1ta.rasoulzadeh
کاربر نگاه دانلود
همه افراد در دنیا تعریف واحدی از شعر دارند اما زبان ها و فرهنگ ها باعث شده اند که سبک های شعری در هر کشوری با کشور دیگر فرق داشته باشد. از این رو ترجمه شعر نیاز به این دارد که مترجم آگاهی بسیار بالایی از دستورات و قواعد ادبی دو کشور مبدا و مقصد داشته باشد. در این مطلب قصد داریم تا به طور مفصل در رابـ ـطه با ترجمه شعر و عوامل مهم موجود در این مقوله توضیح دهیم.
دلیل این امر آن است که مترجم دارای توانایی کافی برای ترجمه شعر نبوده است. به همین خاطر است که از برخی از افراد می شنویم که این چه مدل شعر گفتن است؟ چرا اشعار شاعران خارجی اینقدر بی سروته است؟ در صورتیکه این شاعران اشعار خود را به زیبایی سروده اند و ظرافت اشعار توسط هم زبانان آن ها به راحتی قابل تشخیص است.
شعر علاوه بر محتوا دارای فرم نیز می باشد. همین جنبه آهنگین بودن شعر باعث می شود که تنها مترجم بودن برای ترجمه شعر کافی نباشد.
ترجمه شعر از آن جهت که نیاز به انتقال احساس نیز دارد، کمی سخت می باشد.
در واقع شعر مجموع محتوا و فرم است که متأسفانه در اکثر ترجمه ها فقط معنای محتوایی منتقل می شود. گاهی در ترجمه ها بدنه شعر دچار تحول می گردد و مترجم بایستی حتما به این نکته توجه کند که شعر نباید لطمه ببیند.
در ترجمه شعر نیاز به مترجمی است که علاوه بر دانش بالای ترجمه، ذوق و قریحه شاعری نیز داشته باشد. این فرد بایستی با ادبیات و نوشته های هر دو زبان مبدا و مقصد آشنایی داشته باشد.
مترجمی در ترجمه شعر موفق است و یک اثر باارزش را ارائه می دهد که اولا مفهوم و پیام شعر اصلی را به خوبی درک کند، سبک و ساختار نویسنده را بشناسد و سپس با استفاده از ذوق و قریحه خودش دریافت های خود را در متن ترجمه بازتاب دهد.
مترجم بایستی کتاب های متعددی از یک شاعر را مطالعه کند تا با سبک نوشتار آن شاعر ارتباط برقرار کند.
قالب های شعری در زبان و ادبیات کشورهای مختلف گوناگون است. برای مثال قالب های مرسوم در ایران قصیده، رباعی، غزل، مثنوی و … می باشند. از جمله قالب های رایج شعری انگلیسی نیز می توان به ballad، balnk verse، cinquian، elegy، free verse، limerick و … اشاره کرد.
مترجم جهت ترجمه شعر باید قالب های رایج شعر در زبان مقصد را بداند.همچنین برای اینکه بتواند ترجمه ای متناسب با سلیقه خوانندگان ارائه دهد باید قوانین اشعار در زبان خود را نیز بلد باشد.
ترجمه شعر باید بیشترین تاثیر را بر خواننده بگذارد و او را به قبول معنی ترغیب کند. یک مترجم باید بداند که شاعر با شعرش زندگی کرده است، پس او هم باید برای ترجمه نهایت دقت و ظرافتش را به کار ببرد.
همچنین افرادی که ذوق شعر بالایی دارند و به قواعد ادبی مسلط اند قطعا ترجمه شعر را بهتر و ملموس تر انجام می دهند. در ترجمه شعر یک سری اصول کلی وجود دارد که در بخش برخی از آن ها را ذکر می کنیم:
حساسیت کار ترجمه شعر
ترجمه آثار ادبی یکی از حساس ترین و حتی سخت ترین انواع ترجمه می باشد. اگر اهل خواندن شعرهای شاعران غیر ایرانی باشید حتما با برخی از کتاب های ترجمه شده شعر مواجه شده اید که دلنشین نیستند.دلیل این امر آن است که مترجم دارای توانایی کافی برای ترجمه شعر نبوده است. به همین خاطر است که از برخی از افراد می شنویم که این چه مدل شعر گفتن است؟ چرا اشعار شاعران خارجی اینقدر بی سروته است؟ در صورتیکه این شاعران اشعار خود را به زیبایی سروده اند و ظرافت اشعار توسط هم زبانان آن ها به راحتی قابل تشخیص است.
شعر علاوه بر محتوا دارای فرم نیز می باشد. همین جنبه آهنگین بودن شعر باعث می شود که تنها مترجم بودن برای ترجمه شعر کافی نباشد.
ترجمه شعر از آن جهت که نیاز به انتقال احساس نیز دارد، کمی سخت می باشد.
در واقع شعر مجموع محتوا و فرم است که متأسفانه در اکثر ترجمه ها فقط معنای محتوایی منتقل می شود. گاهی در ترجمه ها بدنه شعر دچار تحول می گردد و مترجم بایستی حتما به این نکته توجه کند که شعر نباید لطمه ببیند.
تخصصی بودن ترجمه اشعار
ترجمه آثار ادبی و به ویژه ترجمه شعر یک کار فوق تخصصی می باشد.در ترجمه شعر نیاز به مترجمی است که علاوه بر دانش بالای ترجمه، ذوق و قریحه شاعری نیز داشته باشد. این فرد بایستی با ادبیات و نوشته های هر دو زبان مبدا و مقصد آشنایی داشته باشد.
مترجمی در ترجمه شعر موفق است و یک اثر باارزش را ارائه می دهد که اولا مفهوم و پیام شعر اصلی را به خوبی درک کند، سبک و ساختار نویسنده را بشناسد و سپس با استفاده از ذوق و قریحه خودش دریافت های خود را در متن ترجمه بازتاب دهد.
توجه به قالب های شعری
در ترجمه اشعار می توان محتوا یا فرم را تغییر داد. در تقسیم بندی معنایی امکان تغییر بیشتری نسبت به تقسیم بندی بر اساس قالب و فرم اشعار وجود دارد.مترجم بایستی کتاب های متعددی از یک شاعر را مطالعه کند تا با سبک نوشتار آن شاعر ارتباط برقرار کند.
قالب های شعری در زبان و ادبیات کشورهای مختلف گوناگون است. برای مثال قالب های مرسوم در ایران قصیده، رباعی، غزل، مثنوی و … می باشند. از جمله قالب های رایج شعری انگلیسی نیز می توان به ballad، balnk verse، cinquian، elegy، free verse، limerick و … اشاره کرد.
مترجم جهت ترجمه شعر باید قالب های رایج شعر در زبان مقصد را بداند.همچنین برای اینکه بتواند ترجمه ای متناسب با سلیقه خوانندگان ارائه دهد باید قوانین اشعار در زبان خود را نیز بلد باشد.
ترجمه شعر باید بیشترین تاثیر را بر خواننده بگذارد و او را به قبول معنی ترغیب کند. یک مترجم باید بداند که شاعر با شعرش زندگی کرده است، پس او هم باید برای ترجمه نهایت دقت و ظرافتش را به کار ببرد.
نکات و قواعد اصلی در ترجمه شعر
ترجمه شعر علاوه به این که کاری حرفه ای و تخصصی است به طبع هنرمندانه ای جهت انجام ترجمه نیاز می باشد که این کار تنها توسط مترجمان ماهر و با تجربه در این زمینه امکان پذیراست. افرادی که دارای تحصیلات ادبیات زبان خارجه هستند در این زمینه مناسب ترند.همچنین افرادی که ذوق شعر بالایی دارند و به قواعد ادبی مسلط اند قطعا ترجمه شعر را بهتر و ملموس تر انجام می دهند. در ترجمه شعر یک سری اصول کلی وجود دارد که در بخش برخی از آن ها را ذکر می کنیم:
- در ترجمه شعر معمولا قالب شعر تغییر نمی کند و در معنای شعر تغییراتی ایجاد می شود.
- مترجم برای ترجمه شعر باید خود را جای شاعر بگذارد تا شعر را به خوبی درک کند.
- مترجم بایستی با سبک شاعر آشنایی کامل داشته باشد تا بتواند حس شعر را بهتر درک کند.
- ترجمه باید طوری باشد که که خواننده را تحت تأثیر قرار دهد و خواننده معنی شعر را بپذیرد.
- به آرایه ها، وزن ها و سایر قواعد ادبی دقت شود.
- برای ترجمه شعر باید با قالب های رایج در زبان مقصد آشنایی داشته باشید.
- گاهی مترجم ناچار است برای حفظ اصول دستوری زبان مقصد جابجایی را در شعر ترجمه شده انجام دهد.
- در برخی موارد نیاز است که شعر در ترجمه بازسازی شود. البته بازسازی نباید ساختار و رنگ و بوی هنرمندانه و سبک شاعر را تغییر دهد.
- ترجمه و متن اصلی از نظر واژگان و زیبایی‌شناختی بایستی هم سنگ باشند. به‌عنوان مثال اگر در متن اصلی شاعر از واژه‌های عامیانه استفاده کرده است، مترجم نیز باید از چنین ساختاری در ترجمه اش استفاده کند.
