شعر دفتر اشعار عرفی شیرازی

[Diba]

گر خدا یار دلنواز نداد

به نوازش مرا نیاز نداد


آن که خوی پلنگ داد مرا

دل و طبع زمانه ساز نداد


دردم افزود روز کوته وصل

که سزای شب دراز نداد


چون به خود دوست داری ام که فلک

یک نشیب مرا فراز نداد


سیم قلب حیات از خِسّت

چرخ دانم گرفت و باز نداد


تا به نازم کُشد در آخر کار

اولم چون به چشم باز نداد


بس که عرفی به زرق شهرت داشت

قلب او را کسی گداز نداد

 

[Diba]

خوش آن که حیرتم از جلوهٔ جمال تو باشد

هجوم گریه ام از بادهٔ وصال تو باشد


چنین که حسن تو را فتنه دوست کرده ، ندانم

برای اهل قیامت ، چه در خیال تو باشد


به وصل چون بگدازد به حسرت تو سزاست

که مانع نگهش هم انفعال تو باشد


ز ضعف خویش هلاکم امید و می ترسم

که زنده مانم و این باعث ملال تو باشد


دم نزع چو ندیدم کسی به حال تو عرفی

مگر کسی که دل از جان کند، حلال تو باشد

 

[Diba]

ز چشمم آب حسرت می تراود

ز هر مویم شکایت می تراود


چنان در دل خلد گاه نمازم

که کفرم از عبادت می تراود


زهی بی آبرو آن دل که از وی

به کاویدن محبت می تراود


بگو تیغ از چه شربت آب دادی

که از هر زخم لـ*ـذت می تراود


حذر کن زین دعای آتش آلود

کزین چشمه اجابت می تراود


تراود از دل عرفی سخن ها

ولی هنگام فرصت می تراود

 

[Diba]

بیا که در چمن انتظار آب نماند

جمال شاهد امید در نقاب نماند


ز بس که چشمهٔ امید نم نداد برون

فریب تشنه لبان هم با سراب نماند


کدام مسألهٔ شرع در میان افکند

که عقل معرفت آموز در جواب نماند


هدایتی که ز تزویر امتان عناد

امید معرفت آموزی از کتاب نماند


عنایت تو چنان زد صلای معموری

که در دیار محبت دل خراب نماند


تهٔ پیالهٔ حسن تو را مه کنعان

چنان کشید که رشحه ای به آفتاب نماند


بده به دست عنانی، عنان عرفی را

مبین که نیم قدم در ره صواب نماند

 

[Diba]

نغمهٔ کز ره تاثیر به شیون نکشد

به سماعش دل ماتم زدهٔ من نکشد


دیت قتل من است که در روز جزا

نزنم دست به دامانش و دامن نکشد


جذبهٔ قهر تو ای ذره ندانم تا کی

از ته غمکدهٔ سـ*ـینه به روزن نکشد


عاقبت درد همین است که در فصل بهار

دل مرغان خزان دیده به گلشن نکشد

 

[Diba]

جان ز شوق لبت شکر خاید

دل به دندان غم جگر خاید


ظن پیری مبر که نغمهٔ کام

بخت بر آب و دیر تر خاید


دل آشفته بخت من تا چند

جای انگشت نیشتر خاید


آن که گیرد مزاج پروانه

شعله چون میوه های تر خاید


بس که یابد حلاوت از پرواز

طائر شوق بال و پر خاید


لب شادی مکید یک چندی

عرفی اکنون لب دگر خاید

 

[Diba]

کو شورشی که صحبت شادی به هم خورد

غم خون دل بریزد و دل خون غم خورد


زهر غم تو گر بچکانم به کام خضر

آب حیات ریزد و خون عدم خورد


نازم به آن کرشمه که جای کباب و می

خون فرشته و دل مرغ حرم خورد


زخم زجاج دوست ندارد تراوشی

کو شیشهٔ دلی که به دیوار غم خورد


گر شرح کاوکاو غم او رقم کنم

دود از قلم برآید و مغز قلم خورد


می جوشدم ز هر سر مو چشمه چشمه خون

هر گـه که دل به ذوق شهادت قسم خورد


نامش ز لوح همت عرفی به در نویس

آن تشنه کاب خضر ز جام کرم خورد

 

[Diba]

به یادم هرگز آن نخل قد موزون نمی آید

که از هر دیده ام صد چشمه خون بیرون نمی آید


کدامین دوست می آید به نزدیک من گریان

که تا آمد برمن، صد قدم بیرون نمی آید


نمی دانم که سنگ فتنه در هنگامه می بارد

که این بی رحمی از بیداد گردون نمی آید


به داغ دل کند دست ملامت آن نمکسایی

که هنگام تبسم زان لب میگون نمی آید


ز نام ناقه گاهی دوست را از نار می گیرد

که دیگر جست و جوی لیلی از مجنون نمی آید


نزد این گریه ها بر آتشم آبی و دانستم

که صد توفان نوح از عهده اش بیرون نمی آید

 

[Diba]

هر که حرصش گام زد، کامش روا هرگز نشد

هر که سلطان قناعت شد، گدا هرگز نشد


کام جانم درمیان آب و آتش حاضر است

هر که با همت برآید بینوا هرگز نشد


بندهٔ تمکین دل گردم که در راه وفا

سیل غم هر چند افزون شد، ز جا هرگز نشد


نی همین دل یافتست از کعبهٔ عشقت صفا

هر چه در این چشمه شستم بی صفا هرگز نشد


هرگزت در دل نیاید کاین پریشان روزگار

شرمسار از یک نگاه آشنا هرگز نشد


بس که این درد از من و دل دشمن آسایش است

صد مرض به گشت مجنون را ، شفا هرگز نشد


در هوای پارسایی، عرفی از هر معصیت

گشت صد ره تایب، اما پارسا هرگز نشد

 

[Diba]

ز شهر دل به گوشم هر نفس فریاد می آید

که اینک لشگر غم خوش به استعداد می آید


اگر شیرین عنان را گرم سازد، بنگرد خسرو

که گلگون جانب او ، یا بر فرهاد می آید


دلم در دام آن صیاد مستغنی است و می ترسم

که افتت رخنه ای در دام تا صیاد می آید


نصیحت می کنندم دوستان، ای غم بیا و تو

به خاشاک من آتش زن، که این جا باد می آید


نمی آید ز پرویز استماعش، ورنه شیرین را

ز سر تا پا صدای نالهٔ فرهاد می آید


همانا دیده عرفی عزتی زان دلفریب امشب

که می آید ز بزمش باز، خوش دلشاد می آید