آموزشی _اهمیت زبان فارسی در عصر دهکده جهانی_

[۰Kiaya۰]

در پایان می‌خواهیم یک بار دیگر تأکید کنیم که زبان فارسی، زبان یک قوم و یا حتی یک ملت نیست، که میراث مشترک اندیشه ورزی بخش گسترده‌ای از ملل مشرق زمین، در هزاره‌هاست؛ میراثی که دربردارنده غنی‌ترین گونه‌های اندیشه فلسفی، عرفانی، زیبایی شناسی کلام و لذات سمعی، بصری، خط و سنن و آداب و رسوم ماندگار انسانی است، تاریخ ملت هاست، شکوه توانایی انسان در بروز احساسات و افکار از راه شعر و کلام شاعرانه است. بخش مهمی از تلاش بشریت در رسیدن به انسانیت و انسان شدن است؛ اوج معرفتی است که گوته و نیچه و انگلس و پوشکین در برابر آن زانو می‌زنند و به ستایشش می‌نشینند، تا بدانجا که آن را لایق و مستحق انتخاب به عنوان زبان مشترک مردم جهان می‌دانند (نامه انگلس به مارکس).
این زبان (فارسی) به عنوان گنجینه همه بشری، متعلق به همه است، به ویژه اقوامی که بر بستر زندگی ایشان، توانسته است ببالد و بپاید و بپروراند؛ ثروتی است که هر قومی و هر گروه از مردمی، چه در هند و پاکستان و افغانستان و چه در تاجیکستان و ایران و... تمامی آسیای میانه و ترکیه، خود را از آن محروم کند، به واقع به خود ستم کرده و خویش را از آنچه هویت فرهنگی و تاریخی می‌خوانندش محروم ساخته است.
اقوام گوناگون که اکنون گویش‌ها و زبان‌های متفاوتی دارند، باید عمیقا این نکته را دریابند که نسل‌های گذشته ایشان، نقشی اساسی در تکامل زبان فارسی و غنای اندیشه در این کالبد داشته‌اند. آنان نیز باید به اندازه فارسی زبانان، در حفظ و گسترش زبان فارسی بکوشند و از سهم گذشتگان خویش در شکل گیری این گنجینه، پاسداری کنند که اگر چنین کنند، در واقع از هویت، تاریخ و افتخارات گذشته خویش پاسداری کرده‌اند، نه از زبان و فرهنگ یک قوم و یا یک ملت خاص که اکنون بدین زبان سخن می‌گویند.
زبان در کوتاهترین تعریف، یک ساختار کلامی در اندیشه ورزی و بیان آن است. از آنجا که یک ساختار است، پس بر پایه عوامل و مختصات گوناگون شکل گرفته است. این عوامل عبارتند از:
۱ ـ. هویت صوتی
۲ ـ. هویت مستقل هجایی
۳ ـ. هویت مرکب واژگانی
۴ ـ. هویت ارتباطی در آهنگ بیان جمله
۵ ـ. هویت در معنا؛ مضمون و موضوع
۶ ـ. آهنگ هویت ارتباطی در معنا
۷ ـ. هویت فرهنگی
۸ ـ. هویت تاریخی

 

[۰Kiaya۰]

تاثیر فرهنگ و ادبیات فارسی بالای زبان عربی دردنیای اسلام ـ " از سده دهم و همزمان با رنسانس زبان فارسی و زوال بخش باختری امپراتوری اسلامی آغاز شد، زبان فارسی با داشت ظرفیت علمی وفرهنگی باستانی خویش به سرعت در بخش خاوری جامعه اسلامی، از آناتولی تا هند به زبان میانجی بدل شد. در حدود شش سده، ادب فارسی در منطقه ای که امروزه دربرگیرنده ترکیه تا بنگال است به کار گرفته شد. با به فرمانروایی رسیدن اکبرشاه (سومین پادشاه از سلسله گورکانیان امپراتوری مغولی هند ) ، فارسی به زبان رسمی دولتی وهمچنین متصرفات او تبدیل شد و شعر فارسی نیزهمراه با صورت . ، تصورات ، موضوع و نقش مایه هایش به سرمشقی برای شعر ترکی و شاعران هندی که به فارسی شعر می سرودند بدل گشت. این گرایش تا میانه سده نوزدهم ، زمانی که جایگزین سازی فارسی با انگلیسی در شبه قاره هند آغاز شد ادامه یافت. "

 

[۰Kiaya۰]

گسترۀ زبان فارسی با قدرتمندیی که دارد و از جهتی که به گروه و جایگاهی متعلق ومحدود نبوده دراندک زمانی به دلیل پذیرش واقبال عام بحدی رسید که زبان درباری، زبان دیوانی ، اداری ورسمی چندین کشورجهان گردید . بگفته یارشاطر: " سرزمینهای که زبان فارسی درآن رایج بوده ویا هم اکنون رایج می باشد ، مانند: [ ایران ] افغانستان ، تاجکستان ، [ازبکستان ] بلوچستان ، [ ساحات کرت نشین : سوریه ، عراق ، ترکیه ] ، مناطق پتان پاکستان ، جوامع فارسی زبان درهندوستان ، ونواحی اوستیک وتالش در قفقاز ... ، ومناطقی همچون آسیای مرکزی ، مقدونیه ، ... " (2) را میتوان نام برد .

زبان فارسی ازقدیمترین زبان ها واز گروه زبان های هندو اروپایی است . این گروه زبانی مجموعه ای از چندین زبان را شامل می شود که بزرگترین جمعیت جهان به این گروه سخن میگویند وصد ها واژه میان زبان فارسی و آنها وجود دارد.

 

[۰Kiaya۰]

ریشه بسیاری از کلمات اساسی زبان های اروپایی مانند : است ـ پدر ـ برادر ـ خواهر ـ مردن ـ ووو یکی است . اززبان فارسی امروزه دهها کلمات بین المللی مانند : بازار ـ کاروان ـ کاروانسرا ، کیمیا ـ شیمی ـ الـ*کـل ـ بانک ـ بلبل ـ شال ـ شکر ـ لیمون ـ تایگر ـ کلید ـ لب ـ تو ـ من ـ خاکی ، دختر ، درويش ، جوان ، ياسمين ، اسفناج ، شاه ، خوب ، بد ، توفان ، کماندان(همان کماندار فارسی) ، روز ــ وغیره را میتوان تا زیاده از 700 کلمه ادامه داد ، که به همه وبیشتر زبانهای دنیا راه پیدا کرده است . ودلیل این اتفاق زبان باستانی سنسکریت هست که زبان مادری تمام زبان های نوین هند واروپایی می باشد . بیشتر از 200 واژۀ فارسی رادرهریک از زبانهای ـ قرقزی ، قزاقی ، ایغوری می یابیم که بمرور سده ها ازاینسوی دریای آمو بآنطرف نفوذ کرده اند .

پژوهش های که زبان شناسان در زبان کنونی کشور اندونیزی بعمل آورده اند ثابت کرده که بیش از 350 کلمۀ فارسی درزبان ـ اندونزویایی بازشناسی شده است . واژه های : خوش = خیلی خوب ، سودا ، بازرگانی ، کار ، کدو ، نان ، خرید ، فروش ، وحروف ربط همچو : از ، به ، هم وغیره رایج است

 

[۰Kiaya۰]

باوجود نیرومندی عظمت ادبی زبان عربی ، زبان فارسی تاثیر بس بزرگی برزبان وادبیات عرب داشته واین زبان نیز بنوبۀ خود واژگانی بصورت دست نخورده وواژگانی بصورت برهم زده شده ـ بشکل قالب های معرب از زبان فارسی وام گرفته است.

به تازگی یک نویسندۀ عرب حدود 3000 کلمۀ عربی را که ریشه فارسی دارند بهمرای توضیحات برای هرکلمه آورده است . ... قبلاً « جوالیقی » 838 کلمه ، ودرکتاب « المنجمد » 321 کلمه ، « وادی شیر » درکتاب خودش 1074 واژه فارسی در زبان عربی را توضیح داده است .

قـــــرآن شناس ، زبان شــــناس وپژوهشگر نامی انگلیسی زبان ، پروفیســورجِفری آرتور( 1892 ــ 1959 ) ـ را عقیده برآنست که : " ... بیست و هفت کلمه قرآن ریشه فارسی دارد از جمله :

سجیل = معرب سنگ وگل ؛

اباریق = جمع ابریق ، معرب آبریز ، تنور ، مرجان ؛

میسک = معرب میشک ؛

کورت = کورشدن ، تاریک شدن ؛

تقالید = قلاده ، جمع تقلید ؛

بیع = خرید و فروش ، بیعانه ( بیانه ) قسمتی از پیش پرداخت ؛

زنجبیل = معرب زنجفیل ؛

سرادِق = سراپرده ؛

سقر= جهنم ، دوزخ ؛

سجین = نام جای دردوزخ ، زندانی ؛

سلسبیل = سلیس ، نرم ، روان ، گوارا ، می خوشگوار ، نام چشمه ای در بهشت ؛

ورده = پرگه ، گل سرخ ؛

سندس = دیبای زربفت لطیف وگران بها ؛

قرطاس = کرباس ، کاغذ ، جمع آن قراطیس؛

اقفال = جمع قفل ، کافور ، یاقوت ... " وغیره می باشند.

 

[۰Kiaya۰]

به جرأت میتوان گفت که تاثیر زبان وادبیات فارسی برزبان وادبیات ملل یوگسلاوی سابق وآلبانیا و سرزمین قفقاز وبویژه بالای زبان صرب وکرواتیها ازاهمیت خاص برخورداراست . شکل ساختار فرهنگ لغتی در آثار ادبی قوم صرب که از زبان فارسی به ارث رسیده است، بخصوص در داستان‌ها، اشعار و ضرب المثل‌ها که اساسا در لهجه داستان سرایان محلی ثبت شده‌اند، بوضوح حس می‌شود.


نرودویچ و بابا سرخیان آثارادبی ای از خود بجا گذاشته اند که سومه های نفوذ زبان فارسی را درآن نقاط جهان تمثیل می کنند. نمونۀ از شعر شاعر آلبانیایی ، آبوگویچ از قرن نهم میلادی را بخوانش می گیریم :


رخت ز آه دلم گر نهان کنی چه عجب

کسی چگونه نهد شمع در دریچۀ بــــاد

 

[۰Kiaya۰]

در بایگانی و موزه‌های یوگسلاوی سابق کتاب‌های درسی و دیگر کتاب و آثار خطی به زبان فارسی نگهداری می‌شوند.

برای نمونه نزدیک به 200 نسخه خطی به زبان‌های شرقی از جمله زبان فارسی تنها در شهر پریزرن در کوزوو وجود دارد.

وجود بسیاری از آثار ادبا و شعرا به زبان فارسی، بهترین گواه بر حضور گسترده زبان فارسی در این منطقه است. که از آن جمله میتوان شاعران وعالمان :

محمد آرشی می‌نار‌زاده ـ ، احمد سودی افندی ، درویش پاشا بایزداگیچ که دیوان خویش را به فارسی نوشته است ، رشید بوساناتس ، فوزییا بلاگایاتس ، جوات سلیمان پاشیچ ـــ را نام گرفت .

جهانگرد عرب مراکشی ونویسندۀ کتابی بنام خودش شیخ ابوعبداله بن محمد بن ابراهیم معروف به ( ابن بطوطه ) متولد سال 1304 میلادی در شهر طنجه مراکش که طول سفرهایش بیشتر از مارکوپولو بوده است . وی درتمام مناطق غیرعربی که سفر نموده با زبان فارسی مشکل گفتاری خود را حل می کرده است . بگونه مثال در سفرنامه خود از شهروندان آوازخوان چینایی ایکه درکشتی اشعار فارسی سرمیدادند یادآور شده اســت.

ابن بطوطه که با قوطی شهزاده به سفر دریایی برآمده بودند این ابیات سعدی را که معاصر ابن بطوطه بود درکتاب سفر نامۀ خویش چنین درج نموده است :

تادل به مهـرت داده ام دربحــرغـــــم افتاده ام

تادرنمازایستاده ام گویی به محراب اندری

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[۰Kiaya۰]

هنگامـــیکه سلطان محمود غــــــزنوی در سالهای 392 هـ.ق . مصــــادف اســــــت بـــه ( 1013 میلادی ) ، حملاتی را در شبه قارۀ هند انجام داد سرآغاز ورود زبان فارسی در هند شمرده می شود . همردیف با آن درعهد غوریان که تاجیکان بومی فارسی زبان بودند ، بوسیلۀ آنها زبان فارسی راه گسترش فرهنگی و علمی خودرا درهند باز کرد . زبان فارسی یگانه زبان تحصیل وزبان تفاهم وزبان ارتباط جمعی 700 سال برتارک اندیشه ، روابط ، سیاست ، اقتصاد و فرهنگ مردم هند حاکمیت داشت . به گونه ای که کلیه آثار مهم فرهنگی ، مذهبی ، سیـاس*ـی ، ادبی ، مکاتبات ، اسناد شخصی و دولتی واحکام قضایی هند به زبان فارسی نوشته می شد.

همچنان پس از استیلا انگلیسها در31 دسمبر 1600 میلادی برشبه قاره ای هند ، تا 1832 میلادی بمدت 232 سال واندی نیزارتباط سیـاس*ـی واداری میان لندن و دهلی وبین سه بخش اعظم شبه قاره ای هند ، به زبان فارسی صورت میگرفت . انگلیسها که این نهضت را یک جهش خطرناک فرهنگی وسیاسی ضد منافع استعماری خود شناسایی نمودند ، آگاهانه در پی نابودی زبان فارسی اقدام کردند . تاآنکه درسال 1836 م . چارلز ادوارد تری ویلیان (دوم اپریل 1807 ــ 19 جون 1886) کاردار حکومت مستعمراتی بریتانیایی در کلکته هند ، ناگهان زبان انگلیسی را بجای زبان فارسی رسمیت داد ودرسال 1844 م . زبان اردو را زبان اصلی اعلان کردند

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[۰Kiaya۰]

هنگامی که ازعلامه لاهوری چنین پرسیدند : " شما که هندی هستید ( آن زمان هنوز هند و پاکستان جدا نشده بود ) چرا به زبان فارسی شعر میگوئید ؟ درجواب گفت : من خود جواب این سئوال را نمی دانم که این اشعار به زبان فارسی به من القاء می شوند ، واصلاً روح من فارسی است . ... "

غالب دهلوی که به پدر شعر اردو معروف است ، دریکی از اشعار خود اعتراف می کند که شعر فارسی بمراتب غنی تر از شعر اردو است وحتا جایی با افتخار می گوید:



"فــــارسی بین تا ببینی لاله هــای رنگ رنگ

بگذر از اردو که آن مجموع بی رنگِ من است!"

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[۰Kiaya۰]

اکنون باگسترش امکانات وسیع ارتباط ماهواره ای میان ملل جهان ونیازوضرورت باز آموزی زبان فارسی درعرصه بین المللی ، هم اکنون در دانشگاه ها وموسسات عالی ومسلکی هندوستان بیش از " پنجاه بخش زبان فارسی به فعالیت اشتغال دارند وبیش از یکصد مدرسه ودبیرستان فعالانه به تدریس زبان فارسی می پردازند ."

همچنان باوجود اینکه زبان فارسی درحال حاضر زبان رسمی پاکستان نیست بلکه اردواست . ولی بشدت تحت تاثیر زبان فارسی بوده وواژه های فارسی زیادی در آن موجود می باشد . اکنون بعنوان یک زبان فاخر در بین نخبگان بخصوص در زمینه هنر و موسیقی ( موسیقی قوالی ) رواج دارد. بخاطرتاثیر بسیار زیاد زبان فارسی درپاکستان ، بنیان گذاران پاکستان تصمیم گرفتند که « سرود ملی » آنکشور کاملاً به زبان فارسی سروده شود.

دانلود رمان و کتاب های جدید