شعر دیوان اشعار امیرخسرو دهلوی

[Ay Çocuğu]

چو بگشایی لب شکر شکن را

لبا لب در شکرگیری سخن را

لبت گوید دلیری کن به بوسی

مرا زهره نباشد، صد چو من را

به دل آتش زدی و می دمی دم

بخواهی سوخت جان ممتحن را

شدی در بوستان روزی به گل گشت

نمودی روی خوبان چمن را

دو دیده نیست نرگس را که بیند

از آن گـه باز روی یاسمن را

دلی از سنگ نبود چون دل تو

بت سنگین یغما و ختن را

دل خسرو شکستی آه، گرمن

کنم آگاه شاه بت شکن را

 

[Ay Çocuğu]

درآمد در دل آن سلطان دلها

دل من زنده شد زان جان دلها

همی کارد به کویش تخم جان خلق

که می بارد از آن باران دلها

ز بس دلها که در کوی تو افتاد

شده زاغ و زغن مهمان دلها

به گرما از سواد چشم من کن

سیه چتر خود، ای سلطان دلها

زهی مهتاب عالم سوز کافگند

رخت در عرصه ویران دلها

عذابی دارم از تو گر چه هستی

ز رحمت آیتی در شأن دلها

نگویم درد خود کس را که نشناخت

طبیب کالبد درمان دلها

تو می خور گر چه مشتاقان کباب اند

به روی آتش سوزان دلها

دل خسرو شد از نو بت پرستی

تو تا بردی همه ایمان دلها

مهتاب

 

[Ay Çocuğu]

زهی وصف لبت ذکر زبانها

دهانت در سخن اکسیر جانها

چو می خندد لب شکر فشانت

ز حیرت باز می ماند دهانها

ز عشقت کو به دل تخم وفا ریخت

مرا در سـ*ـینه می ریزد سنانها

فلک را آه مظلومی چو من سوخت

چرا آتش نبارد ز آسمانها

مکن عیبم، کنم گر بـ..وسـ..ـه بازی

به گرد کوی تو بر آستانها

مرا با شکل رسوایی خوش افتاد

بخندید، ای رفیقان، از کرانها

ز عشقت آب چشم من که بی تو

جوان مردی ندارد ناودانها

شبی کردم به بستان ناله درد

رها کردند مرغها آشیانها

از این ره رفت خسرو، خلق گویند

چو بیند جابه جا از خون نشانها

مهتاب

 

[Ay Çocuğu]

زهی وصف لبت ذکر زبانها

دهانت در سخن اکسیر جانها

چو می خندد لب شکر فشانت

ز حیرت باز می ماند دهانها

ز عشقت کو به دل تخم وفا ریخت

مرا در سـ*ـینه می ریزد سنانها

فلک را آه مظلومی چو من سوخت

چرا آتش نبارد ز آسمانها

مکن عیبم، کنم گر بـ..وسـ..ـه بازی

به گرد کوی تو بر آستانها

مرا با شکل رسوایی خوش افتاد

بخندید، ای رفیقان، از کرانها

ز عشقت آب چشم من که بی تو

جوان مردی ندارد ناودانها

شبی کردم به بستان ناله درد

رها کردند مرغها آشیانها

از این ره رفت خسرو، خلق گویند

چو بیند جابه جا از خون نشانها

مهتاب

 

[Ay Çocuğu]

جانم از آرام رفت، آرام جان من کجا

هجرم نشان فتنه شد، فتنه نشان من کجا

آمد بهار مشک دم، سنبل دمید و لاله هم

سبزه به صحرا زد قدم، سرو روان من کجا

از گریه ماندم پا به گل وز دوستان گشتم خجل

جان از جهان بگسست و دل، جان و جهان من

در کار غم شد موریم، بی پرده شد مستوریم

تلخ است خوشـی‌ از دوریم، شکرفشان من کجا

شخصم ضعیف و دیده تر، زان ریسمان و زین گهر

اینک مهیا شد کمر، لاغر میان من کجا

هر دم جگر، در سوز و تاب، از دیده ریزم خون ناب

اینک می و اینک کباب، آن میهمان من کجا

دل رفت در مهمان او گفت آن اویم آن او

گر هست این دل زان او، آخر از آن من کجا

من جور آن نامهربان دارم ز خاموشی نهان

اویم نیارد بر زبان کان بی زبان من کجا

جان است آن یار نکو، رفته دل خسرو در او

گر دل نرفته است این بگو، این گو که جان من کجا

مهتاب

 

[Ay Çocuğu]

بشکفت گلها در چمن، ای گلستان من بیا

سرو ایستاده منتظر، سرو روان من

از گریه من هر طرف، پر لاله و گل شد زمین

وقتی به گلگشت، ای صنم، در گلستان من

حیف است دیدن بی رخت، در بوستان آخر گهی

ای گل، نهان از باغبان در بوستان من

هر طره تو آفتی، هر نرگس تو فتنه ای

گرچه بلای عالمی، از بهر جان من

تلخی که گویی نیست آن از تلخی هجرت فزون

با این همه تلخی خود، شکر فشان من

دانی که هستم در جهان من خسرو شیرین زبان

گر نایی از بهر دلم، بهر زبان من بیا

مهتاب

 

[Ay Çocuğu]

وقت گل است نوش کن باده چون گلاب را

بلبل نغمه ساز کن بلبله نوشید*نی را

ساغر لاله هر زمان باد نشاط می دهد

بین که چه موسمی ست خوش نقل و می و کباب را

مرغ چو در سرو شد، بال کشید در زمین

سبزه بساط سبز وتر از پی رقـ*ـص آب را

نیست حیات شکرین کاخر شب شکر لبان

هر طرفی به بوی می تلخ کنند خواب را

چون به سؤال گویدم ساقی مـسـ*ـت عاشقان

هان قدحی، چگونه ای؟ حاضرم این جواب را

چند ز عقل و درد سر باده بیار ساقیا

درد ترا و سر مرا عقل نوشید*نی ناب را

گرد سفید برق را تا بنشاند از هوا

موج بلند می شود چشمه آفتاب را

نی غلطم که آفتاب اوج ازان گرفت تا

بـ..وسـ..ـه زند به پیش شه حاشیه جناب را

خورد خدنگ او بسی خون ز دو دیده، پر نشد

سیر کجا کند مگس حوصله عقاب را

خانه خسرو از رخش هست صفا که هر زمان

از رخ فکر مدح تو دور کند نقاب را

مهتاب

 

[Ay Çocuğu]

شکل دل بردن که تو داری نباشد دلبری را

خواب بندی های چشمت کم بود جادوگری را

چون ز هجران شد زحل در طالعم کی بوسم آن پا

این سعادت دست ندهد جز مبارک اختری را

زین هـ*ـوس مردم که وقتی سر نهم بر آستانت

بین چه جایی می نهم من هم چنین مدبر سری را

چند گویی سوز خود روشن کن از داری زبانی

چون نخیزد شعله تا کی دم دمم خاکستری را

بر من بد روز بس کز غم قیامت هاست هر شب

روز من روزی مبادا تا قیامت کافری را

می زنندم طعنه کاخر دل که گم کردی بجوی

من که خود را کرده ام گم چون بجویم دیگری را

دوستان گویند ناگه مرد خواهی بر در او

دولتم نبود که گردم خاک از آنگونه دری را

کی چو من سوزند یاران گرچه دلسوزند، لیکن

عود چون سوزد بود دل گرمیی هم مجمری را

آه پنهانی خود خوردن که خسرو راست زان بت

بوالعجب تر زین فرو بردن که یارد خنجری را

مهتاب

 

[Ay Çocuğu]

گر چه از ما واگسستی صحبت دیرینه را

جا مده باری تو در دل دوستان دینه را

خورد عاشق چیست پیکانهای زهرآلود هجر

وصل چون یار تو باشد بازجو لوزینه را

بسکه خوشدل با غمم شبهای درد خویش را

دوست می دارم چو طفل کور دل آدینه را

محتسب گو تا چو من صوفی رسوا را به شهر

گشت فرماید به گردن بسته این پشمینه را

طعنه زد بر بیدلان خسرو که شد زینسان خراب

فرقتت از جان او خوش می کشد این کینه را

مهتاب

 

[Ay Çocuğu]

تا نظر سوی دو چشم تست یاران ترا

کی بود پیکاری آن مردم شکاران ترا

تا شدند اندر کشش دو چشم تو خنجز گذار

شغلها فرمود اجل خنجر گذاران ترا

نوجوان گشتی و شکل ناز را نشناختی

جای تسکین نیست زین پس بیقراران ترا

هر کرا امروز خواندی باز فردا کشتیش

بارک الله این چه اقبال است یاران ترا

تا دلم خوش کردی از امید پیکان ریختن

نام شد باران رحمت تیر باران ترا

شرمسار یک نظر گشتیم و هست از چشم تو

یک نظر دیگر توقع شرمساران ترا

از لب تو تشنگان محروم و ساغر بهره مند

مرهمی باید هم آخر دلفگاران ترا

خون تیره می خورند از چشم تو عشاق تو

نوش باد این می به یادت درد خواران ترا

شاه حسنی و بلا و فتنه پیشت یادگار

شرم بادا قتل خسرو کارداران ترا

مهتاب