) وارد ميهن ما شده بودند و اشغالگر به شمار مي آمدند. نيروهاي روسيه تا 1918 و نيروهاي انگلستان تا 1921 ايران را ترک نگفتند. وجود نيروهاي همين دو کشور در ايران باعث شد کشور ما که اعلام بيطرفي کرده بود صحنه جنگ جهاني اول شود و آسيب بيند.

برگزاري آيين هاي نوروز ايراني از دوران هخامنشيان در آسياي صغير (آناتولي ـ ترکيه امروز) تا به امروز مرسوم بوده است. عبدالحميد اول سلطان عثماني که خود روز نوروز (20 مارس 1725) به دنيا آمده بود نوروز را در قلمرو عثماني يک عيد رسمي اعلام کرد که باقي مانده است.

دولت وقت تهران كه مي ترسيد مردم از شنيدن امضاي قرارداد ترکمنچاي و از دست رفتن قفقاز ايران به خشم آيند و دست به عصيان بزنند، اين قرارداد را كه با ميانجيگري دولت انگلستان در 22 فوريه 1828 ميلادي (درست يک ماه پيش از نوروز) امضا شده بود از مردم پنهان كرد تا خبر آن در ايام ديد و بازديد نوروز به گوش ايرانيان نرسد و آنان را اندوهگين و بر ضد دولت متحد نكند.

در نوروز سال 1300 (1921ميلادي) دكتر محمد مصدق استاندار وقت فارس در مراسم رسمي نوروز در شيراز اعلام كرد كه به عنوان اعتراض به وقوع كودتاي نظامي درتهران (کودتاي ژنرال رضاخان و سيد ضياء طباطبايي با حمايت لندن) و زنداني شدن روشنفكران وطن، از همان لحظه از سمت خود كناره گيري مي كند و اين چند روز را هم به خاطر احترام به نوروز صبر كرده بود تا مراسم عيد ملّي برگزار شود.

وي در جلسه 9 آبان 1304 مجلس شوراي ملي نيز با انتقال سلطنت به ژنرال رضاخان كه او را «قلدر» خوانده بود مخالفت شديد كرد.

شوراي عالي معارف (فرهنگ) ايران نخستين جلسه خود را به ابتكار ميرزاعلي اكبر دهخدا در روز نوروز 1301تشكيل داد و در همان جلسه درباره تعطيلات نوروزي مدارس كه بعداً به اقتباس از ساسانيان يك هفته تعيين شد، به بحث و مذاكره پرداخت و قرار شد كه پيشنويس «قانون اساسي معارف» تنظيم و به پارلمان داده شود.

در آن زمان، همه امور فرهنگي ايران از آموزش و پرورش تا كتاب و هنر و فرهنگ و صدور پروانه انتشار جرايد در دست اين شورا، مركب از ادباء، دانشمندان و انديشمندان تراز اول كشور بود.


از سال 1307 هجري خورشيدي، همانند عهد باستان، اعلام ترفيع نظاميان به نوروز موكول شد. بعدا اعلام بخشودگي تمام و يا قسمتي از مجازات محکومان نيز همانند عهد باستان، به نوروز موکول شد.

کوروش بزرگ نوروز را براي دادن ترفيع به نظاميان و بخشودگي محکوم شدگان در نظر گرفته بود.

ناوگان ايران كه با كمك ايتالياي عهد موسوليني به طور محرمانه ايجاد شده بود در نخستين نوروز پس از ورود به خليج فارس، به پايگاه نظامي انگلستان در «باسعيدو» حمله بُرد و آن را به خاك وطن باز گردانيد. انتخاب نوروز براي حمله به اين سبب بود که انگليسي ها انتظار نداشتند ايرانيان در روز ملي بزرگ خود دست به اين کار بزنند. انگلستان كه از قرن شانزدهم نمي خواست ايران نيروي دريايي موثر داشته باشد در ماجراي شهريور 1320، و با توسل به نيرنگ، ناوگان ايران را نابود كرد. دولت لندن هيچگاه مايل نبوده است که کشورهاي حوزه خليج فارس داراي قدرت دريايي شوند. سياست اين دولت بود که باعث شد در اين منطقه کشورهاي کوچک متعدد به وجود آيد تا اجبارا مطيع قدرتهاي خارج از منطقه باشند.

نوروز 1318 هجري خورشيدي بهره برداري از راه آهن سراسري ايران آغاز و بدعتي شد كه مانند دوران ساسانيان كارهاي مهم از نوروز آغاز شود. مصدق قبلا در مجلس به لايحه کشيدن اين خط به صورت مستقيم و سراسري (نه، شبكه) از يک بندر در جنوب به يك بندر در شمال كشور اعتراض کرد که قرار بود از محل عوارض قند و شکر ساخته شود و آن را طبق ديکته خارجي و با مقاصد نظامي اعلام داشت و گفت که اگر به صورت شبکه و ميان مناطق اقتصادي کشور و شهرهاي بزرگ باشد فايده بخش است و سئوال کرد که چه ضرورتي ايجاب مي کند که اين خط به يک بندر غير تجاري در شمال منتهي شود. پس از اشغال نظامي ايران در شهريور 1320 تازه ايرانيان متوجه شدند که مقاصد نظامي يعني چي. متفقين از اين خط براي حمل اسلحه و مهمات ميان غرب و شوروي استفاده کردند.


در سال 1330، دكتر مصدق روز 29 اسفند هر سال را روز ملي شدن صنعت نفت ايران؛ يک جشن ملي و تعطيل عمومي اعلام كرد و به اين ترتيب، يك روز بر تعطيلات نوروزي اضافه شد.

دكتر مصدق در پيام نوروزي سال 1331 خود ايرانيان را به ايستادگي و پايمردي در برابر سلطه و استثمار خارجي فراخوانده و اشاره كرده بود كشوري كه استقلال واقعي و حاكميت ملي تمام عيار نداشته باشد، در جامعه بين المللي فاقد عزت و احترام است.

مصدق
​

او در نطق نوروزي سال 1332 خود به مردم اطلاع داد كه پيشنهادهاي غرب براي حل مسأله نفت را رد كرده است و بنابراين، مردم بايد كمربندها را محكمتر كنند و آماده هرگونه جانفشاني براي وطن و خنثي كردن توطئه ها باشند.

دکتر مصدق در پي سه سال زندان و ده سال تبعيد غير قانوني در احمدآباد ساوجبلاغ در 14 اسفند 1345 درگذشت و ايرانيان نوروز سال 1346 را در اندوه فوت او به آرامي و خيلي ساده برگزار کردند و از اين که دولت وقت اجازه تشييع جنازه و شرکت در مراسم تدفين و برگزاري مجالس ترحيم نداده بود خشمگين بودند. دولت وقت با درج يک اطلاعيه کوتاه فوت وي را اعلام داشته بود و روزنامه ها را از درج هرگونه مطلب ديگر و آگهي هاي تسليت ممنوع کرده بود.


سالها صحبت از ايجاد كنفدراسيون ايران و افغانستان در ميان بود. در نوروز سال 1339 (سال 1960)، سردار محمدداود صدراعظم وقت افغانستان به ايران آمد تا درباره اين موضوع بررسيهاي تازه اي صورت گيرد و به اين سبب، وي هم در مراسم نوروز آن سال شركت كرد، زيرا نوروز آيين مشترك مردم دو كشور است كه تا قرن نوزدهم قلمرو حكومتي واحدي را تشكيل مي دادند. اتباع دو کشور داراي نياکان (تاريخ) زبان و فرهنگ مشترک هستند و به همين دليل طبق نظر جامعه شناسان از جمله «ماکس وبر» يک ملت محسوب مي شوند، و به همين صورت تاجيكهاي فرارود (پارسيان) كه اينک در چند كشور زندگي مي كنند.

محمدداوود
​

ترس از همين خويشاوندي و وحدت فرهنگي است که در سالهاي اخير فشارهاي تازه اي وارد مي آيد که افغانها و به ويژه پشتونها به ايران و پارسيان منطقه فرارود (تاجيکها) نزديک نشوند.

در مذاکرات محرمانه نوروز 1339 سردار محمدداود خان با مقامات ارشد دولت ایران طرح ايجاد كنفدراسيون ايران و افغانستان مطرح شد که [معمّاگونه] به روزنامه های اروپا درز کرد و انتشار آن باعث مخالفت شدید دولت لندن و دولت مسکو شد. مسکو از آن می ترسید که تاجیکهای منطقه فرارود دوباره بپاخیزند و خواهان الحاق به آن کنفدراسیون شوند و لندن بیم داشت که خط مرزی «دوراند» مآلا غیرقانونی اعلام و قبایل پشتون که با ترسیم این خط ازهم جدا شده اند به افغانستان بپیوندند. همین مخالفت ها مانع از اجرای طرح شد.


در نوروز سال 1342 هنگامي كه هزاران نفر در صحن و حرم حضرت معصومه و مساجد اطراف آن در قم اجتماع كرده و براي حلول سال نو لحظه شماري مي كردند، اعلاميه آيت الله خميني به اطلاع آنان رسيد كه ضمن آن تأكيد شده بود كه ايران فروخته شده، استقلال، عزت و عظمت آن از دست رفته، مستعمره شده و ما، ديگر عيد نداريم و بايد عزا بگيريم.

اين اعلاميه كه به اعلاميه «اعلام خطر مي كنم» معروف شده سرآغاز مبارزه اي شد که تا 22 بهمن ماه سال1357 ادامه داشت.


ايرانيان مقيم كشورهاي ديگر، همچنين ايراني تبارها، كردها، تاجيكها، افغانها و ... مشابه يكديگر مراسم نوروزي را در هرجا كه باشند باشكوه تمام برگزار مي كنند و در اين زمينه خود را بيش از ايرانيان داخل كشور موظف مي دانند. در سالهاي اخير، بسياري از كشورها و نيز ايالتهاي آمريكا نوروز را به عنوان روز ملي ايرانيان و ايراني تبارها به رسميت شناخته اند، و اين به آن معني است كه يك ايراني و ايراني تبار مي تواند روز نوروز كار نكند و مزد بگيرد. پارسيان هند كه 13 قرن پيش از ايران مهاجرت كرده و در حفظ فرهنگ ايراني تعصب خاص نشان مي دهند، در شناساندن نوروز و رسوم كهن ايرانيان به ساير ملل و برگزاري جشنهاي ايراني تلاش بسيار كرده اند.


روز جهاني زمين

روز زمین، روزی برای افزایش آگاهی و قدردانی نسبت به محیط زیست کرهٔ زمین است. این روز دو بار در سال، یک بار در طول فصل بهار در نیمکره شمالی و در طول فصل پاییز در نیمکره جنوبی (که فصل بهار آن نیمکره محسوب می شود) برگزار میشود.

سازمان ملل متحد نیز هر سال در اعتدال بهاری، این روز را جشن میگیرد. این رسمی بود که توسط فعال صلح یعنی جان مککانل در سال ۱۹۶۹ در اجلاس یونسکو معرفی شد و توسط سناتور آمریکایی گیلورد نلسون به عنوان یک جلسهٔ آموزشی در مورد محیط زیست بنیان گذاشته شد. در خیلی از کشورها روز ۲۲ آوریل هم زمان با ۲ اردیبهشت روز زمین است و جوامع بسیاری نیز هفتهٔ زمین را با آغاز روز زمین جشن میگیرند و تمام هفته را به فعالیتهای زیست محیطی اختصاص میدهند.

روز جهانی شعر

رویداد ها:

1801 - میان نیروهای نظامی فرانسه و انگلستان در باریکه ساحلی ابوقیر مصر واقع در نزدیکی اسکندریه جنگ درگرفت که در این جنگ انگلیسی ها پیروز شدند و اسکندریه باردیگر به دست آنان افتاد. در این جنگ، شمار نیروهای فرانسوی 18 هزار تن بود که بیش از دو هزار تلفات داده بودند.

جنگ ابوقیر
​

1907 - نيروهاي نظامي ايالات متحده كشور «هُندوراس» را عملا اشغال نظامي كردند.

1935 - (نوروز 1314) وزارت امورخارجه ایران به ملل دیگر اعلام کرد که پرشیا، پرسا و پرسه را «ایران» و پرشیان و پرسان را «ایرانی» بنویسند و بگویند.

​

به باور برخی مورخان، این اقدام ضرورت نداشت زیراکه با شنیدن و یا خواندن واژه پرشیا، در ذهن خارجی یک امپراتوری بسیار وسیع توانمند از لیبی تا رود سِند و از رومانی امروز، داغستان روسیه و خجند (واقع در کنار رود سیحون = سیردریا) تا بحرین و عُمّان مجسم می شد و دعاوی احتمالی قابل توجیه بود. به علاوه، واژه ایران در آن زمان برای بسیاری از خارجیان نامأنوس بود. دولت های دیگر و برای مثال؛ مصر و یونان اصرار نکردند تا خارجیان نام های محلی دو کشور را بکار برند.

1960 - کشتار شرپویل

پلیس دولت اقلیت سپیدپوستان فدراسیون آفریقای جنوبی تظاهرات و اجتماع اعتراضی سیاهپوستان (اکثریت مردم) این فدراسیون در شهر شرپویل Sharpeville را با خشونت سرکوب کرد که ضمن آن 69 تن کشته و 180 سیاهپوست دیگر مجروح شدند. تاریخنگاران عنوان این خشونت را «کشتار شرپویل» نوشته اند.

کشتار شرپویل
​

1966 - روز جهاني مبارزه با تبعيض نژادي

واژه آپارتايد (آپارتْهايْد، آپارتْهِيْدْ) به معناي جدايى و تفكيك مي‏باشد و در اصطلاح با تبعيض‏نژادي و نژادپرستي مترادف شده است. گرچه اِعمال سياست‏هاي تبعيض نژادي از دوره آغاز استعمار و به ويژه از قرن هفدهم شكل گرفته و نقاط گسترده‏اي را شامل مي‏گرديد، اما به صورت مشخص، اين كلمه از سال 1948م توسط دفتر مركزي حزب ناسيوناليست كشور افريقاي جنوبي به كار گرفته شد. هدف از اعلام و اعمال اين سياست، جداسازي سفيدپوستان از غير سفيدپوستان و به ويژه سياهان بود. با اين كه بيش از 80% جمعيت افريقاي جنوبي را غير سفيدپوستان تشكيل مي‏دادند، اما اقليت سفيدپوست با اجراي سياست‏هاي غيرانساني، جامعه‏اي طبقاتي به وجود آورد. آنها رسماً اعلام كردند كه سياست آپارتايدْ همه گروه‏هاي نژادي را فروتر از سفيدپوستان مي‏داند و علي‏رغم اعتراضات افكار عمومي و سازمان‏هاي بين‏المللي، به رفتار خود ادامه دادند. اين وضعيت تا آخرين دهه قرن بيستم ادامه داشت و سرانجام، تلاش‏ها و كوشش‏هاي مردمي به لغو اين سياست در هفدهم ژوئن 1991م انجاميد. با اين حالْ مساله تبعيض ‏نژادي در بسياري از كشورها كه داراي نژادهاي مختلف مي‏باشند، همچنان اعمال مي‏شود. نمونه بارز آن، كشور ايالات متحده امريكاست كه علي‏رغم ادعاي وجود دموكراسي و حمايت از حقوق بشر، سياست‏هاي ظالمانه‏اي عليه سرخ‏پوستان و سياهان اين كشور انجام مي‏دهد.

​

1311 - تبديل واحد پول ايران از قِران به ريال و چاپ اوّلين اسكناس توسط بانك ملي ايران

در ايران تا سال 1268 ش (1889 م) كه بانك شاهنشاهي توسط انگلستان تشكيل شد، پول رايج كشور، مسكوك نقره و طلا بود. در آن سال، به موجب يكي از بندهاي امتيازنامه بانك، نشر اسكناس در سراسر ايران منحصراً به بانك شاهنشاني ايران تعلق گرفت و يك سال بعد، اسكناس جديد با علامت شير و خورشيد و عكس ناصرالدين شاه قاجار و ذكر ارزش آن منتشر شد. مجموعاً بانك شاهنشاهي، چهل سال در ايران اسكناس منتشر كرد تا اينكه در 23 ارديبهشت 1309، حق انتشار اسكناس از آن بانك سلب و به بانك ملي ايران واگذار گرديد. در نهايت، دو سال بعد و همزمان با آغاز سال 1311ش، واحد پول كشور از قِران به ريال تبديل شد. از آن پس ريال جديد توسط بانك ملي ايران در سراسر كشور پخش گرديد و ملاك معاملات قرار گرفت. اسكناس‏هاي اوليه بانك ملي در قطعات 500 100 50 20 10 5 و 1000 ريالي، چاپ مي‏شد.

اولین اسکناس ایران
​

1314 - تنظيم ماه‏هاي هجري بر اساس تاريخ خورشيدي در ايران

هجرت رسول گرامي اسلام حضرت محمد مصطفي(ص)، از مكه به مدينه كه برابر با سال 622 م است، مبدأ سال قمري مي‏باشد. سال قمري تا سنه 1344 ق، مبناي تاريخ رسمي كشور ايران بود. در آن سال كه بر حسب تاريخ، 1304 سالِ شمسي از هجرت پيامبر اسلام(ص) مي‏گذشت، تاريخ خورشيدي براي امور دولتي انتخاب شد و به موجب قانون، رسميت يافت. به موجب اين قانون كه از تصويب مجلس شوراي ملي گذشت، ادارات دولتي، مؤسسات اداري، اقتصادي و... موظف شدند كه از ماه‏هاي شمسي يا خورشيدي استفاده كنند. اما پس از گذشت ده سال، در سال 1314، در راستاي سياست اسلام‏زدايي رضاشاه پهلوي، تاريخ رسمي كشور فقط بر ماه‏هاي شمسي تنظيم گرديد و استفاده از ماه‏هاي قمري، ممنوع اعلام شد.

1318 - آغاز بهرهبرداری از راهآهن سراسری ایران با حرکت نخستین قطار مسافربری از تهران به اهواز.

​

1360 - عمليات قوچ سلطان در مريوان، به طور مشترك

اين عمليات به منظور آزادسازي ارتفاع قوچ سلطان و روستاهاي اطراف آن و با استعداد دو گردان از سپاه و ارتش اجرا گرديد. در اين عمليات نيروهاي خودي ضمن آزادسازي ارتفاع يادشده و روستاهاي اطراف آن 87 تن از نيروهاي دشمن را به اسارت درآوردند.

​

1980 - جیمی کارتر رئیس جمهوری وقت آمریکا به نشانه اعتراض به اعزام نیروی نظامی از جانب دولت شوروی به افغانستان، بازی های المپیک تابستانی مسکو را تحریم کرد و متعاقب او، چند دولت دیگر. مسکو در واکنش خود اعلام داشت که به خواست دولت کابل چند یکان نظامی را به آن کشور فرستاده است که پس از رفع نیاز کابل، بازگردانیده خواهند شد.

جیمی کارتر
​

1991 - راجيو گاندي 47 ساله پسر بزرگ بانو گاندي و نوه نهرو كه پس از قتل مادرش در سال 1984 نخست وزير هند شده و 5 سال حکومت کرده بود در جريان مبارزات انتخاباتي در يك انفجار انتحاري كه يك زن «تاميل نادو» آن را به وجود آورده بود كشته شد. پدر «راجيو» از پارسيان هند بود.

راجيو گاندي
​

زادروزها

۱۰۶۴ - یوهان سباستین باخ، آهنگساز آلمانی
۱۳۰۱ - عبدالحسین زرینکوب، استاد ممتاز دانشگاه تهران

یوهان سباستین باخ
​

۱۳۰۳ - عباس بلوکیفر، نقاش قهوهخانهای
۱۳۰۶ - ژاله علو، بازیگر و گویندهٔ ایرانی

ژاله علو
​

۱۳۰۷ - عبدالحسین جلالیان، شاعر ایرانی
۱۳۱۰ - جمشید لایق، بازیگر ایرانی تئاتر، سینما و تلویزیون

کاظم هژیرآزاد
​

۱۳۲۹ - کاظم هژیرآزاد، بازیگر تئاتر و سینمای ایرانی
۱۳۳۸ - سلمان هراتی، شاعر معاصر ایرانی

سلمان هراتی
​

۱۳۴۴ - مهشید افشارزاده، بازیگر ایرانی
۱۳۴۸ - علی دایی، بازیکن و مربی تیم ملی فوتبال ایران

علی دایی
​

علی دایی
​

۱۳۵۶ - محمدرضا گلزار، بازیگر ایرانی سینما
۱۳۵۷ - رانی موکرجی، بازیگر هندی

محمدرضا گلزار
​

۱۷۶۸ - ژوزف فوریه، ریاضیدان و فیزیکدان فرانسوی.
۱۹۳۸ - ایرج کابلی، نویسنده، وزنشناس، و مترجم ایرانی.

ژوزف فوریه
​

درگذشتها

۱۳۴۴ - مرتضی محجوبی، نوازندهٔ ایرانی پیانو و آهنگساز بسیاری از برنامههای گلها
۱۳۷۰ - لئو فندر، ابداع کننده سازهای تو پُر و بنیانگذار شرکت لوازم موسیقی فندر، میوزیکمن و جی اند ال

مرتضی محجوبی
​

۱۳۷۵ - کلارا آبکار، نگارگر ایرانی
۱۳۸۵ - سروش خلیلی، بازیگر ایرانی

سروش خلیلی
​

۱۳۸۸ - خدیجه ثقفی، همسر امام خمینی (ره)
۱۳۹۰ - آیت الله محمد صادقی تهرانی از فقها و مراجع تقلید شیعه، مفسران قرآن و صاحب تفسیر «الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنه» و مترجم قرآن کریم «ترجمان وحی»

خدیجه ثقفی
​

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون

تالار نقد نگاه دانلود

 

[*فریال*]

[h=1]

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/h]
رویداد ها:

33 - سالروز مصلوب شدن حضرت مسيح (ع)

گود فرايديGood Friday = هالي فرايدي (جمعه مقدس) مصادف با 22 مارس بود. در اين روز در سال 33 ميلادي، حكمران رومي وقت اورشليم، مسيح را مصلوب كرد.

قرن ها است كه مسيحيان در برخي از كشورها در اين روز چگونگي مصلوب كردن مسيح (Crucifixion = اعدام با شكنجه) را به نمايش مي گذارند تا مؤمنين مسيحي شكنجه اي را كه مسيح در آن زمان تحمل كرد مجسم كنند. در پاره اي از مناطق مسيحي نشين، مسيحيان داوطلب مي شده اند كه همانند مسيح آنان را بر صليب ميخكوب كنند تا همان درد را تحمل كنند. به عبارت ديگر؛ كف دستها و پايشان را با ميخ و ضربه چكش به تخته هاي متقاطع صليب بكوبند و مدتي را به همان حالت باقي بمانند. اين كار در كشور فيليپين كه داراي تقريبا هشتاد ميليون مسيحي است همه ساله همچنان انجام و عكس و خبر آن در رسانه هاي سراسر جهان منعكس مي شود.

​

صليب واقعي كه مسيح بر آن ميخكوب شد و به همان صورت بر آن باقي ماند، بعدا توسط ارتش ايران كه روميان را از فلسطين بيرون راند به شهر تيسفون (پايتخت ايران در كنار دجله) منتقل شد كه به خواست و اصرار هراكليوس امپراتور روم شرقي به اورشليم بازگردانيده شد و درست روز 22 مارس سال 630 ميلادي در جاي سابق خود قرارگفت. روميان در سال 337 ميلادي (304 بعد از مصلوب شدن مسيح) اجازه يافتند تا اگر بخواهند مسيحي شوند.

337 - كنستانتين يکم يكشنبه ها را تعطيل عمومي و اجباري اعلام داشت

کنستانتين يکم
​

كنستانتين يکم امپراتور مقتدر همه قلمرو روم 22 مارس سال 337 ميلادي درگذشت. طبق برخي محاسبات تقويمي تازه، ت مرگ او 22 ماه مه اين سال اتفاق افتاده است!.

از كارهاي مهم كنستانينن دستور ساختن شهر بزرگي در كنار تنگه بسفور و در محل مهاجرنشين قديمي يونانيان (بيزانتيوم) است كه به نام وي، كنستانتينوپل Constantinople (شهر كنستانتين = قسطنطنيه) ناميده شد كه از سال 1453 پس از تصرف آن به دست تركان عثماني، به اسلامبول (شهر اسلام) تغيير نام داده شده كه به تدريج و بويژه پس از تغيير الفباي ترکيه، استانبول تلفظ مي شود. كنستانتين يکم يازدهم ماه مه سال 330 ميلادي دستور ساختن كنستانتينوپل (قسطنطنيه) را صادر كرد تا پايتخت شرقي امپراتوري روم و نزديك به ايران باشد؛ زيرا با روي كار آمدن ساسانيان و احياي ناسيوناليسم سازش ناپذير ايراني - راهي جز اين، براي امپراتوري روم باقي نمانده بود.

ديگر از كارهاي مهم كنستانتين كه تا به امروز باقي مانده و رعايت مي شود، قرار دادن «روز يكشنبه» به عنوان تعطيل عمومي هفتگي است. کنستانسين يکم هفتم مارس 321 ميلادي يکشنبه را تعطيل عمومي اعلام داشت و در سوم ژوئيه همين سال اعلام كرد كه از آن پس تعطيلي يكشنبه ها در سراسر قلمرو روم اجباري خواهد بود و روز استراحت است. علت اجباري کردن تعطيلي يکشنبه ها اين بود، که بسياري از کسبه نخستين اعلاميه او را (که سه ماه پيش از آن صادر شده بود) سرسري گرفته و رعايت نمي کردند.

كنستانتين كه پس از پيروزي بر رقيبان داخلي، 28 اكتبر سال 312 ميلادي خود را امپراتور همه روم اعلام داشته بود بعدا بدون اينکه دين باستاني روم را تغيير دهد پذيرفته بود كه اتباع مسيحي را تحمل خواهد کرد. او بعدا مخالفت و يا تخريب اديان و معابد ديگر را هم ممنوع کرد.

به دستور كنستانتين، طاق نصرت معروف شهر روم ساخته شد. كنسانتين در شهر قسطنطنيه مدفون است.

امپراتوري روم از سال 306 دچار رقابت ژنرالها و مدعيان متعدد امپراتور شدن و جنگ داخلي بود. مورخان نوشته اند كه اگر ايران در آن زمان به جاي نايب السلطنه داراي رئيس كشور بود، كار روم همان زمان پايان يافته بود. شاه ايران در آن زمان يك كودك بود كه در سال 310 ميلادي 17 ساله شد و به نام شاپور دوم (ذوالاكتاف) خود زمام امور را به دست گرفت و بعدا دوبار روميان را شكست سخت داد.

1622 - بومیان (سرخپوستان) ویرجینیای جنوب شرقی که پی به نیّات انگلیسی ها از ورود به آمریکای شمالی و استقرار در این منطقه و ایجاد کلنی جیمز تاون بـرده بودند آنان را که حدود هزار تن بودند مردم حمله قراردادند. در این حمله 347 مهاجر انگلیسی کشته شدند. انگلیسی ها 15 سال بود که در آمریکای شمالی (ویرجینیای جنوب شرقی) مستقر شده و به تصرف و تملّک اراضی بومیان دست زده بودند.

1633 - جوزف پريستلي آب كربناته (سلتزر) را اختراع كرد.

جوزف پريستلي
​

1739 - نادرشاه وارد دهلی شد

نادر شاه پادشاه ایرانیان که ارتش امپراتور مغول تبار هندوستان را شکست داده و این امپراتور تسلیم او شده بود در این روز مراسم نوروز را در كاخ «شاهجهان در دهلی» برگزار كرد. نادرشاه در جريان لشكركشي به هند، پس از شكست دادن ارتش 360 هزار نفري اين كشور در دشت کرنال و دريافت تاج پادشاهي هند از دست امپراتور شکست خورده این کشور، براي ورود به دهلي منتظر فرارسيدن نوروز شد تا در روزي سعد به اين آرزو برسد و روز 20 مارس وارد دهلي شده بود. نادرشاه به نوروز و آيين هاي آن علاقه مندي فراوان داشت.

كاخ شاهجهان
​

وي سكه خود موسوم به «سكه نادري» را در سال 1735 ميلادي، در مراسم سلام نوروز رايج ساخت و تعدادي از آن را به رسم عيدي به منشي ها و افسران خود داد كه در يك طرف سكه نقش شده بود: «الخير في ماوقع» و در طرف ديگر سكه اين عبارت ضرب شده بود: «نادرِ ايران زمين». اين عبارت نشان مي دهد كه نادر يک ناسيوناليست و خواهان احياي امپراتوري ايران در چارچوب مرزهاي عهد ساسانيان، اشكانيان و هخامنشيان بود.

1795 - توماس جفرسون به عنوان نخستين وزير امور خارجه دولت نوبنياد ايالات متحده (امريكا) تعيين شد.

توماس جفرسون
​

1881 - تأسيس فیفا

در 22 مارس 1881م اتحاديه بين المللي فوتبال به منظور نظارت بر مسابقه ‏هاي فوتبال در ميان كشورهاي جهان به وجود آمد. تا قبل از تشكيل اين اتحاديه، مسابقات فوتبال در داخل كشورها و به صورت غير رسمي انجام مي‏شد. اتحاديه بين‏ المللي فوتبال كه هم اكنون فيفا (فدراسيون بين‏ المللي فوتبال) خوانده مي‏شود، با هدف انجام مسابقات فوتبال، ميان تيم‏ هاي ملي كشورها با سازمان‏دهي و قوانين يكسان، تأسيس شد. لازم به ذكر است كه اولين مسابقه بين‏المللي رسمي فوتبال در سال 1901، ميان انگليس و آلمان برگزار شد.

​

1922 - يك دادگاه انگليسي مهاتما گاندي استقلال طلب معروف هند و مبتكر «مبارزه منفي» و مبارز بزرگ ضد استعمار را به جرم مخالفت با انگلستان به شش سال زندان محكوم كرد.

1945 - تأسيس اتحاديه عرب به ابتكار دولت مصر

اتحاديه يا جامعه عرب اتحاديه‏اي است كه به پيشنهاد ملك فاروق پادشاه وقتِ مصر و با امضاي پيماني توسط دولت‏هاي سوريه، عراق، اردن، عربستان، مصر و يمن در 22 مارس 1945م به وجود آمد. طرح تأسيس اين اتحاديه در اجلاسي كه در 25 سپتامبر 1944م در بندر اسكندريه مصر تشكيل شد به تصويب رسيده بود و هدف از تشكيل اين اتحاديه، حفظ تماميت ارضي و استقلال كشورهاي عضو و برقراري همكاري نزديك سياسي، اقتصادي و فرهنگي ميان اعضا بوده است. در نخستين كنفرانس اين اتحاديه، نمايندگاني از اعراب فلسطين هم شركت داشتند و هدف اتحاديه نيز بيشتر مبارزه با فكر تشكيل يك دولت يهودي در فلسطين بود.

پس از تشكيل رژيم صهيونيستي و وقوع جنگ‏هاي اعراب و اسرائيل، اتحاديه عرب با هدف مبارزه با اين رژيم و احقاق حقوق فلسطيني‏ها به فعاليت خود ادامه داد ولي با بروز اختلاف بين خود كشورهاي عربي، جلسات اين اتحاديه بيشتر به بحث و گفتگو درباره مسائل مورد اختلاف اعراب اختصاص يافت. پس از چندي كشورهاي عربي ليبي، سودان، تونس، مغرب، الجزاير، بحرين، جيبوتي، كويت، لبنان، موريتاني، عمان، قطر، سومالي، امارات متحده عربي و سازمان آزادي بخش فلسطين نيز به اين اتحاديه پيوستند و اتحاديه عرب با بيش از بيست كشور عربي، كار خود را ادامه داد. در سال 1950، تعدادي از اعضاي اتحاديه، يك قرارداد امنيت جمعي امضا كردند و در 1962م اين اتحاديه تصميم به ايجاد يك فرماندهي نظامي مشترك گرفت.

​

اما همكاري‏هاي نظامي در اتحاديه عرب، عملاً تحقق نيافت و كشورهاي خط مقدم نبرد با رژيم صهيونيستي در جنگ‏هاي خود با اين رژيم تنها ماندند. در سال 1979م به دنبال امضاي قرار داد جداگانه صلح بين مصر و رژيم صهيونيستي در كمپ ديويد، مصر كه خود بنيان‏گذار اتحاديه عرب بود، از اين سازمان اخراج شد و مقر اتحاديه عرب از قاهره به تونس انتقال يافت. ده سال بعد در سال 1989م، مصر مجدداً به عضويت اتحاديه پذيرفته شد و با توجه به اين واقعيت كه در سياست مصر نسبت به اسرائيل تغييري حاصل نشده است، پذيرش مجدد مصر به عضويت اتحاديه عرب را مي‏توان به عنوان عقب گرد سياست اتحاديه عرب در قبال رژيم صهيونيستي تلقي نمود. اتحاديه عرب علي رغم در اختيار داشتن سرزمين‏هاي وسيع و ثروت و منابع انبوه خدادادي، نقش چندان مهمي در سياست‏هاي كلان جهان ندارد و در بسياري از مسائلي كه حتي به خود جامعه عرب مربوط مي‏شود منفعلانه عمل مي‏كند. علاوه بر اين، وجود اختلافات متعدد در داخل اتحاديه عرب، مانع از مطرح شدن اين اتحاديه به عنوان نهادي قدرت‏مند و صاحب نفوذ در منطقه و جهان شده است.

1342 - حمله به مدرسه فيضيه در قم

عصر روز دوم فروردين 1342 ش برابر با 25 شوال 1382 ق و مصادف با شهادت امام صادق(ع) بود. به همين مناسبت از طرف آيت‏اللَّه گلپايگاني، مجلس سوگواري در مدرسه فيضيه قم برپا گرديد. پس از شروع مراسم، ناگهان افرادي كه خود را به شكل دهقانان و مردم عادي درآورده بودند، مجلس را به هم زدند. با واكنش مردم و طلاب نسبت به اين موضوع، نيروهاي پليس وارد عمل شده و به ضرب و جرح مردم و طلبه‏ها پرداختند. در اين واقعه، مزدوران پهلوي، تعدادي از طلبه‏ها را از طبقه دوم و پشت بام فيضيه به حياط پرت كردند. عده زيادي كشته و زخمي شدند. اين تهاجم وحشيانه، باعث خشم شديد امام، موضع‏گيري عليه رژيم و انزجار مردم از نظام طاغوتي گرديد. همزمان با هجوم مأموران رژيم شاه به فيضيه، درگيري‏هاي مشابهي در مشهد و تبريز روي داد و علاوه بر ضرب و جرح مردم، تعدادي نيز دستگير شدند.

​

1958 - ملك فيصل پادشاه كشور سعودي شد. وي در 25 مارس 1975 به دست برادرزاده اش فيصل ابومساعد در کاخ سلطنتي رياض با شليک دو گلوله کشته شد.

ملك فيصل
​

1982 - جنگ ایران و عراق: آغاز عملیات فتح المبین که منجر به پیروزی ایران و باز پس گیری مناطق غرب شوش و دزفول شد.

​

1995 - فضانورد روسی فضاپیمای سایوز، والری پولیاکوف، پس از ۴۳۷ روز از ایستگاه فضایی میر به زمین بازگشت و رکورد طولانیترین سفر فضایی را به خود اختصاص داد.

والری پولیاکوف
​

مناسبت ها:

روز جهاني آب

رشد فزاينده جمعيت و افزايش مصرف آب، قطع بي رويّه درختان جنگل‏ها و تغيير اكوسيستم طبيعت، رشد شهرسازي و افزايش صنايع آلوده كننده آب، شيوه‏هاي نامناسب و غير اصولي كشاورزي، احداث سدهاي مخزني و ايجاد درياچه‏هاي مصنوعي، همگي از عوامل نابودي چرخه منظم آب در سطح جهان است كه نوعي تهديد جدي براي جامعه بشري محسوب مي‏شوند. از اين‏رو و در راستاي آگاه ساختن جهانيان به اهميت روزافزون آب و ايجاد سيستم‏هاي جهاني و توسعه منابع آب، در كنفرانس جهاني توسعه و محيط زيست كه در سال 1992م در شهر ريودو ژانيروي برزيل تشكيل شد، روز بيست و دوم مارس برابر با دوم فروردين به عنوان روز جهاني آب معين شد و در مجمع عمومي سازمان ملل متحد به تصويب رسيد.

​

زادروزها

۱۴۵۹ - زادروز ماکسیمیلیان یکم، امپراتور مقدس روم و پادشاه آلمان
۱۵۹۹ - زادروز آنتونی فان دیک نقاش پرترهٔ بلژیکی زادهٔ آنتورپ ، یکی از نقاشان پیشروی دربار انگلستان

آنتونی فان دیک
​

۱۷۹۷ - زادروز ویلهلم یکم، امپراتور آلمان پادشاه پروس از ۲ ژانویه ۱۸۶۱ تا ۹ مارس ۱۸۸۸ و اولین امپراتور آلمان
۱۸۶۸ - زادروز رابرت میلیکان فیزیکدان برجسته آمریکایی ، برنده جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۲۳

رابرت میلیکان
​

۱۹۴۸ - زادروز اندرو لوید وبر آهنگساز تئاتر موزیکال اهل انگلستان ، برنده ۷ جایزه تونی، ۳ جایزه گرمی، یک جایزه اسکار و یک جایزه گولدن گلوب ، خالق گربهها
۱۹۷۶ - زادروز ریس ویترسپون بازیگر آمریکایی برنده جایزه اسکار

ریس ویترسپون
​

درگذشتها

۱۶۸۷ - درگذشت ژان-باپتیست لولی آهنگساز فرانسوی زادهٔ ایتالیا
۱۸۳۲ - درگذشت یوهان ولفگانگ گوته شاعر، ادیب، نویسنده، نقاش، محقق، انسانشناس، فیلسوف و سیاستمدار آلمانی ، یکی از کلیدهای اصلی ادبیات آلمانی و جنبش وایمار کلاسیک و رمانتیسیسم

یوهان ولفگانگ گوته
​

۲۰۰۱ - درگذشت صبیحه گوکچن اولین خلبان زن هواپیماهای جنگنده در سرتاسر جهان
۲۰۰۱ - درگذشت ویلیام هانا انیمیشن ساز و یکی از بنیانگذاران شرکت انیمیشن سازی هانا-باربرا ، ازسازندگان کارتون مشهور تام و جری به همراه جوزف باربرا

صبیحه گوکچن
​

۲۰۰۴ - درگذشت احمد یاسین بنیانگذار جنبش مقاومت اسلامی (حماس) و ریاست مجمع اسلامی غزه
۲۰۰۵ - درگذشت کنزو تانگه معمار برجستهٔ ژاپنی ، طراح هتل تهران

احمد یاسین
​

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون

تالار نقد نگاه دانلود

 

[*فریال*]

[h=1]3فروردین - 23 مارس؛ در تاریخ چه گذشت؟[/h]


519 - معرفي خسروانوشيروان به عنوان وليعهد ايران

قباد ـ شاه ساساني ایران 23 مارس سال 519 ميلادي و در هفته نوروزی، سومين پسر خود، «انوشيروان» را شاه بعدي ايران (وليعهد) اعلام داشت. قباد سه پسر داشت که يکي از آنان به نام «کاووس» در همين مراسم به سمت فرماندار تپورستان = تبرستان (مازندران) منصوب شد. پسر ديگر قباد، «زَم Zam» نام داشت که يکي از چشمانش نابينا بود.

قباد (گواد) در مراسم معرفي انوشيروان به عنوان شاه آتي ايران گفت که اين انتخاب نتيجه چند سال بررسي و تجربه او بوده و به درستي اين انتخاب اعتماد دارد.

​

قباد که سالها درگير جنگ با هون ها بود، از آنجا که قبلا تحت تاثير افکار سوسیالیستی مزدک قرارداشت (که از مزدک پارسی به عنوان بنيادگذار سوسياليسم در جهان نام بـرده مي شود) در سال 515 ميلادي و در مراسم نوروز، تصميم خود به کاهش چشمگیر ماليات کشاورزان و مردم کم - درآمد و برنامه اصلاحات کشاورزي و افزايش سهم کشاورزان از محصول (تا میزان 33 درصد) و نيز برنامه هاي عمراني ديگر از جمله ساحتن چند سد را اعلام داشته بود که به اجرا درآمدند.

انوشیروان پس از شاه شدن به خسروانوشیروان (خسرو یکم) معروف شد و دست به اصلاحات فرهنگی، اجتماعی ـ قضایی و اقتصادی متعدد زد. وی علاقه مند به ديدار گروهي مردم (چندین نفری ـ اصطلاحا؛ دادن بار عام) بود و به همين دليل خواسته بود كه تالاري بزرگ با عمارت ضميمه آن ساخته شود. وي همزمان دستور داده بود كه در گُندي شاپور (خوزستان) يك دانشگاه براي تحقيق و تدريس طب و فلسفه ساخته شود كه ظرف يك سال ساخته و در 550 ميلادي آماده فعاليت شد و نیز یک دارالتألیف و ترجمه کتاب و رساله که ترجمه کَلیلِه و دِمنِه از هِندی به فارسی از یادگارهای آن است. وی همچنین در نقاط مختلف ایرانزمین (ایران بزرگتر) دفترهای ویژه [اختصاصی] و دائمی دایر کرده بود تا اتباع بتوانند انتقاد، پیشنهاد و شکایت خودرا به آنجا بدهند تا به اطلاع او برسد و اقدام کند.

خسرو یکم همچنین اعلام کرده بود که هرکس که بخواهد می تواند مستقیما به او مراجعه کند. او حتی شخصا و هر چند ساعت یک بار به بالکن دفتر کار خود می رفت تا ببیند که آیا کسی در میدان مجاور کاخ در انتظار ابراز نظر و دادن عریضه به او است تا وی را به دفتر دعوت کند و ناله اش را بشنود و یا پیشنهادش را دریافت کند.

در کتاب ها آمده است؛ خسرو ـ که از «تاریخ» لقب «دادگر» گرفته است ـ زنجیر متصل به زنگی را میان بیرونی دفتر خود و میدان متصلِ به کاخ تعبیه کرده بود تا متقاضیان بتوانند با کشیدن زنجیر (ریسمان) زنگ را به صدا درآورند و اورا از حضور خود آگاه گردانند و بیش از حد در میدان در انتظار نمانند. همین ابتکار «دادگر» سبب شد که قرن ها بعد «حق دادن عریضه =Petition به رئیس کشور، رئیس دولت و پارلمان» به رسمیت شناخته شود و اصلی از اصول قانون اساسی هر کشور گردد. اهمیت کار در این است که متون این عرایض نمی تواند مورد استناد برای تعقیب قضایی خود فرد (عریضه دهنده) مثلا به اتهام افترا قرار گیرد.

در ایران ـ قبلا دو مجلس پارلمان ـ سنا و شورا ـ کمیسیون عرایض برای دریافت پتیشن ها داشتند که اینک کمیسیون اصل نود (90) که دارای دهها بازرس و بررس است این کار را انجام می دهد. در دوران نظام حکومتی پیشین، برخی هم بودند که عریضه و پتیشن خودرا به دفتر مخصوص رئیس کشور می دادند و این عرایض برای رسیدگی به یک سازمان بازرسی ویژه ارسال می شد. دادن عریضه به دادستان کل و یا دادستان هر شهر وارد جریان قضایی می شود که روال و مسیر خاص دارد که در آیین دادرسی هر کشور منعکس است.

1761 - كريمخان زند و راه شاد كردن مردم

کريمخان
​

247 سال پيش، سلام نوروزي در شيراز و نه چندان دور از تخت جمشيد برگزار شد. پس از اردشير يكم (ساساني)، اين نخستين باري نبود كه يك فرمانروا در مركز پارس چنين مراسمي را برپا مي داشت. پيش از كريمخان، عضدالدوله ديلمي اين آيين ها را در شيراز برگزار كرده بود.

كريمخان زند (كه به جاي عنوان «شاه»، لقب «وكيل» برخود نهاده بود) پس از اعلام شهر شيراز به پايتختي ايران، از سال 1761 ميلادي سلام نوروزي را در عمارتي كه اينك موزه پارس ناميده مي شود، برگزار مي كرد و سپس به ديدن مردم معمولي (توده ها) به كوچه و خيابان مي رفت. وي در سال 1761 در ايام نوروز، از جيب خود چند نوازنده را اجير كرده بود كه در ميدان هاي شيراز بنوازند و مردم را شاد كنند كه بعداً اين رسم شامل روزهاي ديگر هم شد. كريمخان براي شاد كردن مردم و زدودن غمهايشان هر اقدامي را كه مي توانست، مي كرد. به نظر وي، كه مورخان از اظهاراتش بيرون كشيده اند؛ كريمخان «شاد بودن و شادي كردن» را حق مردم مي دانست. وي براي ديدن توده ها و آگاه شدن از مشكلاتشان، حتي به قهوه خانه ها مي رفت و با آنان در همانجا آبگوشت (ديزي) مي خورد.

1980 - آخرين مسافرت شاه - بازگشت به مصر

23 مارچ 1980 و در ايام نوروز، شاه پس از 15 ماه در به دري به مصر بازگشت و چند ماه بعد در همين کشور درگذشت و همانجا مدفون شد. وي پس از ترک ايران در دي ماه 1357 به مصر و از آنجا به مراکش، مکزيک، آمريکا و پاناما رفته بود و همه جا در سايه ترس از "ترور شدن و يا دستگيري و تحويل جمهوري اسلامي شدن" بسر بـرده بود. محمدرضاشاه پهلوي که از سال 1973 به بيماري سرطان مبتلا بود بالاخره به انور سادات اعتماد کرده و به مصر رفته بود. نخستين سفر وي به مصر براي ازدواج با فوزيه خواهر پادشاه وقت مصر صورت گرفته بود.

​

شاه قبلا هم در نيويورک تحت عمل جراحي قرار گرفته بود. به سبب پذيرفته شدن او در آمريکا بود که در تهران، سفارت آمريکا تصرف و کارکنان آن به گروگان گرفته شدند و بسياري از آنان 444 روز در گروگان بودند.

1241 - روزی که مغولان لهستان را ویران ساختند

هجدهم مارس 1241 مغولان كراكو (Krakow) دومين شهر لهستان امروز (از لحاظ جمعيت) را ويران ساختند درست به همان صورت كه شهرهاي خراسان را قتل عام و ويران كرده بودند. كراكو كه در آن زمان عمدتا آلماني نشين بود و در جنوب لهستان امروز واقع شده است دو بار ديگر، در سالهاي 1259 و 1287، مورد حمله مغولان قرار گرفت و آسيب شديد ديد. اين حملات از سوي شاخه اي از مغولان صورت گرفت كه قبلا قسمت هايي از روسيه امروزرا تصرف كرده و از آنجا تعـ*رض به اروپاي مركزي آغاز كرده بودند. تعـ*رض مغولان به ایران و روسیه کنونی در سال 1219 میلادی آغاز شده بود.

​

1808 - ناپلئون بناپارت برادر خود «ژوزف» را پادشاه اسپانيا کرد!

ژوزف بناپارت
​

1913 - ترور پادشاه دانمارکی یونان

George I
​

در جريان جنگ اول بالكان، جورج يكم پادشاه يونان كه براي بازديد از شهر تسالونيك كه به دست يوناني ها افتاده بود به اين شهر رفته بود هجدهم مارس 1913 در آنجا ترور شد. وي كه يك شاهزاده دانماركي بود هنگام مرگ 68 ساله بود و از 1863 به مدت 50 سال بر يونان پادشاهي كرده بود. نظام حكومتي يونان پس از كسب استقلال در نشست لندن مركب از قدرت هاي اروپايي وقت تعيين و قرارشده بود كه پادشاهي باشد ولي چون قرنها استقلال نداشت و نيز هرگز سلطنتي نبود مشكل كار در يافتن يك پادشاه براي آن بود كه قدرتهاي اروپايي پس از سازش ميان خود، در سال 1832 «اوتو» پسر 17 ساله پادشاه باوير (آلمان) را براي سلطنت بر يونان تعيين كردند و پس از نوبت به جورج شاهزاده دانماركي رسيده بود كه در تسالونيك ترور شد.

1919 - موسوليني در ميلان جنبش «فاشيست» ايتاليا را تاسيس کرد که بعدا به صورت يک حزب ناسيوناليست درآمد.

1940 - محور برلین ـ رم و تلاش برای وارد کردن ایران به آن

هيتلر در کنار موسوليني
​

هجدهم مارس 1940 هيتلر در برنر پس Brenner Pass (هموارترين گذرگاه در رشته كوههاي آلپ) با موسوليني رهبر ايتاليا ديدار و ضمن مذاکرات طرفین، موسولینی موافقت كرد كه به آلمان در جنگ با انگلستان و فرانسه کمک کند. آلمان و ایتالیا در اکتبر 1939 قرارداد دوستی و اتحاد امضا کرده و آن را محور رم ـ برلین خوانده و از کشورهای دیگر دعوت کرده بودند که به آن به پیوندند. این اتحاد بعدا رنگ نظامی بیشتری بخود گرفت و 27 سپتامبر 1940 ژاپن به آن پیوست و سپس مجارستان، رومانی، اسلواکیا و بلغارستان وارد آن شدند. برای مدتی کوتاه، عراق نیز عملا به آن پیوسته بود و اسپانیای فرانکو هم جانب آن را داشت. در سال 1940 و هشت ماه اول سال 1941 تلاش هایی برای وارد ساختن ایران به آن نیز صورت گرفته بود. آلمان و ژاپن پیش از ایجاد محور رم ـ برلین، باهم برضد کمونیسم متحد بودند. در طول جنگ جهانی دوم، رسم براین شده بود که متحدان ژاپن و آلمان را هم در ردیف اعضای اتحادیه محور قراردهند.

1940 - جنبش مسلمانان همه هند خواهان ايجاد يک کشور مستقل براي مسلمانان اين شبه قاره شد. اين کشور هفت سال بعد، و تنها بر پايه تفاوت دين به نام پاکستان و در دو طرف هند به وجود آمد که در سال 1971، قسمت شرقي درپي يک جنگ خونين و با کمک دولت هند به نام بنگلادش استقلال يافت و جمهوري پاکستان منحصر به بخش غربي آن شد.

1945 - جزيره اوکيناواي ژاپن زير آتش 1500 ناو آمريکايي قرار گرفت که چنين آتشي در طول جنگ جهاني دوم بيسابقه بود.

​

2011 - موشک باران کردن لیبی به خاطر نفت

ليبي در نخستين روز حملات هوايي ـ موشکي ناتو
​

«همزمان با آغاز سال 1390 ایرانی، جهان نیز وارد عصر تازه ای شده است ـ یک دوره تاریخی که با همه ادوار پیشین متفاوت خواهد بود. تشکیل تدریجی یک قطب نیرومند چندین ملیّتی در کره زمین، بشررا وارد این دوره کرده و این قطب در طول این دوره ـ دوره برتری خود ـ هرچه را که اراده کند ـ صرف نظر از راه و روش ـ به انجام خواهد رساند.»

زادروزها

۱۲۳۲ - مظفرالدین شاه قاجار

مظفرالدین شاه قاجار

​

۱۳۴۳ - مهرشاد کارخانی، فیلمساز، کارگردان، نویسنده، بازیگر و عکاس ایرانی

درگذشتها

۱۳۴۴ - عبدالعظیم قریب (زاده ۱۲۵۸ گرکان) استاد برجستهی فرهنگ و ادب.
۱۳۸۷ - داوود اسدی، بازیگر ایرانی تلویزیون و سینما.

عبدالعظیم قریب
​

۱۳۹۱ - غلامحسین سمندری, استاد دو تار ایران.
۱۳۹۳ - جمشید داناییفر، از مرزبانان اسیر شده به وسیله جیش العدل

داوود اسدی
​

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون

تالار نقد نگاه دانلود

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[*فریال*]

[h=1]4 فروردین - 24 مارس؛ در تاریخ چه گذشت؟[/h]

رویداد ها:

721 - بپاخيزي دو شاهزاده ساساني برضد سلطه عرب

24 مارس 721 ميلادي (و در جريان آيين هاي نوروزي آن سال كه هنوز در ايران خاوري به همان صورت قديم برگزار مي شدند)، «پوشان» از شاهزادگان ساساني، هشتاد سال پس از نبرد نهاوند و شکست نظامي ايران، ادعاي سلطنت و احياي حکومت ساسانيان را کرد و گروهي گرد او جمع شدند، ولي کاري از پيش نبرد.

چهار سال پس از پوشان، در مارس سال 725 ميلادي (و بازهم در ايام نوروز ايراني) يك شاهزاده ديگر ساساني به نام خسرو از نوادگان يزدگرد سوم در شهر مرو خودرا شاه ايران خوانده بود. كار اين شاهزاده هم با اين كه علاوه بر گروهي ايراني، جمعي از تركان مهاجر نيز به او پيوسته بودند به جايي نرسيد. مورخان سبب ناكامي اين دو شاهزاده را خودخواهي و تكروي آن دو نوشته اند و اضافه كرده اند كه اگر اين دو شاهزاده که هدفشان نيز احياي استقلال وطن بود با هم يكي و متحد شده بودند شايد به پيروزي هايي دست مي يافتند. استقلال طلبي ايرانيان و بپاخيزي هاي مسلحانه آنان پس از درگذشت هارون الرشيد جدّي تر شد و نخست زير عنوان دفاع از مامون پسر هارون که مادرش يک ايراني بود و سپس طرد سلطه عرب از وطن بپاخاستند و موفق هم شدند.

809 - روزي كه هارون الرشيد درگذشت

هارون الرشيد
​

24 مارس سال 809 ميلادي (در آن سال سوم فروردين) هارون الرشيد، خليفه قدرتمند عباسي در سر راه خود به شمال شرقي خراسان (منطقه فرارود)، در توس درگذشت و در آبادي حاشيه شهر كه در آن زمان يكي از قرارگاههاي حكمران وقت خراسان بود (و اينك شهر مشهد) مدفون شد. هارون هنگام مرگ 46 ساله بود. وي در طول اقامت در توس بيمار شده بود. هارون 17 مارس 763 ميلادي و به نوشته برخي از مورخان در «ري» به دنيا آمده بود. پدرش بعدا سومين خليفه عباسيان شد و مادرش «خيزران» يك بانوي يمني بود. هارون 23 سال خلافت كرد و امور اداري او در دست ايرانيان و براي مدتي نسبتا طولاني هم وزارت وي را «يحيي برمكي» برعهده داشت كه يك مدير لايق ايراني بود. هارون بيش از پيش خلافت را رنگ امپراتوري داد و بر وسعت بغداد افزود و با آزادكردن مهاجرت به اين شهر، آن را به صورت بزرگترين شهر وقت اروپا و آسيا (به استثناي يكي ـ دو شهر چين) در آورد. هارون در طول عمر خود دو بار با دولت روم شرقي (قسطنطنيه) وارد جنگ شده بود. در پي مرگ هارون بود كه جنبش هاي استقلال طلبانه ايرانيان جدّي و علني شد. هارون با دولت هاي اروپايي رابـ ـطه سياسي داشت.

1401 - دمشق هم به دست تيمور افتاد و غارت شد

غارت شهر دمشق كه به دست نيروهاي اميرتيمور گوركان (متولد 1336 ميلادي و متوفي در 19 فوريه 1405) افتاده بود از 24 مارس (روزي چون امروز) در سال 1401 ميلادي آغاز شد. تيمور قبلا بسياري از شهرهاي بزرگ از جمله اصفهان، دهلي و بغداد را تصرف كرده و همه جا كشتار به راه انداخته بود. وي در اصفهان از كله هاي مقتولين مناره ساخته بود و در دهلي كه در 17 دسامبر 1398 به دست او افتاده بود هزاران تن را اعدام كرده بود. حكومت هند تا سلطه انگليسي ها در سال 1857 در دست تيموريان بود.

مجسمه اميرتيمور که با نظر گراسيموف ساخته شده است
​

تيمور در سال 1405 عازم تصرف چين بود كه در 19 فوريه در قزاقستان امروز درگذشت. وي در فرارود به دنيا آمده بود و تبار مغولي داشت. گراسيموف تاريخدان و انسانشناس بزرگ روس كه در سال 1941 استخوانهاي اميرتيمور را معاينه كرده بود مغول بودن و لنگ بودنش را تاييد كرده است. استخوانهاي تيمور يك سال بعد به گور او در سمرقند بازگشت داده شده است. اين گور را تيمور در طول حيات براي خود ساخته بود كه پس از مردن، جسدش از قزاقستان به آنجا منتقل و مدفون شد. با اينكه تيمور تبار مغولي داشت علاقه مند به فرهنگ ايراني و زبان پارسي بود و آنها را ترويج داد. مكاتبات او به زبان پارسي صورت مي گرفت. جانشينانش هم به فرهنگ ايراني و زبان پارسي خدمت كردند. امپراتوران تيموري هند، پارسي را زبان رسمي دربار و سازمانهاي دولتي هند كرده بودند.

1837 - دولت انگليسي كانادا (دومينيون کانادا) به سياهپوستان (آفريقايي تبارها) اجازه راي دادن در انتخابات را داد. اين، در حالي بود كه سياهپوستان در ايالات متحده (همسايه جنوبي كانادا) بـرده به حساب مي آمدند، تبعه نبودند و هيچ حقي نداشتند.

1882 - کشف ميکرب سل

دانشمند آلماني، رابرت کخ Robert Coch متولد 1843 و متوفا در 1910، بيست و چهارم مارس 1882 اعلام کرد که عامل بيماري مرموز و کشنده سل را کشف کرده است.

دکتر کخ در آزمايشگاهي در برلن روي عامل بيماري سل کار مي کرد. به خاطر اين کشف مهم، عامل بيماري سل به اسم او «باسيل کخ» نام گذاري شده است. اين ميکرب هوازي ممکن است مدتها در بدن بماند و تکثير نکند و هنگامي دست به فعاليت بزند که بدن بر اثر بيماري ديگر و يا تغذيه بد و ناکافي و عواملي از اين دست ضعيف شده باشد. با وجود کشف ميکرب بيماري سل، تا اواسط قرن 20 داروي قطعي درمان آن به دست نيامده بود.

دکتر کخ
​

1976 - کودتاي آرژانتين به حکومت بانو ايزابل پرون پايان داد

ايزابل
​

بيست و چهارم مارس 1976 نظاميان آرژانتين بر ضد دولت انتخابي اين کشور کودتا کردند و بانو «ايزابل مارتينز پرونIsabel M. Peron » رئيس جمهوري آرژانتين را برکنار ساختند و از آن پس آرژانتين سالها گرفتار حکومت نظاميان بود.

ايزابل پس از فوت شوهرش خوان پرون 79 ساله در يکم ژوئيه سال 1974 به جانشيني او انتخاب شده بود. ايزابل 36 سال جوانتر از شوهرش بود. خوان پرون از سال 1946 تا سال 1955 و بار ديگر از 1973 تا 1974 رئيس جمهوري آرژانتين بود. وي که يک ناسيوناليست آرژانتيني بشمار مي رود هنوز در اين کشور هواداران فراوان دارد و پس از طرد حکومت ژنرالها، بارديگر قدرت به دست پرونيست هاي آرژانتين افتاده و در سال 2006 نيز يک زن به رياست جمهوري اين کشور انتخاب شده است.

1999 - آغازحملات هوايي ناتو به يوگوسلاوي

24 مارس 1999 ناتو، اتحاديه نظامي غرب، در پنجاهمين سال عمر خود به يک کشور مستقل که اعضاي آن اتحاديه را هم مورد تهديد قرار نداده و به مخاطره نيافکنده بود حمله نظامي بُرد. اين حمله - نخستين تعـ*رض نظامي ناتو به يک کشور، که در تاريخچه اين اتحاديه نظامي بي سابقه بود با تعـ*رض هوايي و بمباران آغاز شد. ناتو از ماه اکتبر (شش ماه پيش از آغاز حمله) يوگوسلاوي را که به کوزوو - منطقه خودمختار (ضميمه) خود - 14 هزار نيرو فرستاده بود تا از اقليت صرب محافظت کنند تهديد به مداخله نظامي مي کرد. حملات هوايي ناتو به يوگوسلاوي که در آن از هواپيماهاي نامرئي آمريکا هم استفاده شد تا اواسط آوريل ادامه يافت و به يوگوسلاوي زيان مالي فراوان وارد ساخت و يک پل رود دانوب در آن کشوررا ويران ساخت. در اين حملات دولت آمريکا يک بمب افکن نامرئي خود را از دست داد.

در يکي از اين حملات هوائي ،ساختمان سفارت چين در بلگراد ويران شد و چند تن از اتباع چين کشته و يا مجروح شدند . دولت چين نسبت به اين رويداد واکنش شديد نشان داد و آن را محکوم کرد.

ناتو به اعتراض مکرر دولت روسيه که يک کشور اسلاو و خويشاوند روسيه را بمباران مي کرد اعتنا نکرد و سرانجام دولت يوگوسلاوي حاضر شد که نيروهاي خود را از کوزوو خارج سازد و نيروهاي ناتو در آنجا به عنوان پاسدار صلح مستقر شوند.

تصویری از حمله هوایی ناتو به یوگوسلاوی
​

حمله نظامي به يوگوسلاوي نشان داد که غرب با احياي ناسيوناليسم در اروپا مبارزه خواهد کرد. اين حمله همچنين ثابت کرد که «ناتو» به تعهدي که به گورباچف براي انحلال پيمان ورشو سپرده بود وفادار نخواهد بود و به تقويت و گسترش خود در قلمرو پيمان ورشو و حتي خاک شوروي سابق ادامه خواهد داد.

به عقيده مورخان بي طرف، همين تلاش هاي ناتو سبب شده است که پوتين و همفکران او گرايش ناسيوناليسم بيابند و تاريخ نشان داده است که مقابله با ناسيوناليسم روس کار آساني نخواهد بود به ويژه که ناسيوناليسم روس يک شريک خواهد داشت به نام توده اسلاو اروپايي مخصوصا صرب ها که دولت روسيه در سال 1914 به خاطر آنان وارد جنگ جهاني اول شد.

2007 - دستگيري 15 نظامي انگليسي در آبهاي ايران

24 مارس 2007 نيروهاي مسلح ايران در منطقه اروند رود 15 تن از نظاميان انگليسي مستقر در عراق را كه با قايق مسلح وارد آبهاي ايران شده بودند دستگير و 24 مارس به تهران منتقل كردند. اين افراد 12 روز بعد و پس از اعتراف به نقض آبهاي ايران و همچنين ابراز تاسف مقامات دولتي لندن از ورود آنان به آبهاي ايران، آزاد شدند و پس از ملاقات با احمدي نژاد رئيس جمهور و دريافت لباس غيرنظامي، با اين لباس ايران را ترك كردند. اين عده كه هنگام ورود به لندن تغيير لباس داده بودند بعدا در تماس با رسانه هاي انگلستان حرفهاي ديگري زدند.

دستگيري اين نظاميان در سالروز حمله ناوگان نوپاي ايران به پايگاه انگلستان در «باسعيدو» و تصرف آن در آستانه جنگ جهاني دوم صورت گرفته بود. قرنها، انگليسي ها يكه تاز پهنه خليج فارس بودند و مانع از آن مي شدند كه ايران داراي يك نيروي دريايي موثر شود. ايران در دهه 1930 با کمک موسوليني رهبر وقت ايتاليا داراي يک نيروي دريايي موثر شد.

​

زادروزها

۱۹۲۶ - داریو فو، نویسنده، نمایشنامهنویس، طراح صحنه و کارگردان ایتالیایی
۱۳۱۲ - حبیبالله بدیعی، موسیقیدان و نوازندهی ویلن

داریو فو
​

۱۳۲۸ - علیاکبر صالحی، سیاستمدار و وزیر امور خارجه ایران
۱۳۳۸ - محمدرضا آقاسی، شاعر مذهبی

علیاکبر صالحی
​

۱۳۵۲ - مرجان شیرمحمدی، بازیگر و نویسندهی ایرانی

محمدرضا آقاسی
​

درگذشتها

۱۹۰۵ - ژول ورن، نویسندهی فرانسوی بر اثر دیابت درگذشت.
۱۳۲۶ - مهدی نوايی اصفهانی نوازندهٔ نی

ژول ورن
​

۱۳۸۴ - محمد مددپور، محقق و پژوهشگر هنر و فلسفهٔ هنر در تهران

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون

تالار نقد نگاه دانلود

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[*SAmirA]

[h=1]

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/h]
رویداد ها:

421 - ونیز (ونتسیا) در شمال شرقی ایتالیا و در کنار دریای آدریاتیک، تغییر نام داد و «شهر» اعلام شد. ونیز ـ اینک شهری توریستی با جمعیت 275 هزار ـ در قرون وسطا به صورت یک جمهوری درآمد و دارای مستعمراتی در مدیترانه شد ازجمله جزیره قبرس.

​

​

​

441 - يزدگرد دوم و اعلان جنگ به امپراتوري روم

25 مارس سال 441 ميلادي يزدگرد دوم شاه ساساني ايران و پسر بهرام پنجم (بهرام گور) به امپراتوري روم که پس از ناپديد شدن بهرام، در مرزهاي شمال غربي ايران دست به تمرکز نيرو زده بود و مرزنشينان را تحريک به نافرماني مي کرد اعلان جنگ داد. بهرام پنجم در جريان شکار گور ناپديد شده بود و برای مدتي، ايران بدون رئيس کشور بود. ظاهرا بهرام هنگام تعقيب گور در باتلاق فرو رفته و ناپديد شده بود. پس از بي نتيجه ماندن جستجو براي يافتن او و يا جسدش، بزرگان ايران پسرش را به نام يزدگرد دوم که يک متعصب مذهبي بود جانشين او کردند که اندرزهاي موبد موبدان (روحاني ارشد آيين زرتشت) را بي چون و چرا به اجرا در مي آورد.

يزدگرد دوم
​

​

​

تعصب مذهبي يزدگرد دوم باعث درگيري هايي در ارمنستان شد که ايالت خودمختار ايران بود و اين درگيري ها چند سال ادامه داشت. ارمنیان نخستین ملت در جهان بوده اند که مسیحیت را دین رسمی خود اعلام کرده اند. سختگيري يزدگرد دوم نسبت به پيروان مسيحيت سبب شد که لئون، پاپ وقت، برضد آيين هايي که از ايران برخاسته و در اروپا گسترش يافته بودند مخصوصا انديشه مانوي دست به اقدام بزند.

در پي اعلان جنگ يزدگرد دوم به روميان و بسيج نيرو، امپراتور روم از در سازش وارد شد و يزدگرد دوم فرصت يافت به عقب راندن هپتالها Hepthalites در مرزهاي شمالي منطقه فرارود همت بگمارد. به خواست موبد موبدان که عقيده داشت هپتالها اخلاقیات را رعایت نمی کنند و بايد از مرزهاي ايران فاصله زياد داشته باشند، يزدگرد دوم سالها در نواحي شمال شرقی کشور سرگرم جنگ با اين قوم بود. شکست کامل هپتالها که بعدا با کوشانها متحد شده بودند در سده بعد (سال 565 میلادی) صورت گرفت. هپتالهارا «هون سپید» هم نوشته اند. کرونیکلرهای چینی نوشته اند که هپتالها ساکن مناطق شمالی دیوار چین بودند. چینیان آنان را «هوآ Hoa» می خواندند. دائرة المعارف بریتانیا نوشته است که پولیاندری polyandry (ازدواج یک زن در یک زمان با چند مرد) در میان هپتالها که توجه به پاکیزگی بدن هم نداشتند رایج بود.

1828 - قرارداد ترکمنچاي و تلخ شدن نوروز به کام ايرانيان

يک ماه و چند روز پس از امضاي قرارداد پايان جنگ دوم ايران و روسيه، مردم ايران در جريان ديد و بازديد هاي نوروزي آن سال، تازه از مفاد آن آگاه شدند و نوروزشان تلخ شد.

اين قرارداد 22 فوريه 1828 با ميانجيگري انگلستان که نمي خواست روسها به مرزهاي هند نزديک شوند در ترکمن چاي منعقد شده بود و به موجب آن، ايران مناطق ديگري از جمله ايروان و نخجوان را از دست داد و از آن زمان مرز شمال غربي ايران تغيير نيافته است. دومين جنگ ايران و روسيه دو سال طول کشيد و ايران بازنده آن بود.

1556 - روزی که اسقف اعظم انگلستان را به جرم «ارتداد» آتش زدند!

Thomas Cranmer
​

​

​

21 مارس 1556 با امضای ماری یکم ملکه انگلستان «توماس کرانمرThomas Cranmer» اسقف اعظم کانتِربوری (کلیسای انگلستان) به جرم ارتداد آتش زده شد. کرانمر در زمان پادشاهی هنری هشتم پدر «ماری یکم» کمک کرده بود که این پادشاه زنش را طلاق بدهد و امر طلاق در آن کشور قانونی شود. چون پاپ بر طلاق هنری هشتم صحه نگذارده و به این خاطر تکفیر کرده بود، هنری به ابتکار و اندرز کرانمر، کلیسای انگلستان را از واتیکان جدا ساخت و فرقه انگلیکن (مذهب انگلیسی ها و در ایران معروف به انجیلی) بوجود آمد. کرانمر که یک کتاب (Book of Common Prayer) برای فرقه تازه نوشته بود همچنین استدلال کرده بود که کشیش ها می توانند ازدواج کنند که ردّ نظر کلیسای کاتولیک بود.

«ماری یکم» خواهر الیزابت یکم که از 1553 به مدت 5 سال بر انگلستان پادشاهی کرد پس از نشستن برجای پدر (هنری هشتم) به خواست پاپ، کرانمر را به اتهام ارتداد [جدا کردن کلیسای انگلستان از دربار پاپ، ارتاد تلقی شد!!] به یک محکمه مذهبی سپرد و این محکمه اورا به اعدام [به صورت بسته شدن به یک تیر چوبی و آتش زده شدن در ملاء عام] محکوم کرد که حکم پس از تایید «ماری یکم» به اجرا درآمد. کرانمر 67 ساله بود که آتش زده شد.

ماری پس از ازدواج با یک پادشاه اروپایی، کاتولیک شده بود و اطاعت از پاپ می کرد که پس از او خواهرش الیزابت یکم کشوررا به مذهب انگلیکن بازگردانید. ماری یکم علاوه بر کرانمر با اعدام 279 انگلیکن و پروتستان مذهب دیگر موافقت کرد و به همین سبب اورا ماری خوانخوار Bloody Mary می خوانند و به همین صورت هم در تاریخ می نویسند.

1821 - بپاخيزي يونانيان براي کسب استقلال ميهن

ميهندوستان يوناني 25 مارس 1821 براي پايان دادن به سلطه عثماني که چند قرن ادامه داشت بپاخيزي مسلحانه خود را آغاز کردند که بيش از هفت سال طول کشيد تا به ثمر رسيد.

اين بپاخيزي از «پاتراس» آغاز شد و استقلال طلبان دژ عثماني ها در «مورين» را متصرف شدند و دولت عثماني مجبور شد براي جنگ با آنان از آلباني و نقاط ديگر نيرو به يونان بفرستد.

​

​

​

استقلال طلبان سپس جزاير «سپتساي» و «پسارا» را آزاد کردند و پس از تصرف نقاطي ديگر، در 13 ژانويه سال 1822 اعلام استقلال کردند و براي کشور خود قانون اساسي نوشتند. اما، عثماني اعتنا نکرد و بر شدت سرکوبي آنان افزود و چند بار دست به قتل عام زد تا به تدريج عوام الناس اروپا براي حمايت از يونانيان بپاخاستند، دولتهاي روسيه، فرانسه و انگلستان که در انتظار چنين فرصتي بودند در ظاهر به خاطر کمک به يونانيان و درباطن براي رسيدن به هدفهاي سياسي خود به دولت عثماني اخطار کردند که يونانيان را به حال خود بگذارد و از اين کشور خارج شود که عثماني به اين اخطار اعتنا نکرد و سه قدرت اروپائي بر ضد عثماني دست به عمليات نظامي زدند و روسيه در بالکان چند شکست سخت به عثماني وارد ساخت و ....

يکي از صحنه هاي جنگ در 20 اکتبر 1827 در «ناوارينو» روي داد که مشهور است و سوژه چند فيلم سينمايي شده است. عثماني سرانجام در يونان شکست خورد و محمد دوم سلطان آن 14 دسامبر استقلال يونان و مرزهاي آن را برسميت شناخت.

1271 - صدور فتوای تحریم تنباکوی میرزای شیرازی که به نهضت تنباکو در ایران انجامید.

میرزای شیرازی
​

​

​

1325 - آغاز تخليه ايران از قواي اشغالگر روس

در جريان جنگ جهاني دوم، ايران توسط متفقين اشغال شده و پس از اتمام جنگ، هنوز اين نيروها در كشور حضور داشتند. پس از مدتي، توافق شد كه اين نيروها از ايران خارج شده و كشور را تخليه نمايند. اما شوروي علي‏رغم امضاي توافقنامه، مايل به خروج نبود. بنابراين دولت ايران شكايتي را تسليم سازمان ملل كرد و خواستار تخليه ايران از قواي متجاوز روس گرديد. سرانجام اين نيروها از اوايل سال 1325 ش، راهي كشور خود شده و ايران را تخليه نمودند.

1354 - ملک فیصل پادشاه عربستان سعودی، در کاخ خود، به وسیله امیر فیصل بن ساعد بن عبدالعزیز برادرزاده اش به قتل رسید. امیر خالد جانشین ملک فیصل شد و فهد ولایتعهدی را به عهده گرفت.

ملک فیصل
​

​

​

1957 - امضاي قرارداد تأسيس بازار مشترك اروپا

در بيست و پنجم مارس 1957م قرارداد تأسيس جامعه اقتصادي اروپا يا بازار مشترك اروپا در رُم پايتخت ايتاليا بين نمايندگان كشورهاي فرانسه، آلمان غربي، ايتاليا، بلژيك، هلند و لوكزامبورگ به امضا رسيد. هدف از تشكيل اين جامعه، ايجاد اتحاديه گمركي ميان كشورهاي عضو براي از بين بردن تعرفه‏هاي گمركي بود كه به دنبال آن مبادلات كالا، نيروي كار، سرمايه و خدمات نيز به صورت آزاد بين كشورهاي عضو انجام مي‏شد. از اين رو، كشورهاي عضو اين جامعه، با يك جدول زمانبندي شده، تعرفه‏هاي گمركي بين يك‏ديگر را تا سال 1968م به كلي لغو كردند و رفت و آمد اتباع اين كشورها و كار اتباع هر كشور عضو در كشور ديگر آزاد شد. به عبارت ديگر منظور از اين پيمان، برداشتن موانع بازرگاني، ترويج جريان آزاد سرمايه و تسهيل تردد كارگران ميان كشورهاي عضو بود. يكْنواخت سازي نرخ دستمزد كارگران، ايجاد روش‏هايي براي تأمين اجتماعي و تجديد حيات صنايع به وسيله يك بانك سرمايه‏گذاري از ديگر اهداف اين پيمان به حساب مي‏آمد. جامعه اقتصادي اروپا، مقدمه‏اي براي تشكيل اتحاديه اروپا در سال 1992م بود.

​

​

​

زادروزها

سدهٔ ۷: امیرخسرو دهلوی بزرگترین سرایندهٔ پارسیگوی هند
۱۳۱۸ - حسین زمرشیدی معمار سنتیکار برتر ایرانی.

امیرخسرو دهلوی
​

​

​

۱۳۲۵ - فیروز نادری ریاست مشترک (Associate director) آزمایشگاه پیشرانهٔ جت در ناسا.
۱۳۲۶ - همایون ارشادی، بازیگر ایرانی

فیروز نادری
​

​

​

۱۳۳۱ - سعید قهاری، از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران ایران (درگذشت ۵ اسفند ۱۳۸۵}
۱۲۹۷ - آندرونیکوس سوم، امپراتور بیزانس
۱۹۴۷ - التون جان، خواننده، آهنگساز و پیانیست انگلیسی.

التون جان
​

​

​

درگذشتها

۱۱۴۸ - میر مهنا، سردار ایرانی به دست والی بغداد به قتل رسید.
۱۳۶۱ - اسماعیل ادیب خوانساری، ردیف دان و خواننده (زادهٔ ۱۲۸۰ خورشیدی)

اسماعیل ادیب خوانساری
​

​

​

۱۳۶۶ - عبدالله دهش، از جمله برجستهترین شاعر ان و نویسندگان و عارفان کرمان در دوران معاصر
۱۳۷۵ - محمد اسماعیل رضوانی، استاد تاریخ معاصر ایران (زادروز ۱۰ اردیبهشت ۱۳۰۰)

پروین دخت یزدانیان
​

​

​

۱۳۹۱ - پروین دخت یزدانیان, بازیگر سینما و تلویزیون (زادروز ۱۳۰۲)
۱۳۹۳ - محمد ابراهیم باستانی پاریزی،تاریخدان، نویسنده، روزنامهنگار، شاعر، موسیقیپژوه و استاد دانشگاه تهران (زاده ۳ دی ۱۳۰۴)

محمد ابراهیم باستانی پاریزی
​

​

​

تالار نقد نگاه دانلود

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[*SAmirA]

[h=1]6 فروردین - 26 مارس؛ در تاریخ چه گذشت؟[/h]
رویداد ها:

۱۷۶۸ ق.م - زادروز زرتشت؛ پیامبر ایرانی

تصوير زرتشت
​

​

​

ششم فروردين (امسال 26 مارس) زادروز زرتشت، تنها پيامبري است که از ميان آرين ها برخاست و «کردار نيک، پندار نيک، و گفتار نيک» را ندا داد و ترويج کرد تا پیروان آموزش های او بویژه ايرانيان با اين منش پرورش يابند و بارآيند. زرتشت هيچگاه نگفت كه از جانب خدا (اهورامزدا) مامور هدايت بشر شده است. زرتشت خود را يك آموزگار خوبي ها و برحذرداشتن بشر از گراييدن به بدي ها مي ناميد و مي گفت كه گريز از بدي ها و پليدي هاست كه در بشر ايجاد احساس شادي و نيكبختي مي كند و اين احساس تا ابديت در او باقي مي ماند.

تا وفات زرتشت، تقریبا همه ایرانیان که غالبا میترائیست بودند به مکتب او گرویدند و آيين زرتشت در زمان ساسانيان دين رسمی ايران اعلام شد و روحانيون زرتشتي در دستگاه حکومتي داراي منزلت ویژه شدند. آرین ها و ازجمله ایرانیان تنها مردم جهان باستان بودند که بت پرست نبودند.

اوستا - کتاب زرتشت - در عين حال از قديمي ترين نوشته هاي جهان و سند تمدن پيشرفته ايرانيان عهد باستان است. قطعات اوستا که در دوران هخامنشیان در کتابخانه های کاخهای سلطنتی نگهداری می شد به دست نظامیان اسکندر مقدونی نابود شدند. از آن پس این مطالب ـ از شعر و نثر در ذهن موبدان، از نسلی به نسل دیگر منتقل می شد. بلاش یکم شاه اشکانی ایران در نوروز 76 میلادی ازموبدان که به دیدار او رفته بودند با تاکید خواست که تا سال بعد (سال 77 میلادی)، ششم فروردین ـ زادروز زرتشت ـ اوستا باید جمع آوری، تکمیل و به او داده شود زیرا که پیر شده و عمری ازو باقی نمانده و می خواهد که این کار در دوران او انجام شده باشد. بلاش یکم ازسال 51 تا سال 78 میلادی سلطنت کرد. وی قبلا دستور جمع آوری آموزشهای زرتشت را در یک مجموعه داده بود. موبدان تا ششم فروردین سال 77 میلادی آنچه را که جمع آوری کرده بودند به صورت مکتوب به بلاش دادند و گفتند که کار تکمیل مجموعه ادامه خواهد داشت. اوستا نزدیک به دو قرن بعد در دوران اردشیر پاپکان و به همت «تنسر Tansar -Tonsar» روحانی ارشد وقت (موبد موبدان) تکمیل شد شامل348 فصل (بیش از میلیون کلمه) در 21 کتاب. در دوران شاپور دوم (ذولاکتاف) چند قطعه گمشده قبلی بر آن اضافه شد و چون به پارسی باستان (زبان اوستایی) بود بعدا بر آن تفسیر و راهنمایی نوشته شد که زند (زند اوستا) نامیده می شود. با هدف تسهیل رجوع به مطالب، خلاصه اوستا تحت عنوان «خرده اوستا» تدوین شده است. شرح این تحولات (تاریخچه اوستا) در کتاب «دین کرد» آورده شده است. زرتشت در عین حال یک شاعر و فیلسوف بزرگ بود.

زادروز زرتشت از دوران ساسانيان يک روز ملّي اعلام شد و بر ايام رسمي نوروز اضافه گرديد. 9 دهه پیش (سال 1922) شوراي عالي معارف (شوراي عالي فرهنگ) به رياست دهخدا، زادروز زرتشت را بر تعطيلات مدارس ايران افزود كه بعدا دولت هم تعطيلات نوروزي ادارات را از سه روز به هفت روز افزايش داد زيرا كه روز هفتم فروردين ماه، از عهد باستان روزي خوش يمن و ويژه امضاي قراردادها، رسيدن به توافق ها و سازش و تحكيم همبستگي ها بوده است.

بسیاری از اندیشمندان و شرقشناسان معاصر، آموزشهای اخلاقی زرتشت را راه حل مسائل بشر امروز به دست داده اند زیرا که همه این مسائل به علت زوال و انحطاط اخلاقیات بوجود آمده است. آموزش های زرتشت از قرن هفدهم میلادی مورد توجه خاص و تفسیر مورخان، فلاسفه و جامعه شناسان بویژه اندیشمندان آلمانی بوده است که با افتخار از او یادکرده اند. طبق آمارهای منتشره، توجه به آموزش های زرتشت از نیمه دوم قرن 20 در گوشه و کنار جهان رو به افزایش بوده است.

اردشير پاپکان و بلاش يکم ـ دو ناسيوناليست ايراني که تصميم به تدوين آموزشهاي زرتشت گرفتند
​

​

​

۱۱۵۹ ق.م - کوروش بزرگ بنیانگذار هخامنشیان ۴ روز پس از فتح بابل، با اجرای مراسم مذهبی به سبک مردم شهر حکومت را در بابل به دست آورد.

صحنه ورود کورش کبیر به بابل
​

​

​

1668 - انگليسي ها که در حال تصاحب و استثمار مشرق زمين بودند، منطقه بمبئي را در هند تصرف کردند.

1321 - قطع رابـ ـطه دولت ايران با امپراتوري ژاپن در جريان جنگ جهاني دوم.

1952 - آغاز قيام ميهن پرستان كنيا بر ضد استعمار انگلستان

كنيا در سال‏هاي بين دو جنگ جهاني، با اغتشاشات و نابساماني‏هاي بسيار مواجه بود. اما بعد از جنگ جهاني دوم، مردم اين سرزمين درصدد رهايى از سلطه بيگانگان برآمدند و نهضت استقلال‏طلبي خود را آغاز كردند. محدوديت‏ها و قوانين وضع شده از سوي استعمارگران در نقاط مختلف كنيا موجب به وجود آمدن گروه مائو - مائو گرديد كه مبارزان مسلح بسياري عضو آن بودند و توانست عده زيادي از انگليسي‏ها را از بين ببرد. اين مبارزات كه از بيست و ششم مارس 1952م آغاز شده بود، سرانجام با ادامه پيگير آن، به استقلال كنيا منجر گرديد.

​

​

​

1971 - روز ملي و استقلال "بنگلادش" از پاكستان

كشور بنگلادش در جنوب شرقي آسيا و سواحل شمالي خليج بنگال واقع شده است. بيشتر خطوط مرزي بنگلادش با هند مشترك بوده و قسمت كوتاهي در جنوب شرقي با ميانمار (برمه) همسايه است. اين كشور داراي 147/570 كيلومتر مربع مساحت و حكومت آن جمهوري است. بيش از 88% مردم آن مسلمان بوده و كمتر از 11% هندو 1% بودايى و مسيحي مي‏باشند. جمعيت بنگلادش بيش از 129 ميليون نفر مي‏باشد و پيش بيني مي‏شود كه جمعيت آن تا سال 2025م بيش از 178 ميليون نفر گردد. ضمن اينكه 41 سال طول خواهد كشيد تا جمعيت آن دو برابر شود. پايتخت كشور بنگلادش، داكا و واحد پول آن تاكا مي‏باشد. مردم بنگلادش مليت بنگالي داشته و به زبان بنگالي، اردو و انگليسي صحبت مي‏كنند.

2000 - ولاديمير پوتين که از سوي يلتسين نخست وزير و بعدا کفيل رياست جمهوري روسيه فدراتيو شده بود در يک انتخابات عمومي رئيس جمهوري اين کشور شد.

ولاديمير پوتين - 2000
​

​

​

زادروزها

۱۷۶۸ ق.م - زرتشت از پیامبران ایران باستان و بنیانگذار دین مزدیسنا (درگذشت ۵ دی ۱۶۹۱ ق.م)
۱۹۰۵ - ویکتور امیل فرانکل دروانشناس اتریشی، پدیدآورندهٔ لوگوتراپی (معنا درمانی).

ویکتور امیل فرانکل
​

​

​

۱۹۱۱ - تنسی ویلیامز نمایشنامه نویس آمریکایی.
۱۹۴۱ - ریچارد داوکینز زیست شناس بریتانیایی.

تنسی ویلیامز
​

​

​

۱۹۷۲ - لزلی من بازیگر آمریکایی
۱۹۷۶ - امی اسمارت بازیگر آمریکایی

کیرا نایتلی
​

​

​

۱۹۸۱ - جی شان خواننده انگلیسی
۱۹۸۵ - کیرا نایتلی ویلیامز بازیگر انگلیسی

درگذشتها

۱۳۳۱ - دکتر قاسم غنی، نویسنده، پزشک و نمایندهٔ مجلس شورای ملی در دورههای دهم تا سیزدهم
۱۳۸۵ - منوچهر همایونپور، خوانندهٔ موسیقی سنتی ایرانی

لودویگ فان بتهوون
​

​

​

۱۸۲۷ - لودویگ فان بتهوون آهنگساز آلمانی.
1984 - درگذشت احمد سُكو تُوره رهبر كبير كشور افريقايي گينه

احمد سكو توره
​

​

​

1937 - درگذشت پيركوبِرتُن مؤسس دوره جديد بازي‏هاي المپيك
1873 - مرگ آلساندرو مانتسوني شاعر و نويسنده ايتاليايي

آلساندرو مانتسوني
​

​

​

تالار نقد نگاه دانلود

دانلود رمان و کتاب های جدید