مقاله عمدتاً به نثری با موضوعات غیر تخیلی گفته میشود که بخش مستقلی از یک کتاب، روزنامه، مجله و غیره را تشکیل میدهد. مقاله معمولاً نوشتهای است مربوط به یک موضوع ویژه.
ارکان مقالهنویسی
وحدت موضوع:
مقاله باید حول یک موضوع مشخص نوشته شود. نباید مرتب از این شاخه به آن شاخه پرید و خواننده را در میان دادههای متفاوت و بیربط سرگردان کرد.
وحدت زمان:
نویسنده باید زمان مقاله را از ابتدا تا به انتها ثابت نگاه دارد. اگر قرار است رویدادی در دوران حاضر بررسی شود نباید در میانهٔ مقاله به بررسی جوانب همان موضوع در عصر قاجار پرداخت. دقت شود این امر تناقضی با آوردن مقایسههای تاریخی ندارد.
وحدت مکان:
مکان مقاله نیز باید ثابت نگاه داشته باشد. اگر مقاله دربارهٔ پدیدهای در ایران نوشته میشود نباید در پایان، سر از تحلیل همان موضوع در شیلی درآوریم!
انسجام:
یکپارچگی مهمترین ویژگی هر مقاله است که به تمامی بخشهای یک نوشتار بازمیگردد. کلمات و جملات در یک مقاله درست مانند حلقههای زنجیر به یکدیگر بستهاند. نویسنده باید با هنر نویسندگی و قدرت استدلال خود، موضوع را بپروراند و خواننده را به نتیجهٔ دلخواه برساند. هر گونه آشفتگی و پراکندگی در ساختار مقاله و نکات و جملاتی که تکهتکه پایههای عرضهٔ یک اندیشه را تشکیل میدهند، نویسندهٔ مقاله را در موفقیت ناکام خواهد کرد.
استنتاج:
هر مقاله با هدف رساندن یک پیام نوشته میشود. ممکن است نتیجهگیری در پایان مقاله و پس از بهرهگیری از دلایل مختلف، آورده شود. ممکن است نویسنده پیام مقاله را در ابتدا بیاورد و سپس به استدلال بپردازد. حتی ممکن است نویسنده زیر فشار سانسور، با زبردستی منظور خود را در لابلای پاراگرافهای مطلب بگنجاند. اما به هر صورت مقاله باید دارای نتیجهگیری باشد. تفاوت مهم مقاله و یادداشت در همین جاست. زیرا لزوماً در یادداشت نتیجهگیری خاصی وجود ندارد بلکه بیشتر تذکر و یادآوری یک موضوع مد نظر است.
مقالات الکترونیکی، مقالاتی در ژورنالهای علمی یا مجلات هستند که از طریق انتقال الکترونیک در میتواند در دسترس باشند. آنها شکل خاصی از یک سند الکترونیکی با یک مطالب تخصصی، هدف، فرمت، ابر داده، و در دسترس بودن آنها ترکیب مقالات فردی از ژورنالها علمی یا مجلات (و در حال حاضر مجلات محبوب) هستند، هدف آنها ارائه مواد برای پژوهش و مطالعه علمی است. آنها تقریباً شبیه مقالا مجلات چاپی فرمت شدهاند. ابرداده در پایگاههای تخصصی مانند راهنمای مجلات دسترسی آزاد و همچنین پایگاههای داده برای این رشته وارد شدهاند؛ و آنها عمدتاً از طریق کتابخانههای تخصصی و کتابخانههای دانشگاهی به طور کلی هزینه ثابت در دسترس هستند. مقالات الکترونیکی را میتوان در ژورنالهای فقط اینترنتی (برتری همتراز) یافت؛ اما در قرن ۲۱ آنها به عنوان نسخههای آنلاین از مقالاتی که در ژورنالها ی چاپی منتشر میشوند رایج شدند. عمل چاپ و نشر از یک نسخه الکترونیکی قبل از آن بعد از آنکه در چاپ ظاهر شود؛ به ویژه در پاب مد گاهی پیش انتشار نامیده میشود.
این اصطلاح میتواند همچنین برای نسخههای الکترونیکی نشریات کمتر رسمی، مانند آرشیوهای آنلاین به کار بـرده شود، کار آرشیوهای مقاله از دانشگاهها؛ سازمانهای دولتی، مخازن دولتی و خصوصی و موسسات و وب سایتها. در بسیاری از زمینههای دانشگاهی، پایگاههای داده کتابشناختی برای پیدا کردن مطالب خود به صورت آنلاین میباشند. رایجترین سایتها مبتنی بر اشتراک هستند یا به ازای پرداخت اجازی دسترسی میدهند. بسیاری از دانشگاهها برای مجلات الکترونیکی برای دانشجویان و اساتید خود امکان دسترسی فراهم میکنند؛ و آن معمولاً برای افراد امکان اشتراک را فراهم میکنند. تعداد فزایندهای از مجلات به صورت دسترسی آزاد بدون نیاز به هیچ اشتراکی هستند. بیشترین کار آرشیوهای مقالات در صفحههای خانگی سایت شخصی رایگان هستند. آنها به عنوان مجموعههایی در مخازن سازمانی و مخازن موضوعی هستند. رایجترین فرمهای انتقال،html؛ PDF و در زمینههای تخصصی مانند ریاضیات و فیزیک، تکس و پست اسکریپ هستند.
شش نوع مقاله ای که مجلات علمی آنها را چاپ می کنند
شاید یکی از پرتکرارترین سوالاتی که محققان با آن در فرآیند پذیرش و چاپ مقاله روبرو هستند این است که چه نوع مقالهای را مقالات پذیرش و چاپ میکنند؟ انواع مختلفی از مقالات وجود دارد که شما میتوانید با نگارش علمی آنها جهت پذیرش و چاپ به مجلات مختلف ارسال کنید. در اینجا قصد داریم شش نوع مقاله ای که مجلات علمی آنها را چاپ می کنند را معرفی نماییم. یکی از مزایای معرفی انواع مقالات آن است که شاید محققان از وجود برخی از آنها اطلاع نداشته باشند و با آشنایی با آنها جهت آمادهسازی و ارسال به مقاله اقدام کنند.
۱- مقاله علمی پژوهشی (Original research). این مقالات شامل فرضیه، جامعه و نمونه، روش پژوهش، یافتهها، تفسیر یافته و بحث و نتیجه گیری و ذکر کاربردها و محدودیتهاست. مقالات علمی پژوهشی حجم بالایی دارند و معمولاً بین ۳۰۰۰ تا ۶۰۰۰ کلمه را در برمیگیرند. در برخی رشتهها بالای ۶۰۰۰ کلمه نیز طبیعی است. انجام چنین مقالاتی زمانبر و در بسیاری از مواقع هزینه بر است.
۲- مقالات مروری (Review article). مقالات مروری بیشتر به بررسی ادبیات پژوهش موجود در یک حیطه خاص میپردازد. این ادبیات پژوهش معمولاً برگرفته از مقالاتی هستند که درباره یک مشکل و زمینه خاص انجام شدهاند. مقالات مروری خود بر سه دسته مرور ادبیاتی، سیستماتیک ریویو و فراتحلیل تقسیم میشوند. مقالات مروری معمولاً طولانی هستند و بین ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ کلمه و در برخی موارد بیشتر نیز نگارش میشوند.
۳- مطالعه موردی (Case study). مطالعات موردی جزییاتی از یک بیمار واقعی را در حیطه درمانی و پژشکی ارایه میدهند. این مطالعات با هدف بحث بر نشانهها، علایم بیماری، تشخیص و درمان بیماری انجام میشوند. اندازه این مقالات تقریباً مشابه مقالات علمی و پژوهشی است. انجام این شکل از مقالات معمولاً به تجربه بسیار بالایی نیاز دارند و برای محققانی که کار درمان و پژوهش را به تازگی شروع کردهآند گزینه مناسبی نیست.
۴- مقاله کارآزمایی بالینی (Clinical trial). یکی از انواع مطالعات پزشکی است که بر روی جمعیتهای انسانی انجام میشود. کاربرد مهم کارآزماییهای بالینی در مطالعه اثرات داروها و شیوههای درمانی جدید است. هنگامی کارآزمایی بالینی برای یک فراورده دارویی بر روی انسانها انجام میشود که اطلاعات قانعکنندهای از کیفیت این فراورده و ایمنی غیربالینی آن جمعآوری شده باشد، و تاییدیه مقامات بهداشتی یا کمیته اخلاق پژوهشی در کشوری که این پژوهش در آن انجام میشود، کسب شده باشد.
۵- مقاله از نوع ذکر دیدگاه، نظر و تفسیر درباره یک رویداد یا مفهوم (Perspective, opinion, and commentary). مقالات ذکر دیدگاه (Perspective)، دیدگاه علمی و یک فرد را در مورد مفهوم یا ایدهای در یک زمینه خاص مطرح میسازد. چنین مقالاتی دیدگاه شخصی فرد یا افرادی را بیان میدارد. معمولاً از لحاظ حجم حدود ۲۰۰۰ کلمه را در بر میگیرند. مقالات ذکر نظر (Opinion) منظر نگارنده مقاله را درباره تفسیر، تحلیل یا متدولوژی خاص به کار رفته در یک پژوهش یا پژوهشها را منعکس میکند. این مقالات نیز از نظرحجمی شبیه مقالات دیدگاه هستند (Perspective). مقالات تفسیری (Commentaries) مقالاتی هستند که معمولاً ۱۰۰۰ یا ۱۵۰۰ واژه را شامل میشوند و عمدتاً نقدی بر یک مقاله یا کتاب یا گزارشی که اخیراً در یک حیطه علمی منتشر شده است وارد میکند.
۶- مرور کتاب (Book review). مرور کتاب در بسیاری از مقالات معتبر و علمی جهان چاپ میشوند. هدف از مرور کتاب فراهم کردن بینشی درباره کتاب یا کتابهای اخیراً چاپ شده در یک فیلد خاص است. این نوع مقاله حجم پایینی دارد. این نوع مقاله برای پژوهشگرانی که در آغاز راه هستند مناسب است.