شعر دفتر اشعار هلالی جغتایی

[Diba]

وه! چه شورانگیزی ای شیرین پسر؟

هم نمک میریزد از تو هم شکر

خاک پایت چون مرا فرق سرست

من چرا بردارم از پای تو سر؟

خاک گشتم لاله از خاکم دمید

همچنان داغ تو دارم بر جگر

بیخبر بودن ز عالم آگهیست

زاهد افسرده کی دارد خبر؟

 

[Diba]

ای به خوبی از همه خوبان عالم خوبتر

شیوهٔ حسن و جمالت هر یک از هم خوبتر

آدمی، گر یوسف مصرست، مانند تو نیست

ای تو از مجموع فرزندان عالم خوب تر

رنگت از می حالتی دارد که از گل خوش ترست

و آن عرق بر عارض پاکت ز شبنم خوب تر

خوب تر شد روی گلگونت به دور خط سبز

آری، آری، باغ باشد سبز و خرم خوب تر

ملک جان تسلیم سلطان خیالش شد، که هست

کشور ما بر چنین شاهی مسلم خوبتر

تشنه لب بوسد هلالی خاک آن در، زان که هست

خاک پای پاک آن کو ز آب زمزم خوبتر

 

[Diba]

ای قامتت ز سرو سهی سرفرازتر

لعلت ز هرچه شرح دهم دلنوازتر

از بهر آن که با تو شبی آورم به روز

خواهم شبی ز روز قیامت درازتر

جان از تب فراق تو در یک نفس گداخت

هرگز تبی نبود ازین جانگدازتر

من در رهت نهاده به یاری سر نیاز

تو هر زمان ز یاری من بینیازتر

در باختیم دنیی و عقبی به عشق پاک

در کوی عشق نیست ز ما پاکبازتر

دردا! که باز کار هلالی ز دست رفت

کارش بساز ای ز همه کارسازتر

 

[Diba]

تا ز خط عنبرین، حسن تو شد بیشتر

عاشق روی توام، بیشتر از پیشتر

ای به تو میل دلم هرنفسی بیشتر

خوبی تو هر زمانی بیشتر از پیشتر

پرسش اگر میکنی عاشق درویش را

از همه عاشقترم وز همه درویشتر

با غم ایوب نیست رنج مرا نسبتی

صبرم ازو کمترست، دردم ازو بیشتر

عشق تو اندیشه را سوخت، که رسوا شدم

ور نه کس از من نبود عاقبتاندیشتر

کیش بتان کافریست، مذهب ایشان ستم

و آن بت بد کیش من از همه بد کیشتر

غمزهزنان آمدی. سوی هلالی به ناز

سـ*ـینهٔ او ریش بود، آه که شد ریشتر

 

[Diba]

جامهٔ گلگون، روی آتشناک از گل پاکتر

جامه آتشناک و رو از جامه آتشناکتر

تا چو گل نازک تنش را دیدم، از جیب قبا

سـ*ـینهٔ من چاک شد، چون دامن من چاکتر

حیف باشد آن که: دوزم دیده بر دامان تو

زان که باشد دامانش از دیدهٔ من پاکتر

التماس قتل خود کردم، روان، برخاستی

الله الله! برنخیزد سرو ازین چالاکتر

صد مسلمان از تو در فریاد و باکت هیچ نیست

این چه بیباکیست؟ ای از کافران بیباکتر!

گفتهای از بهر پابوسم، هلالی، خاک شو

من خود اول خاک بودم، گشتم اکنون خاکتر

 

[Diba]

هر روز در کویش روم، پیدا کنم یار دگر

او را بهانه سازم و آنجا روم بار دگر

کارم همین عشقست و من حیران کار خویشتن

ای کاش، بودی هم مرا، جز عاشقی، کار دگر

من کیستم تا خوش زیم در سایهٔ دیوار او؟

بگذار کر غم جان دهم در زیر دیوار دگر

بیرون مرو، جولان مکن، وز ناز قصد جان مکن

انگار مرد از هر طرف صد عاشق زار دگر

در عشق مژگان صنم صحرانوردیها کنم

دارم به پا خاری عجب، در پای دل خار دگر

گر داشت روزی بیش ازین بازار یوسف رونقی

دارد متاع حسن تو امروز بازار دگر

غیر از هلالی ماه من، داری وفادارن بسی

اما نداری همچو او، یار وفادار دگر

 

[Diba]

وه! که بازم فلک انداخت به غوغای دگر

من به جای دگر افتادم و دل جای دگر

یک دو روز دگر از لطف به بالین من آی

که من امروز دگر دارم و فردای دگر

غالباً تلخی جان کندن من خواست طبیب

که به جز صبر نفرمود مداوای دگر

پا نهم پیش که نزدیک تو آیم لیکن

از نحیر نتوانم که نهم پای دگر

با من آن کرد به یک بار تماشای رخت

که مرا یاد نیاید ز تماشای دگر

اگر اینست پریشانی ذرات وجود

کاش! هر ذره شود خاک به صحرای دگر

پیش از این داشت هلالی سر سودای کسی

دید چون زلف تو، افتاد به سودای دگر

 

[Diba]

حاش لله! کز رخت چشم افکنم سوی دگر

خوش نمیآید به جز روی تو ام روی دگر

تازه گلهای چمن خوشرنگ و خوشبویند، لیک

گلرخ ما رنگ دیگر دارد و بوی دگر

زینت آن روی نیکو خال بس، خط، گو مباش

حسن او را در نمیباید سر موی دگر

کشتن آمد خوی آن بیرحم وز آنم باک نیست

باک از آن دارم که گیرد غیر ازین خوی دگر

روز محشر کز جفای نیکوان نالند خلق

باشد آن بدخوی ما را هر سو دعاگوی دگر

هر که را خاک سر کوی تو دامنگیر شد

کی به دامانش رسد گرد سر کوی دگر؟

دی چو با آن زلف و رخ سوی هلالی آمدی

رفت آرام و قرارش هر یکی سوی دگر

 

[Diba]

با رخ زرد آمدم سوی رخت ای سرو ناز

یعنی آوردم به خاک درگهت سوی نیاز

دولت حسن و جوانی یک دو روزی بیش نیست

در نیاز ما نگر، چندین به خسن خود مناز

عمر بگذشت و شب تاریک هجر آخر نشد

یا شبم کوتاه میبایست، یا عمرم دراز

تاب بیماری ندارم بیش از اینها، ای فلک

یا نسیم روحپرور، یا سموم جانگداز

مردم چشم هلالی پاک میبازد نظر

رو متاب، ای نازنین، از مردمان پاکباز

 

[Diba]

برو ای نرگس رعنا، تو به این چشم مناز

ناز را چشم سیه باید و مژگان دراز

از گل و لاله چه حاصل؟ من و آن سرو که هست

همه شوخی و کرشمه، همه حسن و همه ناز

آتشین روی من آرایش بزمست امشب

برو، ای شمع، تو در گوشهٔ خجلت بگداز

ای خوش آن دم، که تو از ناز، سوی من آیی!

خیزم و بر کف پای تو نهم روی نیاز

ای که مهمان منی، ساغر و مطرب مطلب

هم به این سوز دل و نالهٔ جانسوز بساز

تو گل روی زمینی و مه اوج فلک

همه حیران جمالت ز نشیب و ز فراز

ای شه حسن، به احوال هلالی نظری

کخ منم بندهٔ مسکین، تو شه بندهنواز