متون ادبی کهن غزليات کمال خجندی

[Diba]

آنکه دل در هـ*ـوس روز وصال است او را

خواب شب در سر اگر هست خیال است او را

دل ز چشمش چه شد ار کرد سوال نظری

چون نظرهاست در آن جای سوال است او را

خال ل*ب*هاش به خون دل صاحب نظران

تشنه از چیست چو در پیش زلال است او را

دل بیمار من از دال و الف خالی نیست

تا قد چون الف و زلف چو دال است او را

به جگر خوردن بسیار به کف کرد غمش

خون عشاق بخور گو که حلال است او را

آفتاب از هـ*ـوس آنکه شود همسر او

ایستد راست و زان بیم زوال است او را

به کمال است و بس این جور و جفا و ستمش

این صفتها که شنیدی به کمال است او را

 

[Diba]

از پیرهنت بویی آمد به گلستان ها

کردند پر از نکهت گل ها همه دامان ها

با رشته همه چاکی شد دوخته وین طرفه

کز رشته زلف تست این چاک گریبان ها

تا خوان جمالت را آراسته به سبزی خط

افکند لب لعلت شوری به نمکدان ها

گر زلف بر افشانی در پا کنی سرها

چون لب به حدیث آری بر باد دهی جان ها

دیدار رقیب از دور افزود مرا گریه

از ابر سیه باشد افزونی باران ها

بیمار ترا محرم شربت دهد و مرهم

بی چاشنی دردت فریاد ز درمان ها

خوشـی‌ و طرب عاشق درد و غم یار آمد

گر نیست گمان اینها باشد دگرت آنها

عید و کمال ار یار دارد سر قربانی

ما نیز یکی باشیم از جمله قربان ها

 

[Diba]

از تو یک ساعت جدایی خوش نمی آید مرا

با دگر کس آشنایی خوش نمی آید مرا

گوییم رو زین در وسلطان وقت و خویش باش

بعد سلطانی گدایی خوش نمی آید مرا

چاکرانت را نمی گویم که خاک آن درم

با بزرگان خود ستایی خوش نمی آید مرا

گفتمش در آب عارض عکس جان با ما نمای

گفت هر دم خود نمایی خوش نمی آید مرا

از لب لعلت نپرهیزم بدور آن دو چشم

پیش مستان پارسایی خوش نمی آید مرا

منکر زهدم برویت تا نظر باز آمدم

پاکبازم من دغایی خوش نمی آید مرا

صوفیان گویند چون ما خیز و در رقـ*ـص آ کمال

حالت و وجد وبائی خوش نمی آید مرا

 

[Diba]

از عاشقی همیشه جوان است پیر ما

از عاشقی همیشه جوان است پیر ما

با آنکه چون چراغ سحر شد جوانه مرگ

هم دیر زیست مدعی زودمیر ما

صد جان ما ستاند و به یک بـ..وسـ..ـه وعده داد

بسیار بخش دلبر اندک پذیر ما

در دل به قدر ذره نگنجد خیال غیر

کز مهر او پر است ضمیر منیر ما

تا کی دعای وصل کمان ابروان کنم

چون بر نشانه هیچ نیفتاد تیر ما

جان را چو نیست از تن و تن را ز جان گریز

از ما جدا مشو دگر ای ناگزیر ما

داریم صبر اندک و بیش از شمار شوق

پوشیده نیست از تو قلیل و کثیر ما

روز حساب غم نخوریم از گنه کمال

گر عقد زلف یار بود دستگیر ما

 

[Diba]

از باد مکش طره جانانه ما را

زنجیر مجنبان دل دیوانه ما را

آن شمه چگل گو که برقص آرد و پرواز

این سوخته دلهای چو پروانه ما را

کردند زبان آنکه به صد گنج فریدون

کردند بها گوهر یکدانه ما را

دیدند سرشکم همه همسایه و گفتند

این سیل عجب گر نبرد خانه ما را

دل گر چه خرابست ز غم چون تو درائی

آباد کنی کلبه ویرانه ما را

خواب خوش صبحت برد از دیده مخمور

شب گر شنوی نعره مسـ*ـتانه ما را

خواهد گله ها کرد کمال امشب از آن زلف

شبهای چنین گوش کن افسانه ما را

 

[Diba]

ای خط تو سبزی خوان بلا

خال سیاه تو نشان بلا

لعل لبت کان دل من کرد خون

خوانمش از درد تو کان بلا

زاهد خود بین به امید عطاست

عاشق مسکین نگام بلا

دادم نشان کمرت زان میان

باز فتادم به میان بلا

دور ز پیش تو بلا زان ماست

پیش تو ما نیز از آن بلا

چون نکشم آه اگر برکشی

از مژه ها تیغ و سنان بلا

رو بدعا آر ز چشمش کمال

تا رهی از فتنه زمان بلا

 

[Diba]

ای روشنی از روی تو چشم نگران را

این روشنی چشم مبادا دگر آنرا

یا حسن تو و ناز تو سوزی و نیازی

جان نگران را دل صاحب نظران را

زاهد ز تو پوشد نظر و عقل فروشد

آن بی خبران را نگر این بی بصران را

از پیش من آن جان جهان را گذرانید

تا خوش گذرانیم جهان گذران را

جان از سر کوی تو ندارد سر پرواز

مرغی که چمن یافت نجوید طیران را

گفتم بحق آن دل سنگین که وفایی

وقعی نبود پیش تو سوگند گران را

بنما بکمال آن لب و خون خوردن او بین

کآن باده حلال است چنین نقل خوران را

 

[Diba]

ای زغمت دل به جفا مبتلا

بی تو به صد گونه بلا مبتلا

ساکن کوی تو به چنگ رقیب

چون به سگ خانه گدا مبتلا

همچو دل خون شده از دست تست

با رخ ما آن کف پا مبتلا

با تو چه گویم که چها میکشد

دایم از آن زلف دو تا مبتلا

غصه خط یا غم خالت خورم

بین که شد این دل به چها مبتلا

کرد در آیینه نظر حسن تو

دید به خود نیز ترا مبتلا

هجر بسر شد به نیاز کمال

یافت رهایی به دعا مبتلا

 

[Diba]

ای سراپرده سلطان خیال دل ما

کرده درد و غم تو خانه در آب و گل ما

سر به فردوس نیاریم چون زلف تو فرو

تا به خاک سر کوی تو بود منزل ما

مشکل ما دهن تست که هست آن یا نیست

جز به منطق لب تو حل نکند مشکل ما

شمع خود را سزد ار بر نکشد چون قندیل

شب چو از طلعت خود نور دهی محفل ما

بکن ای شیخ دعایی که بمیریم همه

تا دگر ننگ چنین خون نکشد قاتل ما

دیده چندانکه براند سخن از گوهر اشک

یار در گوش نیارد سخن نازل ما

دید سیل مژه در پیش کمال آن مه و گفت

در به دامن برد ار گریه کند سائل ما

 

[Diba]

ای غمت یار بی نوایی ها

با من از دیرش آشنایی ها

از چراغ رخت به خانه چشم

در شب تیره روشنایی ها

گفت پای از رهت گریزانم

تا به کی این گریز پایی ها

سگ کویت به من نمود رقیب

بودش این هم ز خود نمایی ها

مفلسانیم مـسـ*ـت و باده طلب

می کنیم از لبت گدایی ها

نه سمرقندئی نه زاهد چیست

خنکی ها و پارسایی ها

پاکبازی بشوی دست کمال

به من روشن از دغائی ها