وضعیت
موضوع بسته شده است.

☾♔TALAYEH_A♔☽

کاربر نگاه دانلود
کاربر نگاه دانلود
عضویت
2017/05/18
ارسالی ها
35,488
امتیاز واکنش
104,218
امتیاز
1,376
ساختمان فعل2

اهداف یادگیری:

  • آشنایی با انواع فعل کمکی
  • آشنایی با بن فعل

برای ساختن فعل های ماضی بعید، ماضی التزامی، ماضی نقلی، ماضی مستمر، مضارع مستمر، آینده و همه ی فعل های مجهول از فعل های خاصی استفاده می شود که به آن ها فعل کمکی می گویند.


مانند : گفته بودند، ایستاده است، دارد می نشیند، خواهی دانست، انجام شده باشد، داشت می خواند.


افعال کمکی و وندهای « نـ »، « می »، « بـ » از نظر ساختمان در فعل تغییری ایجاد نمی کند چون در همه ی فعل های ساده و مرکب وپیشوندی می آیند، بنابراین اگر فعل ساده ای این وندها و فعل کمکی را بگیرد باز هم ساده است و نوع آن تغییر نمی کند.
 
  • پیشنهادات
  • ☾♔TALAYEH_A♔☽

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/05/18
    ارسالی ها
    35,488
    امتیاز واکنش
    104,218
    امتیاز
    1,376
    تمرین :

    اکنون به انواع فعل کمکی در جملات زیر دقت کنید :


    کاش پیغامم به دست دوستم رسیده باشد تا از حالم باخبر گردد: رسیده باشد
    20120715132210911_arrow0077.gif
    باشد: فعل کمکی



    برای رسیدن به مقصد لحظه شماری می کردم تا این که سخن پدرم در ذهنم تکرار شد: تا دو ساعت دیگر به مقصد خواهی رسید: خواهی رسید
    20120715132210911_arrow0077.gif
    خواهی : فعل کمکی



    • طبق گزارشاتی که به دست ما رسیده است برای بهتر نمودن شرایط زیست محیطی باید از درختان و طبیعت به بهترین شکل ممکن محافظت کنیم: رسیده است
      20120715132210911_arrow0077.gif
      است: فعل کمکی

    • علی داشت به مدرسه می رفت که ناگاه در مسیر خود به کیف پولی برخورد که یک چک یک میلیارد تومانی در آن موجود بود: داشت می رفت
      20120715132210911_arrow0077.gif
      داشت : فعل کمکی

    • او پیش از آن که به مدرسه برود دوره ی یکساله ی پیش دبستانی را گذرانده بود: گذرانده بود بود: فعل کمکی / برود: « بـ»
      20120715132210911_arrow0077.gif
      وند

    • مادرش نگرانش شده بود زیرا هیچ گاه این گونه تاخیر نداشت، او تا وسط کوچه رفت تا این که دید از انتهای کوچه دارد می آید: نگرانش شده بود
      20120715132210911_arrow0077.gif
      فعل کمکی / « نـ » در فعل نداشت
      20120715132210911_arrow0077.gif
      وند / دارد می آید
      20120715132210911_arrow0077.gif
      دارد : فعل کمکی
     

    ☾♔TALAYEH_A♔☽

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/05/18
    ارسالی ها
    35,488
    امتیاز واکنش
    104,218
    امتیاز
    1,376
    بن فعل

    هر فعل دو بن دارد : بن ماضی و بن مضارع


    • برای به دست آوردن بن مضارع فعل های ساده یک روش ساده وجود دارد و آن این است که فعل امر مفرد را بدون « بـ » در نظر می گیریم مانند : رو، بین

    • بن مضارع فعل های پیشوندی همان فعل امر مفرد است مانند: بایست، بخور، برگرد

    • بن مضارع فعل های مرکب همان فعل امر مفرد بدون « بـ » است مانند: حرف بزن، مهربان باش

    برای شناخت ساختمان هر فعل بن مضارع آن فعل را در نظر می گیریم مانند :


    داریم می آییم
    20120715132210911_arrow0077.gif
    آ
    20120715132210911_arrow0077.gif
    فعل ساده گذشته باشد
    20120715132210911_arrow0077.gif
    گذر
    20120715132210911_arrow0077.gif
    فعل ساده






    بازگشته آید
    20120715132210911_arrow0077.gif
    بازگرد
    20120715132210911_arrow0077.gif
    پیشوندی بازآمده اند
    20120715132210911_arrow0077.gif
    بازآ
    20120715132210911_arrow0077.gif
    پیشوندی






    انجام داده اند
    20120715132210911_arrow0077.gif
    انجام ده
    20120715132210911_arrow0077.gif
    مرکب سازش کرده باشی
    20120715132210911_arrow0077.gif
    سازش کن
    20120715132210911_arrow0077.gif
    مرکب
     

    ☾♔TALAYEH_A♔☽

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/05/18
    ارسالی ها
    35,488
    امتیاز واکنش
    104,218
    امتیاز
    1,376
    • بن ماضی نیز با حذف حرف « نـ » از انتهای مصدر به دست می آید مانند: دوید « ن » ،دید«ن» ، گفت«ن»




    تمرین: اکنون به افعال زیر و بن آن ها دقت کنید:


    • حکومت شاه خبر درگذشت یکی از وزرایش را از طریق رادیو و روزنامه ها به اطلاع مردم رسانده بود :

    رسانده بود
    20120715132210911_arrow0077.gif
    بن مضارع: رسان
    20120715132210911_arrow0077.gif
    فعل ساده ( بن ماضی: رساند)






    • اگر به سخنان آقای معلم خوب گوش فرا داده باشی متوجه می شوی که موفقیت در امتحانات پایان ترم مرهون تلاش در طول ترم است : گوش فرا داده باشی
      20120715132210911_arrow0077.gif
      فرا ده
      20120715132210911_arrow0077.gif
      فعل پیشوندی ( بن ماضی : فرا داد ) / متوجه می شوی
      20120715132210911_arrow0077.gif
      متوجه شو
      20120715132210911_arrow0077.gif
      فعل مرکب ( بن ماضی : متوجه شد )




    • اگر به اماکن تاریخی رفته باشی، آثار گذر زمان را بر روی دیواره های آن به خوبی مشاهده می کنی و در می یابی که این آثار چه قدمتی دارند: رفته باشی
      20120715132210911_arrow0077.gif
      رو
      20120715132210911_arrow0077.gif
      ساده ( بن ماضی : رفت ) / مشاهده می کنی
      20120715132210911_arrow0077.gif
      مشاهده کن
      20120715132210911_arrow0077.gif
      مرکب( بن ماضی : مشاهده می کند ) / در می یابی
      20120715132210911_arrow0077.gif
      دریاب
      20120715132210911_arrow0077.gif
      پیشوندی ( بن ماضی : در می یابد )
     

    ☾♔TALAYEH_A♔☽

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/05/18
    ارسالی ها
    35,488
    امتیاز واکنش
    104,218
    امتیاز
    1,376
    ساختمان فعل

    اهداف یادگیری :


    فراگرفتن انواع فعل هم چون فعل ساده ، فعل پیشوندی و فعل مرکب


    • توانایی دانش آموز در تطبیق نکات یادگرفته شده و تشخیص آن ها

    فعل ساده چیست ؟


    فعل ساده فعلی است که بن مضارع آن یک تکواژ باشد ( یک جزئی باشد ) مانند :


    رفت ، گرفت، خریده است ، شنیدم





    نکته :


    کوچک ترین واحد معنادار زبان را تکواژ می نامند که گاه معنای مستقلی دارد و به صورت جداگانه به کار می رود مانند: کتاب، جعبه، مدرسه


    و گاهی معنای مستقلی ندارد و باید با اسم دیگری ترکیب شود مانند : بان
    20120715115613481_1.gif
    پاسبان



    و یا « ی » که وقتی با نام یک شهر می آید به معنای اهل آن شهر است مانند : مشهدی
    20120715115613481_1.gif
    اهل مشهد



    فعل پیشوندی :


    فعل پیشوندی فعلی است که با اضافه شدن « وند » به فعل های ساده ساخته می شود؛ در واقع این فعل با افزوده شدن یک تکواژ بی معنی به یک تکواژ معنادار ساخته می شود مانند:


    باز + خواند
    20120715115613481_1.gif
    بازخواند



    فرو + نشست
    20120715115613481_1.gif
    فرونشست



    کامل + تر
    20120715115613481_1.gif
    کامل تر



    باغ + بان
    20120715115613481_1.gif
    باغبان
     

    ☾♔TALAYEH_A♔☽

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/05/18
    ارسالی ها
    35,488
    امتیاز واکنش
    104,218
    امتیاز
    1,376

    « وند » تکواژی است که معنای مستقل و کاربرد مستقل ندارد و تنها در ساختمان فعل و یا واژه های مشتق به کار می رود؛ وندها از نظر کاربرد دو دسته اند :


    1-صرفی مانند نشانه های جمع، تر و ترین، ی نکره

    2-اشتقاقی مانند بان در پاسبان

    تمرین:

    اکنون برای آن که با این قواعد بیشتر آشنا شویم به تطبیق و تمرین می پردازیم :


    1-انواع فعل های ساده و پیشوندی را در جملات زیر ببینیم :

    20120715115613496_575270ehu3guptig.gif
    مسافرما که دو روز پیش به سفر رفته بود از سفر بازگشت.


    رفته بود : فعل ساده / باز گشت : فعل پیشوندی


    20120715115613496_575270ehu3guptig.gif
    پیش از آن که به خرید روم آنچه را لازم داشتم برداشتم .


    روم : فعل ساده / برداشتم : فعل پیشوندی / ( لازم داشتم : یک فعل مرکب است که در ادامه می خوانیم )


    20120715115613496_575270ehu3guptig.gif
    نام مجله ی گل آقا را کم تر کسی است که نشنیده باشد، این مجله آن قدر مشهور شد که کودکان نیز برای خواندن آن مشتاق بودند .


    نشنیده باشد : فعل ساده / (مشهور شد : فعل مرکب است که در ادامه می خوانیم)


    مشتاق بودند : فعل مرکب
     

    ☾♔TALAYEH_A♔☽

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/05/18
    ارسالی ها
    35,488
    امتیاز واکنش
    104,218
    امتیاز
    1,376
    ( پیش از این گفتیم که وند در ساختمان واژه های مشتق نیز به کار می رود و دو دسته اند: صرفی و اشتقاقی؛ اکنون در جمله ی بالا کمتر و کودکان کلمه ی مشتق از نوع صرفی هستند:


    کمتر
    20120715115613481_1.gif
    کم + تر / کودکان
    20120715115613481_1.gif
    کودک + ان ( علامت جمع ))



    20120715115613496_575270ehu3guptig.gif
    همیشه با خود می گفت : آیا پرندگان زبان ما انسان ها را می فهمند؟ آیا می توانند با زبان آدمیان سخن بگویند ؟


    می گفت : فعل ساده / می فهمند : فعل ساده / می توانند : فعل ساده / سخن بگویند : فعل مرکب


    پرندگان : کلمه ی مشتق از نوع صرفی / انسان ها – آدمیان : کلمات مشتق از نوع صرفی


    اکنون به سراغ فعل مرکب می رویم :


    فعل مرکب چیست ؟ فعلی است که با اضافه شدن یک یا چند تکواژ مستقل به ابتدای فعل ساده یا پیشوندی ساخته می شود؛ به عبارت دیگر فعل مرکب فعلی است که از دو تکواژ معنی دار ساخته شده است که تکواژ اول اسم و تکواژ دوم فعل می باشد مانند : اطلاع داد ، خبر یافتند، سخن گفتیم
     

    ☾♔TALAYEH_A♔☽

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/05/18
    ارسالی ها
    35,488
    امتیاز واکنش
    104,218
    امتیاز
    1,376
    تمرین :

    اکنون به فعل های موجود در جملات زیر و نوع آن ها توجه می کنیم:


    20120715115613496_575270ehu3guptig.gif
    روز جنگ در خیابان دوشان تپه به نوکر تقی زاده برخوردم و به همراه او به خانه ی تقی زاده رفتم.


    برخوردم : پیشوندی / رفتم : فعل ساده


    20120715115613496_575270ehu3guptig.gif
    محمد علی شاه قاجار به محض اطلاع از وجود روزنامه ی صور اسرافیل در ایران پیاپی از تهران به سفیر ایران در فرانسه تلگراف فرستاد و متذکر شد که : چرا از فعالیت تبعیدشده ها جلوگیری نمی کنید. آنها در سوئیس فعالیت می کنند و شما مانع نشده اید ؟


    متذکر شد : فعل مرکب / جلوگیری نمی کنید : مرکب / فعالیت می کنند : مرکب / مانع نشده اید : مرکب


    ( نکته : باید دقت کرد که فعل مرکب در صورتی مرکب است که جز اول آن یعنی تکواژ اسمی نباید نقش مفعولی، مسندی، قیدی و متممی داشته باشد؛ به عنوان مثال در جمله ی بالا ترکیب « تلگراف فرستاد » را نمی توان یک فعل مرکب دانست زیرا کلمه ی « تلگراف » در واقع مفعول است )





    20120715115613496_575270ehu3guptig.gif
    دهخدا خواندن و نوشتن را در مکتب خانه شیخ غلامحسین بروجردی یاد می گیرد و این فرد نیکوکار به علت فقر دهخدا از آنان پولی دریافت نمی کرده است.


    یاد می گیرد : فعل مرکب / دریافت نمی کرده است : فعل مرکب


    20120715115613496_575270ehu3guptig.gif
    فریاد های مصدق به گوش دولت های جهان رسید و دولت آمریکا هم برای اولین بار برای نفت ایران دندان تیز کرد .


    رسید : فعل ساده / دندان تیز کرد : فعل مرکب
     

    ☾♔TALAYEH_A♔☽

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/05/18
    ارسالی ها
    35,488
    امتیاز واکنش
    104,218
    امتیاز
    1,376
    نکته :


    عبارت های کنایی نیز نوع دیگری از فعل های مرکب هستند ؛ در این گونه فعل ها تمامی اجزا روی هم یک مفهوم فعلی واحد دارند همانند ترکیب « دندان تیز کردن » در عبارت بالا که به معنای حریص شدن و طمع ورزیدن است.
     

    ☾♔TALAYEH_A♔☽

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/05/18
    ارسالی ها
    35,488
    امتیاز واکنش
    104,218
    امتیاز
    1,376
    دستور زبان فارسی(حرف)

    بعضی از کلمه ها معنی مستقلی ندارند و در سخن برای پیوند دادن کلمه ها یا جمله ها به یکدیگر یا نسبت دادن کلمه ای به کلمه ای یا جمله ای و یا نشان دادن نقش کلمه ای در جمله به کار می روند. این کلمه ها را حرف می گویند.


    2461682231984211414536192028810113815022.gif



    انواع حرف:

    1- حرف ربط


    2- حرف اضافه


    3- حرف نشانه
     
    وضعیت
    موضوع بسته شده است.

    برخی موضوعات مشابه

    پاسخ ها
    62
    بازدیدها
    4,037
    بالا