آموزشی دستور زبان فارسی|طلایه کاربر نگاه

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

توصيف

پرسش هايي از متن :
يكي از راههاي رايج پروردن مطالب توصيف است.
1 – توصيف در چه نوع نوشته هايي كاربرد دارد؟ نوشته هاي علمي و ادبي




2 – در چه نوع از توصيف هايي از عناصر خيال استفاده مي كنيم؟


در توصيف هايي كه قصد داريم موصوف در برابر چشم مخاطب مجسم گردد و تصويري زنده از آن ارائه شود.




3 – انواع توصيف را فراخور موضوع بنويسيد.


يك پديده علمي، وصف طبيعت، وصف عصر و زمانه كه دراين مجموعه وصف حالات جانوران ،افراد انساني اقتصادي زندگي و .....جاي مي گيرد.




4 – مواد توصيف چه چيزهايي هستند؟


حواس پنج گانه، تجربه هاي حسي و عاطفي




5 – در هر يك از انواع و گونه هاي توصيف چه چيزهايي لازم و ضروري است؟


به گنجينه واژگان در خور متناسب نيازمند است. استفاده از هر گونه صفت، فعل و قيد مناسب ضروري است.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

1 – مفرد جمع هاي مكسر زير را بنويسيد.


احرار -> حر ، قلاع -> قلعه ، قرا -> قريه ، ادّله -> دليل ، نسخ -> نسخه ، فلاسفه-> فيلسوف ، تجار -> تاجر ، مكاتيب -> مكتوب ، مكاتب -> مكتب ، رعايا -> رعيت ، نواحي -> ناحيه ، معاني -> معني ، اجانب -> اجنبي ، اشياء -> شيء




2 – صحيح كلمات زير را بنويسيد.


الف) استيفا از كار -> استعفا از كار
ب) تمر يادبود -> تمبر ياد بود
ج) خورده فروشي -> خرده فروشي
د) روغن مايه -> روغن مايع

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

+ نوشته شده در جمعه ششم فروردین ۱۳۸۹ ساعت 19:30 توسط مهتاب یزدانی | نظرات

مقايسه

پرسش هايي از متن :
1 – يكي از راههاي پروردن معاني مقايسه است.




2 – از مقايسه به چه منظوري استفاده مي شود؟


براي آنكه مفهوم و موضوع مورد نظر را روشنتر بيان كند يا شباهت ها، تفاوت ها و درجات و مراتب دو چيز را بهتر نشان داد، از مقايسه استفاده مي شود.




3 – مقايسه معمولاً بين چه اموري انجام مي گيرد؟


مقايسه معمولاً بين دو يا چند پديده صورت مي گيرد كه از هر نظر قابل مقايسه باشند، مثل بين دو انسان ، دو شاعر، چند تفكر




4 – از شيوه ي مقايسه در ادبيات گذشته به ويژه ادبيات عرفاني سيار استفاده مي شده است.




5 – تمثيل نيز از مقايسه بهره مي گيريم




6 – در قرآن كريم نيز بارها از شيوه هاي تمثيل و مقايسه استفاده مي شده است.




7 – غرض از مقايسه چيست؟


روشن كردن معني و مفهوم، بيان شباهت ها و تفاوت ها و درجات و ويژگيهاي دو امر است.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

بياموزيم : جمله ي دعايي عربي :


بايد بدانيم : عبارت «صلي الله عليه و آله» يك جمله دعايي عربي به معني « درود خداوند براو و آلش باد» است و در فارسي رواج دارد. اگر كلمه ي «عليه» را از اين جمله حذف كنيم. جمله دعايي ناقص مي شود و معناي آن چنين است. «درود خداوند باد» پس بايد اين جمله دعايي را كامل بنويسيم:
پيامبر اسلام (ص) «صلي الله عليه و آله» فرمود: من «معلم» برانگيخته شدم.
گاهي به اختصار مي نويسيم : پيامبر (ص) فرمود :
اما بايد (ص) را بخوانيم «صلي الله عليه و آله»

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

1 – نمونه اي از ايات قرآني را با راهنمايي معلم خود بيابيد كه در آن دو چيز مقايسه شده باشد.


خداوند گران مرتبه در مقايسه حل و باطل اينگونه تمثيل مي آورد: خدا از آسمان آبي فرو فرستاد كه در هر ورودي به قدر ظرفيتش سيل آب جاري شد و بر روي سيل كفي برآمد. چنانچه فلزاتي را نيز براي تجمل و يا براي اثاث و ظروف در آتش ذوب كنند مثل كفي بر آورد. خدا به مثل اين براي حق و باطل مثل مي زند كه آن كف به زودي نابود مي شود و اما آن آب و فلز كه به خير مردم است در زمين باقي مي ماند. خدا مثلها را چنين مي زند .(سوره رعد، آيه 17) همچنين است از مقايسه حكمت دهنده آن، تمثيل در شأن منافقان، تمثيل در ناپايداري دنيا و غيره .




2 – كاربرد درست كلمات زير را بنويسيد:


جاناً -> جاني ، دوماً -> دومي ، سوماً -> سومي، تلفناً -> تلفني ، زباناً -> زباني ، تلگرافاً -> تلگرافي ، باغات -> باغ ها، گرايشات -> گرايش ها

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

گروه اسمي(1)

پرسش هايي از متن :
1 – گروه اسمي چيست ؟ مثال بزنيد؟


هر اسمي را كه همراه با يك يا چند وابسته بيابد.«گروه اسمي» مي گويند. مانند اين روزگار ناپايدار و گذرا




2 – گروه اسمي در جايگاه كداميك از اجزاء به كار مي رود؟


در جايگاه : نهاد، مفعول ، متمم ، مسند




3 – گروه اسمي از يك اسم به نام هسته تشكيل مي شود ولي مي تواند از يك يا چند وابسته داشته باشد.




4 – وجود هسته اجباري و وجود وابسته اختياري است.




5 – كلمه هاي زير را گسترش دهيد بطوريكه اين كلمه ها «هسته » قرار گيرند.
درخت ، پهلوان


گسترش مرحله اي واژه ي درخت -> چند درخت -> اين چند درخت -> اين چند درخت پر ميوه -> اين چند درخت پر ميوه ي شيرين .
گسترش مرحله اي واژه پهلوان -> دو پهلوان -> آن دو پهلوان -> آن دو پهلوان دلير -> آن دو پهلوان دلير دوست داشتني و .......

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

6 – اسم را چگونه مي شناسيم؟


اسم با يكي از راههاي زير شناخته مي شود.
الف) مي توان آن را جمع بست.
ب) مي توان بدنبال آن «ي » نكره آورد.
ج) مي توان «اين» و «آن» را به همراه بكار برد.
د) مي توان آن را به عنوان نهاد، مفعول ، متمم و ......در جمله بكار برد.




7 – ويژگيهاي اسم را بنويسيد.


الف) شمار : اسم يكي است يا بيشتر.اگر يكي (مفرد) باشد نشانه اي همراه ندارد. اما اگر بيش از يكي باشد. يكي از اين نشانه ها را دارد:
«ها» -> تلاش ها، درخت ها «ان» -> پسران ، پهلوانان ، «ات» -> اطلاعات ، ارتباطات ، «ين» -> ضابطين، مهندسين، «ون» -> انقلابيون ، روحانيون ، جمع مكسر:حوادث (جمع حادثه) و اقوام (جمع قوم)
ب) معرفه (شناس) ، نكره (ناشناس) و اسم جنس
معرفه : (شناس) كه مهم ترين نشانه ي آن در مفعول «را» است.
نكره : (ناشناس) كه نشانه ي آن «ي» و «ي و را» پس از اسم است.
اسم جنس : (نه معرفه ، نه نكره)

ج) اسم عام و خاص :‌اسمي است كه جمع بسته شود، ي نكره مي گيرد بر همه افراد طبقه خود دلالت مي كند. اسم خاص اسمي است كه جمع بسته نمي شود، «ي» نكره نمي گيرد، بر فرد خاصي از طبقه خود دلالت مي كند.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

8 – اسم ها از جهت ساختمان به چند گروه دسته بندي مي شوند؟


اسم ساده : يك جزء دارند و تقسيم ناپذيرند.
اسم مركب : به دو يا چند جزء كه معني مستقل دارند تقسيم مي شود.
اسم مشتق : اسمي كه دست كم يك جزء آن معناي مستقل ندارد، يعني پيشوند يا پسوند است.




9 – ويژگيهاي اسم هاي زير را بنويسيد.


سفيد رود را دوست دارم. سفيد رود : اسم ، مفرد ، شناس، خاص، مركب
خنده زيباست. خنده : اسم ، مفرد، جنس، عام ، مشتق
گوسفندي در بيابان چريد گوسفندي، اسم، مفرد، شناس، عام، ساده

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

بياموزيم : رعايت نقش نماي اضافه :




1 - «نقش نماي اضافه» كسره اضافه را در نمونه هاي زير بررسي كنيد.


جنابِ عالي ، سخنِ معلم‌، لبِ تشنه، توپِ بازي
كسره اضافه «جناب ِعالي» و «سخنِ معلم» باعث صحيح و سريع خواني مي شود اما رعايت نكردن نقش نماي اضافه در «لبِ تشنه» و «توپِ بازي» باعث تغيير معنايي مي گردد.
لبِ تشنه : موصوف و صفت است در حالي كه لب تشنه صفت مركب و به معني كسي كه تشنه است.
توپِ بازي : يعني توپي كه ويژه بازي است، اما توپ بازي اسم مركب مي شود به معني باز كردن با توپ .




2 – توضيح دهيد رعايت نكردن نقش نماي اضافه در نمونه هاي زير چه تغييري در معني ايجاد مي كند؟


اسب سواري : تركيب اضافي است يعني اسبي كه ويژه سواري است. اما «اسب سواري» عمل سوار كاري را گويند.
قد بلند : تركيب وصفي است ، قدي كه بلند است اما قد بلند صفت مركب جانشين اسم محسوب مي شود.
پدر احمد را ديد : پدر احمد، تركيب اضافي و مفعول جمله است در حالي كه پدر، احمد را ديد معني دگرگون مي شود. پدر : نهاد, احمد : مفعول. همچنين است جمله ي : معلم بچه ها را شناخت.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

1 – هسته اين گروههاي اسمي را مشخص كنيد.(هسته ها در پرانتز قرار دارند)


همين (دو كتاب)جغرافي، (خانه) پدري، (عامل مهم) ترقي در جوانان، (سازمان ملي) توسعه و پيشرفت اقتصادي، (هر درخت) ميوه دار، همه (كس) ، (آهنگ هاي آسماني)، يك گله (گوسفند) ، هر پنج (دانش آموز).




2 - با يكي از راههاي چهارگانه اي كه خوانديد اسم بودن واژه هاي زير را ثابت كنيد :
اسم ها عبارتند از : پارچه ، قيد، اصلي، معرفه ديوار، ساختمان ، شعر ، شعرا . چون :


الف: مي شود آن ها را جمع بست. پارچه ها، قيدها، اصلي ها، معرفه ها ، ديوارها ، ...
ب: آن و اين مي گيرند. آن پارچه، آن قيد، آن ديوار .......
پ : ي نكره مي گيرند : پارچه اي ، قيدي ، اصلي اي ، معرفه اي ، ......
ت : در جمله تعش مي پذيرند‌:‌پارچه را خريدم ، فيلم اصلي است و ...........