همگانی آموزش قواعد عربی|کاربران نگاه

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

فعلهاي ثلاثي مزيد که داراي يک حرف زائد هستند ß 1 + 3

سه باب مي باشد حرف زائد + ثلاثي مجرد

1) باب افعال ß اينگونه صرف مي شود

حرف زائد +ريشه ماضي مضارع امر مصدر حرف زائد

1+3 افعل يفعل افعل افعال الف

مانند : اکرم يکرم اکرم اکرام الف

نکته : مصدر همان باب است .

نکته : براي يافتن حرف زائد به صيغه ي اول ماضي فعل ( مفرد مذکر ) مراجعه مي کنيم . اکـــرم

افــعــل ßالف زائد

نکته : مصدرها يا سماعي هستند ( حفظ کردني و شنيدني )‌يا قياسي ( ياد گرفتني)

تمام مصادر ثلاثي مجرد سماعي هستند يعني وزن مشخصي ندارند وما از فرهنگ لغت آنها را مي بينيم .

اما مصادر ثلاثي مزيد داراي وزن معيني هستند . مانند :‌ اکرام ß افعال

نکته : در قواعد درس اول گفتيم براي ساختن فعل امر حرف مضارع را حذف کرده چنانچه حرف بعد آن ساکن بود يک همزه با حرکت کسره يا ضمه مي آوريم.

نکته مربوط به باب افعال : اکنون مي آموزيم که همزه ي فعل امر در باب افعال ، هميشه مفتوح است . تکرم ß اکرم



نکته : دومين باب فعل ثلاثي مزيد( با يک حرف زائد ) ß باب تفعيل

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

2 ) باب تفعيل :

ماضي مضارع امر مصدر حرف زائد

1+3 فعل يفعل فعل تفعيل ( تشديد يا تکرار عين )

مانند : علم يعلم علم تعليم ( تشديد يا تکرار عين)



3 ) باب مفاعله :

ماضي مضارع امر مصدر حرف زائد

1+3 فاعل يفاعل فاعل مفاعله الف

مانند : جاهد يجاهد جاهد مجاهده الف

نکته : باب مفاعله ß دومصدر دارد : 1 ـ بروزن مفاعله ß مجاهده

2 ـ بروزن فعال ß جهاد

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

نکته مربوط به کارگاه ترجمه درس دوم : فعل متعدي ، فعلي است که علاوه بر فاعل به مفعول نيز نياز دارد .

نکته : مفعول کلمه اي بود که در ترجمه ي فارسي پس از آن « را » مي آمد .

حال مي گوييم اگر فعلي به باب افعال يا تفعيل برود به صورت متعدي ترجمه مي شود يعني به مفعول نياز دارد .

مانند : ارســل رجـــل ولــده الي المدينه ß مرد فرزندش را به شهر فرستاد

فعل ماضي باب افعال متعدي فاعل مفعول

مترادف متضاد

الجزيل = الکثير قريب # بعيد جمع ß السنين

حبيب = خليل = صديق قليل # کثير مفرد ß سنه

حسنا = جيدا اليل # النهار

الطريق = السبيل = النهج ذات ليله # ذات يوم

النبي = الرسول

قلقا = حزينا



«ادب خرج ندارد اما هر چيزي را خريداري مي کند پس سخن کم گوي تا محبوب شوي»

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

هوالحي

قواعد درس سوم :

فعل مزيد :


« داني که چرا خدا تو را داده دو دست من معتقدم که بهـرآن سـري هست

با يک دست به کــار خويشتن پردازي با دست دگرزديگران گيري دست »



در قواعد درس دوم در مورد 3 باب از فعلهاي مزيد با يک حرف زائد صحبت کرديم
( باب افعال ـ تفعيل ـ مفاعله )

اکنون فعلهاي مزيد با دو حرف زائد :

فعلهاي ثلاثي مزيد که داراي دو حرف زائد هستند پنج باب مي باشند

( حرف زائد)2 + 3 ( ثلاثي مجرد)

4 ) باب تفعل ß اينگونه صرف مي شود

ماضي مضارع امر مصدر حرف زائد

2+3 تفعل يتفعل تفعل تفعل تـ ( تکرارعين الفعل يا دومين حرف اصلي

مانند : تعلم يتعلم تعلم تعلم تـ

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

5 ) باب تفاعل :

ماضي مضارع امر مصدر حرف زائد

2+3 تفاعل يتفاعل تفاعل تفاعل ت ـ الف

مانند : تکاتب يتکاتب تکاتب تکاتب ت ـ الف

6 ) باب افتعال :

ماضي مضارع امر مصدر حرف زائد

2+3 افتعل يفتعل افتعل افتعال الف ـ ت

مانند : احترم يحترم احترام احترام الف ـ ت

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

7 ) باب انفعال :


ماضي مضارع امر مصدر حرف زائد

2+3 انفعل ينفعل انفعل انفعال الف ـ ن

مانند : انقلب ينقلب انقلب انقلاب الف ـ ن

نکته : از فعلهاي ثلاثي مزيد که داراي 3 حرف زائد مي باشد فقط يک باب است و آن :

8 ) باب استفعال :

ماضي مضارع امر مصدر حرف زائد

3+3 استفعل يستفعل استفعل استفعال الف ـ س ـ ت

مانند : استخرج يستخرج استخرج استخراج الف ـ س ـ ت

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

مترادف متضاد

الجزيل = الکثير قريب # بعيد جمع ß السنين

حبيب = خليل = صديق قليل # کثير مفرد ß سنه

حسنا = جيدا اليل # النهار

الطريق = السبيل = النهج ذات ليله # ذات يوم

النبي = الرسول

قلقا = حزينا



«ادب خرج ندارد اما هر چيزي را خريداري مي کند پس سخن کم گوي تا محبوب شوي»

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

مترادف : متضاد :

انيقه = بديع رخيص # باهظا

مسکين = فقير مسرور # محزون

تامل = تفکر = تاني بشير # نذير

الاسوه = المثالي سيئات # حسنات

الصغير # الکبير

انقلب الي # اقبل

تکاسل # اجتهد

جمع ß الاحذيه ـ الصحف

مفرد ß حذاء ـ الصحيفه



« گذشت و مهرباني اي عزيزم از درخت آموز

که حتي سايه از هيزم شکن هم وا1 نمي گيرد »

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

قواعد درس چهارم

مبحث جامد ومشتق :


« کسي نيک بيند به هر دو سراي1

که نيکي رساند به خلق خداي»

1ß سراي: دنيا و آخرت

اگر به جدول تجزيه و ترکيب ( الاعراب و التحليل الصرفي) در صفحات 27 و 28 جزوه دقت کنيد در تقسيم اسم مواردي ( تحت عنوان جامد ومشتق) را مي بيند.

قواعد درس 5و4 مربوط به مبحث جامد و مشتق است و هر دو درس مکمل يکديگرند.

بحث جامد و مشتق مخصوص به اسم مي باشد نه فعل و نه حرف.

اسم جامد : اسمي است که از ريشه فعل ساخته نمي شود به عبارت بهتر از کلمه ديگري گرفته نشده .

مانند : رجل ـ ارض ـ شمس ـ جبل

اسم مشتق: اسمي است که از ريشه ي فعل ساخته مي شود به عبارت بهتر از کلمه ديگري گرفته شده مانند :

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

مشتق :

شير: ماست ـ دوغ ـ پنير ـ کشک ـ کره ـ ß (مشتق) گرفته شده از شير

نفت: پاک کن ـخود کارـ کيف ـ جامدادي ـ پلاستيک ـ ....... ßمشتق ( گرفته شده از نفت)

کتب : کاتب ـ مکتوب ـ مکتب

اگر يادتان باشد در دو درس قبل ( مبحث مجرد ومزيد) ياد گرفتيم که مجرد به چيزي گفته مي شود که اولين صيغه ماضي فعل آن از سه حرف اصلي تشکيل شده باشد

مانند: قتل يا يقتلون و .... شهد و مشهود .....

و ثلاثي مزيد فعلي است که به اولين صيغه ماضي آن ( سه حرف اصلي آن) يک ـ دو يا سه حرف اضافه مي گردد





مانند : اجتهد ( الف ـ ت) (جهد) احسن ( حسن ريشه ) ( الف )

حروف زائد ريشه زائد