گالری تاریخی

[Elka Shine]

سلام
تاپیک قبلی به دلیل حجم زیاد عکس بسته شد.
از این به بعد، عکس های تاریخی رو در این تاپیک ارسال کنید.

قوانین:
1-اسپم ندید.(خیلی خوبه، ممنون و...)
2-به جای اینکه برای عکس ها و تصاویر تاریخی تاپیک جداگانه بزنید، همه رو در این تاپیک ارسال کنید.
3-سعی کنید عکس هایی که ارسال میکنید حداقل 1 خط توضیح داشته باشه.​

 

[Elka Shine]

«آرتور بریسبِین» آمریکایی، یک ویراستار روزنامه‌ بود که در سال ۱۹۱۱ جمله‌ای معروف و عالم‌گیر را بیان نمود. «یک تصویر ارزش هزار کلمه را دارد.» این مفهوم، شاید در عکس‌های تاریخی نمودی واضح‌تر بیابد. گاهی یک تصویر تاریخی، می‌تواند مفهومی عظیم‌تر از آن چه را که درباره‌ی آن بازه‌ی زمانی بارها مطالعه کرده‌اید، به شما القا نماید. تصاویر این پست نیز، گویای بخشی از داستان‌های تاریخی دوره‌ی خود هستند. بسیاری از این تصاویر، سال‌ها پس از برداشته‌شدن مبدّل به تصاویر نمادین عصر خود شدند و این‌جاست که می‌توان به ارزش و اهمیت جمله‌ی بریسبین در توصیف اینتصاویر، پی برد. به یاد داشته‌باشیم جنگ‌ها، فقز، جدال بر سر آزادی و معجزات شاد و کوچکی که از گذشته ثبت شده‌اند، در خود درس‌هایی برای جهان امروز دارند.​

 

[Elka Shine]

زن با ماسک گاز. انگلستان، ۱۹۳۸.

 

[Elka Shine]

رونمایی از سر مجسمه‌ی آزادی، ۱۸۸۵.

الویس در ارتش، ۱۹۵۸.

استفاده از حیوانات به‌عنوان بخشی از درمان پزشکی، ۱۹۵۶.

آزمودن جلیقه‌ی ضدگلوله، ۱۹۲۳.

چارلی چاپلین ۲۷ ساله، ۱۹۱۶.

 

[Elka Shine]

فاجعه‌ی هیندنبورگ، ۶ می ۱۹۳۷.

یک اسب آبی سیرک کالسکه‌ای را می‌کشد، ۱۹۲۴.

آنی ادیسن تیلور، نخستین کسی که پس از پریدن با بشکه از فراز نیاگارا زنده ماند. ۱۹۰۱

زن ۱۰۶ ساله‌ی ارمنی از خانه حفاظت می‌کند. ۱۹۹۰

قفس بچه‌ها برای حصول اطمینان از اینکه در زندگی آپارتمانی به مقدار کافی هوای تازه و نور خورشید دریافت دارند. ۱۹۳۷

 

[Elka Shine]

جناب رونالد مک‌دونالد در سال ۱۹۶۳.

کافه‌تریای کارکنان دیزنی‌لند در سال ۱۹۶۱.

تبلیغی برای «آترابین»، داروی ضد مالاریا در گینه‌ی نو در طول جنگ جهانی دوم.

سرباز، موزی را با بزی شریک می‌شود. نبردهای سایپان در جریان است. ۱۹۴۴

دختر و عروسکش، بر ویرانه‌های باقیمانده از مکانی که روزی خانه‌اش بود. لندن، ۱۹۴۰

بنا شدن دیوار برلین. ۱۹۶۱

 

[Elka Shine]

سربازی ناشناس در ویتنام. ۱۹۶۵

مغازه‌ی کتابفروشی در جریان حمله‌ی هوایی به لندن نابود شد. ۱۹۴۰

والت یِئو، یکی از نخستین کسانی که در جهان تحت عمل جراحی پلاستیک قرار گرفت. ۱۹۱۷

دستگاهی برای برنزه کردن پوست د سال ۱۹۴۹.

مارتین لوترکینگ همراه با فرزندش، صلیبی سوخته را از حیاط جلویی خانه اش جابجا می‌کند. تصویر متعلق به سال ۱۹۶۰ است

نجات‌غریق در ساحل. ۱۹۲۰.

پاهای مصنوعی سال ۱۸۹۰ در بریتانیا.

​

 

[Elka Shine]

مادر و پسر از پنجره‌ی خانه، ابر قارچی ناشی از امتحان انفجار بمب اتمی سال ۱۹۵۳ در ل*ـاس‌وگاس.

مادری صورت خود را از شرم اجبارش برای فروش فرزندانش، در سال ۱۹۴۸ در شیکاگو، از دوربین پنهان ساخته.

پسر اتریشی، شادمان از داشتن یک جفت کفش نو در طول جنگ جهانی دوم.

در سال ۱۹۴۱، افسران هیتلر کریسمس را جشن گرفته‌اند.

شام کریسمس در اوج رکود اقتصادی: شلغم و کلم.

وینی پو و کریستوفر رابین واقعی، سال ۱۹۲۷.

 

[Elka Shine]

آخرین زندانیان آلکاتراز، زندان مخوف ا ترک می‌گویند. ۱۹۶۳.

ماکت‌های مومی موزه‌ی مادام توسو در اثر آتش‌سوزی ذوب و دفرمه شده‌اند. لندن، سال ۱۹۳۰.

یک شامپانزه که از مأموریت ارسال به فضا به سلامت بازگشته، اینطور در برابر دوربین‌ها فیگور گرفته است. ۱۹۶۱

مشروبات الکلی که در طی دوران ممنوعیت (۱۹۲۹) قاچاقی ساخته می‌شد، از پنجره‌ی منزلی در دیترویت بیرون ریخته می‌شود.

قیافه‌ی دانشجویان پرینستون پس از یک برف‌بازی! ۱۸۹۳

یک خودکشی زیبا! «اولین مک‌هِیل» ۲۳ ساله از طبقه هشتاد و سوم ساختمان امپایر استِیت در سال ۱۹۴۷ خود را پرتاب کرد و بر سقف لیموزین ساختمان ملل جان سپرد.

اولین روز، پس از تغییر قوانین رانندگی مقرر در سال ۱۹۶۷ در سوئد!

 

[Elka Shine]

تصاویر عثمانی(۱): ینی‌چریان
در تاریخ نام ینی‌چریان را بسیار شنیده‌ایم؛ به‌ویژه در دورۀ صفوی و در نبردهای آنها با عثمانیان، اما اینکه این نیروها از چه تشکیلاتی برخوردار بودند و چرا در تاریخ عثمانی تا این اندازه اهمیت یافتند موضوعی است که برای بسیاری هنوز مبهم است. برای پاسخ به این پرسش‌ها جناب آقای طاهر بابایی (دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه تهران) در بخش نخست از سلسله مطالبش با عنوان «تصاویر عثمانی» به سراغ ینی‌چریان رفته و در ادامۀ مطلب خویش تصاویری از آنها را نیز در معرض تماشای خوانندگان قرار داده است تا دید بهتری نسبت به این گروه پیدا کنند.

ینی‌چریان

«ینی‌چری» به معنی سپاه نو است[۱] و تأسیس این دسته به دوران اورخان نسبت داده شده است[۲]. با توجه به اینکه ینی‌چریان از میان عجمی اوغلان‌ها[۳] انتخاب می‌شدند، باید پس از تشکیل عجمی اوغلان‌ها (در زمان مراد اول) به‌وجود آمده باشند. در این میان برخی از منابع نیز تشکیل آن را به دوران مراد اول نسبت داده‌اند.[۴] اما هرچه باشد، ینی‌چریان برآمده از قانون «پنچیک»[۵] بودند و تحت تأثیر فرقۀ بکتاشیه به‌وجود آمدند.[۶]

از تشکیلات اولیۀ «اوجاق»[۷] ینی‌چری اطلاعی در دست نیست و قوانین اوجاق به مرور زمان تکمیل گردید و تشکیلات آن به تکامل رسید.[۸] یکی از دلایل مهم تشکیل ینی‌چریان، توسعۀ قلمرو بر اثر فتوحات و کمبود نیروی نظامی بوده است. به عبارت دیگر برای فتوحات در روم ایلی و محافظت از آن، به ارتشی دائمی نیاز بود.[۹]

ینی‌چریان متناسب با تعلیمات بکتاشیه تربیت می‌شدند و به‌شدت به آداب آن پایبند بودند.[۱۰] اینان به‌شدت تحت حمایت حاجی بکتاش ولی (رهبر بکتاشیان) قرار داشتند و خود را بکتاشیه و فرماندهانشان را «آغایان بکتاشیان» می‌نامیدند؛[۱۱] از ‌همین رو بود که نود‌ونهمین «اورته»[۱۲] خود را به درویشان بکتاشیه اختصاص داده بودند.[۱۳] علاوه بر تعلیمات بکتاشیه، آداب رزم نیز به ینی‌چریان آموزش داده می‌شد.[۱۴] مکانی به نام «ینی‌چری تعلیمخانه سی» یا «یکیچریان خانه سی» به این امر اختصاص یافته بود.[۱۵] امر آموزش به وسیلۀ «تعلیمخانه چی»‌ها که اورته پنجاه و چهار ینی‌چریان را تشکیل می‌دادند، انجام می‌شد و زیر نظر «تعلیمخانه جی‌باشی» قرار داشتند.[۱۶]

اوجاق ینی‌چری به سه بخش «یایابکلر» (جماعت/ یایاباشی/ سرپیادگان)، «سگبان» و «آغا بلوکلر» (بلوکباشی/ بلوکلی) تقسیم می‌شدند که به ترتیب از ۶۵، ۳۴، و ۶۱ اورته تشکیل می‌شدند.[۱۷] یایاباشی‌ها اولین اورته‌های اوجاق ینی‌چری را تشکیل می‌دادند.[۱۸] در بخش آغا بلوک‌ها نیز مقاماتی مانند «باش بلوکباشی»، «کتخدا»، «کتخدا یری» (جانشین کتخدا)، «محضر‌باشی» و … حضور داشتند.[۱۹] سگبان‌ها نیز گروهی بودند که ابتدا به کار شکار می‌پرداختند،[۲۰] اما در زمان مراد اول به امور نظامی نیز مشغول شدند[۲۱] و سرانجام در دوران محمد فاتح شصت‌وپنجمین اورته ینی‌چریان را تشکیل دادند.[۲۲]

اوجاق ینی‌چری دارای قوانین ویژه‌ای بود که محدودیت‌هایی را نیز شامل می‌گردید.[۲۳] افراد اوجاق ینی‌چری علاوه بر شرکت در جنگ، به وظایف دیگری نیز مکلف بودند. از جملۀ این وظایف، «یساقچی‌گری» (محافظت از قلاع و شهرهای ایالات) بود که اورته‌های ینی‌چری به نوبت و به مدت سه سال در قلاع نگهبانی می‌دادند که به گروه یادشده «نوبتچی» گفته می‌شد. در میان اینان گروهی داوطلب و بدون مواجب از ساکنان شهر یا قلعه به ینی‌چریان اضافه می‌شدند و جزء آنان به‌شمار می‌آمدند.[۲۴]

فرماندۀ اوجاق ینی‌چری، «ینی‌چری آغاسی»[۲۵] نام داشت که پنجاه‌وششمین اورته از آن وی بود و در آن تعدادی «نوبتچی» و صد نفر «حربه‌جی» برای انجام امور اورته و محافظت از آن حضور داشتند[۲۶] وی به سبب فرماندهی کل اوجاق ینی‌چری، «اوجاق آغاسی» نامیده می‌شد.[۲۷] به دلیل اهمیت داشتن این منصب برای سلطنت، همواره این صاحب‌منصب از میان معتمدترین افراد انتخاب می‌شد. تا آغاز سدۀ شانزدهم میلادی این صاحب‌منصب از میان اوجاق ینی‌چری انتخاب می‌شد، اما به دلیل تمایلات آشوب‌طلبانه، این رویّه به مدت طولانی از میان برداشته شد و ینی‌چری آغاسی از میان افراد معتمد دربار انتخاب می‌شد[۲۸] از وظایف وی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: رسیدگی به نظم و انضباط استانبول، انتظام نیروهای قلاع و استحکامات، بازدید از کوچه‌ها و اصناف، تنبیه متخلفان و مجرمان و همراهی وزیر اعظم در آتش‌سوزی‌ها.[۲۹] وی همچنین دارای دیوانی به نام «آغا دیوانی» بود که حضور وی در آن الزامی بود.[۳۰]

محمود شوکت در کتاب «عثمانلی تشکیلات و قیافت عسکریه سی» (تشکیلات و پوشش نظامی عثمانی) پوشش ینی‌چری آغاسی را این گونه آورده است: بر سر کلاهی به نام «قلفات» می‌نهاد و چوقه/ چوخه سرخ رنگ بر تن می‌کرد. خفتانی بدون آستین به نام «اوست» بر روی چوقه می‌پوشید که گاهی آستینی از اطلس سفید یا زرد رنگ بر آن دوخته می‌شد. نیز شلواری سرخ‌رنگ و کفش‌هایی زرد به پا می‌کرد.[۳۱]

از مسئولان زیردست ینی‌چری آغاسی می‌توان به این مناصب و مشاغل اشاره کرد:

•«قول کتخداسی» که «اوجاق کتخداسی» و «کتخدا بک» نیز نامیده می‌شد و معاون ینی‌چری آغاسی به‌شمار می‌آمد؛[۳۲]

•«سگبان‌باشی» که فرماندۀ بخش سگبان‌های ینی‌چری بود؛

•«زغرجی‌باشی» فرماندۀ اورته شصت‌وچهارم؛

•«صامسونجی» فرماندۀ اورته هفتادویکم؛

•«طورناجی» فرماندۀ اورته شصت‌وهشتم؛

•«خاصکی‌ها» فرماندهان اورته‌های چهاردهم، چهل‌ونهم، شصت‌وششم و شصت‌وهفتم؛

•«محضر آغا» فرماندۀ اوطه[۳۳]های نامعین؛

•«کتخدا یری» جانشین معاون؛

•«باش بلوکباشی» پرسابقه‌ترین افراد آغا بلوک؛

•«ینی‌چری افندیسی» مسئول امور مالی ینی‌چریان.[۳۴]

گروه‌های متعددی نیز در میان اورته‌های ینی‌چری وجود داشتند که مهم‌ترین آنها عبارت بود از:

•«چیپلاق»[۳۵] ها؛ یعنی گروهی که برای ادای خدمت برهنه می‌شدند؛[۳۶]

•«سقّا»ها مسئول تأمین آب اوجاق که به آنها «سبیلچی» هم می‌گفتند؛[۳۷]

•«فودله خواران» ایتام ینی‌چریان که برای تأمین معاش، مقرری مشخصی دریافت می‌کردند؛[۳۸]

•«سردارلر» (سرداران) که از طرف ینی‌چری آغاسی، برای انتظام امور مناطق مأمور می‌شدند؛[۳۹]

•«نوبتچی‌ها» و «دیزدار» (دژدار)ها که به نوبت از قلاع نگهبانی می‌کردند؛[۴۰]

•«قوللقجی/ قره قوللقجی» به معنی خدمتکار که درواقع خدمۀ اوجاق و مسئول جاروکشی، تهیۀ هیزم و لوازم مورد نیاز اوطه بودند؛[۴۱]

•«قول قرنداشی» دسته‌ای که در اواخر سدۀ شانزدهم میلادی از سرزمین‌های بیگانه و غیر از اوجاق عجمی به اوجاق ینی‌چری راه یافتند.[۴۲]

ینی‌چریان در سال ۱۲۴۱ق/ ۱۸۲۵م از میان برداشته شدند.[۴۳]

تصاویر زیر از کتاب‌های تشکیلاتی (مانند «عثمانلی تشکیلات» و «قیافت عسکریه سی») و سفرنامه‌ها گردآوری شده است.

برای مطالعۀ بخش دوم، سوم، چهارم و پنجم این مطلب بر لینک زیر کلیک کنید:
تصاویر عثمانی(۲): خمپاره‌چی/ خمبره‌جی
تصاویر عثمانی(۳): صولاق
تصاویر عثمانی(۴): چاوش
آتیش داری؟ (تصاویر عثمانی ۵: چپق)
مطالب مرتبط:

جامعۀ مدنی در امپراتوری عثمانی
تسنن دوازده امامی در نسخه های خطی دوره عثمانی
مجموعه مقالات اجلاس صدمین سالگرد مشروطه دوم عثمانی
معرفی کتاب«ایران و عثمانی در آستانه قرن بیستم»
اختیارات مجلس در قوانین اساسی مشروطه ایران و عثمانی
مقایسۀ اختیارات سلطان در مشروطه ایران و عثمانی
ایران در تاریخ‌نگاری عثمانی و ترکیه
گزارش سفیر عثمانی از مشروطه در ایران
هویت عثمانی: ترک، مسلمان یا رومی؟
اروپا در سفرنامه های عثمانی
امپراتوری عثمانی (عصر متقدم ۱۳۰۰ تا ۱۶۰۰)
گفتگوی «پیشینه» با دکتر حسن حضرتی به بهانه برگزیده شدن کتاب «مشروطه عثمانی»
فیلم های مرتبط:

مقدمات اتحاد عثمانی و آلمان در جنگ جهانی اول(فیلم)
فیلمی کمتر دیده‌شده از خلیفۀ عثمانی
فیلمی از عثمانیان در دهه ۱۹۱۰
تصاویر مرتبط:

محافظت از گنجینه‌های تاریخی امپراتوری عثمانی
سکه‌های عثمانی
تظاهرات ترک‌های جوان در استانبول
سند:

پوستری از سلاطین عثمانی
پی‌نوشت‌ها:

[۱] وفیق بک، ج۱، ص ۲۷۱٫ تقریباً در تمامی منابع عثمانی به صورت «یکیچری» آمده است. ضمناً به صورت «ینکجریه» و «ینجشریه» (ابی السرور، صص ۳۲۶، ۳۵۳) و همچنین به صورت «اینکجریه» (ابن علوان، ص ۵۳) ذکر شده است. در مآخذ عربی نیز به صورت «انکشاریه» نوشته می‌شود (صابان، ص۴۱؛ الخطیب، ص ۵۰).

[۲] جواد پاشا، ج۱، ص ۳۳؛

Uzunçarşılı, c 1, s 144.

[۳]کودکانی که از میان خانواده‌های غیر مسلمان برای تربیت و استخدام در دربار یا صنوف نظامی گردآوری می‌شدند. انتساب اینان به عجمی به سبب تعلق به نواحی بیگانه یا کم‌تجربگی (عجمی= تجربه سز لیک) بوده است.

[۴] نشانچی، صص ۱۱۹- ۱۲۰؛

Hezarfen, s 143; Uzunçarşılı, c1, Ay.

[۵] پنج یک؛ فرایند سربازگیری از میان اسرا براساس خمس غنائم که از آن سلطان بود.

[۶] جواد پاشا، ج۱، ص ۸؛

Hezarfen, s 144.

[۷] واژه‌ای ترکی است که اصطلاحاً به گروهی اطلاق می‌شود که افرادش در یک مکان واحد مستقر باشند (صابان، ص ۴۲). در دورۀ عثمانی به بخش‌های نیروی نظامی سلطان (نیروی زمینی و دریایی) اطلاق می‌شد و واژۀ اوجاقات به ارتش عثمانی اشاره دارد (الخطیب، ص ۵۴). به جای این واژه، می‌توان از «تشکل» و «بنیاد» استفاده کرد.

[۸] جواد پاشا، ج۱، صص ۳۳، ۳۴، ۳۷؛

Uzunçarşılı, c1, s 145.

[۹] Uzunçarşılı, c1, Ay.

[۱۰] A.mlf, c 1, ss 147- 150.

[۱۱] جواد پاشا، ج۱، ص ۸٫

[۱۲] اورته یا اورطه به دسته یا واحدی نظامی گفته می‌شد و از واژۀ «اردو» گرفته شده است (الخطیب، صص ۵۳،۵۴). گاهی به جای اورته از واژۀ بلوک نیز استفاده می‌شد.

[۱۳] همو، ج۱، ص ۱۵٫

[۱۴] همو، ج۱، ص ۱۴؛

Pakalın, c 2, s 713.

[۱۵] اولیاءچلبی، ج۱، صص ۳۲۳، ۵۸۰٫

[۱۶] جواد پاشا، ج۱، ص ۱۵؛

Pakalın, c2, s 713.

[۱۷] شوکت، ج۱، ص ۳؛

Hezarfen, Ay.

[۱۸] Uzunçarşılı, c 1, ss 156- 157.

[۱۹] A.mlf, c1, s 173.

[۲۰] Özcan, “sekban”, c 36 “sekban” maddesi.

[۲۱] Neşri, Mehmet, c 1, s 242.

[۲۲] Uzunçarşılı, c 1, s 162.

[۲۳] بخشی‌هایی از این قوانین: ۱) فرماندۀ آن باید از «قول»ها باشد؛ ۲) به طور متحد و متفق در یک قرارگاه مستقر باشند؛ ۳) عدم استعمال دخانیات؛ ۴) پیروی از حاجی بکتاش ولی در طاعات الهی؛ ۵) استخدام از طریق دوشیرمه؛ ۶) ترفیع در اوجاق بر اساس سابقه؛ ۷) تأدیب ینی‌چریان فقط به وسیلۀ مسئولان اوجاق ینی‌چری؛ ۸) معافیت بیماران و علیلان از خدمت؛ ۹) تراشیدن ریش؛ ۱۰) عدم تأهل؛ ۱۱) تمام وقت بودن؛ ۱۲) …(جواد پاشا، ج۱، ص ۳۴).

[۲۴] Uzunçarşılı, c 1, ss 324- 330.

[۲۵] یکیچری آغاسی (طاش کوپروزاده، ص ۶۷؛ فریدون بک، ج ۲، ص ۹۷)، آغای یکیچریان (نعیما، ج ۴، ص ۳۱)، آغا اینکجریه (ابن علوان، همان‌جا).

[۲۶] جواد پاشا، ج۱، ص ۱۵٫

[۲۷] Uzunçarşılı, c 1, s 177; pakalın, c 2, s 711.

[۲۸] Uzunçarşılı, c1, Ay.

[۲۹] شوکت، ج۱، صص ۴۹- ۵۰؛ جواد پاش، ج۱، صص ۱۷- ۱۹؛

Uzunçarşılı, c1, ss 187, 188.

[۳۰] جواد پاشا، ج۱، ص ۱۷٫

[۳۱] شوکت، ج ۱، ص ۴۹٫

[۳۲] شوکت، ج۱، صص ۵۵ -۵۶؛ جواد پاشا، ج۱، ص ۲۱؛

Pakalın, c 2, s 317.

[۳۳] به معنی اتاق و واحد کوچک نظامی، زیرمجموعۀ اورته.

[۳۴] جواد پاشا، ج۱، ص ۱۷؛

Uzunçarşılı, c 1, s 174.

[۳۵] چیپلاق در ترکی به معنی برهنه است.

Pakalın, c 1, s 363.

[۳۷] شوکت، ج۱، ص ۷۹؛

pakalın, c 3, s 96.

[۳۸] شوکت، ج۱، ص ۳٫

[۳۹] Pakalın, c 3, s 181.

[۴۰] Hezarfen, s 151- 152; pakalın, c 2, s 705.

[۴۱] وفیق پاشا، ج ۲، ص ۹۵۹؛ استرآبادی، ص ۲۱۷؛ رامپوری، ص ۶۸۶؛

Pakalın, c 1, s 198.

[۴۲] Pakalın, c 2, s 317.

[۴۳] برای آگاهی از روند الغای ینی‌چریان و جزئیات آن، نک: اسعد افندی، محمد، اُسّ ظفر، مطبعۀ سلیمان افندی، بی‌جا، ۱۲۳۷ق. نیز برای اطلاع کامل دربارۀ ینی‌چریان نک:

Koçu, Reşad Ekrem, Yeniçeriler, İstanbul 2004
​